PEGASUS: Η Δηµοκρατία υπό παρακολούθηση…

Του Γιώργου Γεωργίου*

Μετά από έναν και πλέον χρόνο σκληρής και επίµονης δουλειάς, διερευνητικών αποστολών σε κράτη – µέλη, ακροάσεων και δεκάδων συναντήσεων, καταφέραµε, την περασµένη ∆ευτέρα, µε την έγκριση της Έκθεσης Πορισµάτων και της Έκθεσης Συστάσεων της Επιτροπής να ολοκληρώσουµε τη δουλειά της ∆ιερευνητικής Επιτροπής PEGASUS. Το έργο της Επιτροπής αντιµετώπισε πολλά εµπόδια και ανασχετικούς παράγοντες, µε µεγαλύτερη την απροθυµία των εθνικών κυβερνήσεων να απαντήσουν αυτά που όλοι γνώριζαν… Ότι, δηλαδή, µας παρακολουθούσαν. Κάπου, ίσως, συνεχίζουν να το κάνουν…

Ένα είναι το γεγονός που δεν επιδέχεται αµφισβήτηση. Οι περισσότερες, αν όχι όλες οι κυβερνήσεις των κρατών-µελών της ΕΕ, έχουν αγοράσει λογισµικά παρακολουθήσεων και υποκλοπών, κατ’ αρχήν για σκοπούς επιβολής του νόµου και ασφάλειας. Ωστόσο µέσα από δηµοσιεύµατα, αποκαλύψεις θυµάτων και µαρτύρων δηµοσίου συµφέροντος, αλλά και τη δουλειά της Επιτροπής, υπάρχουν άφθονα στοιχεία για κατάχρηση αυτών των λογισµικών σε πολλά κράτη-µέλη για καθαρά πολιτικούς σκοπούς, µε στόχο επικριτές και πολιτικούς αντιπάλους ή σε σχέση µε τη διαφθορά… Μερικά δε, συµπεριλαµβανοµένης και της Κύπρου, διαδραµάτισαν σηµαντικό ρόλο ως εξαγωγικοί κόµβοι για λογισµικά κατασκοπείας…

Ήρθαµε στην Κύπρο, πήγαµε στην Ελλάδα, το Ισραήλ, αλλά και σε άλλα κράτη-µέλη και ζητήσαµε απαντήσεις για αυτά τα ζητήµατα. Ρωτήσαµε επίσης γιατί η ∆ηµοκρατία πρέπει να παρακολουθείται… Εισπράξαµε πίσω απαξίωση και ελάχιστες ή καθόλου ουσιαστικές απαντήσεις από τις εθνικές Αρχές…

Τα ευρήµατα όµως είναι εκεί και δεν επιδέχονται αµφισβήτηση. Και στις δύο Εκθέσεις η Κύπρος µένει εκτεθειµένη. Καταγράφεται ότι υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία κακοδιοίκησης κατά την εφαρµογή του κανονισµού της ΕΕ για τη διπλή χρήση στην Κύπρο, γίνεται αναφορά στο µαύρο βαν και στην ανάγκη δηµοσιοποίησης του σχετικού πορίσµατος, τεκµηριώνεται η διασύνδεση Κύπρου – Ελλάδας µε την Intellexa και το λογισµικό Predator, αναφέρεται η Κύπρος ως εξαγωγικός κόµβος για λογισµικό κατασκοπείας και εντοπίζεται η ύπαρξη και η παρουσία της διαβόητης NSO στο νησί.

Με αυστηρό ύφος συστήνεται στην Κύπρο:

– να αξιολογεί διεξοδικά όλες τις άδειες εξαγωγής που εκδίδονται για λογισµικά υποκλοπής spyware και να τις καταργεί όπου χρειάζεται,

– να χαρτογραφήσει τις διάφορες ισραηλινές εταιρείες ή εταιρείες που ανήκουν και διευθύνονται από Ισραηλινούς πολίτες που είναι εγγεγραµµένοι στην Κύπρο και εµπλέκονται σε τέτοιες δραστηριότητες,

– να διερευνήσει πλήρως, µε τη βοήθεια της EUROPOL, όλους τους ισχυρισµούς περί παράνοµης χρήσης και εξαγωγής λογισµικού κατασκοπείας, ιδίως σε δηµοσιογράφους, δικηγόρους, Κύπριους πολίτες και φορείς της κοινωνίας των πολιτών,

– να δηµοσιοποιήσει την ειδική έκθεση για την υπόθεση «Spyware Van», όπως ζητήθηκε από την Επιτροπή κατά τη διάρκεια της επίσηµης αποστολής στην Κύπρο.

Το µήνυµα της Επιτροπής, µέσω της έγκρισης των Εκθέσεών της, είναι ξεκάθαρο και απευθύνεται σε όλους. Κράτη -µέλη και θεσµούς παράλληλα:

Χρειάζεται επειγόντως δράση για τη ρύθµιση µιας βιοµηχανίας επιτήρησης που είναι εκτός ελέγχου. Καταδικάζουµε τις καταχρήσεις κατασκοπευτικού λογισµικού που αποσκοπούν στον εκφοβισµό της αντιπολίτευσης, στη φίµωση των επικριτικών µέσων ενηµέρωσης και στη χειραγώγηση των εκλογών. Απαιτούνται µεταρρυθµίσεις, αφού οι δοµές διακυβέρνησης της ΕΕ δεν µπορούν να αντιµετωπίσουν αποτελεσµατικά τέτοιες επιθέσεις. Απαιτείται αυστηρότερος έλεγχος σε επίπεδο ΕΕ για να διασφαλιστεί ότι η χρήση κατασκοπευτικού λογισµικού θα αποτελεί εξαίρεση, προκειµένου να διερευνηθούν σοβαρά εγκλήµατα, και όχι κανόνας.

Το έργο που επετεύχθη είναι πολύ σηµαντικό. Και θα χτίσουµε πάνω του. Αλλά δεν είναι αρκετό. Η πικρή αλήθεια είναι ότι οι παρακολουθήσεις, δυστυχώς, θα συνεχιστούν. Για τον απλούστατο λόγο ότι ζούµε και λειτουργούµε σε ένα ευρωπαϊκό θεσµικό πλαίσιο και περιβάλλον που µε αφορµή την αντιµετώπιση τροµοκρατικών φαινοµένων και τη «ριζοσπαστικοποίηση» προωθεί πολιτικές που υποσκάπτουν ή θέτουν σε κίνδυνο την ιδιωτικότητα της ζωής των πολιτών…

Η απάντησή µας προς όλους αυτούς όµως είναι µία και ξεκάθαρη. Θα µας βρουν απέναντί τους. Η δηµοκρατία, το κράτος δικαίου, οι θεµελιώδεις ελευθερίες δεν είναι υπό διαπραγµάτευση.

* Ευρωβουλευτής ΑΚΕΛ