
Του Ανδρέα Δ. Συμεού*
Έχει ανακοινωθεί ότι ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης θα συναντήσει τον ΓΓ του ΟΗΕ, κ. Γκουτέρες, στις 22 του µηνός. Προφανώς, ο Πρόεδρος θα επαναλάβει για πολλοστή φορά την προθυµία του να συνεχίσει τις συνοµιλίες από το σηµείο στο οποίο έµειναν στο Κραν Μοντανά και προφανώς ο ΓΓ θα συµφωνήσει. ∆εν είµαι όµως βέβαιος, αν οι δύο άντρες συµφωνούν στο πού ακριβώς έµειναν οι συνοµιλίες.
Αν ερωτηθεί ο κ. Γκουτέρες θα παραπέµψει στην έκθεσή του, ηµεροµηνίας 28 Σεπτεµβρίου 2017, στην οποία καταγράφει σε πολύ γενικές γραµµές τις βασικότερες συγκλίσεις και τις εναποµείνασες διαφορές. Σταχυολογώ τα κυριότερα σηµεία των συγκλίσεων που επιτεύχθηκαν κατά τη διάσκεψη και προστέθηκαν στις συγκλίσεις που είχαν επιτευχθεί µέχρι τότε […]:
Ασφάλεια και εγγυήσεις: «Παρά τις διαφορές στις εναρκτήριες θέσεις και τη δηµόσια ρητορική τους, µπορούσα να δω από την εις βάθος συνεργασία µου µε τις τρεις εγγυήτριες στο Κραν Μοντανά ότι όλοι είχαν έρθει στην Ελβετία δεσµευµένοι να αναζητήσουν αµοιβαία αποδεκτές λύσεις». (παρ. 18)
∆ιακυβέρνηση/καταµερισµός εξουσίας: «… οι πλευρές κατέληξαν σε σχεδόν πλήρη συµφωνία σχετικά µε την οµοσπονδιακή εκτελεστική εξουσία και την αποτελεσµατική συµµετοχή. Όσον αφορά την ισοδύναµη µεταχείριση, αν και εξακολουθούσαν να υπάρχουν ορισµένες διαφορές, το πεδίο εφαρµογής τους περιοριζόταν κυρίως στο ζήτηµα της ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων, το οποίο οι εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής … χαρακτήρισαν περιορισµένο και εφικτό να διευθετηθεί…» (παρ. 21)
Περιουσιακό: «… κατανόηση ότι θα υπήρχε ένα καθεστώς ιδιοκτησίας που θα έκλινε σε µεγάλο βαθµό προς τους σηµερινούς χρήστες σε περιοχές που δεν θα υπόκειντο σε εδαφική προσαρµογή και ένα καθεστώς ιδιοκτησίας που θα έκλινε προς τους στερηθέντες ιδιοκτήτες σε περιοχές που θα υπόκειντο σε εδαφική προσαρµογή» (παρ. 22). (Σηµειώνω ότι η «κατανόηση» αυτή είναι πανοµοιότυπη µε την παράµετρο του πλαισίου του ΓΓ για το Περιουσιακό, την οποία ο Πρόεδρος, µέχρι στιγµής, δεν αποδέχεται).
Εδαφικό: «Φάνηκε ότι µια συµφωνία για την εδαφική προσαρµογή ήταν εφικτή». (παρ. 23)
Συνοπτικά: «Κατά τη λήξη της ∆ιάσκεψης, οι πλευρές είχαν ουσιαστικά επιλύσει το καίριο ζήτηµα της αποτελεσµατικής συµµετοχής. Ενώ εξακολουθούσαν να υπάρχουν ορισµένες διαφορές όσον αφορά την ίση µεταχείριση των Τούρκων υπηκόων, σχετικά µε το ζήτηµα της ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων, επρόκειτο µάλλον για ζήτηµα λεπτοµερειών παρά αρχών. Μια αρχική συµφωνία άρχισε να προκύπτει σχετικά µε την εδαφική προσαρµογή. Όσον αφορά το Περιουσιακό, οι πλευρές είχαν συµφωνήσει επί της αρχής σε δύο ξεχωριστά καθεστώτα ιδιοκτησίας, ενώ ορισµένες λεπτοµέρειες παρέµειναν και πάλι. Τέλος, οι συµµετέχοντες είχαν προχωρήσει σηµαντικά στην ανάπτυξη µιας έννοιας ασφάλειας, µε την προϋπόθεση ότι θα είχε επιτευχθεί συµφωνία σε όλες τις εσωτερικές πτυχές της διευθέτησης προς ικανοποίηση και των δύο κοινοτήτων». (παρ. 27)
Έχω την έντονη άποψη ότι κατά την προσεχή συνάντησή του µε τον ΓΓ ο Πρόεδρος θα πρέπει: α) να τον διαβεβαιώσει ότι αποδέχεται όλα όσα συµφωνήθηκαν µέχρι το Κραν Μοντανά, όπως περιγράφονται στην έκθεσή του και β) να του ζητήσει να ετοιµάσει ένα ολοκληρωµένο έγγραφο µε όλες τις επιτευχθείσες συγκλίσεις, οι οποίες περιλαµβάνονται σε σωρεία εγγράφων. Μόνο έτσι θα απαντηθεί πλήρως το ερώτηµα «πού µείναµε;»
Ίσως έτσι διανύσουµε, επιτέλους, το τελευταίο µίλι.
*LLB., M.Sc. (U.L.A.), M.R.I.C.S. – πρώην µέλος της διαπραγµατευτικής οµάδας
