
Του Λουκά Κακουλλή*
Στη µηνιαία έκδοση της εφηµερίδας “Νεολαία” του Απρίλη 2023 υπάρχει ένα δισέλιδo κείµενο υπό τον τίτλο “Ο αντιαποικιακός αγώνας του κυπριακού λαού” µε την υπογραφή Χρίστος Μακρής, επικεφαλής Μορφωτικού Γραφείου της Ε∆ΟΝ. Το εκτενές κείµενο, που αναφέρεται στη συµβολή της κυπριακής Αριστεράς στον αντιαποικιακό αγώνα, περιλαµβάνει και τις ακόλουθες δύο γραµµές: «Άλλη µια δολοφονία από στρατιώτες της αποικιοκρατίας ήταν του Αργυρού Νικόλα σε διαδήλωση στην Αµµόχωστο στις 14 ∆εκεµβρίου 1957».
Για την ιστορία αναφέρουµε ότι ο Αργυρός Νικόλα, από την Αφάνεια, ήταν µέλος της Επιτροπής Πόλης του ΑΚΕΛ και υπεύθυνος της Κοµµατικής Οργάνωσης των Οικοδόµων. Και ότι η διαδήλωση στην οποία σκοτώθηκε από τους Άγγλους έγινε στις 15 και όχι στις 14 του ∆εκέµβρη 1957.
Σηµαντική η κατάθεση του συναγωνιστή του, Κώστα Χατζηχριστοφή, στις 15 ∆εκεµβρίου 1997 στη “Χαραυγή”: «Στις 14 ∆εκεµβρίου 1957, αποφασίσαµε την πραγµατοποίηση εκδήλωσης για την εποµένη, 15 ∆εκεµβρίου, ενάντια στους ανελεύθερους αποικιακούς νόµους, που µε διατάγµατα απαγόρευαν συγκεντρώσεις πέραν των τριών ατόµων, συλλήψεις κατά το δοκούν, κέρφιου και µια σειρά άλλων δικτατορικών ενεργειών. Βάσει όλων αυτών των νόµων, γέµιζαν οι φυλακές, παιδιά του λαού µας στέλνονταν στην αγχόνη γιατί αγαπούσαν την πατρίδα και την ελευθερία.
Η συγκέντρωση της 15ης ∆εκεµβρίου άρχισε στον περίβολο της Εκκλησίας του Αγίου Νικόλα. Σύντοµα, όµως, µας πήραν χαµπάρι Άγγλοι στρατιώτες και µε πυροβολισµούς στον αέρα και χρήση δακρυγόνων µάς διέλυσαν. Οι διαδηλωτές, καθοδηγούµενοι από στελέχη του ΑΚΕΛ ανασυγκροτήθηκαν και ξεκινώντας από το θέατρο Χατζηχαµπή κατευθύνθηκαν προς τη θάλασσα. Εµπροσθοφυλακή ένα τεράστιο πανό, που το κρατούσαµε ο συναγωνιστής Αργυρός Νικόλα και εγώ. Πίσω οι διαδηλωτές που µε τα συνθήµατά τους δονούσαν την ατµόσφαιρα.
Ενώ η διαδήλωση είχε προχωρήσει περί τα 500 µέτρα και βρισκόταν ακριβώς απέναντι από το ταχυδροµείο, εµφανίζονται Άγγλοι στρατιώτες. Χωρίς καµιά απολύτως προειδοποίηση άρχισαν να πυροβολούν στο ψαχνό. Στο πεζοδρόµιο, έναντι της εισόδου του ταχυδροµείου, πέφτει πληγωµένος από τις σφαίρες των Άγγλων ο σύντροφος Αργυρός Νικόλα. Εκεί, δίπλα στο σωµατείο της Σαλαµίνας, βρισκόταν το αυτοκίνητό µου, υπ’ αριθµόν εγγραφής AB603. Έτρεξα, το έφερα και µαζί µε άλλους συντρόφους µεταφέραµε τον Αργυρό στο νοσοκοµείο, όπου το µόνο που µπόρεσαν να κάνουν ήταν να διαπιστώσουν το θάνατό του…»
Τη δική του µαρτυρία για τη θυσία του Αργυρού Νικόλα κατέθεσε σε συνέντευξή του στον γράφοντα το 2001 ο Κυριάκος Καζής στη ∆ερύνεια. Την περιέλαβα στο βιβλίο µου “Αδάµ Αδάµαντος – το αηδόνι της Αµµοχώστου” (Λευκωσία 2002).
Παραθέτοντας τις µαρτυρίες αυτές ο συγγραφέας κάνει εδώ µια µικρή παρένθεση για να εκφράσει κάποια ερωτηµατικά: Ακόµα και εκείνους που µπορεί να έριξαν µια πέτρα τον καιρό του αγώνα, η Πολιτεία τούς θεωρεί ήρωες και τους τιµά. Πότε θα τιµήσει τους αληθινούς ήρωες του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα που έδωσαν τη ζωή τους για τη λευτεριά της πατρίδας όπως τον Αργυρό Νικόλα; Και πότε θα τιµήσει αυτούς που την τίµησαν και έπεσαν ηρωικά, όπως ο Αργυρός Νικόλα, η κυπριακή Αριστερά;
*Συγγραφέας του βιβλίου “Αδάµ Αδάµαντος – το αηδόνι της Αµµοχώστου”
