Οι προτάσεις Χριστοδουλίδη για το Κυπριακό

Το  Ανδρέα Δ. Συμεού*

 

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης κατόρθωσε, τρία χρόνια µετά την ανεπίσηµη και 7 µήνες µετά την επίσηµη εξαγγελία της υποψηφιότητάς του και 51 ηµέρες πριν τις εκλογές, να εξαγγείλει τις θέσεις του για το Κυπριακό. Σε αυτές διακρίνεται ξεκάθαρα η αγωνιώδης προσπάθειά του να συµβιβάσει τις εκ διαµέτρου αντίθετες απόψεις των δυνάµεων που τον στηρίζουν, κάτι που επιτυγχάνεται µε γενικότητες, ασάφειες και πιασάρικα συνθήµατα.

Οι θέσεις του ξεκινούν µε τη φράση: «Τo κυπριακό πρόβληµα είναι πρωτίστως πρόβληµα εισβολής και κατοχής». Μια «πιασάρικη» φράση που αφήνει ευχαριστηµένη την Ε∆ΕΚ του Σιζόπουλου. Στη συνέχεια δεσµεύεται ότι: «H επίλυση του Κυπριακού, στη βάση του συµφωνηµένου πλαισίου, αποτελεί υπέρτατη προτεραιότητα». Και ποιο είναι το συµφωνηµένο πλαίσιο; Είναι «ένα δικοινοτικό, διζωνικό, οµοσπονδιακό κράτος, ένα κανονικό δηµοκρατικό κράτος». Η αντικατάσταση της συµφωνηµένης διατύπωσης «µε πολιτική ισότητα» µε τη φράση «κανονικό δηµοκρατικό κράτος» αφήνει ευχαριστηµένο το ∆ΗΚΟ, οπαδό της «∆∆Ο µε ορθό περιεχόµενο» και ίσως µερικώς ευχαριστηµένη τη Θεοχάρους, η οποία θεωρεί ότι «η λύση απαρτχάιντ ∆∆Ο … ακρωτηριάζει τα δικαιώµατά µας». Ακολουθούν και άλλες πιασάρικες θέσεις […]

Ποια θα είναι λοιπόν, σύµφωνα µε τον υποψήφιο, η βάση διαπραγµάτευσης: Μα βέβαια «τα ψηφίσµατα των ΗΕ, οι Συµφωνίες Yψηλού Επιπέδου και το Ευρωπαϊκό Κεκτηµένο». Μέρος του «πλαισίου διαπραγµάτευσης» παραµένει βεβαίως και το πλαίσιο Γκουτέρες, «µε τα θετικά και τα αρνητικά του». Και βεβαίως µια αναφορά στα ανθρώπινα δικαιώµατα είναι άκρως καλοδεχούµενη: Θέλουµε ένα κράτος «όπου τα ανθρώπινα δικαιώµατα και η ασφάλεια των πολιτών του, Ελληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, Μαρωνιτών, Αρµένιων και Λατίνων, θα κατοχυρώνονται και θα τυγχάνουν πλήρους σεβασµού». Και βεβαίως, δεδοµένου ότι το Κυπριακό δεν είναι θέµα «δικοινοτικής διευθέτησης» θα πρέπει στην εξίσωση να µπουν όλες οι κοινότητες. Και τέλος επαναλαµβάνονται φορτικά οι αρχές και αξίες της ΕΕ και το ευρωπαϊκό κεκτηµένο και «ο πρωταγωνιστικός ρόλος της ΕΕ».

Οι εξαγγελίες του Χριστοδουλίδη δεν ξεχνούν την Αµµόχωστο και τα ψηφίσµατα 550 και 789: «Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, θα εντατικοποιήσουµε τις προσπάθειές µας σε διεθνές επίπεδο για αποτροπή των τουρκικών σχεδίων» (προφανώς οι προσπάθειές µας στο παρελθόν δεν ήσαν αρκετά εντατικές, αφού ήµασταν σίγουροι ότι η άλλη πλευρά µπλοφάρει).

Ο υποψήφιος µάς πληροφορεί στη συνέχεια ότι «µελετά υφιστάµενα συστήµατα διακυβέρνησης και συντάγµατα σε συνάρτηση µε προηγούµενα σχέδια λύσης µε στόχο την παραγωγή ιδεών και εναλλακτικών προτάσεων για γεφύρωση θέσεων…» Συνεπώς πέραν της εναλλακτικής λύσης δύο κρατών που προτείνει ο Τατάρ θα προταθούν και από την πλευρά µας εναλλακτικές λύσεις «για γεφύρωση θέσεων».

Στη συνέχεια γίνεται αναφορά στο πρόβληµα της αποξένωσης των Τουρκοκυπρίων, για την επίλυση του οποίου προτείνει κάποια µέτρα. Πόσο πειστικές µπορεί να είναι οι υποσχέσεις ενός υποψηφίου, ο οποίος µε βάση δική του οµολογία δεν έχει επισκεφθεί ποτέ τα κατεχόµενα, είναι στην κρίση του καθενός.

Αυτές είναι οι «ξεκάθαρες» θέσεις του Χριστοδουλίδη για το Κυπριακό. Ενώ κάµνει αναφορά στη ∆∆Ο (προσθέτοντας και τον αστερίσκο «δηµοκρατικό κράτος») αφήνει να νοηθεί ότι όλα είναι υπό επαναδιαπραγµάτευση και το πεδίο ανοικτό για εναλλακτικές λύσεις. Υπερτονίζει «πιασιάρικες» γενικόλογες πτυχές, όπως η κατοχή, τα ανθρώπινα δικαιώµατα, το ευρωπαϊκό κεκτηµένο, η ενότητα του κράτους, αποφεύγει όµως να πάρει θέση σε συγκεκριµένα καυτά ερωτήµατα που πρέπει να απαντηθούν. Έτσι π.χ. στις προτάσεις του δεν κάµνει καµιά απολύτως αναφορά: στις συγκλίσεις που έχουν επιτευχθεί, στην πολιτική ισότητα, στους εποίκους, στο χρόνο αποχώρησης των τουρκικών στρατευµάτων κ.λπ.

Στο φτωχό µου µυαλό το µόνο ξεκάθαρο είναι ότι µε την ανάληψη της προεδρίας από τον Χριστοδουλίδη θα ξεκινήσει ένας νέος µακροχρόνιος αγώνας προς το άγνωστο µε βάρκα την ελπίδα… Στο µεταξύ, τα κατεχόµενα θα έχουν πλήρως τουρκοποιηθεί και η διχοτόµηση θα καταστεί οριστική και αµετάκλητη.

*LLB, MSc (ULA), ARICS – πρώην µέλος της ε/κ διαπραγµατευτικής οµάδας