Οι γκρίζες ζώνες δημιουργούν ανησυχία για το μέλλον του Ακάμα

«Εάν ο Ακάμας ήταν τράπεζα, θα τον είχαν σώσει»

Του Κωστή Πιτσιλλούδη

Ανεπάρκεια με πολλά κενά χαρακτηρίζει το Σχέδιο Αειφόρας Ανάπτυξης του Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα. Παρ’ όλες τις συζητήσεις και καταθέσεις απόψεων από οργανωμένα κοινωνικά σύνολα, περιβαλλοντικές οργανώσεις και πολιτικά κόμματα, δεν έγιναν διορθωτικές κινήσεις προς την ορθή κατεύθυνση.

Στις σημερινές συνθήκες, όπου οι προτεραιότητες για το περιβάλλον και

την προστασία των οικοτόπων βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα της ευρωπαϊκής πολιτικής, η κυβέρνηση Αναστασιάδη-ΔΗΣΥ φαίνεται να  ανήκει ανάμεσα σε αυτούς που οι περιβαλλοντικές ανησυχίες δεν έχουν καμία θέση στους στόχους της. Τα θολά σημεία και οι γκρίζες ζώνες στο εν λόγω σχέδιο δημιουργούν ανησυχία για το μέλλον του Ακάμα.

Κ. Καδής: Λαμβάνονται υπόψη όλες οι εισηγήσεις…

«Πρώτη προτεραιότητα του σχεδίου είναι η διατήρηση της φύσης και της βιοποικιλότητας», δηλώνει στη «Χαραυγή» ο Υπουργός Γεωργίας, Κώστας Καδής. Ερωτηθείς εάν υπάρχει πρόθεση από το υπουργείο για αλλαγή ορισμένων σημείων, μετά από τις αντιδράσεις περιβαλλοντικών οργανώσεων, οργανωμένων συνόλων και κομμάτων, ο υπουργός απάντησε ότι λαμβάνονται υπόψιν όλες οι τοποθετήσεις που εκφράζονται. «Θέλω να θυμίσω ότι, κατά τη διάρκεια της διαμόρφωσης του σχεδίου, διάφορες περιβαλλοντικές οργανώσεις είχαν στείλει εισηγήσεις και παρατηρήσεις, όπου στην πλειονότητά τους είτε ενσωματώθηκαν είτε λήφθηκαν υπόψιν στις διάφορες παραμέτρους που αφορούν το σχέδιο», πρόσθεσε. Ανέφερε ότι υπάρχουν δομές εντός του σχεδίου, οι οποίες έχουν δημιουργηθεί μέσα στο πλαίσιο της ευρύτερης συμμετοχικής και δημοκρατικής διαδικασίας. «Υπάρχει η διευρυμένη συμβουλευτική επιτροπή για τη λειτουργία του Πάρκου, στην οποία συμμετέχουν περιβαλλοντικές οργανώσεις, οργανισμοί, αλλά και οι τοπικές κοινότητες. Στο πλαίσιο αυτό λαμβάνονται οι αποφάσεις, καθώς η σοφία των πολλών είναι καλύτερη», επεσήμανε.

Κλείτος Παπαστυλιανού: Οτιδήποτε χωρίς μελέτη επιπτώσεων στο περιβάλλον και ειδική οικολογική αξιολόγηση είναι ελλιπές και ανεπαρκές

Ο επιστημονικός διοικητικός λειτουργός της Ομοσπονδίας Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Κύπρου (ΟΠΟΚ), Κλείτος Παπαστυλιανού, σε δηλώσεις του στη «Χ» τόνισε ότι εντοπίζονται αρκετά ζητήματα εντός του ΕΔΠ, τα οποία θέτουν σε κίνδυνο το οικοσύστημα του Ακάμα. Σημείωσε ότι η περιοχή μελέτης του Σχεδίου εμπίπτει, εξολοκλήρου εντός δύο περιοχών Natura 2000, του Τόπου Κοινοτικής Σημασίας και της Ζώνης Ειδικής Προστασίας της Χερσονήσου Ακάμα. «Ως εκ τούτου, οτιδήποτε χωρίς μελέτη δέουσας εκτίμησης επιπτώσεων στο περιβάλλον και ειδική οικολογική αξιολόγηση, είναι αυτόματα ελλιπές και ανεπαρκές. Στη μελέτη που υποβλήθηκε από το Τμήμα Δασών, μετά από πέντε χρόνια συζητήσεων, αμφισβητείται ακόμη και η ανάγκη εκπόνηση στρατηγικής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων», συμπλήρωσε και πρόσθεσε ότι έχουμε εισέλθει στο 2021 και ακόμη να εκδοθούν τα αναγκαία διατάγματα προστασίας και διαχείρισης της φύσης και της άγριας ζωής, αφενός για τον Τόπο Κοινοτικής Σημασίας και αφετέρου για τα άγρια πτηνά και θηράματα για τη Ζώνη Ειδικής Προστασίας.

«Για την έκδοση των εν λόγω διαταγμάτων, η κοινοτική οδηγία ορίζει διάστημα έξι ετών και εθνική νομοθεσία ορίζει διάστημα τεσσάρων ετών», σημείωσε και τόνισε ότι υπάρχουν αρκετά και σημαντικά κενά, τα οποία αφορούν και την περιοχή Τόπος Κοινοτικής Σημασίας Χερσόνησος Ακάμα. «Ουσιαστικά εκκρεμεί το ζήτημα της ανάγκης επέκτασης της περιοχής προστασίας Natura για επαρκή αντιπροσώπευση σημαντικών τύπων φυσικών οικοτόπων και ειδών άγριας χλωρίδας και πανίδας. Το γεγονός αυτό φαίνεται ότι δεν λαμβάνεται υπόψιν στο σχεδιασμό του Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα, αλλά και στη διαχείριση των περιοχών Natura 2000. Σύμφωνα με τον κ. Παπαστυλιανού, ένα άλλο κενό που εντοπίζεται είναι ότι μετά από πέντε χρόνια συζητήσεων, υποβολών σημειωμάτων και υπομνημάτων θέσεων το σχέδιο εξακολουθεί να μην καταπιάνεται με το ουσιώδες ζήτημα της απαλλοτρίωσης των περίκλειστων ιδιωτικών περιουσιών στο Εθνικό Δασικό Πάρκο Ακάμα. «Οι εν λόγω περιουσίες, με βάση τον περί Αναγκαστικής Απαλλοτριώσεως Νόμο και τον περί Δασών Νόμο, θα έπρεπε να απαλλοτριωθούν για σκοπούς καλύτερης οριοθέτησης και διαχείρισης του Εθνικού Δασικού Πάρκου, αλλά και για αποτελεσματικότερη προστασία και διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων», δήλωσε.

Κήρυξη ζωνών αυστηρής προστασίας

Ένα άλλο ζήτημα που προκύπτει, όπως ανέφερε ο επιστημονικός διοικητικός λειτουργός της ΟΠΟΚ, είναι ότι με την κήρυξη ενός Εθνικού Δασικού Πάρκου νομικά και λογικά το αμέσως επόμενο βήμα είναι η κήρυξη ζωνών αυστηρής προστασίας εντός του πάρκου, όπως φυσικά αποθέματα (ζώνες αυστηρής προστασίας σε κρατική δασική γη, π.χ. Κοιλάδα των Κέδρων) και μονοπάτια της φύσης. «Οι εν λόγω περιοχές έχουν καθοριστεί από το διαχειριστικό σχέδιο ως Χερσαίες Ζώνες Υψηλής Προστασίας της Φύσης, για παράδειγμα το βάραθρο του Ακάμα, το φαράγγι του Άσπρου ποταμού και η προστατευόμενη περιοχή Λάρας-Τοξεύτρας. Το Σχέδιο Ακάμα δεν αγγίζει ούτε στο ελάχιστο το θέμα του καθορισμού των Ζωνών Προστασίας εντός του Εθνικού Δασικού Πάρκου, δηλαδή την κήρυξη φυσικών αποθεμάτων και δασικών μνημείων», ανέφερε. Υπογράμμισε παράλληλα ότι το σχέδιο, βάσει των περί Δασών Νόμο, πρέπει να ενσωματώνει τα διαχειριστικά μέτρα και τις προβλεπόμενες ρυθμίσεις των διαχειριστικών σχεδίων των περιοχών Natura. «Θεωρώ ότι είναι εξαιρετικής σημασίας ζήτημα, καθώς φαίνεται να προκύπτει παράβαση του περιβαλλοντικού κεκτημένου της ΕΕ».

Δρόμοι και κέντρα αναψυχής

Όσον αφορά τους δρόμους, ο κ. Παπαστυλιανού επεσήμανε ότι το Τμήμα Δασών προτείνει να ασφαλτωθούν τρεις (Άσπρος ποταμός-Τοξεύτρα-Λάρα, Άγιος Μηνάς-Σμιγιές, Κουδουνάς-Σμιγιές) από τους δέκα κύριους δασικούς δρόμους εντός τους Εθνικού Δασικού Πάρκου. Παράλληλα, για άλλους έξι δρόμους το Τμήμα προτείνει τη σφράγιση εδάφους με χρήση μπετόν.

«Ένα άλλο πρόβλημα που εντοπίζεται στο σχέδιο είναι οι χώροι αναψυχής (αναψυκτήρια και καταστήματα αναμνηστικών ειδών), όπου θα ανεγερθούν εντός περιβαλλοντικά ευαίσθητων περιοχών και ειδικών προστατευόμενων περιοχών, με το πιο ευαίσθητο σημείο να εντοπίζεται στην περιοχή Λάρας-Τοξεύτρας, μίας ειδικά προστατευόμενης περιοχής και ενός μοναδικού Βιογενετικού Καταφύγιου με βάση τη Σύμβαση της Βέρνης. Εντός ή πλησίον αυτής της περιοχής, σύμφωνα με το σχέδιο, χωροθετούνται δύο καταστήματα αναμνηστικών ειδών, τέσσερα αναψυκτήρια, ένας ασφαλτοστρωμένος δρόμος και ένας παραλιακός ποδηλατόδρομος», πρόσθεσε.

Ερωτηθείς ποιες θα είναι οι επιπτώσεις στο περιβάλλον από την εφαρμογή του σχεδίου, ο Κλείτος Παπαστυλιανού απάντησε ότι θα είναι σοβαρές και μη αναστρέψιμες, με σημαντικότερο παράδειγμα αναφοράς την ασφαλτόστρωση του κύριου δασικού δρόμου από τον Άσπρο ποταμό μέχρι τη Λάρα, η οποία θα βρίσκεται σε απόσταση μικρότερη των 90 μέτρων από την ακτή.

«Προφανώς, δεν αποτελεί προτεραιότητα η προστασία ενός τόσο σημαντικού οικοσυστήματος. Εάν ο Ακάμας ήταν τράπεζα, θα τον είχαν σώσει. Το ιδιοκτησιακό πρόβλημα για τις περίκλειστες ιδιωτικές περιουσίες μπορεί να λυθεί με 2-3 εκατομμύρια ευρώ», καταλήγει ο κ. Παπαστυλιανού.

Σύνδεσμος Ιδιοκτητών Γης: Υπέρ μιας αειφόρου ανάπτυξης

«Το σχέδιο βρίσκει σύμφωνους τους ιδιοκτήτες και τις τοπικές κοινότητες», ανέφερε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ιδιοκτητών Γης Ακάμα, Σάββας Χατζημηνάς. Επεσήμανε ότι ο Σύνδεσμος έχει καταθέσει αρκετές προτάσεις, οι οποίες θα βοηθήσουν στην προστασία του περιβάλλοντος, όπως η τοποθέτηση βραχιόλι gps tracker για τους επισκέπτες του Πάρκου και την ολοκληρωτική απαγόρευση του κυνηγίου. Πρόσθεσε ότι ο Σύνδεσμος έχει τονίσει ότι η περιοχή προσφέρεται για ανέγερση πανεπιστημιακής μονάδας, η οποία θα παρέχει μαθήματα όπως της γεωπονίας, της αειφόρας ανάπτυξης και άλλων σχετικών επιστημονικών κλάδων. Εξήγησε ότι ο Σύνδεσμος δεν επιθυμεί να αναπτυχθεί η περιοχή του Ακάμα, όπως και οι περιοχές της Αγίας Νάπας και του Πρωταρά. «Εμείς θέλουμε να γίνει μία προσεγμένη και ήπια ανάπτυξη, στα πλαίσια της αειφορίας και του αγροτουρισμού, που να αναδεικνύει τα χωριά. Η κυβέρνηση πρέπει να ολοκληρώσει το διαχειριστικό σχέδιο και μέχρι το 2023 να είναι έτοιμη να βρει το κεφάλαιο που χρειάζεται για να δημιουργηθεί η απαιτούμενη υποδομή», ανέφερε.

 

Elżbieta Flisak: Ο σχεδιασμός των Αρχών πρέπει να υιοθετήσει την ολιστική προσέγγιση

 

Από την πλευρά της, η Elżbieta Flisak, θαυμάστρια της Κύπρου, όπως επιθυμεί να χαρακτηρίζει τον εαυτό της, αναφερόμενη για τη σχετική επιστολή που είχε αποστείλει προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κατά το προηγούμενο έτος για το θέμα της φυσικής μας κληρονομιάς και ιδιαίτερα για το θέμα του Ακάμα, τόνισε ότι ακόμη δεν έχει λάβει απάντηση, ούτε ενημέρωση για την προσδοκώμενη προώθηση σε αρμόδια γραφεία, ούτε δικαιολογία της αναβολής. «Στην επιστολή ανέφερα πολλά ζητήματα ασφαλείας και υγείας των πολιτών, κατοίκων και επισκεπτών της Κύπρου μέσα από το πρίσμα του τουρισμού που είναι μια ευρεία επιφάνεια επαφής με τον κόσμο έξω, σαν ανεπίσημη διπλωματία. Παρατηρώ πρόσφατες θετικές κινήσεις, λ.χ. στο θέμα της παρακολούθησης της οδικής ασφαλείας. Ωστόσο, για να εμπιστευτώ στο κράτος της Κύπρου τους μαθητές μου (σ.σ. είναι καθηγήτρια) είναι απαραίτητη μία ριζική αλλαγή στην κατεύθυνση αναπτύξεως του νησιού, των πόλεων και του οδικού δικτύου», εξήγησε.

Υπογράμμισε ότι ο σχεδιασμός των κεντρικών και τοπικών Αρχών πρέπει να υιοθετήσει την ολιστική προσέγγιση, φέρνοντας ως παράδειγμα την εκτίμηση της φύσης του Ακάμα στο πλαίσιο της Ευρώπης, την αναγνώριση σχέσεων (λ.χ. μεταξύ του πράσινου των πόλεων και της προφύλαξης παθήσεων) και την πρόβλεψη συνεπειών (λ.χ. να δει δρόμους ως χωρικούς φραγμούς).

«Η Κύπρος θα γίνει ένας βιώσιμος τόπος διαμονής και τουριστικός προορισμός με την προϋπόθεση ότι η βούληση του εξαιρετικά σεμνού λαού της θα αρχίσει να μετράει πιο πολύ από τα οράματα των επενδυτών», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy