Περί της ρήτρας αμοιβαίας άμυνας της Λισαβόνας

Του Γιαννάκη Λ. Ομήρου*

Οι προκλήσεις της Τουρκίας στην ελληνική υφαλοκρηπίδα και στην αιγιαλίτιδα ζώνη και την ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας οδήγησαν, όπως ήταν φυσικό, Ελλάδα και Κύπρο να αναζητήσουν έμπρακτη αλληλεγγύη από την πολιτική μας οικογένεια, την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η πρόσφατη κίνηση της Τουρκίας να αποσύρει το Ορούτς Ρέις από την ελληνική υφαλοκρηπίδα εν όψει της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με διάφανο στόχο την αποφυγή κυρώσεων δεν πρέπει να οδηγήσει σε παραπλάνηση τις χώρες μέλη της Ε.Ε. Πολύ περισσότερο που εξακολουθούν οι προκλητικές δηλώσεις Ερντογάν, Τσαβούσογλου, Ακάρ και άλλων Τούρκων αξιωματούχων για συνέχιση των παραβατικών τους δραστηριοτήτων, εγείροντας και αρπακτικές αξιώσεις για τα ελληνικά νησιά. Περαιτέρω, τα τουρκικά σκάφη συνεχίζουν την παραβίαση της αιγιαλίτιδος ζώνης και της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας. Θα γίνει ανεκτός ο διαχωρισμός της Κύπρου από το κάδρο των παραβιάσεων; Και θα θεωρηθεί θεμιτή και επιτρεπτή η συνέχιση παραβίασης των κυριαρχικών της δικαιωμάτων;

Ως εκ τούτου η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου είναι κρίσιμη και καθοριστική ως προς την αντιμετώπιση της τουρκικής προκλητικότητας και απειλής εναντίον δύο κρατών μελών της Ένωσης. Για να υπάρξει βέβαια δικαίωση των αιτημάτων και των προσδοκιών για λήψη συγκεκριμένων τιμωρητικών μέτρων από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, είναι αναγκαίο Κύπρος και Ελλάδα να τηρήσουν μια σθεναρή και διεκδικητική στάση, καθιστώντας σαφές στους Ευρωπαίους εταίρους μας ότι δεν πρόκειται να συναινέσουμε σε εκπτώσεις και δεν θα στέρξουμε σε συναλλαγές αναφορικά με την αντιμετώπιση της τουρκικής παραβατικότητας. Ούτε θα συμφωνήσουμε σε αποδοχή του τουρκικού τακτικισμού.

Ήδη όλα τα τελευταία χρόνια επιδείχθηκε μια ακατανόητη αιδήμων στάση από μέρους μας σε ό,τι αφορά την παραβίαση από πλευράς Τουρκίας των ρητών υποχρεώσεων που της είχαν ανατεθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο από το 2005. Να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία, να επιτρέψει την ελεύθερη ναυσιπλοΐα και αεροπλοΐα από την Κύπρο, να τερματίσει την πρακτική άσκησης veto για συμμετοχή της σε διεθνείς και περιφερειακούς οργανισμούς και να συνεργαστεί για λύση του Κυπριακού στη βάση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ και του Ευρωπαϊκού κεκτημένου.

Από το 2005 έχουν περάσει 15 ολόκληρα χρόνια και η Ε.Ε. επιδεικνύει ανεπίτρεπτη και εξοργιστική ανοχή απέναντι στην κυνική και αυθάδη άρνηση της Τουρκίας να συμμορφωθεί με τις πιο πάνω ρητές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Αυτή ακριβώς η ανοχή εξέθρεψε την κλιμάκωση της τουρκικής παραβατικότητας. Η Ε.Ε. ευρίσκεται τώρα ενώπιον μιας πραγματικής απειλής πολέμου εις βάρος δύο μελών της. Τα τεχνάσματα και οι μπλόφες της τελευταίας στιγμής από την Τουρκία δεν πρέπει να αποτρέψουν το χρέος της Ε.Ε. Και λεκτική αλληλεγγύη και καταδίκη χωρίς κυρώσεις που θα «πονέσουν» την Τουρκία θα είναι «έπεα πτερόεντα» που δεν θα την ενοχλήσουν και δεν θα την αποτρέψουν από τη συνέχιση των πειρατικών της ενεργειών.

Επί του προκειμένου είναι αναγκαίο να υπενθυμίσουμε ότι η Συνθήκη της Λισαβόνας στο κεφ. της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας (ΚΠΑΑ) (5.1.2) θεσπίζει ρήτρα αμοιβαίας άμυνας, βάσει της οποίας όλα τα κράτη μέλη υποχρεούνται να παράσχουν βοήθεια σε ένα κράτος μέλος που δέχεται επίθεση. Ελλάδα και Κύπρος ήδη δέχονται επίθεση με την παραβίαση της κυριαρχίας τους στα χωρικά τους ύδατα και στην ΑΟΖ –στην περίπτωση της Κύπρου– και στην υφαλοκρηπίδα τους –στην περίπτωση της Ελλάδας.

Συνεπώς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου καλείται να εφαρμόσει τη ρήτρα αμοιβαίας άμυνας που προβλέπει η Συνθήκη της Λισαβόνας χωρίς δισταγμούς, αναστολές και κοντόφθαλμους υπολογισμούς συμφερόντων.

* Τέως Προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy