Πόλεμος και παγκόσμια οικονομία

Του Δρος Αμβρόσιου Προδρόμου*

Στις 24 Φεβρουαρίου είχαμε την πρώτη θλιβερή επέτειο από την έναρξη των πολεμικών συγκρούσεων στην Ουκρανία, μια σύγκρουση η οποία ήταν, για όσους τουλάχιστον παρακολουθούσαν και ανέλυαν τις εξελίξεις από τις αρχές του 2000, αναμενόμενη. Αυτό που λίγοι περίμεναν είναι η χρονική έκταση αλλά και η ένταση των συγκρούσεων, γεγονός που κάνει τη δουλειά δύσκολη ακόμα και για τους πιο έγκριτους πολιτικούς, οικονομικούς, αλλά κυρίως στρατιωτικούς αναλυτές. Οι αναλύσεις ποικίλουν, αλλά οι περισσότερες έχουν δύο κοινά σημεία μεταξύ τους. Πρώτον, ο μεγάλος χαμένος της όλης υπόθεσης είναι η Ουκρανία, η οποία μάλλον χάνει μόνιμα σημαντικό μέρος των εδαφών της, και δεύτερον, όποια και εάν είναι η τελική έκβαση του πολέμου, ο παγκόσμιος πολιτικός χάρτης δεν θα είναι ποτέ πια ο ίδιος.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία ήρθε σε μια στιγμή όπου η παγκόσμια οικονομία προσπαθούσε να σταθεί στα πόδια της μετά από δύο συνεχόμενες και τεράστιες κρίσεις, οι οποίες όντως έχουν προκαλέσει τεράστια προβλήματα σε όλες τις χώρες του πλανήτη. Από τη μια η τραπεζική κρίση του 2008-2013, η οποία έχει αλλάξει τον τρόπο όπου δουλεύει ο χρηματοπιστωτικός τομέας, και από την άλλη η υγειονομική κρίση, με την αλλοπρόσαλλη διαχείρισή της από τις περισσότερες κυβερνήσεις, έχουν φέρει την παγκόσμια οικονομία μπροστά από πολλά και σοβαρά διλήμματα. Διλήμματα τα οποία δεν μπορούν να περιμένουν και αναγκάζουν τόσο τον δημόσιο όσο και τον ιδιωτικό τομέα να προσαρμοστούν άμεσα για να μπορέσουν να τα αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά.

Τα προβλήματα τα οποία έχουν δημιουργηθεί στην οικονομία λόγω των πολεμικών συρράξεων στην Ουκρανία είναι πολλαπλά και έχουν επιπτώσεις σε πολλές ομάδες της κοινωνίας, κάνοντας την αντιμετώπισή τους ένα εξαιρετικά δύσκολο πρόβλημα για τις κυβερνήσεις. Αυτό είναι ιδιαίτερα δύσκολο για την Ευρωπαϊκή Ένωση, αφού 27 χώρες θα πρέπει να συμφωνούν για το κάθε ένα από τα θέματα. Ο πληθωρισμός αποτελεί σίγουρα το μεγάλο πρόβλημα για την παγκόσμια οικονομία, με το επίπεδό της να έχει ξεφύγει κατά πολύ από το αποδεκτά υψηλό 3%. Σε κάποιες χώρες της Ένωσης το ποσοστό έχει ξεπεράσει κατά πολύ από το 20%, δημιουργώντας σοβαρότατα προβλήματα στην αγοραστική δυνατότητα των πολιτών. Η ενεργειακή επάρκεια αλλά και η τεράστια αύξηση των τιμών ενέργειας αποτελεί ακόμα ένα εξαιρετικά σοβαρό θέμα, το οποίο έχει οδηγήσει σε επιπτώσεις σε πολλές επιχειρήσεις, κυρίως μικρομεσαίες, οι οποίες δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα αλλά ούτε και την εμπειρία για να διαχειριστούν τόσα πολλά και πολύπλοκα θέματα. Παράλληλα, το θέμα της ενέργειας οδηγεί στο φαινόμενο της ενεργειακής φτώχειας, κάτι το οποίο ήταν προηγουμένως αδιανόητο για την εύπορη Ευρώπη. Τέλος, η συνεχής αύξηση των επιτοκίων από τις διάφορες Κεντρικές Τράπεζες, κυρίως της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αλλά και αυτή των ΗΠΑ (Federal Reserve), οδηγούν σε μια σειρά από κοινωνικά προβλήματα. Οι αποφάσεις αυτές, οι οποίες δεν αντέχουν τη βάσανο της λογικής, έχουν οδηγήσει σε αύξηση των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων και αναμένεται να έχουμε έντονη κοινωνική κρίση τα επόμενα χρόνια, ειδικά εάν δεν υπάρξουν τα ανάλογα αντισταθμιστικά μέτρα.

Ένα χρόνο μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, τα προβλήματα είναι πολλά και πολλαπλά. Σίγουρα η Ουκρανία αντιμετωπίζει τα περισσότερα. Παράλληλα όμως, η συνεχής οικονομική και στρατιωτική στήριξη της Ευρώπης προς την Ουκρανία αφαιρεί τεράστιους αποθεματικούς πόρους από τα ταμεία της Ένωσης, πόρους που δεν είναι τίποτα άλλο από τα λεφτά των φορολογουμένων πολιτών της Ένωσης. Ένα χρόνο μετά, η παγκόσμια οικονομία, παρά τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, οδηγείται σε μια νέα εποχή. Αυτό είναι κάτι με το οποίο θα πρέπει να συμβιβαστούμε, αφού δεν διαφαίνεται κάποια ρεαλιστική προοπτική για να τερματιστεί αυτός ο πόλεμος, τουλάχιστον στο άμεσο μέλλον.

*Ακαδημαϊκός

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy