Οταν οι δείκτες περιγελούν την πραγματικότητα

Της Ελένης Μαύρου

Αυτή τη βδομάδα η Βουλή των Αντιπροσώπων θα συζητά για δύο μέρες τον Κρατικό Προϋπολογισμό για το 2016. Θα ακουστούν πολλά για «πρωτογενή πλεονάσματα», για τη μείωση του δημοσίου χρέους, για την ανάπτυξη που ήρθε ή είναι στο δρόμο…

Προχθές δόθηκε στη δημοσιότητα η ετήσια έκθεση που ετοιμάζει το Ινστιτούτο Εργασίας Κύπρου. Τα περισσότερα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης την προσπέρασαν, έστω κι αν αυτή εκδίδεται ετησίως από το 2003 και βασίζεται κατά κύριο λόγο στην τράπεζα μακροοικονομικών δεδομένων AMECO της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών και Χρηματοδοτικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στη Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Στατιστικής. Ισως γιατί οι διαπιστώσεις της Εκθεσης χαλούν το κλίμα ευφορίας που προσπαθούν να καλλιεργήσουν οι κυβερνώντες.

Η Εκθεση καταγράφει την πρωτοφανή για τα κυπριακά δεδομένα διεύρυνση της κοινωνικής ανισότητας, η οποία παίρνει πλέον δραματικές διαστάσεις.

Το σύνολο του βάρους της κρίσης έχει μεταφερθεί σε όσους έχουν εισοδήματα από την εργασία τους, ενώ τα εισοδήματα της ιδιοκτησίας, δηλαδή το σύνολο των κερδών, των τόκων και των προσόδων, βγήκαν κερδισμένα (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν μεμονωμένες επιχειρήσεις που οδηγήθηκαν στη χρεοκοπία ή σε σοβαρές χρηματοοικονομικές δυσκολίες).

Η συνολική μείωση των εισοδημάτων της εργασίας επέτρεψε στις κοινωνικές τάξεις, των οποίων το εισόδημα προέρχεται από ιδιοκτησία, να διατηρήσουν ουσιαστικά αμετάβλητο το καθαρό ετήσιο εισόδημά τους, το οποίο ανερχόταν σε 4,9 δισ. το 2015 έναντι 4,8 το 2011.

Από την άλλη, η αγοραστική δύναμη του μέσου μισθού βρίσκεται στο επίπεδο του 1996. Στην κατάταξη των προηγμένων χωρών της Ευρώπης, με κριτήριο τις μικτές αποδοχές, η Κύπρος καταλαμβάνει το 2015 μια από τις τελευταίες θέσεις. Οι μισθωτοί συντηρούνται πλέον με τα 2/3 των αγαθών και υπηρεσιών που χρειάζονταν το 2011. Αυτό οφείλεται κυρίως στη μείωση της αγοραστικής τους δύναμης και στο γεγονός ότι τα νοικοκυριά των μισθωτών πλήττονται από την ανεργία.

Είναι γεγονός ότι το τέλος της ύφεσης δημιουργεί συνθήκες βραδείας ανάκαμψης της οικονομίας. Εξίσου σημαντική όμως είναι και η διαπίστωση της Εκθεσης ότι η δραματική μείωση της απασχόλησης κατά περίπου 11% την τριετία 2012-2014, θα αντιμετωπιστεί (με τους προβλεπόμενους ρυθμούς μεγέθυνσης του ΑΕΠ) μόνο κατά το 1/4 στην τριετία 2015-2017. Σύμφωνα δηλαδή με τις προβλέψεις των υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το τέλος του 2017 θα υπάρχουν περίπου 30 χιλιάδες λιγότεροι εργαζόμενοι έναντι του 2011.

Οι δείκτες ποιότητας της αγοράς εργασίας δείχνουν επίσης δραματική επιδείνωση. Η προσωρινή και η μερική απασχόληση, η μακροχρόνια ανεργία και το αποθαρρυμένο εργατικό δυναμικό έχουν αποκτήσει πολύ μεγάλες διαστάσεις, ενώ πριν την κρίση ήταν φαινόμενα περιθωριακά.

Ολόκληρη την Εκθεση μπορείτε να τη διαβάσετε στην ιστοσελίδα του Ινστιτούτου Εργασίας Κύπρου (www.inek.org.cy).

Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι η κυβέρνηση στηρίζει την προοπτική της ανάπτυξης όχι πάνω στο νοικοκύρεμα της οικονομίας (όπως πολυδιαφημίζει), αλλά πάνω στην καταστροφή παραγωγικού δυναμικού και ιδιαίτερα πάνω στη μονόπλευρη υποβάθμιση των συνθηκών ζωής της μάζας των εργαζομένων. Η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και η αντιμετώπιση της ανεργίας στην πραγματικότητα δεν υπάρχει στην εικόνα.

Γι’ αυτό όταν αύριο ακούτε από το βήμα της Βουλής για το «οικονομικό θαύμα» που πέτυχαν οι κυβερνώντες, να θυμάστε ότι αυτό αφορά μόνο τους λίγους προνομιούχους. Αλλωστε, γι’ αυτούς είναι που γνοιάζονται.