Oυκρανικό: Ο πόλεµος αναδιανοµής των αγορών και η βαθιά πολιτική και οικονοµική κρίση

• Οι ΗΠΑ ειδικά, αισθανόµενες πως χάνουν την πρωτοκαθεδρία γίνονται ολοένα και πιο επιθετικές µε αιχµή την Κίνα και τη Ρωσία κυρίως. Άλλες δυνάµεις όπως η Ρωσία διεκδικούν τον δικό τους ζωτικό χώρο.
• Επικρέµαται η απειλή της γενίκευσης του πολέµου σε παγκόσµιο, του πυρηνικού ολοκαυτώµατος, αλλά και της κλιµατικής κρίσης που εντείνεται λόγω του πολέµου.
• Οι λαοί οφείλουν να αναλάβουν το έργο της σωτηρίας της ανθρωπότητας, µιας και οι διάφορες ολιγαρχίες είναι παντελώς τυφλωµένες από το κυνήγι του κέρδους και των σφαιρών επιρροής, γεγονός που τις καθιστά ανίκανες και επικίνδυνες.
• Η καπιταλιστική παλινόρθωση στην ανατολική Ευρώπη δεν έφερε τη δηµοκρατία και την ευηµερία στους λαούς, ούτε στην ανατολική ούτε στη δυτική Ευρώπη.
• Η Ελλάδα αδυνατεί να διαφυλάξει αποτελεσµατικά τα κυριαρχικά της δικαιώµατα και αντίστοιχα η Κύπρος να ανοίξει το δρόµο για µια διζωνική δικοινοτική οµοσπονδία χωρίς ξένα στρατεύµατα, ξένες βάσεις και «προστάτες».

Του Κυριάκου Λοΐζου

∆ιανύουµε τον έβδοµο µήνα από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, στις 24 Φεβρουαρίου και η Ευρώπη ζει στον αστερισµό των δυτικής κυρίως έµπνευσης κυρώσεων. Από τότε µέχρι και σήµερα, µετράµε νεκρούς, ενώ η ενεργειακή κρίση εξελίσσεται, για κάποιες χώρες, σε τραγωδία.

Πέρα όµως από τον «δύσκολο χειµώνα», ο οποίος είναι προ των πυλών, πολλά ερωτήµατα µένουν αναπάντητα, κυρίως ως προς το τι είδους πόλεµος λαµβάνει χώρα αυτή τη στιγµή και αν υπάρχει εκείνη η δυνατότητα προκειµένου να δοθεί µία διέξοδος για να τερµατιστεί το χάος σε όλα τα επίπεδα.

∆. Καλτσώνης: Πόλεµος αναδιανοµής των αγορών και των ζωνών επιρροής

Όπως εξήγησε στη «Χαραυγή» ο καθηγητής Θεωρίας Κράτους και ∆ικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήµιο, ∆ηµήτρης Καλτσώνης, ο πόλεµος αυτός είναι πόλεµος αναδιανοµής των αγορών και των ζωνών επιρροής.

«Το πραγµατικό του υπόβαθρο πρέπει να αναζητηθεί στην παγκόσµια οικονοµική κρίση που ξέσπασε το 2008. Οι ΗΠΑ ειδικά, αισθανόµενες πως χάνουν την πρωτοκαθεδρία, γίνονται ολοένα και πιο επιθετικές µε αιχµή την Κίνα και τη Ρωσία κυρίως. Άλλες δυνάµεις όπως η Ρωσία διεκδικούν τον δικό τους ζωτικό χώρο.

Αυτό επιβεβαιώθηκε και από την πρόσφατη δηµοσιοποίηση του αµυντικού δόγµατός της, όπου για το σκοπό αυτό χρησιµοποιείται το πρόσχηµα της προστασίας των εκτός Ρωσίας ρωσόφωνων πληθυσµών», είπε ο καθηγητής, υποδεικνύοντας παράλληλα πως οι ΗΠΑ προσπαθούν να φθείρουν τη Ρωσία µέσω της παράτασης του πολέµου στην Ουκρανία, αν και βέβαια µπορεί τελικά να συµβεί το ακριβώς αντίθετο.

Σε κάθε περίπτωση, µε τον σηµερινό συσχετισµό κοινωνικών και πολιτικών δυνάµεων, δηλαδή µε δεδοµένη τη σηµερινή αδυναµία των λαών να πιέσουν ή ακόµη περισσότερο να επιβάλουν διεξόδους, ο πόλεµος θα παρατείνεται και ενδεχοµένως να επεκτείνεται εντός ή εκτός Ευρώπης. Οι κίνδυνοι για την ανθρωπότητα είναι τεράστιοι, τα δεινά των λαών ανείπωτα.

Επιπλέον, επικρέµαται η απειλή της γενίκευσής του σε παγκόσµιο, του πυρηνικού ολοκαυτώµατος, αλλά και της κλιµατικής κρίσης που εντείνεται λόγω του πολέµου.

Κλειδί η ενδυνάµωση των λαϊκών κινηµάτων

Μιλώντας για την άβυσσο που χωρίζει τα συµφέροντα των ελίτ µε εκείνα των λαών, ο ∆ηµήτρης Καλτσώνης εξέφρασε την πεποίθηση ότι οι λαοί οφείλουν να αναλάβουν το έργο της σωτηρίας της ανθρωπότητας, µιας και οι διάφορες ολιγαρχίες είναι παντελώς τυφλωµένες από το κυνήγι του κέρδους και των σφαιρών επιρροής, γεγονός που τις καθιστά ανίκανες και επικίνδυνες. «Κλειδί στην υπόθεση αυτή είναι η ενδυνάµωση των λαϊκών κινηµάτων µε στόχο να ασκήσουν αφόρητη πίεση ή και να µπορέσουν να επιβάλουν σε κάθε χώρα τη µη συµµετοχή στον πόλεµο».

Ερωτηθείς για το πού µπορεί να οδηγήσει την Ευρώπη αυτός ο πόλεµος, αν αναλογιστούµε και την πρωτοφανή κρίση στην ενέργεια, ο κ. Καλτσώνης υπέδειξε ότι ο πόλεµος, ακόµη και αν δεν επεκταθεί, θα οδηγήσει σε µια βαθιά οικονοµική και πολιτική κρίση.

«Οι λαοί της Ευρώπης θα πληρώσουν βαριά τους σχεδιασµούς της ολιγαρχίας των ΗΠΑ και των δικών τους χωρών, κυρίως Γερµανίας, Γαλλίας που είναι οι ηγέτιδες δυνάµεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο πόλεµος µάς έχει φέρει µπροστά σε πρωτόγνωρες καταστάσεις. Θα πρέπει να αναλογιστούµε το µέγεθος της καταβύθισης. Αποδεικνύονται τα ψεύδη όλων εκείνων που δεκαετίες τώρα επαίρονταν για το επίπεδο των κοινωνικών και δηµοκρατικών δικαιωµάτων στην Ευρώπη.

Ας µην το κρύβουµε. Η καπιταλιστική παλινόρθωση στην ανατολική Ευρώπη δεν έφερε τη δηµοκρατία και την ευηµερία στους λαούς, ούτε στην ανατολική ούτε στη δυτική Ευρώπη.

Οδήγησε στην παντοδυναµία των ολιγαρχιών που, ασύδοτες πια, χωρίς το φόβο του αντίπαλου δέους ξεκληρίζουν τις κατακτήσεις των λαών και επιδίδονται σε έναν αγώνα ζωής και θανάτου για την αναδιανοµή των αγορών. Οι ίδιες ολιγαρχίες ευνοούν όλο και περισσότερο τις ακροδεξιές πολιτικές λύσεις. Θέλω να ελπίζω ότι οι λαοί της Ευρώπης θα συνέλθουν από την παραζάλη, θα συσσωρεύσουν κοινωνικές και πολιτικές εµπειρίες, θα αφυπνισθούν από το λήθαργο», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Επανήλθε η απειλή του πυρηνικού ολέθρου

Επιπλέον -πράγµα το οποίο ίσως να είναι ριψοκίνδυνο ως προς την ανάλυσή του- είναι η πρώτη φορά µετά από πολλές δεκαετίες που το «φάντασµα» του πυρηνικού ολέθρου εµφανίστηκε πάνω από τους λαούς της Ευρώπης και όχι µόνο.

Ο καθηγητής του Παντείου εξέφρασε την άποψη πως η απειλή του πυρηνικού ολέθρου δυστυχώς έχει επανέλθει. «Ήταν το λιγότερο αφελείς όσοι υποστήριζαν ότι η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης εξάλειψε αυτό τον κίνδυνο. Στην πραγµατικότητα συνέβη ακριβώς το αντίθετο.

Η ύπαρξη της Σοβιετικής Ένωσης και των άλλων σοσιαλιστικών κρατών πριν το 1990 αποτελούσε παράγοντα ειρήνης και σταθερότητας. Χαλιναγωγούσε και έθετε όρια στις ιµπεριαλιστικές πυρηνικές δυνάµεις.

Αυτό είναι ολοφάνερο, ειδικά τα τελευταία χρόνια που οι ΗΠΑ καταπάτησαν µια σειρά διεθνείς συµφωνίες για τον έλεγχο και τον περιορισµό των πυρηνικών, µε τις απειλές του καθεστώτος Πούτιν για χρήση πυρηνικών, αλλά και µε τους λίαν επικίνδυνους τυχοδιωκτισµούς του ακροδεξιού καθεστώτος Ζελένσκι που βοµβαρδίζει την περιοχή όπου βρίσκεται το πυρηνικό εργοστάσιο της Ζαπορίζια», υπογράµµισε τονίζοντας παράλληλα πως πρέπει επειγόντως το αντιπολεµικό κίνηµα στην Ευρώπη και αλλού να επαναφέρει πιεστικά το αίτηµα της κατάργησης των πυρηνικών όπλων, της αποπυρηνικοποίησης διαφόρων περιοχών σε πρώτη φάση.

Φυσικά, συνέχισε ο κ. Καλτσώνης, µε την υπάρχουσα κατάσταση πραγµάτων και τον παρόντα συσχετισµό δυνάµεων, τέτοια αιτήµατα δεν θα εισακουστούν. «Η λαϊκή πίεση όµως µπορεί να αποτρέψει τα χειρότερα και αυτό είναι ζωτικής σηµασίας σήµερα. Μπορεί επίσης να ανοίξει δρόµους για το αύριο».

Καταληκτικά, ο καθηγητής έκανε αναφορά στο ρόλο δυνάµεων, όπως η Τουρκία, οι οποίες ανέλαβαν ένα ρόλο συντονιστή ή διαπραγµατευτή µε σκοπό την επίλυση της σύγκρουσης και της επισιτιστικής κρίσης.

Στο κάδρο µπήκε και η Κύπρος, µε το βλέµµα στην επίλυση του Κυπριακού: Το τουρκικό αντιδραστικό καθεστώς, µέλος του ΝΑΤΟ και των σχεδιασµών του, ελίσσεται παζαρεύοντας µια καλύτερη θέση. Η Τουρκία είναι µια περιφερειακή δύναµη και διεκδικεί το µερίδιό της.

Το θέµα είναι ότι Ελλάδα και Κύπρος, µέσα στο κλίµα αυτό και όντας δεσµευµένες στο ασφυκτικό πλαίσιο του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, κινδυνεύουν να υποστούν ήττες. Έτσι, η Ελλάδα αδυνατεί να διαφυλάξει αποτελεσµατικά τα κυριαρχικά της δικαιώµατα και αντίστοιχα η Κύπρος να ανοίξει το δρόµο για µια διζωνική δικοινοτική οµοσπονδία χωρίς ξένα στρατεύµατα, ξένες βάσεις και «προστάτες».