Οι νοητές γραμμές που ενώνουν τους πρόσφυγες – Οι Δήμαρχοι Λευκονοίκου και Λύσης μιλούν στη «Χ»

Συνεντεύξεις στη Μαρία Φράγκου

Τούτες οι μέρες του Αυγούστου είναι δύσκολες. Για κάποιους, ακόμα δυσκολότερες. Γιατί άφησαν πίσω τη γη τους, το σπίτι τους, τη ζωή τους…

Επιλέξαμε να μιλήσουμε με δύο δημάρχους κατεχόμενων δήμων, που τις μέρες αυτές, διερμηνεύοντας και τα αισθήματα και συναισθήματα των δημοτών τους, νιώθουν περισσότερο από άλλες φορές τον πόθο της επιστροφής να καίει τα σωθικά. Ζήνα Λυσάνδρου Παναγίδη του Λευκονοίκου και Ανδρέας Καουρής της Λύσης μιλούν για τους τόπους τους και η σκέψη ματώνει…

Ερωτήσεις

  1. Λευκόνοικο και Λύση. Δύο περιοχές πλούσιες σε γη, σε πολιτισμό, σε ανθρώπους… Πώς διατηρείται η Ιστορία και η Μνήμη, 45 χρόνια μετά;
  2. Τι σημαίνει να είσαι δήμαρχος μιας κατεχόμενης πόλης;
  3. Πώς φτιάχνετε τις νοητές γραμμές που ενώνουν τους ανθρώπους του Λευκονοίκου και της Λύσης;

Ζήνα Λυσάνδρου Παναγίδη: Συντηρούμε την ελπίδα της επιστροφής στην πατρώα γη

  1. Πραγματικά, αυτός είναι ο ρόλος των κατεχόμενων δήμων 45 χρόνια μετά την εισβολή και την προσφυγιά μας: η διατήρηση της ιστορίας και της μνήμης της κωμόπολής μας που μεσουρανούσε από τους περασμένους αιώνες. Αναντίλεκτα, είναι ένα βαρύ καθήκον και μεγάλη ευθύνη που πρέπει να τη νιώθεις έντονα και να τη βιώνεις κάθε στιγμή της ζωής σου. Όπως και οι Μικρασιάτες αδελφοί μας τους οποίους έχουμε ως πρότυπα, συντηρούμε την ιστορία και τη μνήμη της γενέθλιας γης μας με ποικίλες εκδηλώσεις, εκδόσεις, ντοκιμαντέρ, εκθέσεις, συνεντεύξεις, εκπομπές, παρουσιάσεις βιβλίων, φεστιβάλ, αντικατοχικές και διαφωτιστικές εκστρατείες, συναυλίες για τους νέους, προσκύνημα στο Λευκόνοικο, Θείες Λειτουργίες στις εκκλησίες μας, ενημέρωση σε σχολεία, διανομή διαφωτιστικού υλικού και άλλα πολλά.
  2. Χρέος μέγα, αλλά και αφάνταστη τιμή να σε επιλέξουν οι συνδημότες/σσές σου να τους υπηρετείς και να εκπροσωπείς το δήμο σου και στην Κύπρο και στο εξωτερικό, κυρίως για τη διαφώτιση που είναι το πρώτιστο έργο μας. Είναι ένα έργο εθνικό. Πρέπει να είσαι δοσμένος, να αγαπάς πολύ τον τόπο και τους ανθρώπους του, να έχεις πάθος και να αναλώνεσαι νυχθημερόν για το καλό του κόσμου. Να είσαι κοντά στους δημότες σου στις λύπες και τις χαρές τους, να συμπάσχεις και να χαίρεσαι μαζί τους, να ξέρεις την οικογένειά τους, να τους επισκέπτεσαι και να ακούς τα προβλήματά τους και να προσπαθείς να τους βοηθήσεις. Επίσης, να περισώσεις όλα τα στοιχεία του Πολιτισμού και τις ιστορίες των ανθρώπων της, γιατί οι πιο πολλοί άνθρωποι που ήρθαν από την κατεχόμενη γη μας, συνεχώς φεύγουν με το παράπονο. Ταυτόχρονα, να προβάλλεις την κωμόπολη ή την πόλη σου σε όλα τα βήματα, την ιστορία, τον πολιτισμό της και την προσφορά της στο νησί μας. Παράλληλα, να κάνεις τους δημότες σου περήφανους για τον τόπο της καταγωγής τους, να μεταλαμπαδεύεις στις νεότερες γενιές το modus vivendi της πατρώας γης, να συντηρείς τους συνεκτικούς δεσμούς μεταξύ τους και τόσα άλλα. Επιπλέον, ο ρόλος μας είναι να συντηρούμε την ελπίδα της επιστροφής στην πατρώα γη, να κάνουμε προσπάθειες για την επανένωση του νησιού μας, να επισκευάσουμε όποια θρησκευτικά μνημεία μπορούμε στην κωμόπολή μας σε συνεργασία με ανθρώπους από την άλλη πλευρά που είναι ταγμένοι στο δρόμο της ειρήνης, της συμφιλίωσης και της επανένωσης του νησιού μας.
  3. Με πολλή αγάπη. Συνέργεια. Ενσυναίσθηση. Πρέπει να αφιερώνεις όλο το χρόνο σου στο στόχο αυτό. Να είσαι προσηλωμένος στο στόχο σου και να μη φείδεσαι χρόνου και κόπου. Άμα αγαπάς τον κόσμο σου, αισθάνεσαι μεγάλη χαρά να προσφέρεις τα πάντα, ακόμη και από το χρόνο της ξεκούρασής σου και λες χαλάλιν. Βεβαίως, πάντοτε όλα γίνονται με τη βοήθεια πολλών καλών φίλων που είναι πρόθυμοι να μας συντρέξουν στο έργο μας. Εννοείται ότι οι άνθρωποί μας ενώνονται πιο πολύ με συγκινητικές εκδηλώσεις που τους θυμίζουν τη ζωή μας στο Λευκόνοικο, τις συνήθειες, τις γιορτές μας, τα εδέσματά μας, όπως με το Ταξίδι στις Παραδοσιακές Γεύσεις του Λευκονοίκου και τη Γιορτή του Οφτού που είχαμε πέραν των 500 ατόμων. Βεβαίως, συγκινούν και οι εκδηλώσεις που αφορούν το Γυμνάσιό μας, όπως η εκδήλωση τιμής σε 50 καθηγητές του Γυμνασίου μας σε συνεργασία με τον Γέροντα Εφραίμ τον Βατοπεδινό, αλλά κυρίως όποτε έχουμε ευκαιρία να επισκεφθούμε την κωμόπολή μας ή να εκκλησιαστούμε στις εκκλησίες μας, όπως στον Σωτήρα μας το 2015 και το 2016, αλλά και στην ανακαινισμένη από τη Δικοινοτική Επιτροπή εκκλησία του Αρχαγγέλου μας το 2017 και το 2018. Αξίζει να τονιστεί ότι οι συνδημότες και οι συνδημότισσές μας ενώνονται, όταν πρόκειται για το κοινό καλό. Ενώνονται στις χαρές και τις λύπες μας. Ενώνονται, όταν έχουμε όμορφους στόχους και οράματα. Γενικά, με ό,τι μας γυρνά νοερά στη γενέθλια γη μας, αυτός είναι ο συνδετικός κρίκος που μας ενώνει. Παράδειγμα, η σελίδα με φωτογραφίες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης «Μνήμες Λευκονοίκου» σε συνεργασία με το ΤΕΠΑΚ. Γενικά, όλη η δράση του δήμου και του σωματείου μας φέρνει τους ανθρώπους πιο κοντά. Διοργανώνουμε χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις για τα παιδιά, κατασκηνώσεις για εφήβους στην Ελλάδα, συνεστιάσεις, προσκυνήματα με συνταξιούχους τους οποίους ο δήμος δεξιώνεται, συναντήσεις γυναικών κ.ά.

Ανδρέας Καουρής: Το κράτος να δει ξανά το ρόλο και την αποστολή όλων των προσφυγικών δήμων

  1. Ο άξονας της δραστηριότητας ενός προσφυγικού δήμου, όπως είναι ο κατεχόμενος δήμος Λύσης, περιστρέφεται γύρω από την ιστορία και τη μνήμη της κατεχόμενης γης και των κατοίκων της με αντικειμενικό στόχο την ελεύθερη επιστροφή σε μια ελεύθερη Λύση, σε μια ελεύθερη πατρίδα, επανενωμένη και ευημερούσα για όλους τους κατοίκους της.

Όλες οι δραστηριότητες και όλες οι ενέργειές μας, οι σκέψεις μας, ο λόγος της ίδιας της ύπαρξης του προσφυγικού μας δήμου στοχεύουν στην επιστροφή, κρατώντας πάντα άσβεστη τη φλόγα και το αναφαίρετο δικαίωμα στην ελεύθερη εγκατάσταση, κάτω από πραγματικές συνθήκες ειρήνης και ασφάλειας, ηρεμίας, ευημερίας και προόδου.

Ο ρόλος του προσφυγικού μας δήμου δεν είναι συμβολικός, είναι ουσιαστικός. Μια από τις βασικές μας προτεραιότητες είναι να μεταλαμπαδεύουμε την πλούσια ιστορία, τις καταβολές, τις αρχές και τις αξίες, τις παραδόσεις, την κουλτούρα και την προοδευτικότητα των Λυσιωτών στις νέες γενιές που γεννιούνται στην προσφυγιά. Καταβάλλουμε μια μεγάλη προσπάθεια, αξιοποιώντας τώρα και την τεχνολογία, ώστε να βρισκόμαστε κοντά στους Λυσιώτες.

