ΟΑΥ: Πρόσω ολοταχώς για την ολοκλήρωση της εφαρμογής του ΓεΣΥ

Η ψήφιση του νομοσχεδίου για το Γενικό Σχέδιο Υγείας (ΓεΣΥ) από τη Βουλή στις 16 Ιουνίου, αποτέλεσε κατά γενική ομολογία ένα σημαντικό βήμα προς την υλοποίησή του. Η νομοθεσία «λύνει τα χέρια» του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ) για να προχωρήσει με τα επόμενα βήματα, ώστε η πλήρης εφαρμογή του Συστήματος να ισχύσει από την 1η Ιουνίου 2020, όπως προβλέπουν τα χρονοδιαγράμματα.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΚΥΠΕ), ο Πρόεδρος του ΔΣ του ΟΑΥ Θωμάς Αντωνίου, εξηγεί τα επόμενα βήματα του Οργανισμού, καθώς και όλες τις λεπτομέρειες που χρειάζεται να ξέρουν οι πολίτες για τον τρόπο λειτουργίας του ΓεΣΥ, το οποίο, όπως τονίζει, θα διορθώσει θα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα ο τομέας της υγείας και θα αναστρέψει την οριακή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει.

Τα επόμενα βήματα

Σε ερώτηση για τις ενέργειες του ΟΑΥ μετά την ψήφιση της νομοθεσίας, ο Πρόεδρος του Οργανισμού αναφέρθηκε σε τέσσερα βασικά βήματα.

«Έχουμε ήδη ολοκληρώσει ένα πολύ μεγάλο μέρος της στρατηγικής εφαρμογής του Σχεδίου Υγείας. Έχει γίνει ένας μεγάλος όγκος προπαρασκευαστικής εργασίας. Αυτά που υπολείπονται είναι αυτά που δεν μπορούσαν να προχωρήσουν χωρίς να έχουμε νομοσχέδιο και χρονοδιάγραμμα εφαρμογής» είπε.

Τώρα που υπάρχουν και τα δύο, ο ΟΑΥ εργάζεται πάνω στα ακόλουθα, επεσήμανε ο κ. Αντωνίου:
Πρώτον στους κανονισμούς, για τους οποίους ήδη υπάρχουν προσχέδια, όμως χρειάζεται δουλειά για να προσαρμοστούν στο νόμο που έχει ψηφιστεί.

Δεύτερον, στο θέμα των συμφωνιών με τους παρόχους των υπηρεσιών υγείας όσον αφορά τον τρόπο λειτουργίας μαζί τους, αλλά και τις αποζημιώσεις τους.

Τρίτον, στο κεφάλαιο που αφορά τις κατευθυντήριες γραμμές ιατρικών ελέγχων κλπ, τα οποία ο Οργανισμός θα συμφωνήσει με τον Παγκύπριο Ιατρικό Σύλλογο.

Τέταρτον, στο θέμα του συστήματος πληροφορικής για το οποίο υπεγράφη σύμβαση πριν από δύο μήνες και το οποίο αν και είναι ένας μεγάλος όγκος εργασίας, σύμφωνα με τον κ. Αντωνίου, αναμένεται ότι θα παραδοθεί τουλάχιστον έξι μήνες πριν την εφαρμογή του Συστήματος Υγείας.

Απλή η επαφή πολίτη – ΓεΣΥ

«Ο νόμος του ΓεΣΥ εξασφαλίζει την ίση προσβασιμότητα, την καθολικότητα και την κοινωνική αλληλεγγύη» σημείωσε ο κ. Αντωνίου, μιλώντας στο ΚΥΠΕ, και πρόσθεσε πως ο ρόλος του ΟΑΥ είναι συντονιστικός. «Υπάρχει ένας σχετικά πολύπλοκος μηχανισμός στη διαδικασία διαχείρισης του κεντρικού ταμείου και αποζημίωσης των γιατρών. Ο Οργανισμός θα λειτουργεί όλες τους τις υπηρεσίες για την αποζημίωση των παροχέων υγείας και για τον έλεγχο της ποιότητας των σχετικών υπηρεσιών» εξήγησε.

Το θέμα της επαφής του πολίτη με το Σύστημα Υγείας, είπε, είναι απλό. «Το ΓεΣΥ είναι η εφαρμογή της αρχής ότι όλοι συνεισφέρουμε με βάση τις οικονομικές μας δυνατότητες και παίρνουμε υπηρεσίες με βάση τις ανάγκες μας. Όλοι οι πολίτες θα εγγραφούν στον Προσωπικό Ιατρό, όπου θα παίρνουν την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Ο Προσωπικός Ιατρός θα τους παραπέμπει στον Ειδικό Ιατρό ή απλά θα τους εκδίδει φαρμακευτική συνταγή. Τη φαρμακευτική συνταγή (ο ασθενής) θα μπορεί να την εκτελέσει σε οποιοδήποτε φαρμακείο της επιλογής του. Εκτός από τους Προσωπικούς και Ειδικούς Ιατρούς, και τη φαρμακευτική αγωγή, ο πολίτης θα παίρνει και υπηρεσίες διαγνωστικών εξετάσεων και υπηρεσίες από τα νοσηλευτήρια. Άρα στην ουσία ενοποιούνται ο δημόσιος και ο ιδιωτικός χώρος της υγείας κάτω από μία ομπρέλα και ο πολίτης έχει ελεύθερη την επιλογή να χρησιμοποιήσει τις υπηρεσίες δημόσιου ή ιδιωτικού γιατρού ή νοσηλευτηρίου».

Οι εισφορές καθορίστηκαν στο 2,65% για τους εργαζόμενους, τους συνταξιούχους και τους εισοδηματίες, στο 2,9% για τους εργοδότες, 4% για τους αυτοεργοδοτούμενους και 4,7% για το κράτος, ποσοστό το οποίο θα αποτελεί γύρω στο 50% του συνολικού κόστους του ΓεΣΥ και είναι το ποσό που ήδη ξοδεύει το κράτος στα δημόσια νοσηλευτήρια. «Όλο αυτό το κονδύλι θα συμποσούται γύρω στα €940 εκ. Εξήντα επιπλέον εκατομμύρια θα είναι οι συμπληρωμές. Αυτό μας κάνει €1 δις που θα είναι ο προϋπολογισμός του ΓεΣΥ».

Σε ό,τι αφορά τις συμπληρωμές, ο κ. Αντωνίου εξήγησε πως σήμερα υπάρχει ένα πλαίσιο συνεισφορών στα δημόσια νοσηλευτήρια όπου ο πολίτης πληρώνει και στόχος τους είναι να μειώσουν την κατάχρηση είτε φαρμακευτική είτε άλλη, του συστήματος και όχι να αποτελέσουν ένα εναλλακτικό τρόπο χρηματοδότησης του συστήματος. «Αυτό το πλαίσιο που χρησιμοποιείται θα υιοθετηθεί από το Σύστημα Υγείας σε πρώτη φάση με τις εξής διαφοροποιήσεις: Πρώτον, δεν θα υπάρχουν εισφορές ή συμπληρωμές για τη χρήση των υπηρεσιών του Προσωπικού Ιατρού. Δεύτερον, δεν θα υπάρχουν εισφορές για τη χρήση των υπηρεσιών της ενδονοσοκομειακής νοσηλείας. Τρίτον, μπαίνουν ρυθμίσεις προστασίας του γενικού πληθυσμού αλλά ιδιαίτερα των ευάλωτων ομάδων που δεν υπάρχουν σήμερα». Συγκεκριμένα, για τις ευάλωτες ομάδες, όπως οι λήπτες ΕΕΕ και οι χαμηλοσυνταξιούχοι, θα υπάρχει μια οροφή γύρω στα 75 ευρώ το χρόνο, και όταν κάποιος φτάσει σε αυτό το επίπεδο δεν θα πληρώνει από κει και πέρα. Για τον γενικό πληθυσμό που δεν εντάσσεται στις ευάλωτες ομάδες, η οροφή καθορίζεται στα 300 ευρώ. «Αρά υιοθετήθηκε η υφιστάμενη ρύθμιση με αυτές τις βελτιώσεις. Θα δοκιμαστεί το σύστημα και αν υπάρχουν άλλες ομάδες πληθυσμού που έχουν πρόβλημα με αυτό θα διορθώνεται στην πορεία» είπε ο Πρόεδρος του ΟΑΥ.

