Οι “Τρεις αδελφές” μιλάνε στον Ορίζοντα

Συναντήσεις/ Ορίζοντας / Φωτογραφίες παράστασης: Δημήτρης

Χριστίνα Παπαδοπούλου: Η ανάγκη να βρεθεί το νόημα στη ζωή τους, είναι η ελπίδα που όλοι ψάχνουμε διαρκώς.

Νιόβη Χαραλάμπους: Η Μόσχα που άφησαν είναι η ζωή στην οποία υπήρξαν ευτυχισμένες.

Αντωνία Χαραλάμπους: Στο τέλος, όλα πηγάζουν από μιαν εσωτερική αποσιωπημένη κραυγή.

Ο Αντώνης Γεωργίου συναντά τις Χριστίνα Παπαδοπούλου, Αντωνία Χαραλάμπους, Νιόβη Χαραλάμπους, τις «τρείς αδελφές» της παράστασης του ΘΟΚ που ανεβάζει το ομώνυμο έργο του Τσέχωφ σε σκηνοθεσία Αθηνάς Κάσιου  

Κάθε ρόλος έχει σίγουρα τις προκλήσεις του αλλά κάποιοι ρόλοι θεωρούνται  πια εμβληματικοί, όπως οι 3 αδελφές από το ομώνυμο του Τσέχωφ. Πώς προσεγγίζεις τέτοιους ρόλους;

Αντωνία Χαραλάμπους: Το ‘εμβληματικοί’ είναι το πρώτο που σκέφτεσαι όταν κληθείς να συναντηθείς με έναν τέτοιο ρόλο  – επειδή τα μεγέθη είναι μεγάλα, τα συναισθήματα λεπτά, πυκνά, οι καταστάσεις, σε στιγμές, οριακές και υπάρχει μια επικινδυνότητα στο πως πλησιάζεις κατι τέτοιο. Αλλά δε πρέπει να μείνεις εκεί. Νομίζω, το μόνο που μπορείς να κάνεις στ’ αλήθεια, είναι να τους προσεγγίσεις ανθρώπινα, και ειλικρινά. Σιγουρά δεν μπορείς να πεις ποτε ότι ‘έφτασες’. Συνέχεια ψάχνεις, κι άλλο, κι άλλο, και πασχίζεις να τον αισθανθείς, να τον κατανοήσεις ολο και περισσότερο, επί της ουσίας. Στο τέλος, όλα πηγάζουν από μια βαθύτερη, ανθρώπινη ανάγκη, ένα θέλω, μιαν εσωτερική αποσιωπημένη κραυγή. Τους αντιμετωπίζεις, ως ανθρώπους, γιατί αυτό είναι. Όλα τα αδιέξοδα, οι νευρώσεις, η εσωτερική ασφυξία και τα συναφή, είναι δικά μας χαρακτηριστικά, τότε και τώρα, και κάποια αρκετά κοντά, αρκετά γνώριμα.

Στο τέλος, όλα πηγάζουν από μια βαθύτερη, ανθρώπινη ανάγκη, ένα θέλω, μιαν εσωτερική αποσιωπημένη κραυγή.

Νιόβη Χαραλάμπους: Νομίζω πως βασική προϋπόθεση είναι η συνεχής επικοινωνία με τον εκάστοτε σκηνοθέτη και τον τρόπο με τον οποίο θα αποφασίσει να συν-εργαστεί ο καθένας. Αυτό ισχύει για κάθε ρόλο ναι. Η βαθιά μελέτη και η κατανόηση τέτοιων κειμένων είναι το σημαντικότερο μέρος της διαδικασίας λόγω της διαχρονικότητας αλλά και της απόλυτης καθαρότητας και που είναι γραμμένα (κατά την άποψή μου) γεγονός που προκαλεί τον ηθοποιό να ψάξει να δοκιμάσει να ανακαλύψει.

Πραγματικά το πιο σημαντικό για εμένα είναι μια μόνιμη επαφή με τον σκηνοθέτη και η συνεχής μελέτη ακόμα και μετά το πέρας της πρεμιέρας.

Όλοι οι χαρακτήρες των Τριών αδελφών είναι εμβληματικοί, ο καθένας με το παρελθόν του, με τις αδυναμίες του, τα πάθη του, τα όνειρά του.

Χριστίνα Παπαδοπούλου: Καταρχάς, θα ήθελα να εκφράσω την ευγνωμοσύνη που νιώθω που μου δόθηκε η ευκαιρία να έρθω σε επαφή με αυτόν τον απίστευτο συγγραφέα σε τόσο βάθος μαζί με αυτή την φανταστική ομάδα συντελεστών και που είχαμε τη δυνατότητα να ανακαλύψουμε τον τρόπο που «διάβαζε» την ανθρώπινη υπόσταση. Ένα από τα πολλά που ξεχωρίζω από αυτόν τον συγγραφέα, είναι το γεγονός πως στα έργα του καταργείται η έννοια του πρωταγωνιστή και συγκεντρώνεται στο σύνολο και κυρίως στις σχέσεις μεταξύ των χαρακτήρων. Προσωπικά, πιστεύω πως όλοι οι χαρακτήρες των Τριών αδελφών είναι εμβληματικοί, ο καθένας με το παρελθόν του, με τις αδυναμίες του, τα πάθη του, τα όνειρά του. Η πορεία που ακολουθήσαμε – ξεκινώντας από το ιστορικό και κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο στο οποίο έγραψε το έργο ο Τσέχωφ – είχε ως στόχο να εμβαθύνουμε όσο περισσότερο μπορούμε στον εσωτερικό κόσμο των χαρακτήρων. Για μένα ήταν και είναι τεράστια η σημασία προσεγγίζοντας τον ρόλο, να έχω στο μυαλό μου καθαρή την πορεία της Ιρίνα. Πώς ξεκινάει και σε ποια κατάσταση, ποια είναι για παράδειγμα τα «θέλω» της στην αρχή του έργου, πώς όλα αυτά αλλάζουν περνώντας τα χρόνια και πώς εν τέλει καταλήγει. Και όλα αυτά, εννοείται σε σχέση με τους υπόλοιπους χαρακτήρες του έργου. Ακόμη και τώρα ανακαλύπτω πράγματα για την Ιρίνα, για το έργο, για τον ίδιο τον Τσέχωφ – που εντάσσει πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία στα έργα του – και σαφώς θα συνεχίσω να ανακαλύπτω. Αυτός είναι και ο λόγος που τον καθιστά τεράστιο συγγραφέα για μένα. Η πορεία του κάθε χαρακτήρα, όλα όσα βιώνει, όσα ονειρεύεται, όσα ποθεί ή φοβάται ή αναρωτιέται, οι διαπροσωπικές του σχέσεις, όλα μα όλα, βρίσκονται μέσα στο κείμενο, μας τα δίνει ο ίδιος ο Τσέχωφ και στόχος μου εμένα είναι να τα ανακαλύψω και να τα ζωντανέψω στη σκηνή με ειλικρίνεια και θάρρος. Η συνεργασία με την Αθηνά ήταν για μένα ένα τεράστιο δώρο, γιατί έμαθα πόσο σημαντικό είναι να εμπιστευόμαστε το έργο που έχουμε στα χέρια μας και με την τριβή μαζί του να φτάσουμε σε σημείο που να μπορούμε έστω και λίγο να φωτίσουμε τις ανάγκες και τις καταστάσεις που έρχονται αντιμέτωποι οι χαρακτήρες αυτοί.

Οι τρεις αδελφές δεν τολμούν να φύγουν (για Μόσχα), να αλλάξουν ζωή, παρόλο που το θέλουν. Γιατί; (Το θέλουν πραγματικά;)

