Οι µαθησιακές επιπτώσεις αλλά και οι νέες δεξιότητες που γέννησε η πανδηµία

Οι νεοεισερχόµενοι φοιτητές των Πανεπιστηµίων έχουν περάσει δύσκολες και περίεργες χρονιές στη Μέση Εκπαίδευση 

Του Ειρηναίου Πίττα

Οι επιπτώσεις που είχε η πανδηµία στα Πανεπιστήµια δεν έχουν να κάνουν µόνο µε τις τεχνικές δυσκολίες και την ανάγκη για µετάβαση σε εξ αποστάσεως εκπαίδευση, αλλά και σε µαθησιακό επίπεδο, µε τους νεοεισερχόµενους, ειδικά, φοιτητές να «έρχονται» από δύσκολες σχολικές χρονιές στη Μέση Εκπαίδευση. Οι µαθητές είχαν να αντιµετωπίσουν την «άγαρµπη» µετάβαση σε εξ αποστάσεως εκπαίδευση, ενώ, όπως φάνηκε, σχολεία, εκπαιδευτικοί αλλά και οι ίδιοι δεν ήταν έτοιµοι για κάτι τέτοιο. Η συνεχής αβεβαιότητα µε το άνοιξε-κλείσε λειτούργησε επίσης αρνητικά, ενώ µέσα σε αυτά είχαν να διαχειριστούν και τις αλλαγές στον τρόπο αξιολόγησής τους µε την εφαρµογή των εξετάσεων τετραµήνων.

Μιλώντας στη «Χαραυγή» οι αντιπρυτάνεις των Πανεπιστηµίων Κύπρου, Λευκωσίας και Ευρωπαϊκού, ∆ρ Ειρήνη – Άννα ∆ιακίδου, ∆ρ Παναγιώτης Αγγελίδης και ∆ρ Λοΐζος Συµεού, επισηµαίνουν τα προβλήµατα που είχαν να διαχειριστούν οι φοιτητές, σηµειώνοντας πως παρόλα αυτά δεν παρουσιάστηκαν ιδιαίτερες διαφοροποιήσεις στο επίπεδο. Επισηµαίνουν ακόµα ότι τα τελευταία χρόνια παρουσιάζεται αυξηµένο ενδιαφέρον σε κλάδους που έχουν να κάνουν µε την Υγεία, χωρίς ωστόσο αυτό να αποδίδεται στην πανδηµία.

Δρ Ειρήνη – Άννα Διακίδου: Τα παιδιά δεν ήταν έτοιμα για αυτορρύθμιση

Ακόµα δεν έχει παρατηρηθεί οποιαδήποτε σηµαντική διαφορά στις βαθµολογίες εισαγω­γής των νεοεισερχόµενων φοιτητών του Πα­νεπιστηµίου Κύπρου, η οποία ενδεχοµένως να µπορεί να αποδοθεί στην πανδηµία, σύµφωνα µε την αντιπρύτανη Ακαδηµαϊκών Υποθέσεων του Πανεπιστηµίου, Ειρήνη – Άννα Διακίδου. Η κα Διακίδου εκτίµησε ότι ενδεχόµενη αρνη­τική επίπτωση ίσως θα φανεί σε ένα µε δύο χρόνια.

Αναλυτικότερα, σηµείωσε ότι σε κάποια τµήµατα οι βαθµολογίες εισαγωγής παραµέ­νουν πολύ υψηλές, αναφέροντας χαρακτηρι­στικά την Ιατρική, τη Νοµική, τη Λογιστική και την Ψυχολογία. Από την άλλη, συνέχισε, υπάρχουν τµήµατα που οι βαθµολογίες εισδο­χής δεν είναι τόσο υψηλές. Αυτό όµως είναι κάτι διαχρονικό και δεν έχει να κάνει µε την πανδηµία. Κατ’ ακρίβεια, πρόσθεσε, ο µέσος όρος της χρονιάς είναι ελαφρώς υψηλότε­ρος σε σχέση µε την προ πανδηµίας περίοδο. Υπάρχει, όπως εξήγησε, µια «ακαταστασία», η οποία δεν βοηθά στην εξαγωγή ασφαλών συµπερασµάτων στο παρόν στάδιο για τις επι­πτώσεις της πανδηµίας σε µαθησιακό επίπεδο.

Κληθείσα να σχολιάσει ενδεχόµενες αδυ­ναµίες των νεοεισερχόµενων λόγω της αστά­θειας που προέκυψε στη Μέση Εκπαίδευση λόγω της πανδηµίας, η αντιπρύτανης επε­σήµανε ότι η υβριδική και εξ αποστάσεως εκ­παίδευση σε επίπεδο λυκείου απαιτεί υψηλά κίνητρα, αυτορρύθµιση και προβάλλει µεγαλύ­τερες µαθησιακές απαιτήσεις. «Δεν νοµίζω τα παιδιά µας να ήταν προετοιµασµένα να καθο­δηγήσουν τα ίδια τη µάθησή τους», πρόσθεσε. Εξήγησε ότι τα νέα δεδοµένα που δηµιουρ­γήθηκαν απαιτούσαν δεξιότητες και ωριµό­τητα, εκφράζοντας παράλληλα ενδοιασµούς κατά πόσο τα είχαν. Παρόλα αυτά, συνέχισε, αυτό είναι «δίκοπο µαχαίρι», καθώς µπορεί να µην είχαν τα πιο πάνω, αλλά κάνοντάς το τα αναπτύσσουν. Η ανάπτυξη δεξιοτήτων αυτορ­ρύθµισης και ανεξάρτητης µάθησης πρέπει να είναι πάγιος µαθησιακός στόχος, ανεξαρτήτως του τρόπου διεξαγωγής της διδασκαλίας.

Αναφορικά µε τους κλάδους που παρουσιά­ζουν υψηλότερη ζήτηση και κατά πόσο παρα­τηρήθηκαν αλλαγές λόγω της πανδηµίας, επε­σήµανε ότι ψηλά στις προτιµήσεις συνεχίζουν να είναι η Ιατρική, η Ψυχολογία, η Πληροφο­ρική, η Νοµική, η Βιολογία και η Διοίκηση Επιχειρήσεων. Θεωρητικά, πρόσθεσε, η παν­δηµία ανέδειξε τη σηµαντικότητα ορισµένων κλάδων, αλλά αν αυτό διαφανεί και στις επιλο­γές των φοιτητών, είναι κάτι που θα δούµε στο εγγύς µέλλον.

Δρ Λοΐζος Συμεού: Στο χέρι των Πανεπιστημίων να αμβλύνουν τις επιπτώσεις της πανδημίας

Στο χέρι των Πανεπιστήμιων, με την κα­τάλληλη υποστήριξη προς τους φοιτητές και τις φοιτήτριές τους, είναι η διαχείριση των οποιωνδήποτε αρνητικών επιπτώσεων της πανδημίας σε μαθησιακό επίπεδο, σύμφωνα με τον αντιπρύτανη Ακαδημαϊκών Υποθέσε­ων του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου, καθη­γητή Λοΐζο Συμεού. Ο κ. Συμεού πρόσθεσε ότι τα Πανεπιστήμια έχουν την ευκαιρία να εκ­μεταλλευτούν την παρακαταθήκη που άφη­σε η πανδημία με αξιοποίηση νέων σύγχρο­νων εργαλείων διδασκαλίας. Εξήγησε ότι το «στοίχημα» είναι το Πανεπιστήμιο να μπορεί να στηρίζει κάθε νέο φοιτητή, να οικοδομήσει πάνω στις δυνατότητές του και με τα κατάλ­ληλα εργαλεία να τον βοηθήσει να αναπτύξει δεξιότητες που το εκπαιδευτικό σύστημα δεν του προσέφερε.

Ο αντιπρύτανης επεσήμανε πως διαπι­στώνεται ότι φοιτητές νιώθουν και οι ίδιοι ότι έχουν χάσει αρκετά κατά τη διάρκεια των σπουδών τους στο λύκειο. Νιώθουν, συνέχισε, αρκετά αδύναμοι σε επιμέρους παραμέτρους, όπως η απομόνωση κατά τη διάρκεια της δι­αδικτυακής διδασκαλίας και η αβεβαιότητα για τον τρόπο με τον οποίο θα αυτονομήσουν την εργασία τους.

Αναφορικά με το επίπεδο, σημείωσε ότι είναι ένα πολυπαραγοντικό ζήτημα που δεν μπορεί να τύχει απλοϊκής προσέγγισης. Επη­ρεάζεται, για παράδειγμα, από τα συστημικά και δομικά χαρακτηριστικά της Μέσης Εκ­παίδευσης, την εισαγωγή νέων θεσμών (π.χ. οι εξετάσεις τετραμήνων), τη γενικευμένη πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση κ.ά. Όπως είπε, μόνο μια συστηματική διαχρονική έρευνα θα μπορούσε να δώσει απαντήσεις, αλλά ακόμα και έτσι, συμπλήρωσε, υπάρχουν δεξιότητες που δεν είναι δυνατόν να μετρη­θούν. Εμείς, στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο, συνέχισε, «από εσωτερικές έρευνες είδαμε ότι στην πραγματικότητα δεν υπάρχει στατιστική συσχέτιση του βαθμού του απολυτηρίου με το βαθμό επιτυχίας του φοιτητή». Αντίθετα, εξήγησε, υπάρχουν πολλές άλλες παράμετροι που σχετίζονται με την ακαδημαϊκή επιτυχία, όπως το πραγματικό ενδιαφέρον για τον κλά­δο, η συστηματική μελέτη και ο βαθμός υπο­στήριξης που δίνει το ίδιο το πανεπιστήμιο.

Σχετικά με την επίδραση της πανδημίας στις επιλογές των φοιτητών, ο κ. Συμεού υπο­γράμμισε ότι παρατηρείται κάποια αύξηση στο ενδιαφέρον για εγγραφή σε εξ αποστάσε­ως προγράμματα σπουδών. Όπως είπε ο αντι­πρύτανης, τα τελευταία δέκα περίπου χρόνια εμφανίζεται ένα μεγαλύτερο ενδιαφέρον για προγράμματα που σχετίζονται με επιστήμες της υγείας και ζωής (Ιατρική, Οδοντιατρική, Βϊοιατρική, Φαρμακευτική, Νοσηλευτική, Ερ­γοθεραπεία, Φυσικοθεραπεία κ.ά.).

∆ρ Παναγιώτης Αγγελίδης: «Στροφή σε κλάδους της Ιατρικής λόγω ΓεΣΥ και όχι λόγω πανδηµίας»

Ικανοποίηση για το επίπεδο των νεοεισερ­χόµενων φοιτητών εξέφρασε ο αντιπρύτανης Ακαδηµαϊκών Υποθέσεων του Πανεπιστηµίου Λευκωσίας, Παναγιώτης Αγγελίδης, επισηµαί­νοντας ότι δεν παρατηρήθηκε αξιοσηµείωτη διαφορά λόγω της πανδηµίας. Υπήρξαν όµως, πρόσθεσε, άλλοι παράγοντες που επηρέασαν κάπως, όπως το Brexit και ο καθορισµός ελά­χιστων βάσεων στα ελληνικά πανεπιστήµια.

Σε σχέση µε την πανδηµία, σηµείωσε ότι δεν εντοπίστηκε πρόβληµα στην κατάρτιση των παιδιών, αντίθετα, όπως είπε, απέκτησαν δεξιότητες και οικειότητα µε την εξ αποστά­σεως διδασκαλία, άρα δεν χρειαζόταν µεγάλη προσπάθεια από τα πανεπιστήµια σε αυτόν τον τοµέα.

Κληθείς να σχολιάσει αν γίνονται οποιεσδή­ποτε ενέργειες από το Πανεπιστήµιό του, ώστε να διασφαλιστεί το υψηλό επίπεδο, ανέφερε ότι υπάρχουν τα γενικά κριτήρια εισδοχής και τα ειδικά, ανάλογα µε το κάθε πρόγραµµα. Εξήγησε ότι το Πανεπιστήµιο δέχεται φοιτη­τές µε πάνω από 15/20 γενικό βαθµό, αλλά σε ορισµένα τµήµατα, όπως για παράδειγµα η Βι­ολογία και η Χηµεία, το ελάχιστο είναι 18/20.

Αναφορικά µε τις επιλογές των µαθητών, σημείωσε ότι ναι µεν παρατηρείται στροφή σε κλάδους της Ιατρικής τα τελευταία χρόνια, ωστόσο αυτό αποδίδεται µάλλον στην εφαρµο­γή του Γενικού Συστήµατος Υγείας παρά στην πανδηµία. Εξήγησε ότι παρατηρείται αυξηµέ­νο ενδιαφέρον σε κλάδους και ειδικότητες ενταγµένες στο ΓεΣΥ, όπως η Κλινική Διαιτο­λογία, η Κλινική Ψυχολογία, η Φυσιοθεραπεία ή και άλλους παρόµοιους. Πρόσθεσε ότι όσον αφορά την επίδραση της πανδηµίας είναι κάτι που θα φανεί σε µερικά χρόνια όταν οι υφι­στάµενοι νεοεισερχόµενοι θα κληθούν να επι­λέξουν κατευθύνσεις, όπως για παράδειγµα η Επιδηµιολογία.

Σε γενικότερο πλαίσιο, είπε, το ενδιαφέρον των φοιτητών παραµένει σε κλάδους όπως η Νοµική, η Επιστήµη του Αθλητισµού, η Ψυχο­λογία και η Διοίκηση Επιχειρήσεων.