Οδυσσέας Μιχαηλίδης: Η Γιωρκάτζη χρέωνε την Υπηρεσία

•Πηγαινοερχόταν με υπηρεσιακό όχημα στη Λεμεσό και… πλήρωνε το δημόσιο. Επιστολή ετοιμάζει η Ελεγκτική Υπηρεσία προς τη Βουλή για την πρόταση Δημήτρη Συλλούρη

 

Ελεγχοι στα Ρanama Ρapers και στον Συνεργατισμό. Χρήση υπηρεσιακού οχήματος για μετάβαση από την εργασία προς την οικία και αντίστροφα. Συμβάσεις ενοικίων ασύμφορες οικονομικά για το κράτος είναι μερικά από τα καυτά θέματα για τα οποία απαντά ο Γενικός Ελεγκτής, Οδυσσέας Μιχαηλίδης, στο β’ μέρος της συνέντευξής του στη «Χ». Ιδιαίτερα έντονος είναι ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης στο θέμα της χρήσης υπηρεσιακών οχημάτων εκτιμώντας πως γρήγορα η πρόταση του Προέδρου της Βουλής θα κριθεί αντισυνταγματική. Ο Γενικός Ελεγκτής δηλώνει ενοχλημένος για το μήνυμα που έχει επιχειρηθεί να σταλεί ότι ο έλεγχος στον Συνεργατισμό θα προκαλούσε κακό, ενώ γενικότερα για το αν ενοχλεί ορισμένους ο έλεγχος απαντά με μια παροιμία του Σολομώντα: «Μην ελέγχεις τους κακούς για να μην σε μισήσουν, έλεγχε τον σοφό και θα σε αγαπήσει». Αμετακίνητος από τη θέση του παραμένει ο κ. Μιχαηλίδης και για το ενοίκιο που πληρώνει το κράτος για το κτίριο που στεγάζει το Κτηματολόγιο στο Παραλίμνι χαρακτηρίζοντάς το ασύμφορο για το κράτος, ενώ κάνει λόγο και για απόφαση που πάρθηκε μέσα από αδιαφανείς διαδικασίες.

 

Συνέντευξη στους:
Νεόφυτο Νεοφύτου
Μαρίνα Κουμάστα
Γενικά θα λέγατε ότι προκαλείται ενόχληση σε κάποιους από τους ελέγχους σας;
Αυτό είναι δεδομένο. Μία παροιμία του Σολομώντα έλεγε, «μην ελέγχεις τους κακούς για να μην σε μισήσουν, έλεγχε τον σοφό και θα σε αγαπήσει». Ας μην ξεχνάμε ότι πολλές φορές οι έλεγχοι αφορούν θέματα που αγγίζουν κατευθείαν κάποια πρόσωπα. Οπως όταν είχαμε το τελευταίο διάστημα να ελέγξουμε το θέμα της χρήσης υπηρεσιακών αυτοκινήτων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οταν ζητάς από ένα δήμαρχο να σου στείλει στοιχεία για τις διακινήσεις του, μπορεί να το πάρει προσωπικά. Ευτυχώς, σήμερα τέτοια θέματα έχουν ουσιαστικά εκλείψει.

Ο Πρόεδρος της Βουλής έχει καταθέσει πρόταση νόμου με την οποία θα επιτρέπεται και πάλι η χρήση του υπηρεσιακού οχήματος για μετάβαση από την εργασία προς την οικία και αντίστροφα. Ποια η θέση σας σε αυτό το θέμα;
Θεωρώ ότι αυτή θα κριθεί γρήγορα αντισυνταγματική και δεν θα προωθηθεί. Προτού αναλάβω τη θέση του Γενικού Ελεγκτή, η προκάτοχός μου πηγαινοερχόταν με το υπηρεσιακό όχημα στο σπίτι της στη Λεμεσό και αυτό κόστιζε στην Υπηρεσία μας ορισμένες χιλιάδες ευρώ ετησίως σε καύσιμα, πέραν της σημαντικής φθοράς του οχήματος που μείωνε πολύ το χρόνο ζωής του. Σήμερα, αυτό το έξοδο έχει εκλείψει. Είναι γνωστό ότι το Σύνταγμα απαγορεύει την υποβολή προτάσεων νόμου που συνεπάγονται αύξηση εξόδων. Υπάρχει επίσης ακόμη ένα θέμα. Η σχετική πρόνοια ότι η μετάβαση από τον τόπο διαμονής στον τόπο εργασίας δεν εμπίπτει στις περιπτώσεις υπηρεσιακής μετακίνησης προβλέπεται στους σχετικούς Κανονισμούς και όχι στο Νόμο. Επειδή δεν μπορεί με πρόταση νόμου να τροποποιηθούν Κανονισμοί, επιχειρείται αλλαγή της πρόνοιας αυτής, με αλλαγή στο Νόμο αντί στους Κανονισμούς. Είναι αυτό νομοτεχνικά ορθό; Υπάρχει επίσης το πρόβλημα σύγκρουσης με τη νομοθεσία για το φόρο εισοδήματος. Εκεί ρητά προβλέπεται ότι τα έξοδα μετάβασης από τον τόπο διαμονής στον τόπο εργασίας αποτελούν ιδιωτική δαπάνη. Είναι συνταγματικά ορθό να υπάρχει άλλη μεταχείριση για θέματα φόρων στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα; Φυσικά όλα αυτά θα αξιολογηθούν από την ίδια την Βουλή και αν τελικά ψηφιστεί σε νόμο, από τον Γενικό Εισαγγελέα που θα κληθεί να συμβουλέψει τον Πρόεδρο αν θα υπογράψει το νόμο. Εν πάση περιπτώσει, για το θέμα ετοιμάζουμε ως Υπηρεσία επιστολή την οποία θα στείλουμε στη Βουλή. Αν περάσει τέτοιος νόμος σημαίνει ξανά αδυναμία για έλεγχο. Οταν οι Γενικοί διευθυντές, οι δήμαρχοι, οι Εφοροι, οι Επίτροποι και τόσοι άλλοι παίρνουν το υπηρεσιακό όχημα στο σπίτι, δεν είναι καθόλου εύκολο να ελέγξεις μετά αν το παίρνουν και στην εκδρομή ή στη θάλασσα.
Εχει προβληθεί το επιχείρημα ότι το υπηρεσιακό όχημα πρέπει να πηγαίνει στο σπίτι γιατί από κει οι Γενικοί Διευθυντές καλούνται τα Σαββατοκύριακα να πηγαίνουν σε μνημόσυνα και άλλες εκδηλώσεις.
Κατανοητό το πρόβλημα, αλλά δεν χρειάζεται αλλαγή στο νόμο για να λυθεί. Για παράδειγμα, ο Γραμματέας του Υπουργικού Συμβουλίου που διαμένει στο Αυγόρου και που πολύ συχνά καλείται να εκπροσωπήσει την κυβέρνηση σε τέτοιες εκδηλώσεις, αποτάθηκε στην Υπηρεσία μας και από κοινού βρήκαμε διαδικασία, στη βάση των υφιστάμενων προνοιών του Νόμου και των Κανονισμών, για να κάνει τη δουλειά του χωρίς πρόβλημα.
Τα Panama Papers ήρθαν κοντά σας… Πώς τα χειριστήκατε;
Οντως, τα Ρanama Papers έχουν φτάσει στα χέρια της Ελεγκτικής Υπηρεσίας και έχουμε διαπιστώσει πως υπάρχουν πτυχές που αφορούν θέματα φοροδιαφυγής και άλλα ζητήματα ενδεχόμενης παραβίασης των κανόνων δεοντολογίας του Δικηγορικού Συλλόγου. Γι’ αυτό έχουν ήδη αποσταλεί στο Τμήμα Φορολογίας και στον Δικηγορικό Σύλλογο. Από πλευράς φορολογίας, αναμένουμε ενημέρωση όταν θα ολοκληρώσει τους ελέγχους της, οπότε θα επανέλθουμε για να εξετάσουμε δειγματοληπτικά τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκαν και εξέτασαν τις συγκεκριμένες περιπτώσεις. Το ίδιο θα πράξουμε με την περιβόητη λίστα Λαγκάρντ.

«Θα ήταν ντροπή για την Ελεγκτική Υπηρεσία να εντοπίσει κρούσματα διαφθοράς στον Συνεργατισμό και να μην τα καταθέσει στον Γενικό Εισαγγελέα»

 

Παρά τα εμπόδια που έχετε συναντήσει, πού έχετε φθάσει στον έλεγχο με τον Συνεργατισμό;
Τα στοιχεία μάς δίνονται μέσα από γραφειοκρατικές διαδικασίες. Πάρα ταύτα έχουμε σεβαστεί το χρόνο που χρειάζονται. Βρισκόμαστε στο στάδιο της συλλογής των στοιχείων και αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει οτιδήποτε ανακοινώσιμο. Υπάρχει ακόμη αρκετός δρόμος, αφού εξετάζεται μεγάλος αριθμός θεμάτων. Οταν θα ολοκληρώσουμε την έκθεσή μας θα ενημερώσουμε τη Βουλή και θα αποφασίσουμε τον περαιτέρω χειρισμό.

Ποια θέματα είναι το αντικείμενο του ελέγχου σας;
Είναι θέματα προσλήψεων, προσωπικού και θέματα συμβάσεων όλων των ειδών. Συμβάσεις συμβούλων, με ασφαλιστικές εταιρείες όπως και η σύμβαση για την κατασκευή του συνεργατικού κτιρίου στα Λατσιά. Είναι, γενικότερα, θέματα συμβάσεων και προσωπικού. Αυτό που εξετάζουμε δεν είναι η συμμόρφωση ως προς τον περί Συμβάσεων Νόμο, αλλά κατά πόσον ο Συνεργατισμός ακολουθούσε τις βέλτιστες πρακτικές.

Σας έχει ενοχλήσει η προσπάθεια να εμποδιστεί ο έλεγχος; Πιστεύετε πως ο πολίτης δεν έχει το δικαίωμα να γνωρίζει τα ευρήματα των ερευνών σας;
Αυτό που με έχει ενοχλήσει ήταν η προσπάθεια εισαγωγής μιας λογικής ότι ο έλεγχος από την Ελεγκτική Υπηρεσία μιας κρατικής επιχείρησης είναι κάτι που προκαλεί κακό. Πρόκειται για ένα εντελώς λανθασμένο μήνυμα που επιχειρήθηκε να σταλεί. Οποιος διαχειρίζεται δημόσιο χρήμα -δημόσιο χρήμα είναι και ο Συνεργατισμός- θα πρέπει να ελέγχεται από το κράτος. Υπήρχε ένα κενό μέχρι το 2014, αφού καμία κρατική επιχείρηση δεν τύγχανε ελέγχου (Κυπριακές Αερογραμμές, Δασικές Βιομηχανίες, Παγκύπρια Εταιρεία Αρτοποιών, κ.ά.). Οταν το κενό αυτό καλύφθηκε με το Νόμο, θα ήταν πισωγύρισμα να ξεκινήσουμε να κάνουμε εξαιρέσεις στους ελέγχους.
Σε ό,τι αφορά το θέμα της διαφάνειας και της δημοσιοποίησης των ευρημάτων μας, θα το συζητήσουμε με τη Βουλή όταν θα ετοιμάσουμε τα πορίσματά μας. Δεν υπάρχει περίπτωση -αν υπάρξουν κρούσματα διαφθοράς- να μην ενημερώσουμε τον Γενικό Εισαγγελέα. Θα ήταν ντροπή για την Ελεγκτική Υπηρεσία να εντοπίσει κρούσματα διαφθοράς και να τα κρύψει στο συρτάρι. Αν προκύψουν θέματα κακοδιαχείρισης, έχοντας από τη μια το βάρος και την υποχρέωση ενημέρωσης των πολιτών και από την άλλη το επιχείρημα προστασίας του Συνεργατισμού που βασίζεται στην εμπιστοσύνη των πολιτών, θα ακούσουμε και θα λάβουμε υπόψιν τις απόψεις της Βουλής και θα πάρουμε την απόφασή μας για το πώς θα ενεργήσουμε.

«Πολλές φορές η Κύπρος καθίσταται υποχείριο εκβιασμού από φαρμακέμπορους ότι θα σταματήσουν να τροφοδοτούν την αγορά με συγκεκριμένα φθηνά φάρμακα»

 

Υπήρξαν καταγγελίες για μεγάλο φαγοπότι γύρω από την εμπορία των φαρμάκων. Εχετε προχωρήσει σε κάποιες έρευνες, μάλιστα. Τι έχετε διαπιστώσει;
Τα φάρμακα είναι ένα θέμα που έχει απασχολήσει διαχρονικά την Ελεγκτική Υπηρεσία.
Αυτό το οποίο τονίζει η Υπηρεσία μας εδώ και αρκετά χρόνια είναι η εισαγωγή κατάλληλων μηχανισμών για να σταματήσει η αισχροκέρδεια σε βάρος των ασθενών. Το θέμα αυτό αφορά ολόκληρη την αλυσίδα εμπορίας φαρμάκων -από την εισαγωγή μέχρι να φθάσουν τα φάρμακα στους ασθενείς. Τους τελευταίους μήνες έχει τεθεί ξανά στο μικροσκόπιο της Υπηρεσίας μας το θέμα της τιμής των φαρμάκων. Σχετικές επιστολές έχουμε αποστείλει στον Υπουργό Υγείας, ο οποίος ανέλαβε να μετακαλέσει ξένο εμπειρογνώμονα (του London School of Economics) για να ετοιμάσει σχετική μελέτη για τις διάφορες επιλογές που υπάρχουν στην Κύπρο -ως μικρή χώρα- η οποία πολλές φορές καθίσταται υποχείριο εκβιασμού από φαρμακέμπορους ότι θα σταματήσουν να τροφοδοτούν την αγορά με συγκεκριμένα φθηνά φάρμακα. Ετοιμάζουμε επίσης νέα μελέτη, η οποία θα καταγράφει και άλλες πτυχές του προβλήματος και εισηγήσεις, οι οποίες θα σταλούν στον αρμόδιο υπουργό για το χειρισμό του θέματος. Ηδη συζητήσαμε το θέμα με τον Υπουργό και η ανταπόκρισή του ήταν απόλυτα θετική.

«Η προκάτοχός μου πηγαινοερχόταν με το υπηρεσιακό όχημα στο σπίτι της στη Λεμεσό και αυτό κόστιζε στην Υπηρεσία μας ορισμένες χιλιάδες ευρώ ετησίως σε καύσιμα»

 

Αδιαφανείς διαδικασίες

Υπήρξε ανταλλαγή επιστολών και άρνηση του Υπουργείου Μεταφορών να συμμορφωθεί με τις υποδείξεις σας για ακύρωση του διαγωνισμού ενοικίασης του κτιρίου στο Παραλίμνι για τις ανάγκες του Κτηματολογίου. Πού βρίσκεται το όλο θέμα;

Αρχικά να ξεκαθαρίσω ότι οι συστάσεις της Ελεγκτικής Υπηρεσίας δεν έχουν εκτελεστική μορφή και δεν πρέπει να έχουν. Εξού και η Υπηρεσία μας για το θέμα αυτό έχει προχωρήσει σε παρατηρήσεις και συστάσεις. Δυστυχώς, το πρόβλημα δεν έχει αντιμετωπιστεί. Εξακολουθούμε να έχουμε την άποψη ότι η απόφαση ενοικίασης του συγκεκριμένου κτιρίου ήταν ασύμφορη οικονομικά για το κράτος. Ηταν μια απόφαση που λήφθηκε χωρίς να τηρηθούν οι αρχές της διαφάνειας σε ό,τι αφορά την επιλογή του κτιρίου. Θεωρούμε ότι από τη στιγμή που το συμβόλαιο παρέχει διέξοδο θα έπρεπε να γίνει επίκληση της πρόνοιας για τερματισμό του συμβολαίου και με ταχείς διαδικασίες να εξευρεθεί άλλο κατάλληλο κτίριο. Οσο συνεχίζεται αυτή η κατάσταση, το κράτος συνεχίζει να πληρώνει εξαιρετικά υψηλά ενοίκια.