Στο θέμα των φαρμάκων, τα οποία οι ασθενείς θα μπορούν να προμηθεύονται από φαρμακείο της επιλογής τους, υιοθετήθηκε, σύμφωνα με τον κ. Αντωνίου, η μέση γραμμή ανάμεσα σε δύο ακραία σενάρια. Το πρώτο είναι η ισχύουσα κατάσταση στα δημόσια νοσηλευτήρια όπου ο ασθενής έχει ουσιαστικά ως μοναδική επιλογή τα φάρμακα που αγοράζει το δημόσιο μέσα από διαδικασίες προσφορών, ενώ το δεύτερο θα ήταν το ΓεΣΥ να αποζημιώνει οποιοδήποτε φάρμακο συνταγογραφεί ο γιατρός, κάτι το οποίο δεν θα ήταν βιώσιμο. «Άρα έχουμε υιοθετήσει μια μέση γραμμή η οποία εξασφαλίζει και καλές τιμές, αλλά και την πληθώρα των φαρμάκων στο σύστημα. Ποια είναι αυτή: ότι το σύστημα θα αποζημιώνει το φθηνότερο γενερικό που θα μπαίνει στο σύστημα, αλλά ο πολίτης θα έχει την επιλογή να πληρώσει τη διαφορά να πάρει το πιο ακριβό, αν είναι το original ή ένα άλλο γενερικό» εξήγησε ο κ. Αντωνίου.

Η ηλεκτρονική υγεία

Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του ΟΑΥ το σύστημα της ηλεκτρονικής υγείας χωρίζεται σε τρία κομμάτια. Το σύστημα πληροφορικής του Οργανισμού, τα εσωτερικά συστήματα διαχείρισης των νοσοκομείων και ένα τρίτο το οποίο αφορά το φάκελο του ασθενή.

Το σύστημα πληροφορικής του ΟΑΥ θα συνδέει τον Οργανισμό με τις δέκα χιλιάδες παρόχων υπηρεσιών υγείας -γιατρούς, νοσηλευτήρια, φαρμακεία και άλλους παρόχους υπηρεσιών υγείας, όπως ψυχολόγοι, ψυχοθεραπευτές, φυσιοθεραπευτές – καθώς και με τον πληθυσμό. «Το σύστημα θα συνδέει τους δύο και τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας που θα παρακολουθεί και το τι τεκταίνεται και θα αποζημιώνει τους παρόχους υπηρεσιών υγείας» υπέδειξε ο Πρόεδρος του Οργανισμού.

Ο κ. Αντωνίου διευκρίνισε ότι το σύστημα πληροφορικής του ΟΑΥ θα ενσωματώνει το σύστημα διαχείρισης των φαρμάκων, το σύστημα για τον προϋπολογισμό, το σύστημα για τις αποζημιώσεις, το σύστημα παρακολούθησης των δικαιούχων και των παρόχων.

Σε ό,τι αφορά τον ηλεκτρονικό φάκελο του ασθενή, ο κ. Αντωνίου εξήγησε ότι απαιτείται θέσπιση ξεχωριστής νομοθεσίας, από αυτήν του ΓεΣΥ. «Αναμένουμε ότι τον ερχόμενο Σεπτέμβριο θα είναι έτοιμη η νομοθεσία» ανέφερε. «Άρα ο ηλεκτρονικός φάκελος του ασθενή, επειδή προκύπτουν και θέματα τα οποία είναι και προσωπικά δεδομένα, χρειάζεται ξεχωριστή νομοθεσία» είπε.

Ανέφερε δε ότι ο ΟΑΥ αναμένει πως όλοι οι γιατροί θα ενταχθούν στο ΓεΣΥ. «Είτε γίνει ΓεΣΥ είτε όχι, το 2019-20 οι συνολικές δαπάνες υγείας στον τόπο μας θα είναι €1,2 δισ, εκ των οποίων το €1 δισ θα εμπίπτει στις δαπάνες του ΓεΣΥ. Τα μισά από αυτά τα προσφέρει το κράτος και τα άλλα μισά βάζουν οι πολίτες. Άρα οι γιατροί ή άλλοι παρόχοι δεν χάνουν από τα εισοδήματά τους, δεν αναμένουμε ότι κάποιοι γιατροί δεν θα ενταχθούν. Από την άλλη δεν μπορούμε να τους υποχρεώσουμε να ενταχθούν» είπε.

Είμαστε οριακά

Καταλήγοντας, ο Πρόεδρος του ΟΑΥ τόνισε πως «ο τομέας της υγείας στη χώρα μας βρίσκεται σε οριακή κατάσταση και αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα τα οποία μπορούν να διορθωθούν μόνο με την εφαρμογή του ΓεΣΥ. Το ΓεΣΥ είναι η υλοποίηση της αρχής ότι ο καθένας συνεισφέρει ανάλογα με τις δυνατότητές του και λαμβάνει υπηρεσίες στη βάση των αναγκών του και αυτό δεν είναι απλά κοινωνικά πιο δίκαιο είναι και οικονομικά πιο αποτελεσματικό».