Πώς τα κουπόνια του Friedman εµπνέουν τους κυβερνώντες στην Κύπρο

Από την τριτοβάθµια εκπαίδευση στα νηπιαγωγεία

Κατά τον Friedman, για τον οποίο «η έννοια του δηµοσίου εκπαιδευτικού συστήµατος βροµούσε σοσιαλισµό», η καταστροφή της Νέας Ορλεάνης ήταν «µια ευκαιρία να µεταρρυθµίσουµε ριζικά το εκπαιδευτικό µας σύστηµα».

Ισχυριζόταν µάλιστα ότι, µε αυτή τη µεταρρύθµιση, οι γονείς θα ήταν ελεύθεροι να επιλέξουν το σχολείο της αρεσκείας τους και την καλύτερη εκπαίδευση για τα παιδιά τους! Έγραφε επίσης πως «είναι κρίσιµο αυτή η θεµελιώδης αλλαγή να µην αποτελεί προσωρινή λύση, αλλά µια µόνιµη µεταρρύθµιση» (τα αποσπάσµατα από το βιβλίο της Klein).

Τα δηµόσια σχολεία «βροµούν σοσιαλισµό»

Και µετά από αυτό, ένα δίκτυο επιχειρηµατιών όρµησαν στην πόλη, µε την κυβέρνηση Μπους να υποστηρίζει τα σχέδιά τους µε δεκάδες εκατοµµύρια δολάρια και, µέσα σε δεκαεννέα µήνες, από τα 123 δηµόσια σχολεία της Νέας Ορλεάνης µόνο 7 συνέχισαν να λειτουργούν και τα ιδιωτικά σχολεία, από 7 που ήταν πριν την Κατρίνα, έφτασαν τα 31. Όσο δε για τους δασκάλους, η συλλογική τους σύµβαση καταργήθηκε, στη µεγάλη τους πλειονότητα απολύθηκαν και όσοι προσλαµβάνονταν από τα ιδιωτικά σχολεία ήταν µε µειωµένους µισθούς και χωρίς το δικαίωµα του συνδικαλισµού.

Οι «ευφάνταστες» αυτές ιδέες του Friedman προέκυψαν µετά από µια τροµακτική καταστροφή, µετά από ένα σοκ. Παρέµειναν όµως ως «παρακαταθήκες» για τον όπου γης νεοφιλελεύθερο, ως κατευθυντήρια γραµµή για µόνιµη «µεταρρύθµιση», δηλαδή απορρύθµιση.

Αυτές οι παρακαταθήκες δηµιούργησαν το υπόβαθρο για την κυρίαρχη σήµερα αντίληψη που εµπορευµατοποιεί το αγαθό της εκπαίδευσης/µόρφωσης. Η απαίτηση συµµόρφωσης σε αυτή την αντίληψη έχει οδηγήσει παγκόσµια και σε συρρίκνωση της δηµόσιας εκπαίδευσης και ενίσχυση της ιδιωτικής, γεγονός που πλήττει ήδη το στόχο της δωρεάν εκπαίδευσης καθώς τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια είναι σαφέστατα κερδοσκοπικού χαρακτήρα, είτε το αρνούνται είτε όχι.

Αβ. Νεοφύτου: Η Πολιτεία αδίκησε διαχρονικά την ιδιωτική εκπαίδευση

Οι νεοφιλελεύθεροι στην Κύπρο δεν έµειναν άπραγοι. Η ιδιωτική εκπαίδευση εξαπλώνεται ραγδαία, πέρα από εκθετικά.

Στην τριτοβάθµια εκπαίδευση η Κύπρος έχει ένα από τα πιο υψηλά ποσοστά ιδιωτικής εκπαίδευσης: 75%, έναντι 25% της δηµόσιας. Καθηµερινά φυτρώνουν και νέα εκπαιδευτήρια.

