Ποιος θέλει το διαμελισμό της Ουκρανίας;

Του Ανδρέα Παυλικκά*

 

Οι εξελίξεις στην Ουκρανία είναι καταιγιστικές. Από τη µια µέρα στην άλλη σηµειώνονται γεγονότα που πιθανόν να αλλάξουν την ιστορία της χώρας. Ο κόσµος παρακολουθεί µε κοµµένη την ανάσα, η πλειοψηφία όµως των µέσων ενηµέρωσης δίδει µια µονόπλευρη πληροφόρηση -να µην πω παραπληροφόρηση.

Η Ευρωπαϊκή Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) συζήτησε δύο φορές το θέµα της Ουκρανίας, τη µια φορά µάλιστα στην παρουσία της τραγουδίστριας της Εurovision Ρουσλάνας, εγκρίνοντας εν µέσω χειροκροτηµάτων ένα µονόπλευρο ψήφισµα ενάντια στο καθεστώς Γιανούκοβιτς, ένα ψήφισµα που καταδίκαζε τη βία και στήριζε την αντιπολίτευση και την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας.

Υπενθυµίζουµε ότι όλα άρχισαν µε την άρνηση του Γιαννούκοβιτς να υπογράψει τη συµφωνία τελωνειακής ένωσης της χώρας µε την Ευρωπαϊκή Ένωση τον περασµένο ∆εκέµβριο. Χιλιάδες διαδηλωτές οπαδοί της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας βγήκαν στους δρόµους του Κιέβου για να διαµαρτυρηθούν ενάντια σε αυτή την απόφαση. Σε αυτούς παρεισέφρησαν και ακροδεξιές οργανώσεις που εκ των υστέρων φάνηκε πως κυριάρχησαν, χρησιµοποιώντας βία και καταλαµβάνοντας κυβερνητικά κτίρια. Άρχισε µια ένοπλη αντιπαράθεση µε την Αστυνοµία, µε αποτέλεσµα δεκάδες νεκρούς και από τις δύο πλευρές.

Από την πρώτη στιγµή που η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ επενέβησαν ανοικτά υπέρ της αντιπολίτευσης, η Ρωσία -που στην Ουκρανία έχει τεράστια οικονοµικά συµφέροντα, ενώ στις ανατολικές περιοχές της χώρας επικρατεί το ρώσικο στοιχείο- θορυβήθηκε έντονα και άρχισε τις δικές της παρεµβάσεις.

Τελικά επιτεύχθηκε µια συµφωνία µεταξύ του καθεστώτος και της αντιπολίτευσης για τη διενέργεια εκλογών και την αποχώρηση των διαδηλωτών από τα κυβερνητικά κτίρια και από την Πλατεία Μεϊντάν. Η συµφωνία αυτή ουδέποτε εφαρµόστηκε, αφού τα ακροδεξιά στοιχεία παρέµειναν στην πλατεία, απειλούσαν και ζητούσαν την άµεση παραίτηση της κυβέρνησης. Οι εξελίξεις που ακολούθησαν ήταν ραγδαίες.

Πραξικοπηµατικά η αντιπολίτευση, εκµεταλλευόµενη την κατάσταση και µε τη σιωπηρή ανοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επέβαλε µέσω του κοινοβουλίου την παραίτηση του Γιαννούκοβιτς και τη δηµιουργία προσωρινής µεταβατικής κυβέρνησης.

Και η πρώτη ενέργεια αυτής της «κυβέρνησης» ήταν η απελευθέρωση της πρώην πρωθυπουργού Τιµοσιένκο. Αν το καθεστώς Γιαννούκοβιτς σχετίζετο µε τη διαφθορά και τη σπατάλη (και πιθανόν έτσι είναι), η κυβέρνηση της Τιµοσιένκο ήταν πρωταθλήτρια σ’ αυτόν τον τοµέα, ενώ η ίδια σφετερίστηκε τεράστια περιουσία του Δηµοσίου, µε αποτέλεσµα να καταλήξει στη φυλακή. Τα επόµενα βήµατα ήταν ακόµη πιο αντιδραστικά και προκλητικά. Κατατέθηκαν νοµοσχέδια για την αποποινικοποίηση της ναζιστικής προπαγάνδας, θέτουν εκτός νόµου το κοµµουνιστικό κόµµα της Ουκρανίας, καταργούν το δικαίωµα µειονοτήτων να χρησιµοποιούν τη µητρική τους γλώσσα (δηλαδή απαγορεύονται τα Ρωσικά, τα Ρουµανικά, τα Ουγγρικά, τα Ελληνικά), ενώ οι δυνάµεις της Αστυνοµίας αντικαθίστανται από άνδρες του ναζιστικού λεγόµενου «δεξιού τοµέα».

Αυτή λοιπόν είναι η επανάσταση που υποσχόταν η αντιπολίτευση. Αυτή είναι η νέα ευρωπαϊκή Ουκρανία που η Ε.Ε. έσπευσε να δώσει την υποστήριξή της. Αυτή είναι η δηµοκρατία και ο σεβασµός των ανθρωπίνων δικαιωµάτων. ∆εν αντιλαµβάνονται οι ηγέτες της Ε.Ε. ότι µε αυτόν τον τρόπο οδηγούν τη χώρα στο διαµελισµό και την εµφύλια σύρραξη. Ήδη άρχισαν να διαφαίνονται αποσχιστικές τάσεις κυρίως από τους ρωσόφωνους της Κριµαίας. Γιατί η τεράστια αυτή χώρα των 46 περίπου εκατοµµυρίων δεν είναι µόνο το Κίεβο, απ’ όπου προβάλλοντο καθηµερινά οι διαδηλώσεις, αλλά το Χάρκοβο, η Οδησσός, η Σεβαστούπολη, το Ντονέτσκ, µεγάλες πόλεις που βρίσκονται στην ανατολική Ουκρανία και έχουν ρωσόφωνους κατοίκους. Τι θα γίνει αν όλοι αυτοί εξεγερθούν ενάντια στην πραξικοπηµατική κυβέρνηση;

Πρέπει λοιπόν να σταµατήσουν οι έξωθεν παρεµβάσεις, να στηριχθεί το δικαίωµα του ουκρανικού λαού ελεύθερα να αποφασίσει για το µέλλον του και όχι να του υποδεικνύουν ποιο δρόµο να ακολουθήσει. ∆υστυχώς, η Ευρωπαϊκή Ένωση, που έπρεπε να υπερασπίζεται αρχές και αξίες, έχει µεγάλη ευθύνη για την κατάσταση που δηµιουργήθηκε.

* Οικονοµολόγος – Ερευνητής

Το κείµενο γράφτηκε σε ανύποπτο χρόνο, όταν άρχιζε η ουκρανική κρίση το 2014. Ήταν η παρέµβασή µου στην Ολοµέλεια της Ευρωπαϊκής Οικονοµικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΕΟΚΕ), όπου δέχτηκα επίθεση από µέλη της Επιτροπής, κυρίως µελών από τις βαλτικές χώρες, ότι είµαι αντιευρωπαϊστής, φιλορώσος και άλλα πολλά, που καµία σχέση είχαν µε την αλήθεια!