Πού, πότε και πώς θα γίνει η πρώτη κρατική πανεπιστηµιακή σχολή της Λάρνακας

• Αποκαλύπτουµε την πρόταση του ∆ήµου Λάρνακας όπως συζητήθηκε στο Προεδρικό 
• Ιδανικός ο συνδυασµός της Σχολής Θαλάσσιων Επιστηµών, Τεχνολογίας και Βιώσιµης Ανάπτυξης µε το υφιστάµενο Κυπριακό Ινστιτούτο Θάλασσας και Ναυτιλίας

Η δηµιουργία της Σχολής προτείνεται στο χώρο πλησίον των εγκαταστάσεων του CMMI σε τουρκοκυπριακό τεµάχιο κοντά στη θάλασσα που είναι παραχωρηµένο στο ∆ήµο Λάρνακας. Η µεγάλη έκταση του τεµαχίου (32.355 τ.µ.) προσφέρεται για τυχόν µελλοντική επέκταση.

Εναλλακτικά, και αν η δηµιουργία στον πιο πάνω χώρο προσκρούει σε νοµικές ή άλλες περιπλοκές, προτείνεται η περιοχή Παµπούλα, έκταση κενής κρατικής γης στο κέντρο της πόλης.

Οι απαιτούµενες εγκαταστάσεις της Σχολής ανέρχονται σε 3.500 τ.µ. εσωτερικού χώρου. Μεταξύ άλλων, θα περιλαµβάνουν: αµφιθέατρα, αίθουσες συνεδρίων, συσκέψεων και διδασκαλίας, γραφεία, εργαστήρια για την υποστήριξη της διδασκαλίας και της έρευνας, προηγµένες υποδοµές ΙΤ, Virtual Libraries, Virtual Reatity και Augmented Reality, υποστηρικτικές υποδοµές για εκπαίδευση εξ αποστάσεως, υποδοµές υποστήριξης και διευκόλυνσης της φοιτητικής καθηµερινότητας και ζωής.

Προγράµµατα σπουδών

Η Σχολή θα αποτελείται από δύο τµήµατα, το Τµήµα Θαλάσσιων Επιστηµών και Τεχνολογίας της Θάλασσας και το Τµήµα Βιώσιµης Ανάπτυξης, και θα προσφέρει στην αρχή 1 προπτυχιακό και 2 µεταπτυχιακά προγράµµατα στο πρώτο Τµήµα και 1 προπτυχιακό και 1 µεταπτυχιακό πρόγραµµα στο δεύτερο Τµήµα.

Τµήµα Θαλάσσιων Επιστηµών και Τεχνολογίας της Θάλασσας

– Προπτυχιακό Πρόγραµµα «Θαλάσσια Οικολογία»

– Μεταπτυχιακό Πρόγραµµα «Ναυτική & Θαλάσσια Τεχνολογία»

– Μεταπτυχιακό Πρόγραµµα «Θαλάσσια Βιοτεχνολογία»

Τµήµα Βιώσιµης Ανάπτυξης

– Προπτυχιακό Πρόγραµµα «Βιώσιµη Ανάπτυξη»

– Μεταπτυχιακό Πρόγραµµα «Βιώσιµη Ανάπτυξη-∆ιαχείριση και πολιτικές”

Υποδοµές

Η ίδρυση µιας Σχολής µε σαφή εφαρµοσµένο και τεχνολογικό προσανατολισµό απαιτεί σηµαντικές και εκτεταµένες εργαστηριακές υποδοµές, ώστε να καλυφθούν τα αντίστοιχα επιστηµονικά πεδία, αλλά και λοιπές εγκαταστάσεις για την πολυπληθή, προπτυχιακή και µεταπτυχιακή, φοιτητική κοινότητα.

Η αξιοποίηση των υποδοµών και του ερευνητικού-επιστηµονικού δυναµικού του CMMI αποτελεί ευκαιρία για την εξασφάλιση µελλοντικής-µακροπρόθεσµης βιωσιµότητας των δύο Οργανισµών.

Ως εκ τούτου, απαιτείται η εξασφάλιση περαιτέρω κονδυλίων για την υλοποίηση ενός, στρατηγικής σηµασίας, εµβληµατικού έργου για τη Λάρνακα που θα συµβάλλει στον κοινωνικό µετασχηµατισµό και την οικονοµική ανάπτυξη της περιοχής, αναδεικνύοντάς την σε ακαδηµαϊκό και ερευνητικό κόµβο για τη Θάλασσα και τη Βιώσιµη Ανάπτυξη.

Η «µεγάλη εικόνα» για τη Λάρνακα -σε συνδυασµό µε τα προγραµµατιζόµενα/ υλοποιούµενα αναπτυξιακά έργα- περιλαµβάνει, λοιπόν, δύο συνεργαζόµενους και συµπληρωµατικά/συνεργατικά λειτουργούντες Οργανισµούς.

Πιστοποίηση προγραµµάτων σπουδών

Όσον αφορά στην πιστοποίηση από τον αρµόδιο φορέα (∆ΙΠΑΕ), αυτή θα επιταχυνθεί σχετικά, δεδοµένου ότι η πρωτοβουλία για τη δηµιουργία της Σχολής θα αναληφθεί από το κρατικό πανεπιστήµιο, οπότε δεν θα απαιτηθεί ιδρυµατική αξιολόγηση, αλλά τµηµατική αξιολόγηση και πιστοποίηση (των Τµηµάτων που θα δηµιουργηθούν) και προγραµµατική αξιολόγηση και πιστοποίηση (των Προγραµµάτων που θα προσφερθούν).

Επιπρόσθετα, θα ακολουθηθούν όλες οι διαδικασίες δηµιουργίας νέας Σχολής, περιλαµβανοµένης της σύστασης διεθνούς επιτροπής εγνωσµένου κύρους στον τοµέα αυτό για διαµόρφωση του τρόπου λειτουργίας και ανάπτυξης της Σχολής.

Εκτιµάται ότι η Σχολή θα µπορεί να λειτουργήσει στις αρχές του 2027, εργοδοτώντας µε την έναρξή της τουλάχιστον 4 µέλη ∆ιδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού (∆ΕΠ) διαφόρων ακαδηµαϊκών βαθµίδων.

Στην πλήρη εξέλιξη των προγραµµάτων σπουδών αναµένεται να φθάσει στα 5 έτη λειτουργίας της προσεγγίζοντας πέραν των 250 φοιτητών από την Κύπρο και το εξωτερικό, µε 15 µέλη ∆ΕΠ όπως και επιπρόσθετο Ειδικό Εκπαιδευτικό Προσωπικό, Ειδικούς Επιστήµονες και ∆ιοικητικό Προσωπικό απαραίτητο για την εύρυθµη λειτουργία και ισότιµη συµµετοχή της Σχολής στα σώµατα του κρατικού Πανεπιστηµίου.

Προκαταρκτικός προϋπολογισµός

Το συνολικό προκαταρκτικό κόστος που απαιτείται για το σχεδιασµό και την κατασκευή των κτιριακών εγκαταστάσεων και του αναγκαίου εξοπλισµού έχει υπολογιστεί στα €16 εκατοµµύρια κατανεµηµένα σε ορίζοντα 4 χρόνων. Στη συνέχεια, απαιτούνται €4 εκατοµµύρια το χρόνο για λειτουργικά έξοδα.

Αναλυτικά, το πλάνο προνοεί για τις κτιριακές εγκαταστάσεις 300 χιλιάδες ευρώ το 2023, 4,4 εκατ. το 2024 και 4,3 εκατ. το 2025.

Για τον εξοπλισµό, οι απαιτούµενες δαπάνες είναι 3 εκατ. ευρώ το 2024 και άλλα τρία εκατ. το 2025, ενώ τα λειτουργικά έξοδα ξεκινούν από το 2026 µε 1 εκατοµµύριο και από το 2027 και µετά καθορίζονται στα 4 εκατοµµύρια ευρώ ετησίως.

Πηγές χρηµατοδότησης

Οι πιθανές πηγές χρηµατοδότησης της κατασκευής των κτιριακών εγκαταστάσεων και εξοπλισµού της Σχολής προέρχονται από εξοικονοµήσεις από τα πιο κάτω ταµεία:

(α) Το Ευρωπαϊκό Ταµείο Ανάκαµψης και Ανθεκτικότητας

(β) Το Ευρωπαϊκό Ταµείο ΘΑλΕΙΑ 2021-2027

(γ) Ένταξη της Σχολής στη στρατηγική του Ευρωπαϊκού Ταµείου Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας της νέας προγραµµατικής περιόδου που αρχίζει το 2024.

Τα διάφορα λειτουργικά κόστη, συµπεριλαµβανοµένου και του κόστους προσωπικού, θα χρηµατοδοτούνται µέσω του Κρατικού Προϋπολογισµού.

Σηµαντικό το οικοσύστηµα που έχει δηµιουργηθεί στην πόλη µε την ίδρυση του CMMI

Ανάµεσα στους βασικούς λόγους χωροθέτησης της Σχολής στη Λάρνακα είναι ιστορικοί και γεωγραφικοί λόγοι αλλά και σοβαροί πρακτικοί λόγοι, όπως η εξαιρετική συνδεσιµότητα και προσβασιµότητα από το εξωτερικό, το λιµάνι και η µαρίνα. Ίσως ο πιο σηµαντικός λόγος όµως, είναι το οικοσύστηµα που έχει δηµιουργηθεί στην πόλη τα τελευταία χρόνια µε την ίδρυση του Κυπριακού Ινστιτούτου για τη Θάλασσα και τη Ναυτιλία (Cyprus Marine and Maritime lnstitute – CMMI).

Στα σχεδόν 4 χρόνια λειτουργίας του, µέρος των οποίων συνέπεσε µε την πανδηµία, το CMMI πέτυχε να εδραιωθεί και να αναπτυχθεί παράγοντας µετρήσιµο έργο, εξασφαλίζοντας περαιτέρω χρηµατοδότηση για τη διεξαγωγή έρευνας και την παροχή εξειδικευµένων επιστηµονικών υπηρεσιών και προσλαµβάνοντας υψηλών προδιαγραφών προσωπικό (42 άτοµα µέχρι τον Μάρτιο 2023).

Το CMMI στεγάζεται προσωρινά σε κτίρια της Λάρνακας, αξιοποιώντας και άλλες υποδοµές (εντός και εκτός Λάρνακας) για τη φιλοξενία εργαστηριακού εξοπλισµού και δραστηριοτήτων του. Σύµφωνα µε τον µεσοπρόθεσµο στρατηγικό σχεδιασµό του CMMI, οι εγκαταστάσεις του θα στεγαστούν σε κτίρια 2.000 τ.µ. που θα ανεγερθούν στην περιοχή του Μακένζι. Το CMMI έχει ήδη επεξεργαστεί προτάσεις για δύο Μεταπτυχιακά Προγράµµατα, στη «Ναυτική & Θαλάσσια Τεχνολογία» και τη «Θαλάσσια Οικολογία».

Η ίδρυση Σχολής Θαλάσσιων Επιστηµών, Τεχνολογίας και Βιώσιµης Ανάπτυξης στη Λάρνακα θα οδηγήσει σε συνέργειες µεταξύ των δύο Οργανισµών. Οι συνέργειες αυτές και οι οικονοµίες κλίµακας από τη στενή -θεσµοθετηµένη και σαφώς προσδιορισµένη- συνεργασία των δύο Οργανισµών, µε την υποστήριξη του ∆ήµου Λάρνακας, είναι προφανείς και αυτονόητες.

Τάσος Περδίος