Περί Τετραμήνων – Αξιολόγηση μαθητών, φοιτητών

Του
Δρος Αμβρόσιου Προδρόμου*

 

Τα πρόσφατα αποτελέσματα των εξετάσεων τετραμήνων στα λύκεια έχουν ανοίξει για ακόμη μια φορά το θέμα της ορθής αξιολόγησης των μαθητών από το εκπαιδευτικό σύστημα της Κυπριακής Δημοκρατίας και πώς αυτό προσαρμόζεται στις τάσεις της διεθνούς εκπαίδευσης, και ειδικότερα πώς αυτό το σύστημα εξυπηρετεί τις ανάγκες των μαθητών όσον αφορά το μέλλον τους. Στην εξίσωση αυτή δεν μπορεί να μη λαμβάνεται υπόψιν το τι υπάρχει σε άλλες χώρες, πιο προηγμένες από εμάς, χώρες από τις οποίες θα πρέπει να πάρουμε γνώση, αλλά μάλλον ούτε αυτό το κατανοούμε, ή απλά, για διαφόρους λόγους, κοινωνικούς και οικονομικούς, δεν συμφέρει σε κάποιους να υπάρξει αλλαγή.

Πολλές φορές ακούμε από διαφόρους, οι οποίοι κατέχουν καίριες θέσεις στην Εκπαίδευση, για προσέγγιση των συστημάτων των σκανδιναβικών χωρών. Θέσεις οι οποίες είναι θεωρητικά ορθές, αλλά επί της ουσίας δεν βλέπουμε να υπάρχει κάποια αλλαγή από αυτούς που έχουν την ευθύνη για να παρθούν αποφάσεις. Το να φθάσουμε σε ένα τέτοιο επίπεδο δεν είναι αδύνατο, αλλά παράλληλα θα πρέπει να είμαστε ρεαλιστές και να αντιληφθούμε ότι τέτοιοι στόχοι θα πρέπει να είναι προϊόν μακροχρόνιας στρατηγικής. Στρατηγική η οποία θα είναι μεταξύ 20-25 ετών, θα συμπεριλαμβάνει όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης (Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο, Πανεπιστήμιο, Διά Βίου Μάθηση). Όσον αφορά τη Διά Βίου Μάθηση, αφού θέλουμε να ονομαζόμαστε ευρωπαϊκή χώρα, θα πρέπει να ακολουθούμε και τη στρατηγική της Ένωσης, η οποία αναφέρει ότι «η διά βίου μάθηση καλύπτει ολόκληρο τον κύκλο ζωής ενός ατόμου από την πρώιμη κοινωνικοποίηση και την προσχολική εκπαίδευση μέχρι την περίοδο που ακολουθεί την ενεργό ηλικία ως προς την εργασία». Όλα αυτά δεν μπορούν να μην αποτελούν μέρος μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής, η οποία θα είναι συμφωνημένη και αποδεκτή από όλους τους φορείς της κοινωνίας και δεν θα αλλάζει επί της ουσίας από την εκάστοτε κυβέρνηση. Αυτό είναι που συμβαίνει στις σκανδιναβικές χώρες και αυτοί που αναφέρονται στις χώρες αυτές καλά είναι να το έχουν αυτό υπόψιν.

Όσον αφορά τις εξετάσεις τετραμήνων, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι αυτές έχουν αποτύχει παταγωδώς και δεν υπάρχει η οποιαδήποτε περίπτωση να επιβιώσουν. Τόσο η φιλοσοφία τους, όσο και η εφαρμογή τους ήταν εξαρχής λανθασμένη. Όσοι είχαμε αναφερθεί από την αρχή ότι αυτή η προσέγγιση θα κατέρρεε, είχαμε λοιδορηθεί, είτε από αέρος, είτε στις εφημερίδες, είτε ακόμα και κατ’ ιδίαν, ότι είμαστε οπισθοδρομικοί, δεν θέλουμε την αξιολόγηση και άλλα παρόμοια τα οποία για προφανείς λόγους δεν μπορούμε να αναφέρουμε σε αυτόν το χώρο. Όλα αυτά μόλις πριν από μερικά χρόνια όταν περνούσε η νομοθεσία στη Βουλή, παρά τις πολλές και βάσιμες προειδοποιήσεις.

Η ανάγκη για κατάργηση των εξετάσεων τετραμήνων είναι κάτι περισσότερο από προφανές και αναγκαίο. Δεν αναφερόμαστε για αλλαγή του τρόπου διεξαγωγής των συγκεκριμένων εξετάσεων, αλλά για άμεση και πλήρη κατάργησή τους. Πολλοί από αυτούς που σήμερα κομπάζουν για τα προβλήματα που έχουν προκύψει είναι τα ίδια άτομα τα οποία ψήφιζαν ή/και προωθούσαν τη νομοθεσία στη Βουλή. Το γιατί το έκαναν, παρ’ όλο που γνώριζαν πού θα οδηγείτο η κατάσταση, δεν είναι της παρούσης. Τη συγκεκριμένη στιγμή υπάρχει η συγκυρία της ανάληψης των καθηκόντων της νέας κυβέρνησης. Ο νέος Υπουργός Παιδείας θα πρέπει να αντιμετωπίσει με θάρρος και ρεαλισμό το πρόβλημα και να δημιουργήσει όλες αυτές τις προϋποθέσεις για κατάργηση των συγκεκριμένων εξετάσεων. Εν τέλει, κάποιοι θα πρέπει να βγουν και να απολογηθούν στους μαθητές, τους καθηγητές, αλλά και τους γονείς για όλα αυτά τα κωμικοτραγικά. Είναι το ελάχιστο που θα μπορούσαν να κάνουν, αν και δεν έχουμε πολλές ελπίδες για αυτό.

*Ακαδημαϊκός,

[email protected]