Συµβολή προς αυτή την τερατώδη ανάπτυξη έχει και το φοιτητικό επίδοµα (δηλαδή τα κουπόνια του Friedman) που δίνεται απλόχερα για κάθε κλάδο και επίπεδο, και το οποίο ουσιαστικά επιδοτεί τους ιδιοκτήτες/επιχειρηµατίες. Παρ’ όλο που το κεφάλαιο όντως δεν έχει πατρίδα, αξίζει να σηµειωθεί ότι, τα τελευταία χρόνια, διάφορα τέτοια εκπαιδευτήρια/επιχειρήσεις έχουν πουληθεί και συνεχίζουν να πωλούνται σε ξένες εταιρείες, πράγµα που καταδεικνύει πόσο προσοδοφόρα και κερδοφόρα είναι, αλλά και πόσο ακόµα πιο ανεξέλεγκτα µπορούν να γίνουν.

Στη µέση εκπαίδευση έχουµε αντίστοιχα φαινόµενα, παρ’ όλο που το µερίδιο της πίτας των ιδιωτικών σχολείων δεν είναι τόσο µεγάλο όσο στην τριτοβάθµια. Και αυτό, προς το παρόν, διότι η επιθυµία των νεοφιλελεύθερων είναι σαφής και το µερίδιο της πίτας θα αυξηθεί αν δεν ανακόψουµε αυτή την πορεία.

∆εν θα αναλύσω τους έµµεσους και πλάγιους τρόπους µε τους οποίους µεθοδεύεται η ιδιωτικοποίηση της µέσης εκπαίδευσης. Θα περιοριστώ στον προσανατολισµό των κρατούντων προς τα «κουπόνια του Friedman». Σε προηγούµενα άρθρα µου το 2018 παρέθετα και σχολίαζα αποσπάσµατα από οµιλία του προέδρου του ∆ΗΣΥ στην Ηµερίδα της Οµοσπονδίας Γονέων των Σχολείων Ιδιωτικής Εκπαίδευσης, τον Μάρτιο του 2016, κάποια από τα οποία και αντιγράφω εδώ:

«Η µεγάλη εξοικονόµηση δηµοσίων πόρων από την επιλογή της ιδιωτικής εκπαίδευσης είναι ένα θέµα που είναι καιρός να µπει στην ατζέντα της δηµόσιας συζήτησης για την Παιδεία. ∆ηλαδή πώς το κράτος θα µπορούσε να στηρίξει την ιδιωτική παιδεία και να παρέχει κίνητρα προς τους γονείς να την επιλέγουν, ώστε από τη µια να εξοικονοµούνται διαθέσιµοι πόροι του κράτους και να ανεβάζουµε την ποιότητα της παρεχόµενης παιδείας για τα παιδιά µας από την άλλη…»

«…Είναι ξεκάθαρο σε εµάς, ότι η Παιδεία του τόπου επωφελείται συνολικά από τη δική σας συνεισφορά. Όπως είναι ξεκάθαρο και ότι αυτή η Πολιτεία σάς έχει διαχρονικά αδικήσει. Όχι µόνο δεν σας προσέφερε καµία οικονοµική βοήθεια…»

«Με βάση την τελευταία εκπαιδευτική έρευνα που διενήργησε η Στατιστική Υπηρεσία το 2013, η κατά µαθητή συνολική τρέχουσα δηµόσια δαπάνη στα δηµόσια εκπαιδευτικά ιδρύµατα έχει υπολογιστεί σε 6.308 ευρώ στη δηµοτική εκπαίδευση και σε 9.777 ευρώ στη µέση εκπαίδευση… Το 2013 φοιτούσαν 4.201 µαθητές στην Ιδιωτική ∆ηµοτική Εκπαίδευση και 10.830 µαθητές στην Ιδιωτική Μέση Εκπαίδευση.

Εάν οι µαθητές που σήµερα φοιτούν σε Ιδιωτικά Σχολεία της ∆ηµοτικής και Μέσης Εκπαίδευσης προστίθεντο στη ∆ηµόσια Εκπαίδευση, εύκολα µπορεί να υπολογίσει κάποιος ότι οι δηµόσιες δαπάνες θα αυξάνονταν κατά περίπου 130 εκατ. ευρώ ετησίως. Εάν λάβουµε υπόψιν και την ανάγκη για ανέγερση επιπρόσθετων σχολικών µονάδων, το κόστος αυτό θα ήταν ακόµη µεγαλύτερο… Ποιες άραγε θα ήταν οι επιπτώσεις στην ποιότητα της παρεχόµενης δηµόσιας εκπαίδευσης εάν σήµερα, µε τις δεδοµένες οικονοµικές συνθήκες, το κράτος καλείτο να δαπανήσει επιπρόσθετα 130 εκατ. ευρώ ετησίως;»

Ο κ. Νεοφύτου και ολόκληρη η κυβέρνηση Αναστασιάδη λοιδορούν τη δηµόσια εκπαίδευση διατυµπανίζοντας ότι η ιδιωτική εκπαίδευση ανεβάζει την ποιότητα της παρεχόµενης παιδείας. Είπε ακόµα, σε εκείνη του την οµιλία ο κ. Νεοφύτου, πως στόχος είναι «… να δηµιουργήσουµε επιτέλους ένα εκπαιδευτικό σύστηµα που να έχει στο επίκεντρο τους µαθητές και τις ανάγκες της κοινωνίας µας». Και δηλώνει πως για να επιτευχθεί αυτό θα πρέπει να πληρώνει το κράτος -δηλαδή οι φορολογούµενοι- τους γονείς για να πληρώνουν µε τη σειρά τους τα ιδιωτικά σχολεία!

Τα κουπόνια θα πηγαίνουν απευθείας στις επιχειρήσεις

Από όσο γνωρίζω, ακόµα δεν έχουν δοθεί «κουπόνια» για τη µέση εκπαίδευση ή/και τη δηµοτική. Όµως, ετοιµάστηκε και τέθηκε ήδη σε εφαρµογή «Σχέδιο Επιχορήγησης ∆ιδάκτρων και Σίτισης Παιδιών ηλικίας µέχρι τεσσάρων ετών».

Το Σχέδιο αυτό φαίνεται πως πέρασε στα ψιλά γράµµατα, επισκιαζόµενο από τα τόσα απαράδεκτα που έχουν συµβεί -και όχι τυχαία- τους καλοκαιρινούς µήνες. «Σκοπός του σχεδίου», δηλώνει η κυβέρνηση, «είναι η παροχή ίσων ευκαιριών στα παιδιά προσχολικής ηλικίας, η ενίσχυση και στήριξη οικογενειών µε παιδιά και η συµφιλίωση της οικογενειακής µε την επαγγελµατική ζωή» και απαριθµεί τα οφέλη για τα παιδιά και τις οικογένειές τους.

Αντί λοιπόν το κράτος, που δηλώνει πως αναγνωρίζει τις ανάγκες των παιδιών και των οικογενειών τους να προχωρήσει όπως διαχρονικά απαιτεί η κοινωνία, και όπως επανειληµµένα δόθηκαν υποσχέσεις, στη δηµιουργία σύγχρονων δηµοσίων βρεφονηπιακών σταθµών και νηπιαγωγείων µε καθολική δωρεάν φοίτηση και σίτηση, εισάγει τα κουπόνια, µε επιδότηση µέχρι και 80%. Και µάλιστα, θα πληρώνει απευθείας τους παρόχους.

∆ιότι, όντως, αυτούς είναι που θα επιδοτεί! Προφανώς, το άρθρο αυτό δεν εξαντλεί το ζήτηµα της ιδιωτικοποίησης της εκπαίδευσης, για το οποίο θα επανέλθουµε ξανά και ξανά, αναπτύσσοντας την ανάγκη ασφαλιστικών/περιοριστικών δικλίδων στα ιδιωτικά που να προστατεύουν και τους εκπαιδευτικούς τους, αλλά και µε κυριότερη την αναβάθµιση και οικονοµική ενίσχυση της δηµόσιας εκπαίδευσης, ώστε να αποτελέσει και φραγµό στην επικράτηση της ιδιωτικής την οποία προκρίνει η νεοφιλελεύθερη ιδεοληψία.

Μερόπη Τσιµίλλη-Μιχαήλ

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy