Περιμένοντας τον… Γκοντό για το Κυπριακό! Εμείς με το αδιέξοδο και η Τουρκία με νέα τετελεσμένα

Απελπιστικά δύσκολη η κατάσταση με το διαπραγματευτικό κενό στο Κυπριακό, το παρατεταμένο αδιέξοδο και το ενδιαφέρον της διεθνούς κοινότητας να ατονεί.

Μπροστά σε αυτή την κατάσταση το βασικό ερώτηµα είναι τι κάνει η ε/κ πλευρά και ο Πρόεδρος εκτός από το να αναµένει τρίτους ν’ αναλάβουν την πρωτοβουλία των κινήσεων;

Της Νίκης Κουλέρµου

Τόσο δύσκολη είναι η κατάσταση στο Κυπριακό, τόσο πολύ έχουν περιπλακεί τα πράγµατα µετά την εκλογή Τατάρ στην ηγεσία της τουρκοκυπριακής κοινότητας, τόση πολλή ζηµιά προκάλεσε η στασιµότητα µετά το Κραν Μοντανά, τόσες πολλές είναι οι προκλήσεις και οι παραβατικές ενέργειες της Τουρκίας σε βάρος της Κύπρου, τόσο ξετσίπωτα η Τουρκία καταπιέζει την τουρκοκυπριακή κοινότητα, που όλα µαζί δακτυλοδείχνουν τη µίζερη εικόνα στην οποία βρισκόµαστε: στο κατώφλι της διχοτόµησης.

Μια εικόνα που δεν την παραβλέπουν πλέον ούτε οι κυβερνώντες. Αρνούνται βέβαια τη µειωµένη αξιοπιστία της ε/κ πλευράς διεθνώς, αλλά αυτό δεν τους πτοεί να «πατούν» γερά στην αδιαλλαξία της Άγκυρας για να µην αναλάβουν τις ευθύνες που τους αναλογούν και τις πρωτοβουλίες που είναι αναγκαίες, σύµφωνα και µε τα όσα ζητά ο ΓΓ του ΟΗΕ. Τα όσα ζητούσε, δηλαδή, γιατί αυτή την ώρα δεν ξέρουµε σε τι κινήσεις θα προβεί, αν προβεί και πότε, ο κ. Γκουτέρες για να µας βγάλει από το τέλµα και το παρατεταµένο, επικίνδυνο αδιέξοδο.

Κρύβονται πίσω από «συνωμοσίες»

Στην προσπάθεια να αποκρούσει οποιαδήποτε κριτική για την επικίνδυνη στασιμότητα στην οποία έχουμε βρεθεί, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καταφεύγει, όλο και πιο συχνά τον τελευταίο καιρό, σε ένα προσφιλές του αφήγημα: φταίνε οι «συνωμοσίες» των ξένων, φταίει η αντιπολίτευση… Αυτό το αφήγημα άλλωστε επιστράτευσε ουκ ολίγες φορές για το σκάνδαλο των «χρυσών» διαβατηρίων και πρόσφατα για τα Pandora Papers.

∆εν είναι τυχαία η ευκολία µε την οποία χαρακτήρισε τον Γ.Γ. του ΟΗΕ «επιτήδειο ουδέτερο» σε πρόσφατη συνέντευξή του στο ΡΙΚ.

Ούτε ήταν τυχαία η αναφορά του, πριν µια βδοµάδα, στην αντικατοχική πορεία των Μορφιτών, όπου διακήρυξε µε έντονο ύφος και µε δεµένο το φρύδι πως «δεν πρόκειται να υποχωρήσει αποδεχόµενος κυριαρχία του ψευδοκράτους για να παρακαθίσει σε συνοµιλίες, όση πίεση και αν ασκείται από όποιους και αν ασκείται». Κανείς δεν διερωτήθηκε (ούτε και ρωτήθηκε από δηµοσιογράφους ο Πρόεδρος) σε ποιους αναφερόταν και αν η αναφορά του έχει σχέση µε τη νέα επίσκεψη του Βρετανού εντεταλµένου στο Φόρεϊν Όφις, Ajay Sharma, για διευθέτηση του Κυπριακού. Πάντως ο εντεταλµένος του Φόρεϊν Όφις, αυτή τη φορά παρουσιάζεται ως «από µηχανής Θεός» για να δώσει λύσεις στο ζήτηµα του διορισµού του ειδικού αντιπροσώπου, το οποίο «µπλοκαρίστηκε» από την απαίτηση της τ/κ πλευράς για προσωπικό και όχι ειδικό απεσταλµένο. Το ερώτηµα είναι αν µε αυτή την αφορµή θα επανέλθει η βρετανική πρόταση που περιλαμβάνει, µεταξύ άλλων, δύο κυριαρχίες στο εσωτερικό και µία στο εξωτερικό. Είναι αυτή την «πίεση» που λέει ότι φοβάται ο κ. Αναστασιάδης;

Γιατί τόσος καβγάς για ειδικό ή προσωπικό απεσταλµένο;

Ο διορισµός απεσταλµένου το συντοµότερο δυνατόν έχει τη σηµασία του. Με το διορισµό αποφεύγεται ο κίνδυνος να καταχωρηθεί το Κυπριακό ως frozen conflict στα συρτάρια της διεθνούς κοινότητας.

Κάποιοι ρωτούν γιατί τόσος καβγάς αν θα είναι ειδικός ή προσωπικός ο απεσταλµένος που θα αναλάβει να βρει κοινό έδαφος για επανέναρξη των διαπραγµατεύσεων; Στον ισχυρισµό ότι δεν υπάρχει διαφορά µεταξύ των δύο γιατί ο ΓΓ του ΟΗΕ ούτως ή άλλως λογοδοτεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας, η απάντηση είναι ότι ο ειδικός απεσταλµένος θα µπορεί οποιαδήποτε στιγµή τού ζητηθεί να λογοδοτήσει στο Συμβούλιο Ασφαλείας και αυτή η απαίτηση διατυπώθηκε για πρώτη φορά από τη Ρωσία και την Κίνα για την περίπτωση του Αφγανιστάν. Γι’ αυτή την απαίτηση ενηµέρωσε ο ΓΓ του ΟΗΕ τον Πρόεδρο Αναστασιάδη στην κατ’ ιδίαν συνάντησή τους στη Ν. Υόρκη.

∆εν περιµένουν τίποτε, ούτε καν από την Ε.Ε.

Όταν ερωτώνται συνεργάτες του Προέδρου τι κάνουµε από δω και πέρα, µετά και την αποτυχία της συνάντησης στη Ν. Υόρκη, η απάντησή τους είναι: «Περιµένουµε»! Τι περιµένουµε; Περισσότερες προκλήσεις και ένταση; Παγίωση των τετελεσµένων διά της παρόδου του χρόνου µε την εξαφάνιση των Τ/κυπρίων και τον εποικισµό της Αµµοχώστου; Το άγιο φως; Τον από µηχανής Θεό; Περιµένουµε τον… Γκοντό, σύµφωνα µε το οµότιτλο θέατρο του Σάµουελ Μπέκετ, ως µια απάντηση στην απελπισία της απουσίας µιας κάποιας κινητικότητας;

Από την ΕΕ, πάντως, στενοί συνεργάτες του Προέδρου έλεγαν στη «Χαραυγή» ότι δεν περιµένουν τίποτε… Ξέχασαν ότι, µέχρι πρόσφατα, μας διαβεβαίωναν για κυρώσεις που θα κάνουν την Τουρκία να «πονέσει».

Η ΕΕ απέδειξε ότι άγεται και φέρεται από χώρες που έχουν µεγάλα συµφέροντα στην Τουρκία. Ουδόλως τυχαία και η τελευταία επιστολή του κ. Αναστασιάδη προς την κα Μέρκελ, παρ’ όλο που η στενή φίλη του Προέδρου από το ΕΛΚ κουνά µαντίλι στην εξουσία. «Ο Πρόεδρος της ∆ηµοκρατίας ζήτησε από τη Γερµανίδα Καγκελάριο να ασκήσει την επιρροή της προς την κατεύθυνση της επανεκκίνησης της διαδικασίας των συνοµιλιών στο Κυπριακό εντός του καθορισµένου πλαισίου, αλλά και του τερµατισµού και της αναστροφής όλων των παράνοµων ενεργειών της Τουρκίας». Ο κ. Αναστασιάδης απευθύνεται µέσω της και στη διάδοχη κατάσταση στη γερµανική Καγκελαρία, γιατί τα συµφέροντα της χώρας στην Τουρκία είναι εθνικής σηµασίας για τη Γερµανία.

Πέραν τούτου, είναι καλά γνωστό ότι η ΕΕ και η διεθνής κοινότητα ΒΑΣΙΖΟΝΤΑΙ στην Τουρκία σε ό,τι αφορά το µείζον θέµα της εποχής -το προσφυγικό. Και η Τουρκία, ναι, εργαλειοποιεί το προσφυγικό για να πολλαπλασιάζει τις αξιώσεις της στην εξωτερική της πολιτική. Ποιος και πόσο εύκολα µπορεί να της αρνηθεί τα όποια ανταλλάγµατα ζητά στο προσκήνιο ή το παρασκήνιο;

Το βασικό ερώτηµα: Γιατί τόσο μένος με την πρόταση του ΑΚΕΛ;

Τέσσερα χρόνια μετά το αδιέξοδο και το διαπραγματευτικό κενό στο Κυπριακό, το βασικό ερώτηµα είναι τι κάνει η ε/κ πλευρά και ο Πρόεδρος εκτός από το να αναµένει τρίτους ν’ αναλάβουν την πρωτοβουλία των κινήσεων; Τι κάνει προς την κατεύθυνση να πεισθεί η διεθνής κοινότητα ότι θέλουµε όντως να συνεχίσουµε τις συνοµιλίες από κει που έµειναν;

Για να βγούμε από τα αδιέξοδα δεν αρκεί η καταγγελία της κατοχής και των προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας που αναμφίβολα πρέπει να συνεχίσει. Χρειάζεται μια συγκροτημένη πολιτική με ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών που είτε να επαναφέρουν την τουρκική πλευρά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων είτε να εκθέτουν την αδιαλλαξία της.

Αντίθετα, οι αντιφάσεις του Προέδρου Αναστασιάδη από το Κραν Μοντανά και μετά είναι συνεχείς. Βολιδοσκοπούσε διάφορους, εντός και εκτός, για λύση δύο κρατών, πρότεινε αποκεντρωμένη ομοσπονδία (χωρίς να γίνει ποτέ συγκεκριμένος) και πρόσφατα θυμήθηκε… το Σύνταγμα του ’60. Οι ιδέες που κατέθεσε στο τραπέζι και καταθέτει και δηµόσια από του βήµατος εκδηλώσεων, όχι µόνο δεν συγκινούν την τ/κ πλευρά υπό τον κ. Τατάρ, αλλά και αφήνουν έκπληκτη τη διεθνή κοινότητα -τουλάχιστον όσους παρακολουθούν από πολύ κοντά το Κυπριακό- αφού µε αυτές ο Πρόεδρος επανανοίγει συγκλίσεις… Πώς γίνεται από τη µια να επανανοίγει συγκλίσεις και από την άλλη να θέλει να γίνει πιστευτός ότι θέλει συνέχιση των συνοµιλιών από κει που έµειναν; Πώς γίνεται από τη µια να λέει ότι προτείνει µεταβατική επιστροφή στο Σύνταγµα του ’60 για να αποδείξει ότι θέλουµε το διαµοιρασµό εξουσίας και από την άλλη να µη θέλει να ακούσει πολιτική ισότητα µε ΜΙΑ θετική ψήφο των Τ/κ στο Υπουργικό Συµβούλιο της οµόσπονδης κυβέρνησης;

Και καταλήγουµε µε το ίδιο «γιατί» που υποβάλαµε στον Πρόεδρο Αναστασιάδη στη Γενεύη, τον περασµένο Απρίλιο, µετά την αποτυχία της Άτυπης Πενταµερούς της Γενεύης:

Γιατί δεν δοκιµάζετε, κύριε Πρόεδρε, την πρόταση του ΑΚΕΛ µε την οποία προτείνονται κίνητρα στην Τουρκία για επιστροφή στο τραπέζι του διαλόγου; Τι έχετε να χάσετε; Αν δεν υπάρξει ούτε µε αυτή την πρόταση ανταπόκριση εκ µέρους της Τουρκίας, τότε ναι, θα αποδείξουµε ότι φταίει η αδιαλλαξία της Τουρκίας και ο αναθεωρητισµός της εξωτερικής πολιτικής της και µόνον! Διαφορετικά αυτός ο αναθεωρητισµός γίνεται άλλοθι για να µην κάνουµε τίποτε από τη µια και να προχωρεί η Τουρκία ανενόχλητα στις επεκτατικές, προκλητικές της δράσεις, από την άλλη.