Να μην ξεχνούμε ότι πέρασαν 45 ολόκληρα χρόνια από τον βίαιο ξεριζωμό μας. Διαφοροποιείται μέρα με τη μέρα η σύνθεση του πληθυσμού της Λύσης και των άλλων κατεχόμενων δήμων. Το πέρασμα του χρόνου είναι αδυσώπητο, ό,τι και να κάνουμε. Η μνήμη αντιστέκεται. Και πρέπει να αντιστέκεται, όμως ο χρόνος είναι χρόνος και μερικές χιλιάδες Λυσιώτες που ξεριζώθηκαν πέθαναν στην προσφυγιά, με τον πόνο, τον πόθο, το μαράζι, τον καημό και ανεκπλήρωτο το δικαίωμα της επιστροφής. Αλίμονό μας, αλίμονο αν κληρονομήσουμε στις νέες γενιές την κατοχή και την πατρίδα μοιρασμένη.

  1. Κατήλθα στις εκλογές ως ανεξάρτητος, υπερκομματικός υποψήφιος δήμαρχος Λύσης. Ευχαριστώ τους Λυσιώτες για την τιμητική εκλογή. Η θέση του δημάρχου της κατεχόμενης για 45 χρόνια αγαπημένης μας Λύσης στις δοσμένες συνθήκες της προσφυγιάς, για μένα, δεν είναι αξίωμα! Είναι καθήκον και ευθύνη προς τη γενέτειρά μου και στους συνδημότες μου. Είναι ευθύνη και καθήκον μας να προωθούμε συνεχώς την επαφή με τους δημότες, να ακούμε τα προβλήματά τους, ιδιαίτερα της τρίτης γενιάς. Να μην ξεχνούμε πως οι τριαντάρηδες του 1974 είναι σήμερα εβδομηνταπεντάρηδες, και οι σαραντάρηδες είναι ογδονταπεντάρηδες. Και πολλοί έφυγαν και θάφτηκαν στην προσφυγιά.

Προβάλλει αμέσως ο κίνδυνος αποξένωσης της νέας γενιάς των προσφύγων από τις ρίζες και τις καταβολές τους. Είναι ο παράγοντας χρόνος στον οποίο αναφέρθηκα προηγουμένως. Θέλουμε την υπερηφάνεια που νιώθουμε εμείς που γεννηθήκαμε στη Λύση να την κρατήσουν και να την υψώσουν ακόμα πιο ψηλά οι νέες γενιές. Δεν είναι ρατσισμός, ούτε οτιδήποτε άλλο αρνητικό, όταν μιλάς με αγάπη για τη γενέτειρά σου. Μας ανησυχεί το γεγονός ότι μειώνεται ο κόσμος που προσέρχεται στις εκδηλώσεις των προσφυγικών δήμων. Οι λόγοι είναι πεντακάθαροι. Αγωνιζόμαστε όμως και προσπαθούμε. Η Λύση για μας είναι μια ομορφιά και μια αρετή. Είναι λάβαρο και παρακαταθήκη. Είναι το βάθρο της ίδιας της ζωής μας.

  1. Η ενότητα των Λυσιωτών είναι δεδομένη και θα τη συναντήσουμε στις εκδηλώσεις του Δήμου Λύσης, σε κάθε συναπάντημα των Λυσιωτών, αλλά και σε κάθε άλλη ευκαιρία, στους συνοικισμούς, στις εκκλησιές της προσφυγιάς, στα καφενεία, στην ανταλλαγή επισκέψεων. Η Λύση μας ένωνε και μας ενώνει διαχρονικά. Και προς την κατεύθυνση αυτή ο Δήμος Λύσης καταβάλλει κάθε προσπάθεια ώστε αυτή η ενότητα και ο στόχος της επιστροφής να παραμείνουν πάντα στη σκέψη, στη θύμηση και στις προτεραιότητές μας. Θέλω να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλα τα οργανωμένα σύνολα της Λύσης που τα νιώθουμε συνεχώς κοντά μας σε κάθε εκδήλωση. Αλλά και με τις δικές τους δραστηριότητες έρχονται να ενισχύσουν τους στόχους του δήμου. Η συνεχιζόμενη επαναδραστηριοποίηση οργανωμένων συνόλων της Λύσης μας χαροποιεί αφάνταστα. Κορυφαίες εκδηλώσεις του δήμου που επαναβεβαιώνουν αυτή την ενότητα με τη μαζική προσέλευση είναι η «Ημέρα Μνήμης Λύσης» που περιλαμβάνει πανηγυρικό εσπερινό με τους εορτασμούς του Γενέθλιου της Παναγίας στις 8 Σεπτεμβρίου και καλλιτεχνικό πρόγραμμα με συμμετοχή Λυσιωτών καλλιτεχνών και χορευτών. Γιόρταζε η Μεγαλόχαρη στη Λύση. Το κράτος οφείλει να ξανακοιτάξει το ρόλο και την αποστολή όλων των προσφυγικών δήμων, γιατί 45 χρόνια μετά, τα πάντα έχουν αλλάξει. Πολλά τα προβλήματα. Ο προσφυγικός κόσμος είναι εστία αντίστασης αλλά και θύμησης του αναφαίρετου δικαιώματος της επιστροφής. Αλίμονο αν αφήσουμε αυτή την εστία να ξεθωριάσει και να ξεστρατίσει.

 

 

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy