Προγράμματα απεξάρτησης για φυλακισμένους

Του
Γιώργου Βασιλείου*

 

Η κοινοβουλευτική ομάδα του ΑΚΕΛ έχει καταθέσει πρόταση νόμου με την οποία θεσμοθετείται μια διαφανής και ξεκάθαρη διαδικασία παραπομπής φυλακισμένων σε προγράμματα απεξάρτησης. Βασική παράμετρος  είναι ότι ο χρόνος παραμονής στο πρόγραμμα απεξάρτησης θα υπολογίζεται ως χρόνος έκτισης της ποινής του φυλακισμένου. Στις περιπτώσεις που ο φυλακισμένος ολοκληρώνει επιτυχώς το πρόγραμμα, τότε θα προσμετράται διπλά ο χρόνος που πέρασε στην απεξάρτηση.

Για ποινές πάνω από δέκα χρόνια, δηλαδή για σοβαρά αδικήματα, τίθεται ως προϋπόθεση η έκτιση της μισής ποινής, ενώ σε περιπτώσεις ποινών κάτω από δέκα χρόνια ο φυλακισμένος δικαιούται ανά πάσα στιγμή να αιτηθεί συμμετοχή στο πρόγραμμα, ενώ για ποινές πάνω από δέκα χρόνια που αφορούν κυρίως σοβαρά αδικήματα τίθεται ως προϋπόθεση να έχει εκτιθεί το μισό της ποινής. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ζητήσαμε όπως προστεθεί στην πρότασή μας πρόνοια με την οποία να δίνεται η δυνατότητα σε όσους ολοκληρώσουν με επιτυχία το πρόγραμμα να απευθύνονται στον Γενικό Εισαγγελέα για να ζητούν αποφυλάκιση αντιμετωπίζοντας την κατηγορηματική άρνηση της διοίκησης των φυλακών ακόμη και σε αυτό.

Η πρόταση νόμου ετοιμάστηκε μετά από συζήτηση στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και την ενημέρωση από την Υπουργό Δικαιοσύνης ότι ετοιμάζεται παρόμοιο πλαίσιο, το οποίο όμως θα καθυστερήσει στη διαδικασία νομοτεχνικού ελέγχου. Δυστυχώς, το ίδιο το Υπουργείο απέσυρε το υπό διαμόρφωση νομοσχέδιό του.

Δυστυχώς, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας τόσο το Υπουργείο Δικαιοσύνης, όσο και η διοίκηση των φυλακών διαφώνησαν με τη συγκεκριμένη πρόταση νόμου για μια σειρά από λόγους:

Πρώτο, με τα κριτήρια που τίθενται εξαιρείται ένας μεγάλος αριθμός φυλακισμένων και αυτό αποτελεί διάκριση και άρνηση θεραπείας. Το οξύμωρο όμως είναι ότι η ίδια η Αγία Σκέπη αρνείται να δεχτεί φυλακισμένους μιας σειράς αδικημάτων, αλλά αυτό ούτε οι οργανώσεις των φυλακισμένων, ούτε το Υπουργείο Δικαιοσύνης ούτε και η διοίκηση των φυλακών το προσεγγίζουν ως διάκριση και ως στέρηση του δικαιώματος στη θεραπεία.

Δεύτερον, τέθηκε από πλευράς διοίκησης φυλακών ότι δεν μπορεί όσοι έχουν ολοκληρώσει το πρόγραμμα απεξάρτησης να επιστρέφουν στις φυλακές. Η αντίφαση εδώ είναι ότι με το υφιστάμενο σύστημα είναι ο Γενικός Εισαγγελέας που έχει τον τελικό λόγο για να αποφασίσει εάν με την ολοκλήρωση του προγράμματος θα αποφυλακιστούν ως εκ τούτου δεν υπάρχει κάποια ουσιαστική διαφοροποίηση με όσα προτείνει το ΑΚΕΛ.

Δημιουργείται εύλογα το ερώτημα εάν ο πυρήνας της διαφωνίας είναι η ίδια η θεσμοθέτηση και η δημιουργία μιας ολοκληρωμένης διαφανούς διαδικασίας.

Σε κάθε περίπτωση το ΑΚΕΛ δεν πρόκειται να προτείνει μια διαδικασία αυτοματισμού με την οποία να αποφυλακίζονται αδιάκριτα όλοι όσοι έχουν ολοκληρώσει ένα πρόγραμμα απεξάρτησης, ανεξάρτητα των αδικημάτων και της ποινής φυλάκισης που τους έχει επιβληθεί. Ως ΑΚΕΛ δεν θα συρθούμε σε αποφάσεις που θα έχουν ως αποτέλεσμα βαρυποινίτες να αποφυλακίζονται με συνοπτικές διαδικασίες ύστερα από 3-4 χρόνια σε μονάδες απεξάρτησης. Χρειάζεται εξατομικευμένη εξέταση τέτοιων περιστατικών και για αυτό έχουμε προτείνει όπως τέτοια αιτήματα εξετάζονται από τον Γενικό Εισαγγελέα όπως γίνεται και σήμερα.

Όλοι όσοι δοκίμασαν να ασκήσουν πιέσεις στο ΑΚΕΛ για το θέμα λοιπόν θα πρέπει να απαντήσουν σε συγκεκριμένα ερωτήματα:

Πρώτον, τι ισχύει σήμερα και εάν τα προγράμματα απεξάρτησης είναι ανοικτά και προσβάσιμα σε όλους ανεξάρτητα των αδικημάτων για τα οποία έχουν καταδικαστεί.

Δεύτερον, εάν εξασφαλίζεται εκ των προτέρων η αποφυλάκιση όσων έχουν ολοκληρώσει το πρόγραμμα απεξάρτησης.

Από την απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα θα διαπιστωθεί εάν η πηγή της αντίδρασης είναι η ουσία της πρότασης νόμου ή ο φόβος ότι συγκεκριμένα άτομα θα χάσουν την εξουσία που σήμερα κατέχουν.

*Κοινοβουλευτικός συνεργάτης ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy