Paradise Papers: Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να πατάξουν τη φοροδιαφυγή λέει το ΕΚ

Φορολογικά σκάνδαλα

Τα “Paradise Papers” είναι η πιο πρόσφατη διαρροή εγγράφων με ονόματα προσωπικοτήτων και πολυεθνικών που κρύβουν τον πλούτο τους και μειώνουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις προς το κράτος.

Τα 13,4 χιλιάδες έγγραφα που διέρρευσαν από την offshore δικηγορική εταιρείας Appleby και επεξεργάστηκαν από τη Διεθνή Κοινοπραξία Διερευνητικών Δημοσιογράφων, πριν αρχίσουν να δημοσιεύονται από Μέσα σε όλο τον πλανήτη, στις αρχές Νοεμβρίου.

Δεν είναι η πρώτη φορά

Τον Απρίλιο του 2016, ήρθε στο φως της επιφάνειας το σκάνδαλο με τα έγγραφα του Παναμά. Πρόκειται για έγγραφα που διέρρευσαν από τη δικηγορική εταιρεία Mossack στον Παναμά και τα οποία περιέγραφαν με κάθε λεπτομέρεια πώς πολιτικοί, επιχειρηματίες, εγκληματίες και δημόσια πρόσωπα  χρησιμοποιούν offshore σχήματα, για να κρύψουν περιουσιακά στοιχεία από το δημόσιο έλεγχο.

Επίσης, το 2014το σκάνδαλο LuxLeaks, απέδειξε πως το Λουξεμβούργο παρείχε σε μεγάλες εταιρείες προνομιακή φορολογική μεταχείριση.

Η συζήτηση στην ολομέλεια του ΕΚ

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης στην ολομέλεια του ΕΚ για το σκάνδαλο των “Paradise Papers”, στις 14 Νοεμβρίου, πολλοί ευρωβουλευτές επικεντρώθηκαν στον ρόλο των κρατών μελών. «Ελπίζω αυτό το νέο σκάνδαλο να ανοίξει τα μάτια των κ-μ που δεν είχαν κατανοήσει το μέγεθος του προβλήματος», είπε ο ένας από τους εισηγητές της έκθεσης της εξεταστικής επιτροπής για τα έγγραφα του Παναμά Petr Ježek (Φιλελεύθεροι, Τσεχία).

«Γιατί χρειαζόμαστε ερευνητές δημοσιογράφους για να αποκαλυφθούν αυτά; Τι κάνουν οι εθνικές αρχές», αναρωτήθηκε ο Bernd Lucke (Ευρωπαίοι Μεταρρυθμιστές, Γερμανία).

«Οι διαρροές είναι καθοριστικής σημασίας για τη δημιουργία νέων κανόνων και πολιτικών», είπε ο Matti Maasikasεκπροσωπώντας το Συμβούλιο. «Οι πολίτες περιμένουν από εμάς ένα πιο δίκαιο φορολογικό σύστημα», πρόσθεσε.

Ο επίτροπος Οικονομικών, Pierre Moscovici, είπε ότι είναι σοκαρισμένος αλλά δεν εκπλήσσεται από τις αποκαλύψεις: «Γνωρίζουμε εδώ και αρκετό καιρό ότι οι πολυεθνικές εταιρείες και δημόσια πρόσωπα εργάζονται χέρι χέρι  για να απομακρύνουν κάθε  είδους κέρδη από το δημόσιο φως».

«Αν αυτό είναι νόμιμο όπως ισχυρίζονται μερικοί , τότε πρέπει να αλλάξουμε τον νόμο με τη βοήθεια αυτού του Κοινοβουλίου», πρόσθεσε.

Σύμφωνα με την Barbara Kappel (Ευρώπη των Εθνών και της Ελευθερίας, Αυστρία), η ΕΕ έχει κάνει σημαντική πρόοδο τα τελευταία δύο χρόνια. «Τώρα υπάρχουν πολλά εργαλεία για την πάταξη της φοροδιαφυγής και πιστεύω ότι , εκτός Βρετανούς, δεν θα βρείτε Ευρωπαίους στα “Paradise Papers”», είπε.

Πολλοί ευρωβουλευτές τόνισαν τον κίνδυνο που ελλοχεύει στην κοινωνία από την άδικη φορολόγηση. «Η παρατεταμένη χρήση παραθύρων στα φορολογικά συστήματα και στη διεθνή και μη δημιουργία ειδικών φορολογικών καθεστώτων βλάπτει την οικονομία μας, βλάπτει τον ανταγωνισμό, αυξάνει την ανισότητα και ως αποτέλεσμα οι πολίτες χάνουν την εμπιστοσύνη τους», εξήγησε ο Luděk Niedermayer (ΕΛΚ, Τσεχία).

«Η φοροδιαφυγή υποβαθμίζει όχι μόνο το δημόσιο σύστημα αλλά και τη δημοκρατία», είπε ο Philippe Lamberts (Πράσινοι, Βέλγιο).

Ένα μέτρο που πρέπει να ληφθεί είναι η τιμωρία όσων φοροδιαφεύγουν. «Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να αναστείλουν ή να ανακαλέσουν τραπεζικές άδειες χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και συμβούλων που είναι συνένοχοι στη φοροδιαφυγή», είπε ο επικεφαλής των Σοσιαλιστών στο ΕΚ, Gianni Pittella.

Ο Nigel Farage (Ευρώπη της Ελευθερίας και της Άμεσης Δημοκρατίας, Βρετανία), μίλησε για νόμιμες επενδύσεις. «Αν θέλετε να απαγορεύσετε στους ανθρώπους να μεταφέρουν τα χρήματα τους -που πολλές φορές προέρχονται από νόμιμες επενδύσεις- στις Παρθένες Νήσους ή στις Μπαχάμες, τότε να απαγορεύσετε και την πώληση αφορολόγητων τσιγάρων», είπε.

Το έργο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Ήδη από την έναρξη της οικονομικής κρίσης, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ξεκινήσει μάχη κατά των αθέμιτων φορολογικών πρακτικών που πλήττουν τα κράτη.

Οι επιτροπές Οικονομικών, Δικαιοσύνης και Πολιτικών Ελευθεριών είναι υπεύθυνες για τη διαχείριση των νομοθετικών πρωτοβουλιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στον τομέα της φορολογίας. Παραδείγματα των ενεργειών του ΕΚ είναι η οδηγία για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης των εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και οι κανόνες για τις πολυεθνικές .

Οι βασικές προτάσεις του ΕΚ για την καταπολέμηση του επιθετικού εταιρικού φορολογικού σχεδιασμού εγκρίθηκαν στο τέλος του 2015.

Οι προηγμένες πρακτικές φορολογικής διακυβέρνησης ορισμένων κρατών μελών οδήγησαν στη δημιουργία  δύο ειδικών επιτροπών. Εταιρείες όπως η Google, η Apple, η IKEA και η McDonald’s εξήγησαν τις φορολογικές τους πρακτικές στις ακροάσεις που διοργάνωσαν αυτές οι επιτροπές.

Η μαύρη λίστα των φορολογικών παραδείσων, οι κυρώσεις κατά των μη συνεργαζόμενων φορολογικών δικαιοδοσιών και η καταπολέμηση της κατάχρησης του διπλώματος ευρεσιτεχνίας, είναι μερικά παραδείγματα του περιεχομένου της τελικής έκθεσης της εξεταστικής επιτροπής.

Εξεταστική επιτροπή συστάθηκε και μετά τις αποκαλύψεις για έγγραφα του Παναμά. Η έκθεση αυτής της επιτροπής τίθεται σε ψηφοφορία στην ολομέλεια του Δεκεμβρίου.