Παραγωγή υπεραξίας: Χαρακτήρας της καπιταλιστικής παραγωγής (α)

Στη διαδικασία δηµιουργίας του εµπορεύµατος το µόνο που ενδιαφέρει τον καπιταλιστή είναι να κερδίζει υπεραξία

Η διαδικασία της εργασίας είναι η αλληλενέργεια του ανθρώπου µε τη φύση, µια στοχοπροσηλωµένη δραστηριότητα για τη δηµιουργία αξιών χρήσης, µια φυσική προϋπόθεση για την ανθρώπινη ζωή. Η εργασία του ανθρώπου και τα µέσα παραγωγής αποτελούν απαραίτητους παράγοντες για τη διαδικασία αυτή, η οποία σε κάθε κοινωνικο-οικονοµικό σχηµατισµό έχει το δικό της κοινωνικο-οικονοµικό περιεχόµενο, το οποίο προσδιορίζεται από την κυρίαρχη, κάθε φορά, µορφή ιδιοκτησίας στα µέσα παραγωγής.

Στην καπιταλιστική κοινωνία η συνένωση της εργατικής δύναµης µε τα µέσα παραγωγής πραγµατοποιείται µέσω της αγοραπωλησίας στα πλαίσια της αγοράς, στην οποία ο καπιταλιστής αγοράζει εργατική δύναµη και µέσα παραγωγής. Είναι γι’ αυτό που η διαδικασία της εργασίας εµφανίζεται ως διαδικασία χρησιµοποίησης από τον καπιταλιστή της εργατικής δύναµης του µισθωτού εργάτη.

Εδώ η διαδικασία της εργασίας έχει δύο ιδιαιτερότητες. Πρώτον, πραγµατοποιείται για τον καπιταλιστή και υπό τον έλεγχό του, ο οποίος µονοπωλεί την κατοχή των µέσων παραγωγής και στη χρονική διάρκεια της εργάσιµης ηµέρας έχει υπό την εντολή του την εργατική δύναµη, την οποία έχει αγοράσει ως εµπόρευµα. ∆εύτερον, το δηµιουργούµενο κατά τη διαδικασία της παραγωγής προϊόν ανήκει όχι στον άµεσο παραγωγό του, δηλαδή στον µισθωτό εργάτη, αλλά στον καπιταλιστή. Η διαδικασία της εργασίας στον καπιταλισµό εκφράζει την αλληλενέργεια της εργατικής δύναµης και των µέσων παραγωγής, που αγοράζονται από τον καπιταλιστή και ανήκουν σ’ αυτόν και ως εκ τούτου το αποτέλεσµα αυτής της συγκεκριµένης διαδικασίας -το προϊόν- του ανήκει.

Αγοράζοντας µέσα παραγωγής και εργατική δύναµη, ο καπιταλιστής έχει δύο έγνοιες: α) θέλει να παραχθεί αξία χρήσης, η οποία να έχει και ανταλλακτική αξία, δηλ. εµπόρευµα και β) θέλει να παραχθεί εµπόρευµα, η αξία του οποίου να είναι περισσότερη από την αξία των παραγόντων της διαδικασίας της εργασίας, που είχαν αποκτηθεί ώστε να δηµιουργηθεί υπεραξία. Η αξία χρήσης από µόνη της δεν ενδιαφέρει τον καπιταλιστή, γιατί οικονοµικά του είναι αδιάφορο αν παράγει οπλικά συστήµατα ή γαλακτοκοµικά προϊόντα. Η αξία χρήσης του είναι απαραίτητη, γιατί αποτελεί τον υλικό φορέα της αξίας. Στη διαδικασία δηµιουργίας του εµπορεύµατος το µόνο που ενδιαφέρει τον καπιταλιστή είναι να κερδίζει υπεραξία.

Προηγούµενα ειπώθηκε ότι η παραγωγή εµπορευµάτων είναι η ενότητα της διαδικασίας της εργασίας και της δηµιουργίας αξίας. Τώρα ας παρακολουθηθεί η διαδικασία της παραγωγής και ως διαδικασία επαύξησης της αξίας, δηλαδή δηµιουργία υπεραξίας. Η ουσία της δεδοµένης διαδικασίας βρίσκεται στη χρησιµοποίηση από τον καπιταλιστή του ιδιαίτερου εµπορεύµατος «εργατική δύναµη».

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy