Πάντα επιμηθείς και ποτέ προμηθείς;

Συνεντεύξεις στη Μαρία Φράγκου

 Χρύσανθος Ζαννέττος, αντιδήμαρχος Αμμοχώστου και Νίκος Κάρουλλας, δημοτικός σύμβουλος Αμμοχώστου. Μιλούν στην «Κυριακάτικη Χαραυγή» για την αγαπημένη πόλη και όλα όσα τεκταίνονται, συζητούνται… Οι απειλές, οι χαμένες ευκαιρίες, η προοπτική.

1. Μέρες διεργασιών για την Αμμόχωστο, μετά και τα όσα είτε διαρρέει είτε κάνει σε σχέση με την περίκλειστη πόλη το υποτελές στην Άγκυρα καθεστώς. Μήπως λειτουργούμε ως επιμηθείς και όχι ως προμηθείς;

2. Τι κάνει την υπόθεση της περιφραγμένης πόλης της Αμμοχώστου να διαφέρει από το υπόλοιπο κατεχόμενο μέρος του νησιού μας;

3. Ο Κουντρέτ Οζερσάι ισχυρίζεται ότι η περιουσία ανήκει στο ΕΒΚΑΦ, όσο κι αν η πραγματικότητα τον διαψεύδει. Αν υλοποιηθούν οι απειλές του;

Χρύσανθος Ζαννέττος: Η ιστορία του Κυπριακού είναι γεμάτη με χαμένες ευκαιρίες, ειδικά για την Αμμόχωστο

1. Είναι γεγονός ότι η Αμμόχωστος και κατ’ επέκταση οι Αμμοχωστιανοί διάγουν δύσκολες μέρες. Μέρες συνεχιζόμενων απειλών από το καθεστώς, αλλά και δια στόματος του ίδιου του ΥΠΕΞ της Τουρκίας, ο οποίος μόλις προ ημερών μάς είπε ότι είναι κρίμα οι Ε/κ ιδιοκτήτες των περιουσιών στα Βαρώσια να μην απολαμβάνουν του δικαιώματος χρήσης των περιουσιών τους. Όλες αυτές οι δηλώσεις και οι απειλές, καθώς και οι ενέργειες του κατοχικού καθεστώτος και της Άγκυρας, αποτελούν παραβίαση των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, τα οποία ξεκάθαρα προνοούν την επιστροφή της Αμμοχώστου υπό τη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών και κατ’ επέκταση επιστροφή όλων των νόμιμων κατοίκων.

Δυστυχώς η ιστορία του κυπριακού προβλήματος είναι γεμάτη με χαμένες ευκαιρίες, ειδικά για την Αμμόχωστο. Εκτιμώντας τες εκ των υστέρων, στις πλείστες των περιπτώσεων, κρίνω ότι ως ε/κ πλευρά λειτουργούσαμε ως επιμηθείς και όχι ως προμηθείς. Να πω μόνο ένα τελευταίο παράδειγμα. Εάν στο Κραν Μοντανά φροντίζαμε να μην καταρρεύσει η διαδικασία με τον τρόπο που κατέρρευσε, σήμερα ίσως να μη βρισκόμασταν ενώπιον όλων αυτών των τουρκικών απειλών, τόσο στην ΑΟΖ όσο και στην Αμμόχωστο.

2. Στις 16 Αυγούστου 1974 ο τουρκικός στρατός βρέθηκε μπροστά σε μια πόλη που ήταν εκτός του σχεδιασμού του για κατάληψη, αλλά τη βρήκε προδομένη και άδεια. Αφού τη βρήκε άδεια, την πήρε. Η Τουρκία συνειδητά απέκλεισε αυτό το μεγάλο μέρος της Αμμοχώστου και αφού το λεηλάτησε, το κράτησε εκτός των περιοχών που εποικίστηκαν, για να το χρησιμοποιήσει ως διαπραγματευτικό χαρτί. Μετά την ανακήρυξη του ψευδοκράτους το 1983, και τη διεθνή κατακραυγή, πετύχαμε τα δυνατά ψηφίσματα του ΣΑ 550 (1984) και 789 (1992) με τα οποία ο ΟΗΕ θεωρεί τις απόπειρες για εποικισμό οποιουδήποτε τμήματος των Bαρωσίων από άτομα άλλα από τους κατοίκους τους ως απαράδεκτες και ζητά τη μεταβίβαση της περιοχής αυτής στη διοίκηση των Hνωμένων Eθνών.

 

Η απόφαση της Τουρκίας να μην εποικίσει το κομμάτι αυτό της πόλης, καθώς και ψηφίσματα του ΟΗΕ που ακολούθησαν, τα οποία με σαφή τρόπο δίνουν προτεραιότητα στην Αμμόχωστο, και καλούν την Τουρκία να την επιστρέψει στους κατοίκους της πριν και ανεξάρτητα από τη διαδικασία εξεύρεσης συνολικής λύσης, είναι που κάνουν την υπόθεση της Αμμοχώστου να διαφέρει. Σαφώς και τα ψηφίσματα προνοούν για ολόκληρη την Αμμόχωστο, αλλά το περιφραγμένο τμήμα μπορεί να αποτελέσει το πρώτο βήμα. Ένα βήμα που μπορεί να καταστεί καταλύτης για τη συνολική επίλυση του Κυπριακού. Σε μια τέτοια εξέλιξη θα μπορέσουμε να οδηγηθούμε μόνο με επανέναρξη της διαδικασίας των συνομιλιών στο πλαίσιο που καθόρισε ο ΓΓ του ΟΗΕ.

3. Οι απειλές του Οζερσάι σε σχέση με το ιδιοκτησιακό καθεστώς των περιουσιών και τους ισχυρισμούς ότι ένα μεγάλο μέρος των περιουσιών στην Αμμόχωστο ανήκουν στο ΕΒΚΑΦ, δεν μπορούν να υλοποιηθούν αυτεπάγγελτα ενόσω εκκρεμεί η απόφαση του ΕΔΑΔ, το οποίο έχει ενώπιόν του και εξετάζει συγκεκριμένες προσφυγές Ε/κ ιδιοκτητών.

Βέβαια πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι επικρέμαται ένας τεράστιος κίνδυνος από το ποια θα είναι η τελική απόφαση του ΕΔΑΔ. Υπάρχουν δυστυχώς αρκετές περιπτώσεις όπου το Διεθνές Δικαστήριο δικαίωσε την τουρκική πλευρά, με αποτέλεσμα να εισαχθούν και στις επιμέρους πτυχές του Κυπριακού αρνητικές για τη πλευρά μας πρόνοιες, όπως π.χ. το δικαίωμα του χρήστη. Ελπίζω ότι δεν θα βρεθούμε ξανά μπροστά από άλλες αρνητικές εξελίξεις με το ΕΔΑΔ, γιατί στην περίπτωση της Αμμοχώστου, εάν δικαιωθεί το ΕΒΚΑΦ, τότε οι συνέπειες για τους νόμιμους ιδιοκτήτες των περιουσιών θα είναι τεράστιες.

Παρόλα αυτά, η θέση μας επί του θέματος είναι καθαρή. Ο παράγοντας ΕΒΚΑΦ πρέπει να θεωρείται ανύπαρκτος, αφού υπάρχουν σχετικά έγγραφα που αποδεικνύουν το γεγονός ότι έτυχε αποζημίωσης από την αγγλική διοίκηση και άρα έπαψε να έχει την όποια απαίτηση επί του ιδιοκτησιακού καθεστώτος στην Αμμόχωστο.

Παράλληλα, εξ όσων έχω υπόψη μου, το θέμα είχε λυθεί στο τραπέζι των συνομιλιών και υπάρχει επί τούτου σχετική σύγκλιση μετά από παρουσίαση από τη δική μας πλευρά των σχετικών αποδεικτικών στοιχείων. Με την εν λόγω σύγκλιση το θέμα θα έπρεπε να θεωρείται λήξαν. Βέβαια, θα ήταν στην πραγματικότητα λήξαν εάν και εφόσον φτάναμε σε μια συνολική λύση. Παρόλα αυτά η σύγκλιση είναι εκεί, άρα και η όποια απαίτηση από τουρκικής πλευράς για ιδιοκτησία του ΕΒΚΑΦ είναι παντελώς αβάσιμη και ανεδαφική. Και η πλευρά μας θα έπρεπε να επιμείνει σε αυτήν.

Νίκος Κάρουλλας: Το ΕΒΚΑΦ είναι ένα από τα πολλά προπετάσματα καπνού

Αν παρ’ ελπίδα δεν ξεκινήσουν οι συνομιλίες,

όσες προσπάθειες και πρωτοβουλίες κι αν

αναλάβουμε, απλά ίσως να καθυστερήσουμε το τέλος

 

1. Είναι μια ιστορική πραγματικότητα. Όχι μόνο δεν λειτουργούμε ως προμηθείς, αλλά στην περίπτωση της Αμμοχώστου οι Τούρκοι φρόντισαν να μας ενημερώσουν εδώ και καιρό για τα δικά τους σχέδια (που δυστυχώς συνήθως κατά κανόνα εφαρμόζουν).

Όταν έχεις σαν λαός μέγιστο όραμά σου την απόκτηση υλικών αγαθών και το βόλεμα, είναι δυστυχώς σχεδόν αναπόφευκτο να καταλήξουμε με μισή ή και λιγότερη πατρίδα.

2. Το περιφραγμένο κομμάτι της Αμμοχώστου (δηλαδή περίπου το 16% του εδάφους της πόλης) διαφέρει από το υπόλοιπο κατεχόμενο μέρος του νησιού μας μονάχα σε ένα σημείο. Ότι ήταν πάντα το κομμάτι που δεν είχε εποικιστεί και που θα επέστρεφε άμεσα σε περίπτωση λύσης και επανένωσης της πατρίδας μας. Ήταν, αν θέλετε, το κομμάτι που θα ένωνε μια πατρίδα, που έδινε την αίσθηση ότι μπορούμε να ελπίζουμε, αφού εκεί ο χρόνος έχει σταματήσει στο 1974.

Το γεγονός ότι τώρα, 45 χρόνια μετά την τουρκική εισβολή και σε καιρό ειρήνης, οι Τούρκοι μπαίνουν ξανά στα λεηλατημένα μας σπίτια και οι Τουρκοκύπριοι δημοσιογράφοι φωτογραφίζουν τις παιδικές μας ρημαγμένες αναμνήσεις, είναι από μόνο του μια τραυματική εμπειρία για κάθε Αμμοχωστιανό.

Η προσπάθεια εκμετάλλευσης για τουριστική ανάπτυξη της κατεχόμενης πατρίδας μας, ξαναβιάζοντας τις μνήμες μας, ενώνοντας την περιφραγμένη παραλία με το λιμάνι και τον Καράολο, εξανεμίζει στην ουσία κάθε ελπίδα για λύση. Αυτό είναι που κάνει την υπόθεση της περιφραγμένης πόλης της Αμμοχώστου να διαφέρει από το υπόλοιπο κατεχόμενο μέρος του νησιού μας. Είναι ο συμβολισμός που κουβαλά.

3. Αν κάποτε αντέξουμε να δούμε τον εαυτό μας (και το μέγεθος μας) στον καθρέφτη, τότε ίσως να καταλάβουμε ότι δεν είμαστε παρά ένα χρυσοπράσινο φύλλο ριγμένο στο πέλαγος. Ότι για να αντιμετωπίσουμε την τουρκική επιθετικότητα θα πρέπει να έχουμε σωστές προτεραιότητες, να είμαστε ειλικρινείς και συνεπείς και να λύσουμε επιτέλους το κυπριακό πρόβλημα, ενώνοντας την πατρίδα μας.

Όταν είσαι ο δυνατός, μπορείς και δηλώνεις ό,τι θέλεις. Φτάνει να δούμε τι έχει κάνει η Τουρκία στη Συρία, την αγορά από τη Ρωσία των S400, για να καταλάβουμε ότι είμαστε ένα αναλώσιμο μέγεθος.

Το ΕΒΚΑΦ είναι ένα από τα πολλά προπετάσματα καπνού, όπως ένα άλλο είναι να αγοράσουν το παραλιακό μέτωπο… επενδυτές.

Αν λοιπόν παρ’ ελπίδα δεν ξεκινήσουν οι συνομιλίες, όσες προσπάθειες και πρωτοβουλίες και αν αναλάβουμε, απλά ίσως να καθυστερήσουμε το τέλος.

Αν δεν προχωρήσουμε σε λύση άμεσα, τότε η Αμμόχωστος θα χαθεί. Αν δεν δώσουμε ελπίδα και όραμα στους συμπολίτες μας, αν δεν απλώσουμε το χέρι απέναντι από το συρματόπλεγμα, τότε κληροδοτούμε την κατάρα των χαμένων πατρίδων και στις επερχόμενες γενιές.