Ποιοι οφελούνται από το σχέδιο για τον Ακάμα

Στοιχεία για τους ιδιοκτήτες γης στη χερσόνησο του Ακάμα παρουσιάζει με ανάρτησή της στο Facebook η Πρωτοβουλία για τη Διάσωση των Φυσικών Ακτών.

Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, τρεις μεγαλοιδιοκτήτες κατέχουν το 58% της γης που σύμφωνα με το τελευταίο σχέδιο της διυπουργικής επιτροπής θα δοθεί για ιδιωτική ανάπτυξη. Πρόκειται για τη Μητρόπολη Πάφου (27,5%), τον Φώτο Φωτιάδη (26,9%) και τον Σταύρο Παπαϊωάννου (3,7%).

Πέραν τούτων, η Πρωτοβουλία εντοπίζει αναντιστοιχία στις εκτιμώμενες αξίες που παρουσιάζουν οι επηρεαζόμενοι ιδιοκτήτες γης στον Ακάμα και το αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος. Συγκεκριμένα, οι ιδιοκτήτες γης αναφέρουν ότι η γη τους αξίζει περίπου €300 εκατ. ενώ ο υπουργός Περιβάλλοντος Νίκος Κουγιάλης έκανε λόγο για €500 εκατ., σε μια προσπάθεια να εξηγήσει ότι το κράτος αδυνατεί να καταβάλει αποζημιώσεις για να ανακηρυχθεί όλη η έκταση του Ακάμα σε Εθνικό Πάρκο, όπως ζητούν αρκετές οικολογικές οργανώσεις και χιλιάδες πολίτες που υπέγραψαν σχετικό ψήφισμα στο Avaaz και όπως επιβάλλουν οι κοινοτικές οδηγίες για προστασία περιοχών ενταγμένων στο δίκτυο Natura 2000.

Ακολουθεί αυτούσια η ανάρτηση της Πρωτοβουλίας:

Στις 8 Μαΐου 2007, τα Υπουργεία Εσωτερικών και Περιβάλλοντος πραγματοποίησαν μία κοινή διάσκεψη τύπου, κατά τη διάρκεια της οποίας παρουσίασαν τις βασικές πρόνοιες του «Διαχειριστικού Σχεδίου της Χερσονήσου του Ακάμα».

Σύμφωνα με την επίσημη παρουσίαση της πρώην Υπηρεσίας Περιβάλλοντος (νυν Τμήματος Περιβάλλοντος), η οποία φέρει τον τίτλο «Διαχειριστικό Σχέδιο της Χερσονήσου του Ακάμα», μία από τις βασικές πρόνοιες του «Διαχειριστικού Σχεδίου» ήταν η παροχή οικονομικών αποζημιώσεων ή/και η ανταλλαγή όλων των ιδιωτικών περιουσιών που εμπίπτουν εντός της υπό μελέτη περιοχής με κρατική γη σε άλλες περιοχές του νησιού.

Σύμφωνα με τον χάρτη της καθ’ ύλην αρμόδιας αρχής (συγκεκριμένα του Τομέα Χαρτογραφίας και Γεωγραφικών Δεδομένων του Κλάδου Χαρτογραφίας του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας), που περιλαμβάνεται στην παρουσίαση του Τμήματος Περιβάλλοντος, οι ιδιωτικές περιουσίες στην Χερσόνησο του Ακάμα κατανέμονται ως εξής:

1. Κτήματα της Μητρόπολης της Πάφου / Εκκλησίας της Κύπρου: 1595 δεκάρια (1,595,000 τ.μ.) γης στην περιοχή της Παραλίας της Τοξεύτρας ·
2. Κτήματα του μεγαλοεπιχειρηματία Φώτου Φωτιάδη: 1564 δεκάρια (1,564,000 τ.μ.) γης στην περιοχή της Φοντάνα Αμορόζα και στην περιοχή της Παραλίας της Τοξεύτρας ·
3. Κτήματα Παπαϊωάννου κ.α.: 217 δεκάρια (217,000 τ.μ.) γης στην περιοχή μεταξύ της Παραλίας της Τοξεύτρας και του Αγίου Γεωργίου της Πέγειας ·
4. Όλες οι υπόλοιπες μικρομεσαίες ιδιωτικές περιουσίες: 2430 δεκάρια (2,430,000 τ.μ.) γης, τα οποία βρίσκονται διάσπαρτα σε ολόκληρη την επικράτεια της Χερσονήσου του Ακάμα.

Με άλλα λόγια:

1. Τα κτήματα της Μητρόπολης της Πάφου / Εκκλησίας της Κύπρου αντιστοιχούν στο 27.47%,
2. Τα κτήματα του μεγαλοεπιχειρηματία Φώτου Φωτιάδη αντιστοιχούν στο 26.94%,
3. Τα κτήματα του Παπαϊωάννου κ.α. αντιστοιχούν στο 3.74% και
4. Όλες οι υπόλοιπες μικρομεσαίες ιδιωτικές περιουσίες αντιστοιχούν μόλις στο 41.85%.

Ας δούμε όμως πόσο αξίζουν συνολικά οι ιδιωτικές περιουσίες στην Χερσόνησο του Ακάμα για να έχουμε και μια συνολική εικόνα του ποσού που χρειάζεται για την εφαρμογή της πρόνοιας για παροχή οικονομικών αποζημιώσεων ή/και ανταλλαγή όλων των ιδιωτικών περιουσιών με ίσης αξίας κρατική γη σε άλλες περιοχές του νησιού:

• Σύμφωνα με ανακοίνωση της ίδιας της Συντονιστικής Επιτροπής Κοινοτήτων και Ιδιοκτητών Γης Ακάμα, ημερομηνίας 31 Οκτωβρίου 2014, «βάσει των εκτιμήσεων του Κτηματολογίου για το 2013», η αξία των ιδιωτικών περιουσιών «ξεπερνά τα €300 εκατομμύρια ευρώ».
• Σύμφωνα με όσα δήλωσε στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Περιβάλλοντος, στις 12 Νοεμβρίου 2015, ο Υπουργός Περιβάλλοντος, Νίκος Κουγιάλης, «παλαιότερες αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου της προηγούμενης κυβέρνησης δεν μπορούν να υλοποιηθούν και αυτές αφορούν τη δυνατότητα αποζημίωσης, ανταλλαγής με κρατική γη ή μεταφορά συντελεστή δόμησης». Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι «δεν υπάρχει δυνατότητα αποζημιώσεων αφού θα απαιτηθούν πέραν των €500 εκατομμύρια ευρώ για κάτι τέτοιο».

Ας παρακάμψουμε το γεγονός ότι το ποσό που αναφέρει ο αρμόδιος υπουργός είναι σχεδόν διπλάσιο του ποσού που αναφέρουν οι ίδιοι οι επηρεαζόμενοι ιδιοκτήτες γης, το οποίο μάλιστα στηρίζεται στις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις της καθ’ ύλην αρμόδιας αρχής, δηλαδή του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας! Και ας υποθέσουμε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία χρειάζεται περίπου 500 εκατομμύρια ευρώ για την παροχή οικονομικών αποζημιώσεων προς τους επηρεαζόμενους ιδιοκτήτες γης.

Σε αυτήν την περίπτωση, το πρώτο εύλογο ερώτημα που προκύπτει είναι:

• Γιατί η κυβέρνηση δεν ξεκινά άμεσα ένα πρόγραμμα καταβολής οικονομικών αποζημιώσεων, δίνοντας προτεραιότητα στους επηρεαζόμενους μικρομεσαίους ιδιοκτήτες γης, η περιουσία των οποίων αντιστοιχεί μόλις στο 41,85% του συνόλου των ιδιωτικών περιουσιών και κυμαίνεται περίπου στα €300 εκατομμύρια ευρώ; Εξάλλου, ένα τέτοιο πρόγραμμα καταβολής οικονομικών αποζημιώσεων θα αποβλέπει τόσο προς την κατεύθυνση της περιβαλλοντικής προστασίας, όσο και της κοινωνικής δικαιοσύνης, άρα θα τυγχάνει ευρύτατης κοινωνικής νομιμοποίησης, καθώς θα διασφαλίζει ταυτόχρονα και την οικολογική ισορροπία της Περιοχής Προστασίας της Φύσης Natura 2000 / του Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα και την ευημερία των τοπικών κοινοτήτων και των μη-κατέχοντων / μη-προνομιούχων.

Ένα δεύτερο εύλογο ερώτημα που προκύπτει είναι:

• Τι γίνεται όμως σε περίπτωση που ο μεγαλύτερος ιδιοκτήτης και επιχειρηματίας ανάπτυξης γης στην περιοχή υποβάλει διοικητικές ενστάσεις ή/και νομικές προσφυγές εναντίον ενός τέτοιου προγράμματος παροχής οικονομικών αποζημιώσεων, με πρόσχημα την παραβίαση των αρχών της «χρηστής διοίκησης» και της «ίσης μεταχείρισης» του από το κράτος; Προφανώς, η απάντηση σε αυτό το ερώτημα μπορεί και πρέπει να είναι πρωτίστως κοινωνική και πολιτική και δευτερευόντως νομικοτεχνική. Αλλά και σε νομικοτεχνικό επίπεδο, ας ληφθεί υπόψη ότι υπάρχουν μία σειρά από δικαστικές αποφάσεις που απορρίπτουν τις διαχρονικές ενστάσεις και προσφυγές της εταιρείας Fontana Amoroza Coast Ltd. για σωρεία αιτήσεων που έχει υποβάλει όσον αφορά διάφορες αναπτύξεις στην ιδιοκτησία της.

Τέλος, ένα τρίτο εξίσου εύλογο ερώτημα που προκύπτει είναι:

• Και τι θα γίνει με την εκκλησιαστική περιουσία της Μητρόπολης Πάφου; Όπως και στα προηγούμενα δύο ερωτήματα, έτσι και σ’ αυτήν την περίπτωση, η απάντηση είναι πρωτίστως κοινωνική και πολιτική. Και πέρα από την ίδια και την κοινωνία και την πολιτεία, το ερώτημα θα πρέπει να το απαντήσει, πριν από οποιονδήποτε άλλον, ο ίδιος ο πρώην Μητροπολίτης Πάφου και νυν Αρχιεπίσκοπος Κύπρου, Χρυσόστομος Β’. Εξάλλου, όπως ο ίδιος παραδέχθηκε δημόσια πριν από χρόνια σε μία συνέντευξη του, «στον καπιταλισμό υπάρχει άνθρωπος που είναι δισεκατομμυριούχος και άνθρωπος που δεν έχει να φάει». Αν λοιπόν πράγματι «η εκκλησία δεν είναι καπιταλιστική», αλλά απλά «είναι ενταγμένη σε αυτό το σύστημα και ακολουθεί τους κανόνες του», τότε είναι στο χέρι του ίδου του προκαθήμενου της να το αλλάξει. Και ίσως δεν υπάρχει καλύτερη ευκαιρία από αυτήν για να δηλώσει «ἀπεταξάμην τα λεφτά» και να συμβάλει στη διαφύλαξη των κοινών αγαθών: τόσο της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος της Χερσονήσου του Ακάμα, όσο και της ευημερίας των τοπικών κοινοτήτων του Οροπεδίου της Λαόνας. Αλλιώς βέβαια θα πέσει σε άλλη μια αντίφαση, για άλλη μια φορά. Γιατί δεν γίνεται την ίδια στιγμή που αρνείται την παραμικρή φορολόγηση της εκκλησιαστικής περιουσίας, να ζητά και υπέρογκες αποζημιώσεις για την εκκλησιαστική γη, εντός μάλιστα μίας Περιοχής Προστασίας της Φύσης και ενός Εθνικού Δασικού Πάρκου. Και γιατί καλό είναι να αερολογούν κάποιοι περί «επουράνιων παραδείσων», αλλά ας φροντίσουν να διαφυλάξουν πρώτα και πάνω απ’ όλα τους επίγειους. Και ο Ακάμας είναι ένας από τους τελευταίους που έχουν απομείνει αυτή τη στιγμή στο κατά τ’ άλλα «χρυσοπράσινο φύλλο» μας…

Υ.Γ. 1: Αλήθεια, το γεγονός ότι το 58.15% των ιδιωτικών περιουσιών εντός της Χερσονήσου του Ακάμα ανήκουν μόνο σε τρεις ιδιοκτήτες γης, ενώ μόλις το 41.85% σε μερικές εκατοντάδες άλλους, μήπως μας λέει κάτι σχετικά με το γιατί καθυστερεί εδώ και 25 ολόκληρα χρόνια ο σχεδιασμός και η ανακήρυξη του Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα;
Υ.Γ. 2: Εδώ υπογράφουμε ενάντια στις πρόσφατες αποφάσεις της πενταμελούς διυπουργικής επιτροπής, οι οποίες προβλέπουν:
α) Τον περιορισμό του Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα εντός των ορίων μόνο της κρατικής δασικής και χαλίτικης γης και κατά συνέπεια τον αποκλεισμό όλων των ιδιωτικών περιουσιών, οι οποίες αντιστοιχούν με το 25% της συνολικής επικράτειας της Περιοχής Προστασίας της Φύσης Natura 2000.
β) Την επανεξέταση των υφιστάμενων πολεοδομικών ζωνών και τον καταρτισμό ενός νέου «Τοπικού Σχεδίου για την Ευρύτερη Περιοχή Ακάμα» από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως.
γ) Την επαναξιολόγηση όλων των προηγούμενων αποφάσεων των Υπουργικών Συμβουλίων από το 2005 και έπειτα.

Ο Κουγιάλης αρνείται να ενημερώσει τη Βουλή

Εν τω μεταξύ, επίθεση εναντίον του υπουργού Περιβάλλοντος εξαπέλυσε το Κίνημα Οικολόγων, με αφορμή την άρνηση του κ. Κουγιάλη να ενημερώσει την κοινοβουλευτική επιτροπή Περιβάλλοντος για το σχέδιο Ακάμα.

Σε ανακοίνωση του Κινήματος αναφέρεται:

Η προσπάθεια της Βουλής των Αντιπροσώπων να παρέμβει στο θέμα του Ακάμα, δεν καρποφόρησε.

Ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος κ. Νίκος Κουγιάλης, απέρριψε το αίτημα της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Περιβάλλοντος, η οποία ζήτησε ενημέρωση πριν προωθηθούν στο Υπουργικό Συμβούλιο για έγκριση οι προτάσεις της Διυπουργικής Επιτροπής.

Σημειώνεται ότι ο Υπουργός είχε ήδη ενημερώσει τους κοινοτάρχες της περιοχής και τα τοπικά μέσα ενημέρωσης για το περιεχόμενο των προτάσεων της Διυπουργικής Επιτροπής.

Αρνείται όμως να ενημερώσει τη Βουλή, όπως κατ’ επανάληψη… δεσμεύτηκε.

Είναι προφανές ότι οι συνθήκες που διαμόρφωσε με τις πρόσφατες κατηγορίες του ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ κ. Αβέρωφ Νεοφύτου, δεν επιτρέπουν στον Υπουργό Γεωργίας να ξεφύγει από τους προεκλογικούς σχεδιασμούς της Κυβέρνησης.

Ο Ακάμας γίνεται ακόμα μια φορά το θύμα των προεκλογικών σκοπιμοτήτων των μεγάλων κομμάτων και των κυβερνώντων.