Ανοιχτός ορίζοντας/ Ορίζοντας

Το Play προσφέρει σε ένα θεατρικό συγγραφέα την ευκαιρία να αποτύχει. Για να προσπαθήσει ξανά.

Επτά νέα κυπριακά θεατρικά έργα σε σκηνοθετημένες αναγνώσεις

To Κυπριακό Κέντρο Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου (ΚΚΔΙΘ) και ο Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου (ΘΟΚ) παρουσιάζουν τα επτά νέα θεατρικά έργα που προέκυψαν μέσα από τη διαδικασία του Προγράμματος PLAY#5 PLAY again!, σε σκηνοθετημένες αναγνώσεις, το τριήμερο 17, 18 και 19 Δεκεμβρίου 2021 στη Νέα Σκηνή του Κτιρίου ΘΟΚ.
Ακολουθούν οι απαντήσεις ορισμένων από τους θεατρικούς συγγραφείς που τα έργα τους θα παρουσιαστούν στις  σκηνοθετικές αναγνώσεις

ΑΝD/DNA της Άννας Φωτιάδου

Βλέπουμε πιο συχνά έργα κυπρίων συγγραφέων να παρουσιάζονται σε διάφορα θέατρα. Και όσο πιο πολύ προβάλεται κάτι, τόσο πιο πολύ γίνεται «αποδεκτό».

Ποιο είναι το θέμα του έργο σας και γιατί το επιλέξατε; 

Σε μια δυστοπική κοινωνία, τρεις πολίτες που εργάζονται σαν λογοκριτές ειδήσεων υπέρ του Οργανισμού που διοικεί. Η ελευθερία του λόγου δεν υφίσταται, και η εξιστόρηση μιας περσινής εξέγερσης ενάντια στον Οργανισμό, γίνεται η αφορμή να παρθεί μια απόφαση. Να αποκαλυφθεί η αλήθεια για ένα συγκεκριμένο άτομο που προκάλεσε την εξέγερση. Οι συνέπειες της διαγραφής της αλήθειας όμως δεν είναι το ίδιο αποδεκτές από τον κάθε χαρακτήρα.

Με ενδιαφέρουν οι αλληγορικές (και κυκλικές) ιστορίες που μπορεί σε κάθε επανάληψή τους, να ανακαλυφθούν ή αποκαλυφθούν άλλες εξιστορήσεις και προοπτικές. Με ενδιαφέρει η δυστοπία στην τέχνη, ως είδος, καθώς και  σε ιστορίες που εξελίσσονται στο μέλλον, σε κοινωνίες που είναι ανεπιθύμητες ή τρομακτικές, γιατί αντικατοπτρίζει καταστάσεις που είτε βιώνουμε στο σήμερα ή πολύ εύκολα οδηγούμαστε εκεί. Και γιατί χρησιμοποιείται για να τραβήξει την προσοχή στα προβλήματα του πραγματικού κόσμου σχετικά με την κοινωνία, το περιβάλλον, την πολιτική, την οικονομία, τη θρησκεία, την ψυχολογία, την ηθική, την επιστήμη και την τεχνολογία.

Πως ήταν η εμπειρία συνεργασίας με τον σύμβουλο επεξεργασίας;

Δεν είχα σύμβουλο επεξεργασίας, καθώς το έργο μου ήταν ένα από τα  δύο που κρίθηκε ότι είναι έτοιμα να περάσουν απ’ευθείας σε σκηνοθετημένη ανάγνωση. Παρόλα αυτά, η εμπειρία των συναντήσεων με τη σκηνοθέτιδα και τους ηθοποιούς, καθώς και η διαδικασία των προβών, όπου έγιναν/ γίνονται επικοδομητικά σχόλια, παρατηρήσεις και διεργασίες ανάλυσης είτε για τους χαρακτήρες, είτε για την ιστορία —όλα αυτά, βοηθούν απίστευτα στην εξέλιξη της γραφής και της εξιστόρησης.

Τι πιστεύετε πως προσφέρει το πρόγραμμα Play σε ένα θεατρικό συγγραφέα; 

Το πρόγραμμα Play δίνει την ευκαρία σε ένα θεατρικό συγγραφέα, να εξελιξει τη γραφή του/της και τον τρόπο εξιστόρησης αυτής της γραφής και να παρουσιάσει στο κοινό το είδος της ιστορίας που έχει ανάγκη να επικοινωνήσει, που υπό άλλες συνθήκες θα ήταν δύσκολο να προβληθεί, γιατί είτε δεν εμπιστευόμαστε εύκολα την τοπική καλλιτεχνική εξέλιξη, είτε δε δίνεται συχνά η δυνατότητα παρουσίασης έργα κυπρίων στο κυπριακό θέατρο.

Έχει αλλάξει η αντιμετώπιση της κυπριακής θεατρικής γραφής από την θεατρική κοινότητα και το κοινό; 

Ναι, ευτυχώς, τα τελευταία χρόνια, βλέπουμε πιο συχνά έργα κυπρίων συγγραφέων να παρουσιάζονται σε διάφορα θέατρα. Και όσο πιο πολύ προβάλεται κάτι, τόσο πιο πολύ γίνεται «αποδεκτό». Πέρα της υπέροχης πρωτοβουλίας του προγράμματος Play, ωραίο θα ήταν τα μεγάλα τουλάχιστον θέατρα να εντάσσαν στο χρονιαίο ρεπερτόριο τους ανέβασμα θεατρικών έργων κυπρίων συγγραφέων.

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΓΑΜΟΥ της Ελένης Ξένου

Πιστεύω πως υπάρχει μια σημαντική αλλαγή της σχέσης του κοινού με την κυπριακή θεατρική γραφή

Ποιο είναι το θέμα του έργο σας και γιατί το επιλέξατε;

Το κυρίως θέμα του θεατρικού μου μονολόγου είναι η ευάλωτη τρίτη ηλικία. Μέσα από την συνθήκη της πανδημίας ακούσαμε πολλές φορές τον όρο “ευάλωτοι ηλικιωμένοι” χωρίς ωστόσο να είμαστε πιστεύω σε θέση να αντιληφθούμε τί πραγματικά σημαίνει. Αυτός είναι και ο λόγος που επέλεξα η ηρωίδα του μονολόγου μου να είναι μια γυναίκα της τρίτης ηλικίας η οποία μέσα από το πένθος της για το πρόσφατο θάνατο του συζύγου της, ξεδιπλώνει την ιστορία της και αφήνει να διαφανεί η ευθραυστότητα της τρίτης ηλικίας.

Πως ήταν η εμπειρία συνεργασίας με τον σύμβουλο επεξεργασίας

Η συνεργασία μου με τον Κώστα Μαννούρη ο οποίος ήταν και ο σύμβουλος επεξεργασίας του κειμένου μου, ήταν άψογη και πολύ επικοδομητική. Μέσα από τις συναντήσεις μας (διαδικτυακές και κατιδίαν) υπήρχε ένα ωφέλιμο δημιουργικό μοίρασμα.

Τι πιστεύετε πως προσφέρει το πρόγραμμα Play σε ένα θεατρικό συγγραφέα;

Προσφέρει πολλά σε ότι αφορά την εξέλιξη της γραφής, τις δημιουργικές ανταλλαγές απόψεων, το κίνητρο να εμβαθύνει ο συγγραφέας στην γραφή και στο θέμα του και στην κατανοήση τί σημαίνει θεατρικότητα του κειμένου. Δίνει την ευκαιρία στο έργο του να ακουστεί σε μια σκηνοθετική ανάγνωση, η οποία είναι πολύ χρήσιμη για να αισθανθεί ο ίδιος ο συγγραφέας τις δυνατότητες αλλά και τις αδυναμίες του κειμένου του και να το εξελίξει περαιτέρω.

Έχει αλλάξει η αντιμετώπιση της κυπριακής θεατρικής γραφής από την θεατρική κοινότητα και το κοινό;

Πιστεύω πως υπάρχει μια σημαντική αλλαγή της σχέσης του κοινού με την κυπριακή θεατρική γραφή η οποία ωστόσο δεν νομίζω ότι εκπορεύεται από την αλλαγή αντιμετώπισης των κυπριακών θεατρικών έργων αλλά από το γεγονός ότι το κοινό έχει τα τελευταία χρόνια την δυνατότητα να έρχεται σε επαφή με περισσότερα θεατρικά έργα Κυπρίων συγγραφέων. Κι’ αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο πρόγραμμα Play το οποίο δημιούργησε το πρόσφορο έδαφος για να υπάρξει μια θεατρική συγγραφική κινητικότητα.

ΑΣΦΥΚΤΙΚΗ ΥΠΟΘΕΣΗ Η ΕΦΗΒΕΙΑ της Μαρίας Δράκου

 Το κυπριακό θεατρικό έργο, πλέον, υπάρχει στον θεατρικό κόσμο της Κύπρου

 Ποιο είναι το θέμα του έργο σας και γιατί το επιλέξατε;

Το έργο μου βασίζεται στην εφηβεία, στο πώς την αντιμετωπίζουν οι ίδιοι οι έφηβοι, οι ενήλικες αλλά και η κοινωνία γενικότερα. Πώς τους αντιμετωπίζει ο κόσμος στον οποίο ωριμάζουν; Πώς θα ήθελαν να τους αντιμετωπίζουν; Τέσσερις έφηβοι εγκλωβίζονται σε ένα ασφυκτικά κλειστό δωμάτιο χωρίς να ξέρουν το γιατί. Προσπαθούν, μάταια, να ξεφύγουν. Τι δεν αντέχουν, όμως, τελικά, τον εγκλεισμό ή τον εγκλεισμό μαζί με το εαυτό τους; Στόχος μου ήταν να εκφράσω τις σκέψεις που οι έφηβοι, ίσως, δεν τολμούν να πουν αλλά και να θυμίσω στους ενήλικες πως κι αυτοί κάποτε υπήρξαν έφηβοι. Ήθελα να παρουσιάσω την εφηβεία μέσα από μια εφηβική ματιά αλλά και να θίξω εφηβικά ζητήματα, γιατί ο θεατρικός κόσμος έχει ανάγκη  το εφηβικό θέατρο αφού ελάχιστα είναι τα έργα που μιλούν για την εφηβεία.

Πως ήταν η εμπειρία συνεργασίας με τον σύμβουλο επεξεργασίας;

Η Μαρία Καυκαρίδου, ήταν ο άνθρωπος με τον οποίο μπορούσα να επικοινωνήσω οποιαδήποτε στιγμή. Συζητούσαμε ό,τι με προβλημάτιζε για το έργο. Για μένα η συγγραφή ήταν μια μοναχική, δημιουργική δουλειά αλλά με την σύμβολο επεξεργασίας, για πρώτη φορά, είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ με κάποιο άτομο και η μοναχική αυτή δουλειά μετατράπηκε σε μια ευχάριστη συν-δημιουργία.

Τι πιστεύετε πως προσφέρει το πρόγραμμα Play σε ένα θεατρικό συγγραφέα;

Δεν περίμενα ποτέ ότι στα 17 μου θα είχα την ευκαιρία να συμμετέχω σε ένα τέτοιο πρόγραμμα στο οποίο είδα το έργο μου να φεύγει από το χαρτί και να παίρνει σκηνική υπόσταση. Γιατί, εξάλλου, ο στόχος του συγγραφέα δεν είναι να μείνει το έργο του στο χαρτί αλλά να το δει να ζωντανεύει. Το πρόγραμμα Play δίνει την δυνατότητα σε νέους συγγραφείς να αναδειχτούν. Δίνει την ευκαιρία στον συγγραφέα να ακούσει απόψεις σχετικά με το έργο του από ανθρώπους που υπηρετούν χρόνια αυτόν τον χώρο. Η συνεργασία με την σύμβουλο επεξεργασίας, οι κλειστές αναγνώσεις και η εμπειρία τής δράσης δίνουν εφόδια στον νέο συγγραφέα για την μετέπειτα πορεία του και σίγουρα ο καθένας μόνο κερδισμένος θα βγει μετά την συμμετοχή τους στο πρόγραμμα Play.

Έχει αλλάξει η αντιμετώπιση της κυπριακής θεατρικής γραφής από την θεατρική κοινότητα και το κοινό;

Πλέον, βλέπουμε τους νέους Κύπριους συγγραφείς να παρουσιάζονται μέσα από τα έργα τους ενώ παλιά, ίσως, να μην υπολογίζονταν και τόσο. Βλέπουμε ότι το κοινό αγκαλιάζει τα έργα τους και ταυτίζεται με καταστάσεις που πραγματεύονται. Προγράμματα όπως το Play φέρνουν τον θεατή σε επαφή με την κυπριακή θεατρική γραφή, τον βοηθούν να την γνωρίσει και να την εκτιμήσει λίγο περισσότερο. Το κυπριακό θεατρικό έργο, πλέον, υπάρχει στον θεατρικό κόσμο της Κύπρου και η παρουσία του αναβαθμίζει το θέατρο αφού δίνει την ευκαιρία σε νέους συγγραφείς να «θίξουν» σύγχρονα ζητήματα. Τέτοια προγράμματα πρέπει να συνεχίσουν να υπάρχουν με σκοπό να διατηρηθεί και να εκτιμηθεί ακόμα περισσότερο η αξία της κυπριακής θεατρικής γραφής, ειδικότερα σε τέτοιες δύσκολες εποχές που το θέατρο έχει ανάγκη την στήριξη μας.

ΡΟΥΑ ΜΑΤ του Γιώργου Κλεάνθους

Κατάφερε να με κάνει να δω πιο καθαρά το κείμενο, και κυρίως να μάθω να εντοπίζω σημεία που χρίζουν επέμβασης. Ίσως επιτέλους να έμαθα να κάνω ντραφτ δύο.

Ποιο είναι το θέμα του έργου σας και γιατί το επιλέξατε;

Ο εγκλωβισμός σε μικρόκοσμους, είναι μεταξύ άλλων το κύριο θέμα του έργου. Εγκλωβισμός σε μικροκοινωνίες, σε εμμονές, σε ιδέες, στον τρόπο ζωής, καθώς επίσης και τα όσα βιώνει κανείς όταν το βασίλειο του καταρρέει και αναγκάζεται να βαδίσει σε άγνωστα μονοπάτια.

Η φιλία, η εκτίμηση, η αφοσίωση, η επιτυχία και η αποτυχία εξετάζονται μέσα από τα μάτια των ηρώων.

Έμπνευση και λόγος επιλογής για το συγκεκριμένο θέμα ήταν η παρατήρηση ανθρώπων σε μικρόκοσμους, αυτό που λέμε στέκια, τα κοινά μοτίβα σε συμπεριφορές, και οι συναρπαστικές δυναμικές που δημιουργούνται όταν κάτι διαταράζει την ισορροπία.

Πως ήταν η εμπειρία συνεργασίας με τον σύμβουλο επεξεργασίας;

Στο παρελθόν ήμουν σκεπτικός με τον όρο «σύμβουλος επεξεργασίας». Το κόμπλεξ, βλέπετε, όσων γράφουμε τα δικά μας κείμενα.  Ευτυχώς, ο Χαράλαμπος με την ευγένεια του, και με την  πολύ καλή επικοινωνία που είχαμε αναπτύξει, κατάφερε από την πρώτη κιόλας στιγμή να διαλύσει την πιο πάνω σκέψη. Χωρίς να κατευθύνει, και με σεβασμό στις δικές μου επιθυμίες, κατάφερε να με κάνει να δω πιο καθαρά το κείμενο, και κυρίως να μάθω να εντοπίζω σημεία που χρίζουν επέμβασης. Ίσως επιτέλους να έμαθα να κάνω ντραφτ δύο. Και γι’ αυτό τον ευχαριστώ.

Τι πιστεύετε πως προσφέρει το πρόγραμμα Play σε ένα θεατρικό συγγραφέα;

Καταρχάς είναι από μόνο του ένα βήμα για να ακουστεί η φωνή δημιουργικών ανθρώπων. Από κει και πέρα δίνει ανάλυση και συμβουλές από έμπειρους ανθρώπους του χώρου, γνωριμίες με ενδιαφέροντα άτομα, χρόνο για δουλειά, σύμβουλο, εργαλεία για δουλειά όπως οι κλειστές αναγνώσεις. Τι άλλο να ζητήσει κανείς;

Έχει αλλάξει η αντιμετώπιση της κυπριακής θεατρικής γραφής από τη θεατρική κοινότητα και το κοινό;

Ναι! Υπάρχει αρκετό ενδιαφέρον από την κοινότητα αλλά και από το κοινό για τα νέα Κυπριακά έργα, κάτι που δεν το βλέπαμε τόσο έντονα πριν από μια δεκαετία. Φαίνεται πως όλοι οι φορείς έχουν πετύχει σε αυτό. Ελπίζω να συνεχίσει.

THE NEON TETRA της Νάγιας Τ. Καρακώστα

Τα κείμενα, όπως και κάθε μορφή τέχνης, δίνουν ορατότητα, φωνή και χώρο. Ας το ‘’εκμεταλλευτούμε’’.

Ποιο είναι το θέμα του έργο σας και γιατί το επιλέξατε;

Μία Μαμά που φροντίζει για όλα. Ένας Μπαμπάς που μεγαλώνει σαν παιδί. Μία Μικρή κόρη που επιστρέφει σπίτι μετά απο έναν χωρισμό. Ένα Εγώ που προσπαθεί να ξεφύγει. Και ένα Ενυδρείο που στέκεται η αφορμή για όλα τα άλλα. Αυτό είναι το The Neon Tetra.

Μια οικογένεια που θα μπορούσε να είναι και η δικιά μας. Παράλληλες συζητήσεις, συγκρούσεις, εγωισμοί, φασαρία, γέλια, κλάματα, απολογίες, ξεσπάσματα, αγάπη. Το  ‘’the Neon Tetra’’  γράφτηκε κατά τη διάρκεια της καραντίνας. Γράφτηκε σε μια περίοδο ενός παράλογου διπόλου: απ’ τη μια η  συνειδητοποιήση μιας χρονικής/χωροταξικής  βραδύτητας και στασιμότητας και απ’ την άλλη ο τρόμος της συνειδητοποίησης ενός ‘’μεγαλώνω’’ και ‘’μεγαλώνουν’’, ο τρόμος του ασταμάτητου χρόνου.

‘’[…] Εγώ είμαι εγώ και αυτή είναι η ιστορία μου. Είμαι 30. Είμαι άνεργη και μένω ακόμη με τους δικούς μου. Ακόμη, καλά ακούσατε.

Και κάτι ακόμη. Δεν έχει happy ending αυτή η ιστορία/ Spoiler Alert- σόρρυ.

Ψάξτε αλλού αν αυτό αποζητάτε. Αυτή η κάποια στιγμή δεν έρχεται ποτέ‘‘

Πως ήταν η εμπειρία συνεργασίας με τον σύμβουλο επεξεργασίας;

Ευχαριστώ πολύ για αυτήν την ερώτηση γιατί προτού απαντήσω θέλω να πω ένα τεράστιο, δημόσιο και εγκάρδιο ευχαριστώ στην μέντορά μου Μαρία Καυκαρίδου.

Η δραματουργική ανάλυση, καθοδήγηση και πρόσληψη της Μαρίας, μέσω της ταυτότητάς της τόσο ως ηθοποιός, θεατρολόγος, φιλόλογος, όσο και ως γυναίκα, μαμά, φίλη,  ήταν που με έκανε να ανιτληφθώ το κείμενό μου.  Με την καθοδήγησή της, η Μαρία με έκανε να δω το κείμενο αποστασιοποιημένα, κριτικά, φρέσκα, ουσιαστικά. Αντιμετώπιζε κάθε αβεβαιότητα ή αδιέξοδο στα οποία βρισκόμουνα με τόση λεπτομερής δραματουργική μελέτη που με έκανε και κάνει να νιώθω πως ξέρει το κείμενο καλύτερα απο μένα. Και αυτή η σημασία σε κάτι τόσο βαθιά προσωπικό μόνο εκτίμηση, εμπιστοσύνη και βαθιά συγκίνηση προκαλεί. Ευχαριστώ ξανά Μαρία, για όλα!

Τι πιστεύετε πως προσφέρει το πρόγραμμα Play σε ένα θεατρικό συγγραφέα;

Την ευκαιρία να αποτύχει. Για να προσπαθήσει ξανά. Να γίνει πιο συγκεκριμέν@ και ξεκάθαρ@ με όσα θέλει να επικοινωνήσει γράφοντας.

Η δραματουργική ανατροφοδότηση, η συνεργασία και καθοδήγηση απο μέντορα, η κλειστή ανάγνωση με ηθοποιούς*, η ευκαιρία της ανοιχτής ανάγνωσης με κοινό είναι αυτά που ξεχωρίζουν και ενισχύουν τη σημασία του προγράμματος αυτού. Υπάρχει μία ‘’ασφάλεια’’ στην έκθεση, στην αποτυχία, στην προσπάθεια που ενισχύουν και υποστηρίζουν τη θεατρική συγγραφή και ευχαριστούμε γι’ αυτό!

* Έρικα Μπεγέτη, Μανώλη Μιχαηλίδη, Μάριαν Κυπριανού, Στέλιο Καλλιστράτηκαι Αντρέα Κουτσόφτα σας ευχαριστώ που δώσατε την πρώτη εκείνη φωνή στο ‘’the Neon Tetra’’ μου.

Έχει αλλάξει η αντιμετώπιση της κυπριακής θεατρικής γραφής από την θεατρική κοινότητα και το κοινό;

Ναι. Πιστεύω πως ολοένα και περισσότερο συναντάμε νέα κείμενα, είτε επινοημένα κατά τη διάρκεια των προβών, είτε ολοκληρωμένα προτού ξεκινήσουν οι δοκιμές. Νιώθω πως υπάρχει και πρέπει να υπάρχει μία συμπερίληψη όλων εκείνων των θεμάτων που μας καίνε. Και έχουμε ευθύνη όλ@ όσ@ γράφουμε, ότι και αν γράφουμε.

Γιατί τα κείμενα, όπως και κάθε μορφή τέχνης, δίνουν ορατότητα, φωνή και χώρο. Ας το ‘’εκμεταλλευτούμε’’.

Στο Play συμμετέχουν επίσης η Ζωή Αποστολίδου με έργο ΣΤΟ ΠΑΡΚΙΝΓΚ  και ο Μάριος Αγαθοκλέους με το έργο Ο ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy