«Οσο εφαρμόζονται τα μέτρα λιτότητας, ελπίδα δεν υπάρχει…»

ΔΡ ΑΔΑΜΟΣ ΑΔΑΜΟΥ: Εχει αποδειχτεί ότι η λιτότητα δεν αποτελεί λύση του προβλήματος της οικονομικής κρίσης

Συνέντευξη στη Μαρίνα Κουμάστα

Δηλώνοντας ταγμένος να υπηρετεί τον άνθρωπο -τον απλό μη προνομιούχο πολίτη- ο Αδάμος Αδάμου επαναδιεκδικεί μια θέση στα έδρανα της Βουλής με το ψηφοδέλτιο του ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις. Ο ίδιος, λέει, δεν είναι οικονομολόγος. Ωστόσο, από τη στενή επαφή που έχει με τους πολίτες είναι σε θέση να γνωρίζει πως όλα αυτά τα οποία μας σερβίρονται πόρρω απέχουν από τη σκληρή πραγματικότητα στην οποία έχει περιέλθει η κυπριακή κοινωνία. Ηθελα να ήξερα, λέει χαρακτηριστικά, πού βλέπουν την ανάπτυξη όταν τα μέτρα λιτότητας πνίγουν σαν θηλιά στο λαιμό τους πολίτες και έχουν ακρωτηριάσει το κράτος πρόνοιας. Γιατρός-ογκολόγος, ο Αδάμος Αδάμου γνωρίζει από πρώτο χέρι τα προβλήματα του τομέα της Υγείας. Ιδιαιτέρως αναφέρεται στα προβλήματα του Νοσοκομείου Λεμεσού χαρακτηρίζοντας αδήριτη ανάγκη την αύξηση των προϋπολογισμών της Υγείας για να είναι εφικτή η επίλυση των κακώς εχόντων που ταλαιπωρούν κύρια τους ασθενείς και υποβαθμίζουν την ποιότητα των υπηρεσιών υγείας που λαμβάνουν. Ο Δρ Αδάμου σχολιάζει επίσης τα περιβαλλοντικά ζητήματα που απασχολούν τη χώρα μας και υπογραμμίζει ότι η απόκτηση περιβαλλοντικής συνείδησης θα πρέπει να αρχίζει από το σχολείο, μάλιστα από το Δημοτικό.

Με ποιες σκέψεις επαναδιεκδικείτε τη βουλευτική έδρα; Πόσο ικανοποιημένος είστε από το έργο που έχετε επιτελέσει και τι περισσότερο μπορεί να «δώσει» ο Αδάμος Αδάμου στην κοινωνία από το Κοινοβούλιο;

Οπως έχω δηλώσει και στις προηγούμενες προεκλογικές αναμετρήσεις, ο στόχος μου πάντα είναι η εξυπηρέτηση του απλού πολίτη, κυρίως του απλού μη προνομιούχου ανθρώπου. Νομίζω ότι η στάση ζωής μου έχει αποδείξει, πέραν πάσης αμφιβολίας, ποιες είναι οι προθέσεις μου. Είμαι ταγμένος να υπηρετώ τον άνθρωπο που είναι η δική μου φιλοσοφία και αν θέλετε, ιδεολογία μου. Πιστεύω ότι έχω αρκετά ακόμα να προσφέρω, γι’ αυτό και αποφάσισα να επαναδιεκδικήσω τη θέση μου στη Βουλή. Το τι έπραξα στην προηγούμενη θητεία μου μπορεί ο κάθε πολίτης να το βρει μέσα από τις ιστοσελίδες της Βουλής, τόσο για την Επ. Περιβάλλοντος που είχα την τιμή να προεδρεύω, όσο και μέσα από τις Επ. Υγείας και Ευρωπαϊκών και Εξωτερικών Υποθέσεων που ήμουν μέλος.

Ποια είναι η άποψή σας σε σχέση με τη μεταρρύθμιση του τομέα της Υγείας την οποία προωθεί η κυβέρνηση; Πώς κρίνετε την πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση στο ΓεΣΥ;

Το ζήτημα του ΓεΣΥ έχει καταντήσει το γεφύρι της Αρτας. Από το 2001 που ψηφίστηκε σε νόμο, λόγω της σύγκρουσης συμφερόντων μεταξύ διαφόρων φορέων, φτάσαμε το 2016 και ακόμα δεν αρχίσαμε. Η πιο ολοκληρωμένη προσπάθεια εφαρμογής του έγινε επί υπουργίας Σταύρου Μαλά όταν το σχέδιο κοστολογήθηκε, τα νομοσχέδια ετοιμάστηκαν και τέθηκε χρονοδιάγραμμα έναρξης της εφαρμογής του στο τέλος του 2015. Εμενε μόνο ο ΟΑΥ να ολοκληρώσει την αγορά του λογισμικού που, ειρήσθω εν παρόδω, εκκρεμεί μέχρι σήμερα, καθώς και η αυτονόμηση των νοσοκομείων. Οταν άλλαξε η κυβέρνηση σταμάτησε τη διαδικασία με την αιτιολογία ότι ήθελε να το ξαναμελετήσει.

Στην ουσία ήθελε απλώς να εξετάσει το ενδεχόμενο το ΓεΣΥ να μην είναι μονοασφαλιστικό, αλλά πολυασφαλιστικό, με τη συμμετοχή δηλαδή των ασφαλιστικών εταιρειών. Ομως η γνωμοδότηση της Παγκόσμιας Τράπεζας, του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και της Τρόικας ήταν σαφώς ενάντια στη δημιουργία πολυασφαλιστικού ΓεΣΥ. Ξαφνικά, εν αιθρία, μας παρουσιάστηκε στην Επ. Υγείας της Βουλής το λεγόμενο μίνι-ΓεΣΥ ή άλλως πώς ενδιάμεσο ΓεΣΥ. Ενα σχέδιο που, όπως ήταν φυσικό, δεν συνέχισε και απορρίφθηκε με την παραδοχή και του Υπ. Υγείας, κ. Παμπορίδη, στον Τύπο και πολύ καλά έκανε. Η μεταρρύθμιση στον τομέα της Υγείας είναι το ζητούμενο.

Πρωταρχικός στόχος είναι η αυτονόμηση των δημοσίων νοσηλευτηρίων που θα καθιστά τα νοσοκομεία μας οικονομικά ανεξάρτητα, αυτοδιοικούμενα και με σωστή επιστημονική συγκρότηση και που θα είναι η ραχοκοκαλιά του συστήματος. Αυτό δεν μπορεί να γίνει από τη μια μέρα στην άλλη. Χρειάζεται προσπάθεια η οποία θα πάρει χρόνο, ίσως 2-3 χρόνια. Είναι πάρα πολλά τα προβλήματα και οι μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν για να μπορέσουν τα νοσοκομεία να αντεπεξέλθουν στον ανταγωνισμό και χωρίς σωστή αυτονόμηση ΓεΣΥ δεν μπορεί να υπάρξει. Υπάρχει φυσικά και τρόπος να αρχίσουν να εφαρμόζονται κομμάτια του ΓεΣΥ παράλληλα με την αυτονόμηση των δημοσίων νοσοκομείων, όπως για παράδειγμα η πρωτοβάθμια ιατρική περίθαλψη, πράγμα που είχα υποδείξει και πριν αρκετά χρόνια.

Στα θέματα περιβάλλοντος πού βρίσκεται η Κύπρος;

Στα θέματα περιβάλλοντος δυστυχώς ακόμα βρισκόμαστε στις τελευταίες θέσεις στην αξιολόγηση που έγινε από τα αρμόδια ευρωπαϊκά σώματα. Πολλά ακόμα πρέπει να γίνουν προς την κατεύθυνση αυτή, σε πάρα πολλούς τομείς, π.χ. στις ΑΠΕ, στην προστασία του περιβάλλοντος, στην ανακύκλωση υγρών και στερεών αποβλήτων και άλλα. Είναι λυπηρό το φαινόμενο να έρχονται οι αρμόδιοι των ευρωπαϊκών σωμάτων στην πατρίδα μας παρουσιάζοντας τις στατιστικές για όλες τις χώρες της ΕΕ και η Κύπρος να βρίσκεται στον πάτο. Είναι χαρακτηριστικό από άλλες μελέτες που έχουν γίνει στην πατρίδα μας, ότι ενώ οι Κύπριοι αναγνωρίζουν εύκολα τα περιβαλλοντικά προβλήματα, εντούτοις στην πράξη δεν τα εφαρμόζουν.

Εκείνο που χρειαζόμαστε είναι περισσότερη περιβαλλοντική ευαισθησία που πρέπει να αρχίζει από τα σχολεία και μάλιστα από το Δημοτικό. Σε επισκέψεις που κάναμε ως Επ. Περιβάλλοντος σε Δημοτικά Σχολεία, η ευαισθησία των μικρών μαθητών σε θέματα περιβάλλοντος ήταν στα ύψη. Εκείνο που χρειάζεται κατά τη γνώμη μου είναι η επέκταση αυτών των περιβαλλοντικών προγραμμάτων και στα Γυμνάσια και στα Λύκεια, γιατί έχουμε παρατηρήσει ότι αυτή η ευαισθησία των παιδιών χάνεται στη συνέχεια.

Σαν Επ. Περιβάλλοντος, κυρίως, ασχοληθήκαμε με σωρεία Οδηγιών και Νομοθετημάτων της ΕΕ, με τα οποία η Κύπρος έπρεπε να εναρμονιστεί. Εχουμε επίσης παρατηρήσει ότι πολλές φορές υπήρχε καθυστέρηση εκ μέρους της εκτελεστικής εξουσίας στην προώθηση των Οδηγιών στη Βουλή των Αντιπροσώπων με αποτέλεσμα να κινδυνεύει η Κυπριακή Δημοκρατία με πρόστιμα. Επίσης έχουμε ασχοληθεί με πάρα πολλά αυτεπάγγελτα θέματα που απασχόλησαν τους πολίτες, για θέματα που αφορούν το Περιβάλλον. Στην ιστοσελίδα της Βουλής των Αντιπροσώπων θα βρει κάποιος όλο το εύρος των εργασιών και των θεμάτων που ασχολήθηκε η Επ. Περιβάλλοντος.

Ως βουλευτής έρχεστε πολύ συχνά σε επαφή με τον κόσμο. Ποια είναι τα πιο σημαντικά προβλήματα που ταλανίζουν τον απλό πολίτη σήμερα; Υπάρχει ελπίδα;

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι συμπολίτες μας είναι πολλά και ποικίλα. Αρχίζοντας από την ανεργία, τα κοινωνικά παντοπωλεία, τα προβλήματα της υγείας, τις λίστες αναμονής και τόσα άλλα, που έχουν ήδη μειώσει σημαντικά το βιοτικό επίπεδο του κυπριακού λαού και όλα αυτά σαν αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης που έπληξε την πατρίδα μας, αλλά και των πολιτικών λιτότητας που μας επέβαλε η Τρόικα. Εχει αποδειχθεί σε όλες τις χώρες που είχαν παρόμοια προβλήματα με τα δικά μας ότι οι πολιτικές λιτότητας δεν μπορεί να είναι η λύση του οικονομικού προβλήματος.

Ολοι μιλούν για μια επιτυχημένη έξοδο από το μνημόνιο, αλλά κάπου δίνεται λανθασμένη εικόνα. Επιτυχής ιστορία (success story) θα ήταν αν με τη λήξη του προγράμματος τερματίζονταν και οι πολιτικές της λιτότητας. Το πρόγραμμα έληξε, αλλά οι πολιτικές λιτότητας θα συνεχιστούν. Ολοι μιλούν για ανάπτυξη και αυτή είναι και η διαπίστωση που μας δίνεται και από την κυβέρνηση και από την ΕΕ. Ηθελα να ήξερα πού βλέπουν την ανάπτυξη, μήπως στη διαφημιζόμενη μείωση της ανεργίας, όταν 30.000 συμπατριώτες μας έχουν ξενιτευτεί, όταν έχουν φύγει σχεδόν όλοι οι κοινοτικοί, όταν από τον ψηφισμένο προϋπολογισμό υπάρχει μια υποτυπώδης αναφορά σε αναπτυξιακά έργα; Αραγε, κάθισε κανένας να μετρήσει την περίπτωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και πώς αυτά επιδρούν σε αυτό που λέγεται ανάπτυξη;

Οικονομολόγος δεν είμαι, αλλά ζω στην κοινωνία με τον κόσμο και όλα αυτά που μας σερβίρονται πόρρω απέχουν από την πραγματικότητα. Για να υπάρχει ελπίδα πρέπει να τερματιστούν άμεσα οι πολιτικές της λιτότητας και όλων των αποκοπών που έχουν γίνει και έχουν ακρωτηριάσει το κράτος πρόνοιας.

Eχετε πλειστάκις αναφερθεί στα προβλήματα του Νοσοκομείου Λεμεσού. Πώς είναι η κατάσταση σήμερα στο νοσοκομείο και ποια μέτρα κατά τη γνώμη σας πρέπει να παρθούν προς επίλυση των πολλών και σοβαρών προβλημάτων;

Είχαμε υποδείξει επανειλημμένα προβλήματα που αντιμετωπίζει όχι μόνο το ΓΝΛ, αλλά και τα άλλα κρατικά νοσοκομεία που υποτίθεται πρέπει να αναβαθμιστούν και να αναδιοργανωθούν. Πολύ λίγα πράγματα έχουν γίνει, τα σοβαρότερα προβλήματα που απασχολούν καθημερινά τους πολίτες είναι οι λίστες αναμονής, η έλλειψη προσωπικού, η υποστελέχωση, η έλλειψη φαρμάκων και αναλώσιμων και πολλά άλλα. Συγκεκριμένα για το ΓΝΛ, τα προβλήματα είναι πολλά και χρονίζοντα.

Σε επανειλημμένες επισκέψεις που κάναμε ως βουλευτές της επαρχίας Λεμεσού διαπιστώσαμε τις πολλές ελλείψεις που παρατηρούνται. Πρώτες Βοήθειες, ένας τομέας που χρήζει άμεσης βοήθειας, υπάρχουν μόνο 7 κλίνες και χρειάζονται άμεσα επέκταση, επίσης υπάρχει υποστελέχωση και χρειάζεται αύξηση του αριθμού των γιατρών και νοσηλευτών. Η κοστολόγηση και αναβάθμιση του Τμήματος Νεογνών που και αυτό το θέμα χρονίζει. Επίσης χρειάζεται αντικατάσταση των μηχανημάτων της Νεφρολογικής Κλινικής. Η αιματολογική κλινική χρειάζεται κρεβάτια, τα οποία να μη συνορεύουν με κλινικές, οι οποίες μπορούν να φέρουν μικροβιακό φορτίο.

Χρειάζεται επίσης ιεραρχία στην αιματολογική κλινική μιας και δεν έχει διευθυντή. Η ορθοπεδική κλινική επίσης είναι υποστελεχωμένη με μεγάλες λίστες αναμονής. Χρειάζεται πρόσληψη μικροχειρουργού και αγγειοχειρουργού. Οσον αφορά την πνευμονολογική κλινική και τη λειτουργία της είδαμε ότι στον φετινό προϋπολογισμό αποφασίστηκε επιτέλους να γίνει η φυματιολογική κλινική στο Νοσοκομείο Κυπερούντας, αλλά και να λειτουργήσει σωστά και η Πνευμονολογική Κλινική του ΓΝΛ, που πρέπει να είναι σωστά χωροθετημένη.

Επιπλέον, δεν υπάρχει Νευροχειρουργική και Καρδιοχειρουργική Κλινική, όπως και ακτινοθεραπευτικά μηχανήματα που είναι πάγια αιτήματα του κόσμου της Λεμεσού. Για να γίνουν όλα αυτά όμως χρειάζονται χρήματα και όταν έχεις μειωμένο προϋπολογισμό στο Υπ. Υγείας, δεν νομίζω ότι μπορούν να γίνουν πράξη. Αμεση λοιπόν η ανάγκη αύξησης του προϋπολογισμού του Υπ. Υγείας.