Ώδινεν όρος και… έτεκεν Μεταρρύθμιση Τ. Αυτοδιοίκησης

• Παραχωρούνται αρμοδιότητες και πόροι, που καθιστούν εφικτή την αυτοδιοίκηση

Του Γιάννη Κακαρή

Μετά από μια δεκαετία συζητήσεων και μελετών που ξεκίνησαν επί Τ. Παπαδόπουλου, προχώρησαν επί Δ. Χριστόφια και πάγωσαν στη συνέχεια, η κυβέρνηση ΔΗΣΥ-Αναστασιάδη κατέθεσε χθες την πρότασή της για τη Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η πρόταση προβλέπει τη δημιουργία 17 δήμων ανά το παγκύπριο, σε αντίθεση με τους 30 που υπάρχουν σήμερα. Την ίδια ώρα εκχωρούνται σημαντικές αρμοδιότητες και οικονομικοί πόροι, τα οποία εκ πρώτης όψεως φαίνεται πως θα βοηθήσουν τις νέες Αρχές.

Συγκεκριμένα, με την πρόταση που παρουσίασε χθες ο Υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης, προτείνεται η δημιουργία 17 νέων δήμων που θα προέλθουν από τις συνενώσεις 80 υφιστάμενων Τοπικών Αρχών, 30 δήμων και 50 κοινοτήτων. Ο πληθυσμός των δημαρχούμενων περιοχών αυξάνεται κατά 100.000 κατοίκους περίπου στους 700.000 κατοίκους, κάτι που ισοδυναμεί με το 83% περίπου του πληθυσμού από το 71% που είναι σήμερα. Σημαντικές είναι οι εξοικονομήσεις που θα προκύψουν από τις συγχωνεύσεις, οι οποίες κυμαίνονται μεταξύ 30 και 50 εκ. ευρώ, σύμφωνα με τον υπουργό.

Μερικές από τις αρμοδιότητες στη νέα Τ.Α. είναι η Ενιαία Αρχή Ανάπτυξης, μέσα από την οποία ο κάθε νέος δήμος θα εκδίδει τόσο την πολεοδομική όσο και την οικοδομική άδεια. Μια αρμοδιότητα που εκχωρείται παράλληλα με δύο άλλες μεταρρυθμίσεις, οι οποίες σχετίζονται με την έκδοση αδειών. Επίσης δίνεται η δυνατότητα ίδρυσης δημοτικής αστυνόμευσης, η δυνατότητα παροχής ενδοδημοτικών συγκοινωνιών και η δυνατότητα να είναι αναθέτουσες αρχές έργων, ώστε να ωριμάζουν εύκολα τα δικά τους αναπτυξιακά έργα χωρίς την όποια κρατική γραφειοκρατία. Επιπρόσθετα οι Σχολικές Εφορείες μεταφέρονται από το Υπουργείο Παιδείας στην εποπτεία των Τοπικών Αρχών, λειτουργώντας με ξεχωριστή νομοθεσία. Παράλληλα ενδυναμώνεται ο ρόλος των δήμων στην κοινωνική πολιτική ώστε να λειτουργούν αποτελεσματικότερα κοινωνικές στέγες, νηπιαγωγεία, γηροκομεία κ.α.

Όσον αφορά την οικονομική αυτοτέλεια, η οποία αποτελεί βασικό πυλώνα της μεταρρύθμισης, κατοχυρώνονται στους δήμους τα συνολικά έσοδα από τα τέλη κυκλοφορίας των αυτοκινήτων. Κάτι το οποίο ισοδυναμεί με αύξηση των εσόδων κατά 40% – 50% σε σχέση με την υφιστάμενη κρατική χορηγία.
Επιπλέον δίνεται στις νέες δημοτικές Αρχές, η δυνατότητα επιβολής ειδικού τέλους για συγκεκριμένη χρονική περίοδο, για την κατασκευή έργων υποδομής κατόπιν διενέργειας δημοψηφίσματος.

Ταυτόχρονα σύμφωνα με τον υπουργό, έχουν τεθεί αρκετές ασφαλιστικές δικλίδες που θα αποτρέπουν την αυθαιρεσία. Με βάση το νόμο οι δήμοι υποχρεούνται να έχουν ισοσκελισμένους ή πλεονασματικούς προϋπολογισμούς, δημιουργείται σε κάθε δήμο Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου και δίνεται το δικαίωμα στους δημότες να καταθέτουν γραπτές προτάσεις για επίλυση προβλημάτων.
Το 2024 η εφαρμογή της μεταρρύθμισης

Ως στάδιο προετοιμασίας πρέπει να θεωρούνται τα επόμενα 4,5 χρόνια, αφού σύμφωνα με τον υπουργό βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο η πρόταση αναβολής των εκλογών για το 2024. Όπως ανέφερε, το νομοσχέδιο για διεξαγωγή κοινών εκλογών Τοπικής Αυτοδιοίκησης με τις Ευρωεκλογές, αναμένεται να κατατεθεί πολύ σύντομα στη Βουλή. Ως εκ τούτου η πλήρης εφαρμογή της μεταρρύθμισης ορίζεται για τον Μάιο του 2024.

30 δήμοι και 50 κοινότητες… εις σάρκαν 17 δήμων

Τη δημιουργία δεκαεπτά νέων δήμων προβλέπει η Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης την οποία παρουσίασε χθες ο Υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης, σε δημοσιογραφική διάσκεψη.
Συγκεκριμένα προβλέπεται η δημιουργία 17 νέων δήμων που θα προέλθουν από τις συνενώσεις 30 δήμων και 50 κοινοτήτων.

Επαρχία Λευκωσίας – τέσσερις νέοι δήμοι:
1. Μητροπολιτικός Δήμος Λευκωσίας (Λευκωσία, Στρόβολος, Άγιος Δομέτιος, Έγκωμη και Αγλαντζιά)
2. Λακατάμεια, Τσέρι και κοινότητα Συνοικισμού Ανθούπολης
3. Λατσιών και Γερίου
4. Δήμος Νότιας Λευκωσίας – Ιδαλίου (Δήμος Ιδαλίου με τις κοινότητες Αλάμπρας, Λυμπιών, Νήσου, Πέρα Χωρίου, Ποταμιάς).

Επαρχία Λάρνακας – τέσσερις νέοι δήμοι:
1. Δήμος Λάρνακας (Λάρνακα, Αραδίππου, Λειβάδια, Ορόκλινη)
2. Δήμος Μενεού-Δρομολαξιάς (Δρομολαξιάς, Μενού, Κίτι, Περβόλια, Τερσεφάνου)
3. Λευκάρων (Λεύκαρα, Βάβλα, Δελίκηπος, Κάτω Δρυς, Κάτω Λεύκαρα, Κόρνος)
4. Αθηένου (Αθηένου, Αβδελερό)

Επαρχία Λεμεσού – τέσσερις νέοι δήμοι:
1. Δήμος Λεμεσού (Λεμεσός, Μέσα Γειτονιά, Τσερκέζ Τσιβλίκ)
2. Δήμος Ανατολικής Λεμεσού (Άγιος Αθανάσιος, Γερμασόγεια και κοινότητα Αγίου Τύχωνα, Μουτταγιάκας, Αρκούντας, Φοινικαριών, Αρμενοχωρίου)
3. Πολεμιδιών (Άνω και Κάτω Πολεμίδια)
4. Δήμος της Δυτικής Λεμεσού (Ύψωνας, Ασώματος, Σωτήρα, Ερήμη, Κολόσσι, Τραχώνι, Επισκοπή, Καντού και Ακρωτήρι)

Επαρχία Πάφου – τρεις νέοι δήμοι:
1. Δήμος Πάφου (Πάφος, Γεροσκήπου, Αχέλια, Τίμη, Κονιά)
2. Δυτικής Πάφου (Πέγεια, Έμπα, Λέμπα, Κισσόνεργα και Χλώρακα)
3. Πόλις Χρυσοχούς (Πόλις Χρυσοχούς, Αργάκα, Μακούντα, Χρυσοχούς, Γουδί, Πελαθούσα, Κινούσα και Περιστερώνα)

Ελεύθερη Αμμόχωστος – δύο νέοι δήμοι:
1. Δήμος Αγίας Νάπας Πρωταρά (Παραλίμνι, Δερύνεια, Αγία Νάπα, Σωτήρα)
2. Δήμος Κοκκινοχωρίων (Αυγόρου, Λιοπέτρι, Φρέναρος, Αχερίτου και Άχνα)

Άλλοτε αγνοήθηκαν και άλλοτε λήφθηκαν υπόψιν οι αντιδράσεις

Μετά την εξαγγελία των συνενώσεων, αλλά και της ουσίας της Μεταρρύθμισης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, αναμένεται να υπάρξουν έντονες αντιδράσεις από τοπικές κοινωνίες, καθώς υπάρχουν περιπτώσεις όπου η κυβέρνηση δεν τις έλαβε υπόψιν, ενώ σε άλλες ικανοποίησε πλήρως τα αιτήματά τους, την τελευταία στιγμή. Αντιδράσεις επίσης αναμένεται να υπάρξουν και από τα κόμματα, κατόπιν ενδελεχούς μελέτης της τελικής πρότασης.
Συγκεκριμένα, έντονα αναμένεται να αντιδράσουν οι κάτοικοι Γεροσκήπου, οι οποίοι εδώ και πολύ καιρό ζητούν τη δημιουργία ξεχωριστού δήμου με όμορες ανατολικά κοινότητες της Πάφου. Ωστόσο η κυβέρνηση σχεδιάζει τη συνένωση της Γεροσκήπου με τον Δήμο Πάφου.

To brand name

Επίσης έντονη αναμένεται να είναι η αντίδραση των κατοίκων της Αγίας Νάπας, οι οποίοι κατόπιν μελέτης έκαναν έντονη τη θέση τους ότι δεν δέχονται συνένωση με κανέναν άλλο δήμο, ειδικά με το Παραλίμνι, προτάσσοντας το τουριστικό «brand name» του δήμου.
Ως πρώτη αντίδραση, ο δήμαρχος Αγίας Νάπας Γιάννης Καρούσος ανέφερε ότι το ΔΣ του δήμου θα τοποθετηθεί τις επόμενες μέρες και ότι οι προσωπικές του θέσεις δεν θα αλλάξουν επειδή έχει υπουργοποιηθεί. Χαρακτήρισε σημαντικό το γεγονός ότι έχουν κατατεθεί εναλλακτικές οι οποίες θα αξιολογηθούν. Σημείωσε ότι είναι η αρχή και όχι το τέλος της διαδικασίας.

Σε δηλώσεις του ο πρόεδρος της Ένωσης Δήμων και δήμαρχος Λάρνακας, Ανδρέας Βύρας, ανέφερε ότι «το νομοσχέδιο κυμαίνεται στη λογική και τα κριτήρια που είχαμε συζητήσει». Σημείωσε ότι δεν πρέπει να χαθεί ο στόχος και ουσία της μεταρρύθμισης πίσω από τις συνενώσεις.

Η ικανοποίηση συναγερμικών στελεχών στη Λάρνακα

Σημειώνεται ότι στην περίπτωση συνένωσης του Δήμου Λάρνακας φαίνεται να ικανοποιήθηκε η θέση της δημοτικής ομάδας του ΔΗΣΥ, η οποία σε ανακοίνωσή της λίγες μέρες πριν την εξαγγελία, απέκλειε τη συνένωση του δήμου με τη Δρομολαξιά και ζητούσε τη συνένωση με την Αραδίππου. Η αντίδραση οδήγησε στην αναβολή της παρουσίασης για χθες, η οποία συμβαδίζει τελικά με τις θέσεις των συναγερμικών στελεχών.

Από την πλευρά του ο δήμαρχος Λευκωσίας, Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης, χαιρέτισε την πρόταση για δημιουργία μητροπολιτικού δήμου της πρωτεύουσας, αναφέροντας ότι δίνει το χαρακτήρα Πανεπιστημιούπολης, του Κέντρου Έρευνας και Καινοτομίας, ενώ δίδεται η ευκαιρία για ενιαία διοίκηση και για ενιαίο πολεοδομικό σχεδιασμό.

Ο δήμαρχος Στροβόλου, Ανδρέας Παπαχαραλάμπους, εξέφρασε την πλήρη ικανοποίησή του με το σχεδιασμό και την πρόταση να συμμετέχει και ο Δήμος Στροβόλου στον μητροπολιτικό δήμο. Το χαρακτήρισε «εξαιρετικό νομοσχέδιο που δίνει λύσεις σε πολλά διαχρονικά προβλήματα».
Εκ μέρους του ΑΚΕΛ, το μέλος του Π.Γ. του κόμματος, βουλευτής και πρόεδρος της Επιτροπής Εσωτερικών, Ελένη Μαύρου, ανέφερε ότι για το ΑΚΕΛ η «Μεταρρύθμιση» δεν ήταν ποτέ θέμα αριθμών.

«Θα εξετάσουμε την κυβερνητική πρόταση για αλλαγές στο Χάρτη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στη βάση των κριτηρίων της βιωσιμότητας, της αποτελεσματικότητας και -κυρίως- του ανθρώπινου χαρακτήρα των πόλεων που θέλουμε, και όχι της εξυπηρέτησης οποιωνδήποτε άλλων σκοπιμοτήτων», σημείωσε. Το ΑΚΕΛ τονίζει επίσης ότι οι προτεινόμενες αλλαγές στο χάρτη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρέπει να έχουν τη συναίνεση και στήριξη των τοπικών κοινωνιών και πρέπει να τεθούν σε δημοψήφισμα.

Το ΔΗΚΟ σε ανακοίνωσή του δηλώνει ότι «επιβάλλεται να γίνει περαιτέρω διαβούλευση, στο πλαίσιο της κοινοβουλευτικής συζήτησης, για σημαντικά ζητήματα της κυβερνητικής πρότασης για τη μεταρρύθμιση». Το τελικό κείμενο για τοποθέτηση, αναμένει και η Συμμαχία Πολιτών. Η ΕΔΕΚ εξέφρασε σοβαρές επιφυλάξεις όσον αφορά τη δημιουργία κάποιων δήμων, ωστόσο «τελικές αποφάσεις θα ληφθούν μετά από σοβαρή μελέτη της πρότασης από τη Θεματική Τ.Α.». Το Κίνημα Οικολόγων, μεταξύ άλλων, αναφέρει σε ανακοίνωσή του ότι πρέπει να τεθούν σε δημοψήφισμα οι προτεινόμενες αλλαγές.

Σε ρυθμούς εκλογών για νέο δήμαρχο η Αγία Νάπα

Σε ρυθμούς εκλογών βρίσκεται ξαφνικά η Αγία Νάπα για εκλογή νέου δημάρχου μετά την υπουργοποίηση του Γιάννη Καρούσου. Ο νυν δήμαρχος είναι ο νέος Υπουργός Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων στη θέση της Βασιλικής Αναστασιάδου μετά τον ανασχηματισμό που ανακοινώθηκε την περασμένη Κυριακή και αποχωρεί από τη δημαρχία Αγίας Νάπας. Καθήκοντα δημάρχου αναλαμβάνει ο αντιδήμαρχος Χρίστος Ζαννέτου και εντός 40 ημερών από την επίσημη κένωση της θέσης του δημάρχου πρέπει να διεξαχθεί αναπληρωματική εκλογή.

Το σκηνικό έχει ήδη αρχίσει να διαμορφώνεται αν και ξεκάθαρα δεδομένα υπάρχουν μέχρι στιγμής μόνο από την πλευρά του ΔΗΣΥ ο οποίος, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, θα επιχειρήσει να διατηρήσει τη δημαρχία Αγίας Νάπας με υποψήφιο τον νυν αντιδήμαρχο Χρίστο Ζαννέτου.
Από πλευράς ΑΚΕΛ δεν υπάρχει οτιδήποτε ξεκάθαρο ακόμα. Ενδιαφέρον για διεκδίκηση της δημαρχίας φαίνεται να επιδεικνύουν δύο από τους τρεις δημοτικούς συμβούλους του ΑΚΕΛ, ωστόσο οι διαδικασίες βρίσκονται ακόμα σε προκαταρκτικό στάδιο, μολονότι το ξαφνικό της υπουργοποίησης Καρούσου και όσα προβλέπει ο νόμος για πλήρωση της θέσης, δημιουργούν στενά χρονικά περιθώρια.

Δεδομένο είναι ότι η αναπληρωματική εκλογή θα διεξαχθεί υπό νέα δεδομένα μετά την ανακοίνωση του νέου χάρτη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης χθες από τον Υπουργό Εσωτερικών. Ο νέος χάρτης προνοεί τη συνένωση των τεσσάρων δήμων της ελεύθερης επαρχίας Αμμοχώστου υπό το όνομα Δήμος Αγίας Νάπας – Πρωταρά. Το σενάριο αυτό αποτελούσε, ως γνωστόν, κόκκινο πανί για τον Γιάννη Καρούσο και όπως σχολιαζόταν από την πρώτη στιγμή της γνωστοποίησης του ανασχηματισμού, η υπουργοποίησή του 24 ώρες πριν την ανακοίνωση των συνενώσεων, μόνο τυχαία δεν ήταν…

Τάσος Περδίος

Διαβάστε το κύριο θέμα της εφημερίδας αλλά και όλα τα θέματα στη ζώνη συνδρομητών. Μπορείτε να βρείτε παλαιότερες εκδόσεις στο αρχείο της εφημερίδας.





Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy