Περιοχή Βασιλικού: Μετά τη φωτιά, τώρα τρέμουν το νερό

Μετά τον εφιάλτη της φωτιάς, οι κοινότητες της ορεινής περιοχής Λάρνακας και της περιοχής Βασιλικού τρέµουν τώρα για το τι µπορεί να προκαλέσει το νερό.  Από την εποµένη της καταστροφής του περασµένου Ιουλίου, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι πρέπει να υλοποιηθούν, χωρίς χρονοτριβή, αντιδιαβρωτικά και αντιπληµµυρικά έργα στις πλαγιές που κάηκαν, ώστε να αποτραπούν φαινόµενα κατολισθήσεων από τα βουνά προς τις κοινότητες. Η Συντονιστική Επιτροπή των εννέα κοινοτήτων περιοχής Βασιλικού απέστειλε ήδη, στις 7 Σεπτεµβρίου 2021, επιστολή στον έπαρχο Λάρνακας, Οδυσσέα Χατζηστεφάνου, εκφράζοντας φόβους ότι λόγω των πυρκαγιών το πρόβληµα θα είναι πολύ µεγαλύτερο από άλλες χρονιές και καλούν τον έπαρχο να λάβει άµεσα µέτρα.

 

Η περιοχή Βασιλικού συµπεριλήφθηκε στις περιοχές σοβαρού κινδύνου πληµµύρας πριν τις πυρκαγιές του περασµένου καλοκαιριού. Αυτό έγινε στο πλαίσιο της αναθεώρησης των περιοχών αυτών ανά εξαετία από το Τµήµα Αναπτύξεως Υδάτων. Το ΤΑΥ προχώρησε σε Προκαταρκτική Αξιολόγηση Κινδύνων Πληµµύρας, η οποία ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2020 και δηµοσιεύτηκε τον ∆εκέµβριο του ίδιου έτους. Μέσω αυτής, καθορίστηκαν 19 επιπρόσθετες περιοχές ∆υνητικού Σοβαρού Κινδύνου Πληµµύρας σε ολόκληρη την Κύπρο ανεβάζοντας τον συνολικό αριθµό αυτών των περιοχών σε 38. Νούµερο ένα, νέα περιοχή ∆υνητικού Σοβαρού Κινδύνου Πληµµύρας είναι η περιοχή του ποταµού Βασιλικού, όπου τον Ιανουάριο του 2020, µετά από σφοδρή καταιγίδα, υπήρξε υπερχείλιση και µεγάλες καταστροφές, κυρίως στην κοινότητα Καλαβασού. Τα ευρήµατα της µελέτης του ΤΑΥ για τις επιρρεπείς περιοχές είναι τα εξής.

Εκβολή ποταµού Βασιλικού

Ο τύπος της πληµµύρας είναι η αιφνίδια πληµµύρα από τον ποταµό Βασιλικό, ο οποίος στην εκβολή του έχει µέγεθος λεκάνης απορροής 150 km2. Επιπρόσθετα, στα ανάντη στον ποταµό υπάρχει και το φράγµα Καλαβασού και η αποµακρυσµένη, αλλά υπαρκτή πιθανότητα πληµµύρας από θραύση του φράγµατος. To µήκος της Περιοχής ∆υνητικού Σοβαρού Κινδύνου Πληµµύρας είναι 2.5 km και διέρχεται από τη βιοµηχανική ζώνη της περιοχής του ενεργειακού κέντρου Βασιλικού εντός της κοινότητας Μαρί, το οποίο συγκεντρώνει τη βαριά βιοµηχανία της χώρας, µε την ύπαρξη εγκαταστάσεων παραγωγής τσιµέντου, αποθήκευσης πετρελαιοειδών, παραγωγής ηλεκτρισµού και άλλων σηµαντικών εγκαταστάσεων. Η περιοχή αναπτύσσεται ραγδαία τα τελευταία χρόνια και αναµένεται να αναπτυχθεί περαιτέρω λόγω της µετακίνησης σε αυτήν των εγκαταστάσεων των διυλιστηρίων και αποθήκευσης πετρελαίου της περιοχής Λάρνακας. Επιπρόσθετα, στη θαλάσσια περιοχή σε κοντινή απόσταση από την εκβολή του ποταµού βρίσκονται οι περισσότερες εγκαταστάσεις ιχθυοκαλλιέργειας της χώρας. Η περιοχή δεν έχει αντιµετωπίσει σηµαντικά προβλήµατα πληµµυρών την περίοδο 2011-2018, ωστόσο λόγω της έντονης ανάπτυξης της περιοχής, της σηµαντικότητας των εγκαταστάσεων, αλλά και του κινδύνου ρύπανσης της θάλασσας από πιθανό πληµµύρισµα των εγκαταστάσεων, η ανάγκη λήψης άµεσων µέτρων είναι πιεστική.

Βασιλικός ποταµός στην Καλαβασό

Ο τύπος της πληµµύρας είναι η αιφνίδια πληµµύρα από τον ποταµό Βασιλικό, ο οποίος στην περιοχή που διέρχεται από την κοινότητα Καλαβασού έχει µέγεθος λεκάνης απορροής 113 km2. Επιπρόσθετα, στα ανάντη στον ποταµό υπάρχει και το φράγµα Καλαβασού και η αποµακρυσµένη, αλλά υπαρκτή πιθανότητα πληµµύρας από θραύση του φράγµατος. To µήκος της Περιοχής ∆υνητικού Σοβαρού Κινδύνου Πληµµύρας είναι 2.5 km και διέρχεται από την κοινότητα Καλαβασού. Στο βόρειο άκρο της κοινότητας ενώνεται µε τον ποταµό της Ασγάτας και στη συνέχεια ρέει εφαπτόµενος στο ανατολικό άκρο της κοινότητας. Ο ποταµός διέρχεται από οικιστική ζώνη στην οποία υπάρχει και µνηµείο πολιτιστικής κληρονοµιάς. Η περιοχή έχει αντιµετωπίσει σηµαντικά προβλήµατα πληµµυρών την περίοδο 2019-2020 και µέρος της κοινότητας είχε αποκλειστεί από τα ορµητικά νερά του ποταµού, ο οποίος υπερχείλισε στη συµβολή µε τον ποταµό της Ασγάτας προκαλώντας ζηµιές σε σπίτια και αποκόπτοντας την πρόσβαση στον κύριο δρόµο της κοινότητας.

Πεντάσχοινος ποταµός

Ο τύπος της πληµµύρας είναι η αιφνίδια πληµµύρα από τον ποταµό Πεντάσχοινο, ο οποίος διέρχεται από την κοινότητα Αγίου Θεοδώρου και έχει στο σηµείο αυτό µέγεθος λεκάνης απορροής 157 km2. Επιπρόσθετα, στα ανάντη στον ποταµό υπάρχουν τα φράγµατα Λευκάρων και ∆ιπόταµου και η αποµακρυσµένη, αλλά υπαρκτή πιθανότητα πληµµύρας από θραύση του φράγµατος. To µήκος της Περιοχής ∆υνητικού Σοβαρού Κινδύνου Πληµµύρας είναι 2.7 km. Ο ποταµός διέρχεται καθόλο το µήκος τους από την οικιστική ζώνη της κοινότητας Αγίου Θεοδώρου. Η περιοχή έχει αντιµετωπίσει σηµαντικά προβλήµατα πληµµυρών τα τελευταία χρόνια.

Ποταµός της Ασγάτας

Ο τύπος της πληµµύρας είναι η αιφνίδια πληµµύρα από τον ποταµό της Ασγάτας, ο οποίος διέρχεται από την κοινότητα Καλαβασού και έχει στο σηµείο αυτό µέγεθος λεκάνης απορροής 17 km2. Επιπρόσθετα στα ανάντη στον ποταµό υπάρχει και το φράγµα Καλαβασού και η αποµακρυσµένη, αλλά υπαρκτή πιθανότητα πληµµύρας από θραύση του φράγµατος. To µήκος της Περιοχής ∆υνητικού Σοβαρού Κινδύνου Πληµµύρας είναι 0.5 km και διέρχεται από την κοινότητα Καλαβασού. Στο βόρειο άκρο του οικισµού της κοινότητας ενώνεται και εκβάλλει στον ποταµό Βασιλικό, ο οποίος στη συνέχεια ρέει εφαπτόµενος στο ανατολικό άκρο της κοινότητας.

Τάσος Περδίος