Η ΑΤΑ θα έπρεπε να αποδοθεί ολόκληρη τουλάχιστον για ένα µέρος του µισθού
«Αν τα εισοδήµατα του νοικοκυριού δεν αυξήθηκαν τουλάχιστον κατά 8%, το νοικοκυριό αυτό έχει χάσει σε αγοραστική δύναµη σε σχέση µε τον προηγούµενο χρόνο»
«Όσοι παίρνουν χαµηλούς µισθούς πληρώνουν και πιο υψηλό πληθωρισµό, επειδή ο πληθωρισµός στα βασικά είδη είναι πιο υψηλός από τον γενικό δείκτη»
«Να βοηθηθούν απέναντι στις τράπεζες όσοι κινδυνεύουν να χάσουν τα σπίτια τους, επειδή υπήρξαν θύµατα µιας οικονοµικής κρίσης»
Η απάντηση στην αντίρρηση ότι οι µισοί εργαζόµενοι δεν παίρνουν ΑΤΑ είναι να προσπαθήσουµε να παίρνουν κι αυτοί και όχι να κοπεί για όλους, υποστήριξε στη συνέντευξή του στη «Χαραυγή» ο ακαδηµαϊκός, οικονοµικός αναλυτής και πρώην µέλος της Επιτροπής Οικονοµικών της Βουλής, Πάµπος Παπαγεωργίου, προσθέτοντας ότι αυτό µπορεί να γίνει µε την οργάνωσή τους σε συντεχνίες. Εκφράζει, µάλιστα, την άποψη ότι τουλάχιστον για ένα µέρος του µισθού, π.χ. ως το ύψος του διάµεσου µισθού η ΑΤΑ θα έπρεπε να αποδοθεί ολόκληρη, έστω και αν αυτό επί του παρόντος θα σήµαινε χαµηλότερο ποσοστό αποζηµίωσης για το υψηλότερο µέρος. Ο Π. Παπαγεωργίου εκτιµά ότι τα επιτόκια θα µείνουν υψηλά για αρκετό καιρό µε αποτέλεσµα να δυσκολέψουν περισσότερο τους δανειολήπτες και αυτούς που χρειάζονται δάνεια, αλλά θα επηρεαστούν και γενικότερα λόγω της αύξησης των τιµών.
Συνέντευξη στον Μιχάλη Μιχαήλ
Αυτή τη στιγµή στην Κύπρο έχουµε υψηλό ρυθµό ανάπτυξης, αλλά και πολύ υψηλό πληθωρισµό. Πώς επηρεάζεται ο µέσος πολίτης από αυτά τα δεδοµένα της οικονοµίας σήµερα;
Το θέµα είναι σε ποιο βαθµό ο µέσος Κύπρος απολαµβάνει τη γενική ευµάρεια, αυτήν που καταγράφουν οι οικονοµικές στατιστικές.
Με ρυθµό ανάπτυξης 5,5% -που είναι πολύ καλή επίδοση και πληθωρισµό 8%, για να συµβαδίζει ένα νοικοκυριό µε τη γενική ευµάρεια πρέπει να είδε τα εισοδήµατά του να αυξάνονται κατά 14% περίπου µέσα στο 2022. Μάλιστα, αν τα εισοδήµατα του νοικοκυριού δεν αυξήθηκαν τουλάχιστον κατά 8%, το νοικοκυριό αυτό έχει χάσει σε αγοραστική δύναµη σε σχέση µε του που ήταν τον προηγούµενο χρόνο.
Και εδώ µπαίνει το θέµα της ΑΤΑ…
Ναι, η ΑΤΑ είναι ένας µηχανισµός διατήρησης της αγοραστικής δύναµης του εργαζόµενου. Είναι για να µη µειώνεται η αγοραστική δύναµη του εργαζόµενου.
Κατανοώ τη δυσκολία να αποκατασταθεί πλήρως η ΑΤΑ σε συνθήκες ασυνήθιστα υψηλού πληθωρισµού, όµως τουλάχιστον για ένα µέρος του µισθού, ας πούµε ως το ύψος του διάµεσου µισθού, η ΑΤΑ θα έπρεπε να αποδοθεί ολόκληρη, έστω και αν αυτό επί του παρόντος θα σήµαινε χαµηλότερο ποσοστό αποζηµίωσης για το υψηλότερο µέρος. Κι αυτό διότι όσοι παίρνουν χαµηλούς µισθούς πληρώνουν και πιο υψηλό πληθωρισµό, επειδή ο πληθωρισµός στα βασικά είδη είναι πιο υψηλός από τον γενικό δείκτη.
Να πω επίσης ότι η απάντηση στην αντίρρηση ότι οι µισοί εργαζόµενοι δεν παίρνουν ΑΤΑ είναι να προσπαθήσουµε να παίρνουν κι αυτοί, όχι να κοπεί για όλους. Κι αυτό µπορεί να γίνει µε την οργάνωσή τους σε συντεχνίες.
Ποιες τάσεις δείχνουν τα πρώτα δείγµατα γραφής της νέας κυβέρνησης στα θέµατα οικονοµίας;
Στο θέµα της ΑΤΑ πέτυχε συναίνεση και αυτό είναι στα συν. Το ίδιο και για τη µείωση στο µηδέν του ΦΠΑ στα τρόφιµα.
Στο θέµα των εκποιήσεων ακολούθησε την πεπατηµένη που ευνοεί τις τράπεζες και τα ταµεία. Λένε βεβαίως ότι θα φέρουν σχέδια, αλλά µένει να δούµε τι σκέφτονται συγκεκριµένα. Για το θέµα των εκποιήσεων πιστεύω ότι ναι να βοηθηθούν οι τράπεζες απέναντι στους στρατηγικούς κακοπληρωτές, αλλά να βοηθηθούν απέναντι στις τράπεζες και όσοι κινδυνεύουν να χάσουν τα σπίτια τους επειδή υπήρξαν θύµατα µιας οικονοµικής κρίσης που κυρίως προκλήθηκε από την ανευθυνότητα του τραπεζικού τοµέα.
Πάντως οι προκλήσεις που έχει η κυβέρνηση µπροστά της είναι µεγάλες, αφού τα οικονοµικά δεδοµένα στο άµεσο µέλλον δεν θα είναι ευνοϊκά.
Υπάρχει µεγάλη δυσκολία στα οικονοµικά χαµηλότερα στρώµατα του λαού. Τι θα συµβουλεύατε την κυβέρνηση να κάνει προς αυτή την κατεύθυνση;
Θα έλεγα να δώσει έµφαση στο τρίπτυχο των σοβαρών προβληµάτων που είναι η ακρίβεια, η απρόσιτη στέγη και η ανεργία των νέων µε παρεµβάσεις και πολιτικές. ∆εν λέω ότι µπορούν να λυθούν αµέσως, αλλά πρέπει να µπουν οι βάσεις προς αυτή την κατεύθυνση.
Η κυβέρνηση δεν πρόφτασε να αναλάβει καλά-καλά τη διακυβέρνηση του τόπου και βρεθήκαµε µπροστά σε σκανδαλώδεις προσλήψεις και διορισµούς. Πέρα από την ηθική διάσταση, επηρεάζουν τέτοια φαινόµενα τις οικονοµικές επιδόσεις µιας χώρας;
Μπορεί να µη φαίνεται κατά τρόπο άµεσο, όµως µια καλή οικονοµία απαιτεί Κράτος ∆ικαίου. Ξέρετε, η διαφθορά είναι ένα είδος φόρου που επιβάλλουν οι λίγοι πάνω στους πολλούς.
Στην Κύπρο χρειαζόµαστε ένα ορθολογιστικό µοντέλο ανταγωνιστικής οικονοµίας µε έµφαση στις καλές δουλειές, στην κοινωνική συνοχή και στο Κράτος ∆ικαίου.
Αν σας ζητούσαµε να µας αναφέρετε τρία πλεονεκτήµατα της κυπριακής οικονοµίας και τρεις δοµικές αδυναµίες, τι θα απαριθµούσατε;
Στα πλεονεκτήµατα θα έβαζα το µικρό µέγεθος της οικονοµίας που την κάνει πιο ευέλικτη και ικανή να προσαρµόζεται. Επίσης, τον κόσµο της Κύπρου. Είναι καταρτισµένος, εργατικός, έχει επιχειρηµατικό δαιµόνιο και πείσµα. Το τρίτο πλεονέκτηµα είναι ότι στην οικονοµία συνήθως επικρατεί συναίνεση και βρίσκονται λύσεις.
Στις αδυναµίες θα έβαζα την έφεση που έχουµε προς την υπερβολή µε αποτέλεσµα να αντιµετωπίζουµε φούσκες και κρίσεις, όπως το χρηµατιστήριο ή την τραπεζική φούσκα και τελευταία την έκταση που πήρε η πώληση διαβατηρίων. Μια άλλη αδυναµία είναι ότι δεν προγραµµατίζουµε πολλά χρόνια µπροστά, ίσως γιατί µας έχει µείνει το τραύµα από την καταστροφή του 1974, όταν πολύς κόσµος έχασε ό,τι έκτισε µια ζωή. Ως τρίτη αδυναµία θα ανέφερα το άλυτο Κυπριακό που είναι µια πηγή ανασφάλειας.
Τι πιστεύετε ότι θα γίνει µε τα ενεργειακά, λαµβάνοντας υπόψιν και το αποτέλεσµα των εκλογών στην Τουρκία;
Η νέα κυβέρνηση φαίνεται πρόθυµη να προσπαθήσει σε αυτόν τον τοµέα. Όµως δεν είµαι αισιόδοξος. Κι αυτό γιατί τον καιρό που καιγόταν η Ευρωπαϊκή Ένωση για φυσικό αέριο, µετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι εταίροι µας δεν µας έδωσαν καµιά ενθάρρυνση για να αξιοποιήσουµε τα κοιτάσµατά µας. Μακάρι βέβαια να κάνω λάθος.
Θα αυξηθούν πληθωρισµός, έλλειψη στέγης, ανεργία των νέων
Οι προβλέψεις για το άµεσο µέλλον µιλούν για χαµηλή ανάπτυξη και υψηλό πληθωρισµό. Μεγάλη µερίδα των πολιτών ήδη είναι εξουθενωµένη από το κόστος ζωής µε ό,τι αυτό συνεπάγεται. Υπάρχει κάποια ένδειξη ή ελπίδα ότι η κατάσταση θα καλυτερεύσει;
Φαίνεται ότι τα επιτόκια θα µείνουν υψηλά για αρκετό καιρό. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ήδη προσανατολίζεται στη διατήρηση υψηλών επιτοκίων για µεγαλύτερο χρονικό διάστηµα απ’ ό,τι αρχικά θεωρούσε αναγκαίο για αντιµετώπιση του πληθωρισµού.
Αυτό θα δυσκολέψει όσους έχουν δάνεια και όσους χρειάζεται να πάρουν δάνειο. ∆εν είναι µόνο αυτοί όµως που θα επηρεαστούν. Ο πληθωρισµός είναι συνώνυµο της ακρίβειας και αυτό είναι ένα µεγάλο πρόβληµα που χτυπά τους πάντες, αλλά πιο πολύ αυτούς που δεν είναι εύποροι.
Το δεύτερο µεγάλο πρόβληµα είναι η στέγαση. Η Κύπρος βρίσκεται στα πρόθυρα στεγαστικής κρίσης. Είναι πολύ ακριβό το να κτίσεις σπίτι ή να αγοράσεις διαµέρισµα. Τα επιτόκια έχουν ανέβει, το ίδιο και τα ενοίκια.
Το τρίτο µεγάλο πρόβληµα είναι η πολύ υψηλή ανεργία ανάµεσα στους νέους. Ένας στους πέντε νέους που µένουν στην Κύπρο -γιατί πολλοί δεν επιστρέφουν- είναι άνεργος και πολλοί από τους υπόλοιπους παίρνουν πολύ χαµηλούς µισθούς.
Αυτό κατά τη γνώµη µου είναι το τρίπτυχο των σοβαρών προβληµάτων: ακρίβεια, απρόσιτη στέγη, ανεργία των νέων.
Aκολουθήστε μας στο Google News
