
- Αφού κατάφερε να αφήσει τις δύο κυριότερες τουριστικές περιοχές του τόπου χωρίς νερό στην κορύφωση της τουριστικής σεζόν, το κράτος ψάχνει τώρα το λάθος για τις διακοπές υδροδότησης στον Πρωταρά και στην Αγία Νάπα την εβδοµάδα του ∆εκαπενταύγουστου. Η αιτία δεν είναι µυστικό και την ανέφερε ευθέως ο δήµαρχος Παραλιµνίου καταγγέλλοντας την προηγούµενη κυβέρνηση για την ανικανότητά της να ολοκληρώσει το υδατικό έργο Κοκκινόκρεµµος.
- Ιδού γιατί άφησαν τον Πρωταρά και την Αγία Νάπα χωρίς νερό κατακαλόκαιρα, αφήνοντας τους τουρίστες που τόσο πολύ χρειαζόµαστε χωρίς νερό
Του Τάσου Περδίου
Από τη σύντοµη έρευνα που κάναµε, τα νέα δυστυχώς δεν είναι πολύ ευχάριστα αφού το υδατικό έργο Κοκκινόκρεµµος, το οποίο σχεδιάστηκε για να διασφαλίσει επάρκεια νερού στην ελεύθερη περιοχή Αµµοχώστου σε περίπτωση διακοπών στην παροχή, δεν πρόκειται να ολοκληρωθεί πριν το 2027. Αυτό οφείλεται κυρίως στα τεράστια εµπόδια στην κατασκευή του νέου αγωγού. Κατ’ επέκταση, θα χρειαστεί διπλάσιος χρόνος από τις εξαγγελίες της κυβέρνησης Αναστασιάδη που αποδεικνύεται ξανά πόσο ανίκανη και αµελής ήταν.
∆εν ήταν τυχαία η έκρηξη του δημάρχου Παραλιµνίου, τις µέρες του Δεκαπενταύγουστου, που η περιοχή έµεινε χωρίς νερό. Η δήλωση του Θεόδωρου Πυρίλλη ότι «ουσιαστικά η προηγούµενη κυβέρνηση άφησε την ελεύθερη επαρχία Αµµοχώστου χωρίς νερό. Έπρεπε εδώ και δύο χρόνια να ολοκληρωθεί ο νέος αγωγός, κάτι το οποίο δεν έχει γίνει», τα λέει όλα.
Το ιστορικό
Να πάρουµε όµως τα πράγµατα από την αρχή. Γνωρίζοντας ότι η ελεύθερη περιοχή Αµµοχώστου δεν µπορεί να εξυπηρετηθεί επαρκώς µε τον υφιστάµενο κεντρικό αγωγό ύδρευσης, καθώς οι ανάγκες ξεπερνούν κατά µερικές χιλιάδες τόνων νερού τις ποσότητες που παρέχονται, το κράτος σχεδίασε το «Υδατικό Έργο Μεταφοράς Πόσιµου Νερού στο Ύψωµα Κοκκινόκρεµµος», το οποίο βρίσκεται ανάµεσα στην Αγία Νάπα και το Παραλίµνι.
Τον Μάρτιο του 2017, ξεκίνησαν οι εργασίες και µάλιστα επισκέφθηκε το εργοτάξιο ο τότε Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Νίκος Κουγιάλης. Η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι το έργο θα ολοκληρωνόταν το 2021, αλλά όπως αποδεικνύεται ήταν άλλη µια “δέσµευση” που αποδείχθηκε κενή περιεχοµένου.
Το υδατικό έργο Κοκκινόκρεµµος αποσκοπεί στην ικανοποίηση των υδρευτικών αναγκών στις περιοχές της ελεύθερης επαρχίας Αµµοχώστου (Αγία Νάπα, Παραλίµνι, ∆ερύνεια και Σωτήρα) και στη βελτίωση της αξιοπιστίας του συστήµατος παροχής πόσιµου νερού τόσο στις πιο πάνω τουριστικές περιοχές, όσο και στις άλλες κοινότητες των Κοκκινοχωρίων και της επαρχίας Λάρνακας που τροφοδοτούνται από το ∆ιυλιστήριο Τερσεφάνου και την Αφαλάτωση ∆εκέλειας.
Συγκεκριµένα, το έργο περιλαµβάνει:
• την κατασκευή νέου αγωγού µεταφοράς νερού ελατού χυτοσιδήρου (συνολικού µήκους περί τα 25km) και συνοδών έργων, ο οποίος θα τροφοδοτείται από τη µονάδα Αφαλάτωσης ∆εκέλειας προς το ύψωµα Κοκκινόκρεµµος,
• την κατασκευή πέντε δεξαµενών τύπου Glass Lined Steel συνολικής χωρητικότητας 35.000m3 στον Κοκκινόκρεµµο,
• την κατασκευή νέου αντλιοστασίου και συνοδών έργων εντός του χώρου της Αφαλάτωσης ∆εκέλειας, και τη διασύνδεση µε το υφιστάµενο σύστηµα υδροδότησης.
Τα τρία βασικά προβλήµατα που θα αντιµετωπίσει ο Κοκκινόκρεµµος
1. Η µικρή αποθηκευτική δυνατότητα των δεξαµενών υδροδότησης των περιοχών της ελεύθερης Αµµοχώστου (Αγία Νάπα, Παραλίµνι, ∆ερύνεια και Σωτήρα) δεν ικανοποιεί τις υδρευτικές ανάγκες κατά τις µέρες αιχµής και η περιορισµένη χρονική ασφάλεια υδατοπροµήθειας σε περίπτωση τεχνικής αστοχίας του συστήµατος παροχής πόσιµου νερού.
2. Η παλαιότητα του υφιστάµενου κεντρικού αγωγού µεταφοράς (Χοιροκοιτίας – Αµµοχώστου), καθώς και η απουσία εναλλακτικής πηγής υδροδότησης της περιοχής.
3. Η µεγάλη κατανάλωση ενέργειας του υφιστάµενου συστήµατος διανοµής νερού.
Αυτονοµία 48 ωρών, αλλά πότε;
Σύµφωνα µε τη µελέτη του ΤΑΥ, οι νέες δεξαµενές θα παρέχουν ασφάλεια υδατοπροµήθειας 48 ωρών στις περιοχές της ελεύθερης Αµµοχώστου κατά τις µέρες αιχµής. Ο προτεινόµενος αγωγός µεταφοράς θα βελτιώσει την αξιοπιστία του συστήµατος παροχής πόσιµου νερού σε όλες τις περιοχές που υδροδοτούνται σήµερα από τον πεπαλαιωµένο αγωγό Χοιροκοιτίας – Αµµοχώστου.
Σηµειώνεται ότι η ηλικία του υφιστάµενου αγωγού από αµιαντοσωλήνα είναι πέραν των 50 ετών. Λόγω της µακράς χρήσης του, αλλά και της ιδιαίτερης έντασης και απότοµης αυξοµείωσης στη χρήση, η οποία οφείλεται στη ραγδαία ανάπτυξη της περιοχής, ο υφιστάµενος αγωγός είναι επιρρεπής σε αστοχίες.
Η κατασκευή του νέου αγωγού θα δώσει τη δυνατότητα σταδιακής αναβάθµισης/αντικατάστασης του παλαιού αγωγού, ενώ το προτεινόµενο σύστηµα διανοµής νερού αναµένεται να επιφέρει σηµαντικές εξοικονοµήσεις στην κατανάλωση ενέργειας.
Όπως όµως παραδέχθηκε µιλώντας στη «Χ» λειτουργός του Τµήµατος Αναπτύξεως Υδάτων, υπάρχει ήδη µεγάλη καθυστέρηση στο έργο. Επισήµως, το Τµήµα Αναπτύξεως Υδάτων τοποθετεί την ολοκλήρωση το δεύτερο δίµηνο του 2026, αλλά ανεπίσηµα, εκτιµάται ότι θα πάει µέχρι το 2027. Που σηµαίνει ότι από τα αρχικά 4 – 5 χρόνια της εξαγγελίας, θα φτάσουµε τα δέκα χρόνια για να τελειώσει ο Κοκκινόκρεµµος.
Στο παρόν στάδιο, µε βάση την ενηµέρωση από το Τµήµα Αναπτύξεως Υδάτων, έχουν κατασκευαστεί οι 3 από τις 5 δεξαµενές µε συνολική χωρητικότητα 15 χιλιάδων τόνων, οι οποίες έχουν συνδεθεί µε το υφιστάµενο δίκτυο.
Η τεράστια καθυστέρηση οφείλεται κατά κύριο λόγο σε γραφειοκρατικά προβλήµατα που σχετίζονται µε τον αγωγό που θα συνδέσει την αφαλάτωση ∆εκέλειας µε τις δεξαµενές στο ύψωµα Κοκκινόκρεµµος. Υπήρξαν συγκεκριµένα προβλήµατα µε την όδευση του αγωγού και κυρίως µε τη διέλευσή του από περιοχές Βρετανικών Βάσεων και δη από στρατιωτική περιοχή, τα οποία όµως θα έπρεπε να υπολογιστούν πριν τις αρχικές εξαγγελίες. Εκκρεµούν ακόµα απαλλοτριώσεις, όπως ανέφερε στη «Χ» λειτουργός του Τµήµατος Αναπτύξεως Υδάτων, ενώ πάρα πολύς χρόνος χρειάστηκε για τις περιβαλλοντικές εγκρίσεις.
Ένεκα αυτών των καθυστερήσεων, το έργο, το οποίο εκτιµάται ότι θα κοστίσει περί τα 29 εκατοµµύρια ευρώ, έχει µεταφερθεί ως έργο γέφυρα από την Προγραµµατική Περίοδο 2014-2020 στην προγραµµατική περίοδο 2021-2027. Το έργο χρηµατοδοτείται µερικώς µε συµφωνία δανειοδότησης από την Τράπεζα του Συµβουλίου της Ευρώπης.
Εναλλακτικές λύσεις
Σύµφωνα µε το Τµήµα Αναπτύξεως Υδάτων, παράλληλα µε την υλοποίηση του πιο πάνω έργου, το ΤΑΥ προγραµµατίζει διάφορα µικρότερης κλίµακας έργα αναβάθµισης/βελτιστοποίησης της υφιστάµενης υποδοµής µε στόχο την ενίσχυση της υδατοπροµήθειας των τουριστικών περιοχών της ελεύθερης επαρχίας Αµµοχώστου, ειδικότερα κατά τους καλοκαιρινούς µήνες. Ένα από αυτά τα έργα είναι το ταχυδιυλιστήριο στο Φρέναρος.
Ανεξάρτητα όµως των προσπαθειών του, το ΤΑΥ επισηµαίνει και τη σηµασία της συµβολής των αρµόδιων αρχών υδατοπροµήθειας που είναι υπεύθυνες για την ορθολογική διαχείριση των ποσοτήτων νερού που τους παραχωρούνται. Προς αυτή την κατεύθυνση εντατικοποιούνται και οι προσπάθειες που καταβάλλονται για αποδοτικότερη διαχείριση της υποδοµής ύδατος µέσα από την εφαρµογή διαφόρων δράσεων που έχουν άµεση σχέση µε τη λειτουργία και συντήρηση των δικτύων διανοµής (π.χ. δράσης για ενηµέρωση κοινού για την εξοικονόµηση του νερού, προληπτική συντήρηση υποδοµής κ.λπ.).