Χριστίνα Παπαδοπούλου: Στα έργα του Τσέχωφ κυριαρχεί αναμφισβήτητα το στοιχείο του συμβολισμού. Η Μόσχα για μένα είναι ένα σύμβολο που εκφράζει το ανεκπλήρωτο, το ανικανοποίητο, την αναβολή, το «αύριο», όλα όσα ονειρευόμαστε μα που σπανίως κάνουμε πραγματικά κάτι για να τα υλοποιήσουμε. Είναι μια ουτοπία. Η ανάγκη επιστροφής στη Μόσχα, είναι η ανάγκη να βρεθεί το νόημα στη ζωή τους, είναι η ελπίδα που όλοι ψάχνουμε διαρκώς. Η ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον. Είναι βαθιά υπαρξιακό το ζήτημα. Η Ιρίνα έχοντας εξιδανικεύσει τη Μόσχα, θεωρεί ότι επιστρέφοντας εκεί, θα βρει το κομμάτι που λείπει από τη ζωή της, ό,τι κι αν είναι αυτό. Ο έρωτας; Η δουλειά; Ο γάμος; Οι άνθρωποι έχουμε την τάση να εξιδανικεύουμε καταστάσεις του παρελθόντος, κυρίως όσον αφορά στα παιδικά μας χρόνια, ακόμη κι αν δεν ανταποκρίνονται πλήρως στην πραγματικότητα. Πιστεύω ακράδαντα πως ακόμη κι αν κατάφερναν να γυρίσουν στη Μόσχα δεν θα άλλαζε τίποτα ουσιαστικό στις ζωές τους, γιατί η φυλακή βρίσκεται μέσα τους. Δεν είναι η Μόσχα αυτή καθαυτή που θα αλλάξει πραγματικά τη ζωή τους και θα τους δώσει το νόημα, την ευτυχία, τις απαντήσεις που απεγνωσμένα ψάχνουν.  Η τάση, επίσης, της αναβλητικότητας, είναι κάτι πολύ γνώριμο για όλους μας, χωρίς να έχει να κάνει αποκλειστικά με το πόσο θέλουμε κάτι, αλλά συνδέεται κυρίως με το φόβο που μας αδρανοποιεί αντί να λειτουργεί ως κινητήριος δύναμη. Η Μόσχα στις Τρεις αδελφές, που όλο και απομακρύνεται, μου θυμίζει τον στίχο του Τάσου Λειβαδίτη: Αύριο λες, και μέσα σ’ αυτήν τη μικρή αναβολή, παραμονεύει ολόκληρο το πελώριο ποτέ.

Το πιο σημαντικό για εμένα είναι μια μόνιμη επαφή με τον σκηνοθέτη και η συνεχής μελέτη ακόμα και μετά το πέρας της πρεμιέρας.

Νιόβη Χαραλάμπους: Βάσει του δικού μας κόσμου στην συγκεκριμένη παράσταση σίγουρα οι δυο εκ των τριών αδερφών θέλουν και μπορούν ειλικρινά να πάνε στην Μόσχα. Η κάθε μία για τον δικό της λόγο. Δε νομίζω ότι έχει να κάνει με την τόλμη όσο με το γεγονός ότι η Μόσχα που άφησαν δεν είναι στη πραγματικότητα μια πόλη που πεθύμησαν αλλά μια ζωή στην οποία υπήρξαν ευτυχισμένες και οι Τρεις.  Και φυσικά όπως ο καθένας μας εύχεται ονειρεύεται προσπαθεί ενίοτε για μια πιο ευτυχισμένη ζωή απ΄ αυτήν που έχει έτσι κι αυτές οι Τρεις Αδερφές ενωμένες πάντα ονειρεύονται για το καλύτερο.

Το βασικότερο είναι ότι τελικά πότε δε χωρίζονται στην πραγματικότητα.   Ο Τσέχωφ τις ενώνει μονίμως μέχρι και την τελευταία ατάκα του έργου.

Επαναλαμβανόμενες προβληματικές σχέσεις, αποτυχημένη επικοινωνία, ανεκπλήρωτες ζωές, πολλη μοναξιά

Αντωνία Χαραλάμπους: Η Μόσχα ( ο, τι κι αν σημαίνει για τον καθένα), δεν αποτελεί επιλογή για τη Μάσια, καθώς πια, η ζωή της εχει δομηθεί ακριβως εκεί που βρίσκεται. Στην αρχή του έργου τουλάχιστον. Αν θα τολμήσει η όχι, το διαπραγματεύεται στην πορεία, και πιστεύω ότι διεκδικεί, κατι. Εστω, μια φορα. Οι Λόγοι που καμιά δε βρίσκει διέξοδο, άπειροι. Εκατομμύρια πρακτικά, και ψυχολογικά εμπόδια.

Μετάφραση: Έρι Κύργια

Σκηνοθεσία: Αθηνά Κάσιου,

Επιμέλεια κειμένου / Δραματουργική επεξεργασία: Joel Horwood, Μουσική / Σχεδιασμός ήχου / Μουσική επιμέλεια: Αντρέας Τραχωνίτης, Σκηνικά / Κοστούμια: Λύδια Μανδρίδου, Σχεδιασμός φωτισμών: Γεώργιος Κουκουμάς, Βοηθός σκηνοθέτη – σκηνογράφου: Στέφανη Μουρούζη

Παίζουν: Βασίλης Βασιλάκης, Νικόλας Γραμματικόπουλος, Γιάννης Καραούλης, Ανδρέας Κούτσουμπας, Μαρίνα Μανδρή, Χριστίνα Παπαδοπούλου, Αλέξανδρος Παρίσης, Αντρέας Πατσιάς, Λένια Σορόκου, Σπύρος Σταυρινίδης, Ανδρέας Τσέλεπος, Αντωνία Χαραλάμπους, Νιόβη Χαραλάμπους, Γιώργος Χιώτης.

Δεν αλλάζουν οι σχέσεις των ανθρώπων, όσα χρόνια κι αν περάσουν διακόσια και τριακόσια

Πόσο κοντά και πόσο μακριά σου / μακριά μας είναι οι χαρακτήρες του Τσέχωφ;

Νιόβη Χαραλάμπους:  Καθόλου μακριά δεν βρίσκονται αυτοί οι χαρακτήρες απ την πραγματικότητα μας. Γι’ αυτό τα έργα του Τσέχωφ είναι διαχρονικά και μοναδικά. Κάθε φορά που τα διαβάζω είναι σαν να είναι η πρώτη. Μαγεία. Πραγματικότητα. Αλήθεια. Σε κάθε εποχή.

Η Μόσχα που άφησαν δεν είναι στη πραγματικότητα μια πόλη που πεθύμησαν αλλά μια ζωή στην οποία υπήρξαν ευτυχισμένες και οι Τρεις.

Αντωνία Χαραλάμπους: Το μόνο διαφορετικό είναι το πλαίσιο της εποχής, κάποιοι ταξικοί/ κοινωνικοί κανόνες/ περιορισμοί, το ιστορικό πλαίσιο. Έξω απ’ αυτό, βλέπω τον ιδιο εσωτερικό εγκλωβισμό. Ανθρώπους, που μοιάζουν με μας, σήμερα, στη βάση τους, στη διαστρέβλωση τους, στα ένστικτα τους, στις φοβίες, τις ανησυχίες, τις ανασφάλειες τους. Επαναλαμβανόμενες προβληματικές σχέσεις, αποτυχημένη επικοινωνία, ανεκπλήρωτες ζωές, πολλη μοναξιά. Άνθρωποι που δεν αγαπήθηκαν ποτε τους; Και ταυτόχρονα την ιδια προσωπική μάχη για επιβίωση. Με αποτέλεσμα; Χωρίς; Ποιος ξέρει… σε 200-300 χρονια ίσως, όπως λέει ο Βερσίνιν.

Χριστίνα Παπαδοπούλου: Οι χαρακτήρες του Τσέχωφ είμαστε εμείς. Είναι ο καθρέφτης της κοινωνίας μας. Οι καθημερινότητα των ανθρώπων αυτών, οι σχέσεις μεταξύ τους, οι αγωνίες τους, τα ερωτήματα για τη ζωή και το νόημά της, οι φόβοι, η ανάγκη μας να επιβιώσουμε, να ερωτευτούμε ή να επιβληθούμε, όλα όσα κουβαλά ο κάθε χαρακτήρας του Τσέχωφ ισχύουν για όλους μας και σήμερα. Δεν αλλάζουν οι σχέσεις των ανθρώπων, όσα χρόνια κι αν περάσουν διακόσια και τριακόσια, δεν θα σταματήσουν να μας απασχολούν ζητήματα όπως είναι η ζωή ή ο θάνατος και δεν θα πάψουμε να ψάχνουμε πάντα αυτό που θα μας δώσει μια απάντηση σε αυτά τα υπαρξιακά ερωτήματα, ούτε θα σταματήσει να μας αφορά ο έρωτας και αξίες όπως είναι η ελευθερία. Αυτή η συνεχής αναζήτηση, οι συγκρούσεις των ανθρώπων, όλοι οι προβληματισμοί που προκύπτουν σε σχέση με αυτόν τον γρίφο που ονομάζουμε ζωή, θα κάνει πάντοτε τους χαρακτήρες του Τσέχωφ σύγχρονους και θα τους φέρνει κοντά μας σε κάθε εποχή.

• Λευκωσία: Θέατρο ΘΟΚ, Κεντρική Σκηνή Αίθουσα Εύης Γαβριηλίδης.

Κάθε Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο (20:30) και Κυριακή (18:00) μέχρι 30 Απριλίου, εκτός των περιοδειών

• Πάφος: Μαρκίδειο Θέατρο, Τετάρτη 26 Απριλίου 2023, 20:30.
• Λάρνακα: Δημοτικό Θέατρο Γεώργιος Λυκούργος, Τετάρτη 3 Μαΐου 2023, 20:30.
• Λεμεσός: Θέατρο Ριάλτο, Παρασκευή 5 Μαΐου 2023, 20:30.