Οι πυρκαγιές στον «Πλανήτη Αυστραλία»

“De te fabula narrator” – “Για σένα μιλά αυτή η ιστορία“

Του

Αλμπέρτο Φλωρεντίν

Η Αυστραλία βρίσκεται στους “αντίποδες”, στην άλλη άκρη της Γης. Το εμβαδό της είναι 830 φορές αυτό της μικρής Κύπρου, είναι σχεδόν από μόνη της μια Ήπειρος. Αραιοκατοικημένη, έχει “μόνο” 22 φορές τον πληθυσμό ολόκληρης της Κύπρου. Η οικονομία της είναι από τις πιο αναπτυγμένες του πλανήτη, 17^η σε κατά κεφαλή εθνικό εισόδημα, ενώ η Κύπρος είναι 35^η. Τι θα μπορούσαν να διδάξουν λοιπόν στους κατοίκους της Κύπρου οι πυρκαγιές της Αυστραλίας;

Ένα πρόσφατο άρθρο του The Nation [i] με τίτλο “Τι θα σήμαινε άραγε αν ήταν πλανήτης η Αυστραλία;” (“What if Australia Were Its Own Planet?“) μας βοηθάει να καταλάβουμε γιατί “για μας μιλάει αυτή η ιστορία”.

Το άρθρο διαπιστώνει το προφανές, ότι “Η Αυστραλία υποφέρει από τα πρώιμα αποτελέσματα της κλιματικής αλλαγής“, ενώ οι πρωτοφανείς πυρκαγιές, και οι πρωτοφανείς καταστροφές που αυτές προκάλεσαν οφείλονται σε “θερμοκρασίες και ξηρασία ρεκόρ“.

Αυτό βέβαια το μέρος της ιστορίας μιλάει για όλους, όχι μόνο για τους Κύπριους. Η κλιματική αλλαγή δεν είναι ένα τοπικό περιβαλλοντικό πρόβλημα ή καταστροφή, ούτε πρέπει να συγχέεται με αυτά, ούτε καν να αναφέρεται[ii] μαζί με αυτά. Υπάρχει ειδοποιός διαφορά ανάμεσα σε μια οποιαδήποτε τοπική περιβαλλοντική καταστροφή – ακόμα και ακραία όπως τα πυρηνικά ατυχήματα στο Τσέρνομπιλ και στη Φουκουσίμα – και σε μια παγκόσμια υπαρξιακή απειλή όπως η Κλιματική Αλλαγή. Το μόνο που συγκρίνεται με αυτή είναι ο κίνδυνος πυρηνικού πολέμου, ενός Αρμαγεδδώνα.

Οι πυρκαγιές στην Αυστραλία δεν είναι κλιματικά φαινόμενα. Είναι φαινόμενα της “Κλιματικής Κρίσης” ή της “Κλιματικής Κατεπείγουσας Κατάστασης”, ορολογίες που άρχισαν να χρησιμοποιούνται πιο πλατιά από το τέλος του 2018. Ενδιαφέροντες ορισμοί τους παρμένοι από μια επιστημονική ιστοσελίδα, είναι:

“Κλιματική αλλαγή: ένα φάσμα παγκόσμιων φαινομένων που δημιουργούνται κύρια από τη καύση ορυκτών καυσίμων. Συμπεριλαμβάνει όχι μόνο την θέρμανση του πλανήτη, αλλά και την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, το λιώσιμο πάγων, ακραία καιρικά φαινόμενα και μετατοπίσεις των εποχών του χρόνου.

Κλιματική κρίση ή επείγουσα κατάσταση: περιγράφει τα διάφορα αρνητικά αποτελέσματα που προκαλεί ή απειλεί να προκαλέσει στον πλανήτη μας αν δεν αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή, ιδιαίτερα αν αυτά τα αποτελέσματα επιβαρύνουν άμεσα την ανθρωπότητα.”

Εξαγωγές μπούμερανγκ

Ξαναγυρνώντας στο άρθρο του The Nation, ως εδώ δεν υπάρχει τίποτα που δεν θα συναντήσει κανείς σε πολλά άλλα άρθρα. Εκεί που το άρθρο αποκτάει ενδιαφέρον για μας είναι η επεξήγηση του ασυνήθιστου τίτλου του ” Τι θα σήμαινε άραγε αν ήταν πλανήτης η Αυστραλία;“, με τον υπότιτλο που τον ακολουθεί: “Ως ο μεγαλύτερος εξαγωγέας άνθρακα του κόσμου, η Αυστραλία καίει το ίδιο της το σπίτι.”

Ακόμα δηλαδή και αν δεν υπήρχαν όλοι οι υπόλοιποι που εκπέμπουν αέρια θερμοκηπίου με την καύση ορυκτών καυσίμων, ο “πλανήτης Αυστραλία” θα ήταν υπεύθυνος για τη καταστροφή που προκάλεσαν οι πυρκαγιές. Γράφει το άρθρο:

“Τα περισσότερα θύματα των αρχικών αποτελεσμάτων της κλιματικής αλλαγής – χαμηλού υψόμετρου νησιά του Ειρηνικού ή κοινωνίες ιθαγενών κοντά στον Βόρειο Πόλο – έκαναν λίγα ή και τίποτα για να προκαλέσουν το πρόβλημα. Αλλά η Αυστραλία διαφέρει. Οι κάτοικοι της συναγωνίζονται τους Καναδούς και τους Αμερικάνους στην εκπομπή των μεγαλύτερων κατά κεφαλή ποσοτήτων άνθρακα στον κόσμο. Και, κατά πολύ πιο καταστροφικό τρόπο, η Αυστραλία εξάγει περισσότερο ορυκτό άνθρακα από οποιοδήποτε άλλο έθνος στην Γη.”

Είναι λοιπόν “πολύ πιο καταστροφική” η πώληση ορυκτού άνθρακα από τις κακές επιδόσεις σε εκπομπές αερίων θερμοκηπίου της ίδιας της κοινωνίας της Αυστραλίας.

Αντέξτε ακόμα μια παρομοίωση: όλος αυτός ο ορυκτός άνθρακας που πουλάει η Αυστραλία για να καεί κάπου μακριά, γυρνάει πίσω όπως το μπούμερανγκ, το φημισμένο όπλο των ιθαγενών της, και την πληγώνει.

Μικρός ήθελα να αποκτήσω ένα μπούμερανγκ, επειδή μου φάνταζε μυστηριώδης η ιδιότητα του να χτυπάει αυτόν που το εκσφενδονίζει. Υπάρχει δυσκολία να κατηγορήσεις μια μακρινή πράξη – την καύση του αγορασμένου από την Αυστραλία άνθρακα στην μακρινή Γαλλία [iii] για παράδειγμα – για τις πυρκαγιές στην Αυστραλία [iv]. Για αυτό εξάλλου και το άρθρο χρησιμοποιεί την ιδιόμορφη μεταφορά του “Πλανήτη Αυστραλία“, όπου καίγεται από τους ίδιους ο άνθρακας που εξορύσσουν. Ο συγγραφέας του ελπίζει ότι μέσα από αυτή τη μεταφορά, όπως γράφει “ίσως συλλάβουμε πιο καθαρά πως ‘παίζει’ σε όλο τον πλανήτη η κλιματική αλλαγή“. Επειδή, προσθέτει:

“Αν η Αυστραλία ήταν πράγματι πλανήτης θα κατάστρεφε ταχύτατα, ολομόναχη της, το κλίμα της. Δεν μπορεί να κατηγορήσει άλλους για την καταστροφή. Όπως και να το υπολογίσεις από ηθική άποψη, η Αυστραλία τα έκανε αυτά στον ίδιο της τον εαυτό.”

Όμως πριν αφήσω το άρθρο του The Nation, να συμφωνήσω με κάτι ακόμα που γράφει, που ισχύει και για εμάς στους Αντίποδες:

“Αυτά δεν σημαίνουν πως πρέπει να κατηγορηθούν οι Αυστραλοί ως άτομα. Όπως και αλλού, η βιομηχανία ορυκτών καυσίμων έκανε ότι μπορούσε για να χειραγωγήσει τα πολιτικά συστήματα.”

Ένα editorial στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό Nature περιγράφει την ευθύνη του “πολιτικού συστήματος“, της πολιτικής ελίτ της Αυστραλίας:

«Οι ηγέτες της Αυστραλίας γνωρίζουν εδώ και πολλά χρόνια ότι η κλιματική αλλαγή θα χειροτέρευε τις δασικές πυρκαγιές. Τους προειδοποίησαν σε μια ανεξάρτητη έκθεση που ανάθεσαν η εθνική κυβέρνηση και οι κυβερνήσεις των ομοσπονδιακών κρατιδίων το 2008, ότι από το 2020 οι εποχές των πυρκαγιών θα άρχιζαν νωρίτερα, θα τέλειωναν αργότερα και θα ήταν πιο έντονες.

Αλλά όπως γράψαμε πολλές φορές στο Nature, οι πολιτικοί της χώρας καθυστερούσαν να πάρουν ουσιαστικά μέτρα σε μια δεκαετία που ξοδεύτηκε σε συζητήσεις για το αν πράγματι οι ανθρώπινες δραστηριότητες προκαλούν κλιματικές αλλαγές – παρόλη την ύπαρξη συντριπτικών επιστημονικών ενδείξεων ότι έτσι είναι. Χωρίς αμφιβολία ένας λόγος για αυτό είναι ότι η Αυστραλία – που είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας ορυκτού άνθρακα σε όλο τον κόσμο – επανειλημμένα έδωσε μεγαλύτερη προτεραιότητα στις ανάγκες της βιομηχανίας ορυκτού άνθρακα παρά από αυτές του πλανήτη.»

Δυστυχώς αυτό το μέρος της “ιστορίας” δεν μιλάει για μάς. Εδώ η υποκρισία είναι ακόμα πιο προσβλητική (δεν χρειάζεται ακόμα λίγο για να μας πούνε και μ@λ@@@κες) για το ακροατήριο της δεξιάς πολιτικής ελίτ. Η οποία από τη μια δηλώνει πεπεισμένη (μέσω και της Ευρωπαϊκής Ένωσης) για την κλιματική αλλαγή, από την άλλη “is in a relationship” όπως λένε στο FB, με τον Donald Trump, τον σημαντικότερο αρνητή της κλιματικής κρίσης. Το χειρότερο όμως είναι ότι κάνει την πάπια για την σχέση των υδρογονανθράκων “μας”, για τους οποίους ονειρεύεται ένα λαμπρό μέλλον πώλησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με την Κλιματική Κρίση. Τουλάχιστον οι Αυστραλοί δεξιοί το συζητούσαν!

Κάρμα

Αν η Αυστραλία πουλάει όλο αυτό τον ορυκτό άνθρακα, η Κυπριακή Δημοκρατία (μαζί και οι ελίτ των τουρκοκύπριων, της Ελλάδας, της Τουρκίας, του Ισραήλ… ) φιλοδοξεί να συμμετέχει στην εξαγωγή τεράστιων ποσοτήτων φυσικού αέριου, πιθανόν και πετρελαίου, από το βυθό της Ανατολικής Μεσογείου. Παρόλο που και εδώ δεν το συνειδητοποιούμε, φιλοδοξεί και αυτή να κάψει το ίδιο της το σπίτι.

Μπορεί να μην έχει πουλήσει τίποτα ακόμα η Κύπρος, βόρεια και νότια. Αλλά παρόλο που θεωρώ πως ένα από τα σημαντικότερα κατορθώματα του “Skolstrejk för klimatet” είναι η αποφασιστική υπεράσπιση της Επιστήμης, θα χρησιμοποιήσω, παρά τον μυστικισμό της, ακόμα μια μεταφορά. Εννοώ τον “Νόμο του Κάρμα, σύμφωνα με τον οποίο ο άνθρωπος δρέπει, αναπόφευκτα, τους καρπούς των πράξεων και σκέψεων του. Αν οι πράξεις/σκέψεις του είναι καλές, καλοί θα είναι κι οι καρποί τους. Αν όμως είναι κακές, κακοί θα είναι κι’ οι καρποί τους.”.

Φοβάμαι το Κάρμα μας, φοβάμαι πως όλο αυτό το κυνήγι των υδρογονανθράκων της Ανατολικής Μεσογείου, θα μας δαγκώσει. Όχι μόνο αν και εφόσον τους πουλήσουμε, αλλά και πριν, καθώς οι ελίτ στην περιοχή παίζουν κρυφτούλι με τον πόλεμο.

Αλλά περισσότερα για αυτά μπορείτε να δείτε σε άρθρα στο blog Κλιματική Κρίση.

[i] “Το The Nation είναι το παλαιότερο εβδομαδιαίο περιοδικό στις ΗΠΑ… που εκδίδεται συνέχεια … [από] το 1865”

[ii] Ένα από τα “α-παπαπά” που κάνουν οι “οικολόγοι” του Περδίκη.

[iii] “COMPOSITION OF TRADE AUSTRALIA 2018” Σελ. 96

[iv] Παρόλο που οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ δεν είχαν πρόβλημα να επεμβαίνουν στον “πόλεμο κατά των ναρκωτικών” στην Βολιβία με πρόσχημα ότι το καρτέλ πουλούσε κόκα στις ΗΠΑ.