Πού παραµένει απαγορευµένη η ανάπτυξη στις περιοχές των Βάσεων

Του Τάσου Περδίου

Μετά από 8 χρόνια αρχίζει να παίρνει σάρκα και οστά η συµφωνία µεταξύ της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας και του Ηνωµένου Βασιλείου για τη µη στρατιωτική ανάπτυξη στις περιοχές των Βρετανικών Βάσεων. Με τη συµφωνία αίρονται οι περιορισµοί στην ανάπτυξη γης και ιδιοκτησίας περιουσιών σε ένα µεγάλο µέρος του εδάφους των Βάσεων, γύρω στο 80%.

Ποιες είναι αυτές οι περιοχές;

Σύµφωνα και µε τη ∆ήλωση Πολιτικής που δηµοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2020, οι συγκεκριµένες αλλαγές είναι:

Περιοχή Αγίου Νικολάου:

Σε ολόκληρη την έκταση περιµετρικά των στρατιωτικών εγκαταστάσεων των Βρετανικών Βάσεων, στην περιοχή του Αγίου Νικολάου, που εµπίπτει στις διοικητικές περιοχές ∆ερύνειας, Αχερίτου και Φρενάρους, δεν θα επιτρέπεται, για στρατιωτικούς λόγους καθώς και λόγους ασφάλειας, οποιαδήποτε ανάπτυξη. Θα επιτρέπονται µόνο περιφράξεις και ανοικτά στέγαστρα για φύλαξη γεωργικών οχηµάτων και αυτά υπό προϋποθέσεις, αφού ξεκαθαρίζεται ότι η Πολεοδοµική Αρχή διατηρεί την ευχέρεια να θέσει ειδικούς όρους.

Ενόψει τούτου, στη Ζώνη Υπαίθρου Γ3 και Ζώνη Προστασίας Ζ1, της ανωτέρω περιοχής, οι οποίες φέρουν τη σήµανση 1*, τόσο στο Χάρτη Πολεοδοµικών Ζωνών όσο και στο Χάρτη Χρήσεων Γης της Βρετανικής Βάσης ∆εκέλειας, δεν θα τυγχάνουν εφαρµογής οι πρόνοιες που περιγράφονται στα επιµέρους κεφάλαια της ∆ήλωσης Πολιτικής αναφορικά µε τις επιτρεπόµενες αναπτύξεις εκτός Ορίου Ανάπτυξης.

Με λίγα λόγια, στη συγκεκριµένη περιοχή δεν επιτρέπονται ούτε οι εξαιρέσεις για αναπτύξεις εκτός ορίων ανάπτυξης.

Περιµετρικά του αεροδιαδρόµου Kingsfield Ξυλοτύµπου και Πύλας: 

Περιµετρικά του αεροδιαδρόµου, που διοικητικά εµπίπτει στις κοινότητες Ξυλοτύµπου και Πύλας, λόγω των στρατιωτικών ασκήσεων που εκτελούνται από τις Βρετανικές Στρατιωτικές ∆υνάµεις Κύπρου των Βρετανικών Βάσεων, κρίνεται σκόπιµος ο περιορισµός στην ανάπτυξη, εντός ακτίνας 1000 µ. από αυτό, µε εξαίρεση την έκταση που εµπίπτει εντός Οικιστικής ή Κτηνοτροφικής Ζώνης.

Ενόψει τούτου, για τις υπό αναφορά περιοχές, που εµπίπτουν είτε εντός Ζώνης Υπαίθρου Γ3 είτε εντός Ζώνης Προστασίας Ζ3 και οι οποίες περικλείονται µε κόκκινη γραµµή και φέρουν τη σήµανση 2*, τόσο στο Χάρτη Πολεοδοµικών Ζωνών όσο και στο Χάρτη Χρήσεων Γης της Βρετανικής Βάσης ∆εκέλειας, δεν θα τυγχάνουν εφαρµογής οι πρόνοιες που περιγράφονται στα επιµέρους κεφάλαια της ∆ήλωσης Πολιτικής αναφορικά µε τις επιτρεπόµενες αναπτύξεις εκτός Ορίου Ανάπτυξης.

Στις περιοχές αυτές επιτρέπεται αποκλειστικά η ανέγερση µικρών, ανοικτών αθλητικών διευκολύνσεων, που αφορούν κάθε είδος ανοικτής αθλητικής δραστηριότητας, µε εξαιρέσεις δραστηριότητες που περιλαµβάνουν ιπτάµενα αντικείµενα ή τροχοφόρα µηχανοκίνητα, συµπεριλαµβανοµένης της σκοποβολής και της τοξοβολίας, υπό προϋποθέσεις, νοουµένου ότι εξασφαλισθεί η έγκριση της ∆ιοίκησης των ΒΒ και η Πολεοδοµική Αρχή διαπιστώσει ότι δεν επηρεάζονται οι ανέσεις των παρακείµενων Οικιστικών Ζωνών.

Περιµετρικά των Φυλακών, στην Κοινότητα Πύλας:

Περιµετρικά των κτιριακών εγκαταστάσεων των Φυλακών, που διοικητικά εµπίπτουν στην κοινότητα Πύλας και εντός ακτίνας 200 µ. από το εξωτερικό όριο αυτών δεν θα επιτρέπεται, για λόγους ασφαλείας, η ανέγερση οποιασδήποτε οικοδοµής. Και στην περιοχή αυτή, η οποία φαίνεται µε σκούρο χρώµα και φέρει τη σήµανση 3, δεν επιτρέπονται εξαιρέσεις που ισχύουν για αναπτύξεις εκτός ορίων.

Περιοχή βορειοδυτικά των Στρατιωτικών Εγκαταστάσεων ∆εκέλειας:

Στη Ζώνη Υπαίθρου Γ3 της διοικητικής περιοχής Πύλας, στα δυτικά και βορειοδυτικά της περιοχής των Στρατιωτικών Εγκαταστάσεων ∆εκέλειας, δεν θα επιτρέπεται, για λόγους ασφαλείας, η ανέγερση οποιασδήποτε οικοδοµής. Ούτε στην περιοχή αυτή επιτρέπονται εξαιρέσεις για αναπτύξεις εκτός ορίων.

Περιοχή βόρεια των Στρατιωτικών Εγκαταστάσεων, στην κοινότητα Ξυλοφάγου:

Στη Ζώνη Προστασίας Ζ1 της διοικητικής περιοχής Ξυλοφάγου, λόγω της γειτνίασής της µε τις Στρατιωτικές Εγκαταστάσεις (Πεδίο Βολής) που υφίστανται στην περιοχή, δεν θα επιτρέπεται, για λόγους ασφαλείας, η ανέγερση οποιασδήποτε οικοδοµής χωρίς τις εξαιρέσεις που ισχύουν σε άλλες περιοχές για αναπτύξεις εκτός ορίων. Ειδικότερα για την περιοχή, η οποία αποτελεί δασική γη και φέρει τη σήµανση 5**, περιµετρικά των Στρατιωτικών Εγκαταστάσεων Ξυλοφάγου, καµία ανάπτυξη δεν θα επιτρέπεται, λόγω της ιδιαίτερης περιβαλλοντικής σηµασίας της, για σκοπούς προστασίας της.

Περιοχή βόρεια των στρατιωτικών εγκαταστάσεων ΒΒ, στην κοινότητα Ξυλοφάγου:

Στη Ζώνη Προστασίας Ζ1 της διοικητικής περιοχής Ξυλοφάγου, λόγω της γειτνίασής της µε τις Στρατιωτικές Εγκαταστάσεις (Πεδίο Βολής) δεν θα επιτρέπεται, για λόγους ασφαλείας, η ανέγερση µεµονωµένης κατοικίας. Στη συγκεκριµένη περιοχή όµως θα επιτρέπονται οι υπόλοιπες εξαιρέσεις αναφορικά µε επιτρεπόµενες αναπτύξεις εκτός ορίων.

Η περιοχή του Σχεδίου Μη Στρατιωτικής Ανάπτυξης

Η περιοχή του Σχεδίου Μη Στρατιωτικής Ανάπτυξης χωρίζεται σε δύο µέρη: τη ∆υτική Περιοχή Κυρίαρχων Βάσεων WSBA στην επαρχία Λεµεσού και την Ανατολική Περιοχή Κυρίαρχων Βάσεων ESBA στη ∆εκέλεια και στην περιοχή Αγίου Νικολάου.

Στην ΕSBA ∆εκέλειας εµπίπτουν τµηµατικά ή εξ ολοκλήρου τα χωριά Πύλα, Λύση, Πέργαµος, Ξυλοτύµπου, Ορµήδεια, Άχνα, Ξυλοφάγου, Αυγόρου, Λιοπέτρι (πολύ µικρό τµήµα), Αχερίτου, Φρέναρος, ∆ερύνεια.

Η περιοχή συνορεύει µε τις κοινότητες Πύλα, Πέργαµος, Λύση, Ξυλοτύµβου (πολύ µικρό τµήµα), Άχνα, Αυγόρου, ∆ερύνεια, Φρέναρος, Λιοπέτρι, Ξυλοφάγου όσον αφορά το τµήµα των Τοπικών Αρχών που εµπίπτει εντός των περιοχών που ελέγχονται από την Κυπριακή ∆ηµοκρατία, και Κοντέα, Μακράσυκα, Αχερίτου (υπόλοιπο τµήµα), ∆ερύνεια (υπόλοιπο τµήµα) και Αµµόχωστο που βρίσκονται εντός των περιοχών υπό τουρκική κατοχή.

Η περιοχή µελέτης, που αφορά την περιοχή που καλύπτει το Σχέδιο Ανάπτυξης, έχει συνολική έκταση 254,3 τετρ. χλµ., µε κατανοµή 124,4 τετρ. χλµ. για τη WSBA Ακρωτηρίου και 129,9 τετρ. χλµ. για την ΕSBA ∆εκέλειας.

Αύριο θα δοθούν και οι χάρτες

Εν αναµονή των αυριανών ανακοινώσεων για την επίσηµη έναρξη του Σχεδίου Μη Στρατιωτικής Ανάπτυξης στις περιοχές των Βρετανικών Βάσεων, υπάρχει µια βεβαιότητα:

Ότι οι περιοχές οι οποίες κρίνονται ως στρατιωτικής σηµασίας για το Ηνωµένο Βασίλειο δεν πρόκειται να ανοίξουν σε οποιαδήποτε οικοδοµική ανάπτυξη.

Όπως έχει ανακοινωθεί, αύριο ∆ευτέρα 16 Μαΐου θα δοθούν στη δηµοσιότητα και οι ακριβείς χάρτες που περιλαµβάνει το σχέδιο, το οποίο τίθεται σε εφαρµογή µετά τη συµφωνία Κύπρου – Ηνωµένου Βασιλείου το 2014. Στην εκδήλωση όμως της 9ης Μαΐου 2022, στην οποία ανακοινώθηκε η έναρξη ισχύος του σχεδίου, τόσο ο Πρόεδρος της ∆ηµοκρατίας όσο και ο Ύπατος Αρµοστής του Ηνωµένου Βασιλείου ξεκαθάρισαν ότι στις περιοχές στρατιωτικής σηµασίας δεν αίρεται κανένας περιορισµός.

Ποιες κοινότητες και τι παίρνουν σε οικιστικές – τουριστικές ζώνες

Αχερίτου: παίρνει 3,2 τετρ. χλµ. οικιστικής ζώνης, αλλά παραµένουν 21,9 τετρ. χλµ. πλήρως προστατευόµενων στρατιωτικών εγκαταστάσεων, χωρίς κανένα περιθώριο ανάπτυξης.

 Άχνα: παίρνει 1,8 τετρ. χλµ. οικιστικής περιοχής.

∆ερύνεια: δεν κέρδισε στην ουσία τίποτε, αφού στην περιοχή Στροβιλιών παραµένουν 2,45 τετρ. χλµ. στρατιωτικής περιοχής.

Λιοπέτρι: προτείνονται 0,06 τετρ. χλµ. τουριστικής ζώνης. Πύλα: παίρνει 0,08 τετρ. χλµ. τουριστικής ζώνης, αλλά παραµένουν 6.42 τετρ. χλµ. στρατιωτικών εγκαταστάσεων.

Ξυλοφάγου: ανοίγει 1 τετρ. χλµ. οικιστικής ζώνης, αλλά διατηρούνται 5,6 τετρ. χλµ. στρατιωτικών εγκαταστάσεων.

Ξυλοτύµπου: η προτεινόµενη οικιστική περιοχή είναι σχεδόν 1.2 τετρ. χλµ. και διατηρείται στρατιωτική περιοχή 4.53 τετρ. χλµ.

Ορµήδεια: Στο κεφάλαιο 15 της ∆ήλωσης Πολιτικής µε τον τίτλο «Έργα Προτεραιότητας» γίνεται ειδική αναφορά στο «Ρυθµιστικό Σχέδιο για το παραλιακό µέτωπο της Ορµήδειας, που εµπίπτει στην Τουριστική Ζώνη Τ3ε».

Η περιοχή που απελευθερώνεται είναι 0,4 τετρ. χλµ. και όπως αναφέρεται, το Ρυθµιστικό Σχέδιο στοχεύει στην αναζωογόνηση και περιβαλλοντική αναβάθµιση της παραλιακής περιοχής, στην οποία µέχρι σήµερα δεν έχει υλοποιηθεί οποιαδήποτε ανάπτυξη. Το γεγονός αυτό αποτελεί µοναδική ευκαιρία για την προώθηση ενός ενιαίου σχεδιασµού και για τη χωροθέτηση τουριστικών αναπτύξεων στην περιοχή.

Στην Ορµήδεια ανοίγει επίσης οικιστική ζώνη έκτασης 1,5 τετρ. χλµ., αλλά διατηρείται στρατιωτική περιοχή 2,6 τετρ. χλµ.