Πρόκληση η διατήρηση και εμβάθυνση του Λειτουργικού Διαχωρισμού της ΑΗΚ, λέει η ΡΑΕΚ

Πρώτιστη ευθύνη του Διοικητικού Συμβουλίου της ΑΗΚ και αναμφισβήτητο καθήκον της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) είναι η διατήρηση και εμβάθυνση του Λειτουργικού Διαχωρισμού της Αρχής καθώς και η «προστασία» του από τις τυχόν εσωτερικές και εξωτερικές δυνάμεις που πιθανόν να θελήσουν να τον αποδομήσουν με την πάροδο του χρόνου, τονίζει η ΡΑΕΚ, η οποία εύχεται παράλληλα «να μην εμφανιστούν τέτοιες ΄δυνάμεις΄».

Ταυτόχρονα, η ΡΑΕΚ αναφέρει σε ανακοίνωση ότι, όπως έχει καθήκον, μελέτησε, σχεδίασε και υλοποιεί έναν υψηλού επιπέδου μηχανισμό ελέγχου του Λειτουργικού Διαχωρισμού που είναι υβριδικός.

«Η Κύπρος δικαιούται να έχει μια ισχυρή ΑΗΚ, πλήρως λειτουργικά διαχωρισμένη, που να σέβεται τους όρους του ανταγωνισμού στην αγορά ηλεκτρισμού και να αξιοποιεί στο έπακρο τις σχετικές υποδομές που ανήκουν (κατά βάση) στην ίδια την κοινωνία», υπογραμμίζει η ΡΑΕΚ η οποία διαβεβαιώνει όλους τους συμμετέχοντες στην αγορά ηλεκτρισμού, ότι «ο Λειτουργικός Διαχωρισμός της ΑΗΚ έχει ολοκληρωθεί και η ίδια έχει ήδη σχεδιάσει έναν προηγμένο, καινοτόμο μηχανισμό συνεχούς ελέγχου που θα αποτρέψει κάθε περίπτωση αστοχίας του».

Συγκεκριμένα, στην ανακοίνωση η ΡΑΕΚ αναφέρει πως «χωρίς αμφιβολία, η πορεία προς το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού, η δημιουργία πραγματικού ανταγωνισμού και η συνακόλουθη ενίσχυση της οικονομίας της Κύπρου είναι δύσκολη, αλλά απαραίτητη».

«Απαραίτητη για τη συμμόρφωση με το ευρωπαϊκό δίκαιο, αλλά και για την απελευθέρωση όλων των δυνάμεων της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας που χρειάζεται μια χώρα», αναφέρει και προσθέτει πως «καθοριστικό ρόλο στην πορεία αυτή διαδραματίζει (και αναμένεται να διαδραματίσει και στο μέλλον) η Κάθετα Ολοκληρωμένη Επιχείρηση (ΚΟΕ) ΑΗΚ, η οποία έχει συνδεθεί στο υποσυνείδητο των καταναλωτών με την ίδια την αγορά ηλεκτρισμού, αφού για πολλές δεκαετίες πραγματοποιεί όλες τις απαραίτητες εργασίες για να μην στερηθεί ο Κύπριος καταναλωτής, και του πλέον απομακρυσμένου χωριού, το πολύτιμο αυτό αγαθό».

Αναφέρει επίσης ότι η ΚΟΕ ΑΗΚ κατέχει σήμερα μια θέση ισχύος στην αγορά ηλεκτρισμού, δηλαδή στην παραγωγή και στην προμήθεια ηλεκτρισμού.

Η ΚΟΕ ΑΗΚ, προσθέτει, πέραν των ανταγωνιστικών δραστηριοτήτων της παραγωγής και της προμήθειας ηλεκτρισμού, είναι ο ιδιοκτήτης του δικτύου μεταφοράς και ο ιδιοκτήτης και διαχειριστής του δικτύου διανομής, δηλαδή δραστηριοτήτων που ανήκουν στο μονοπωλιακό τμήμα της αγοράς και έχει την αποστολή να εξυπηρετήσει όλους τους παραγωγούς και προμηθευτές ενέργειας.

Αναφέροντας ότι, μέχρι πριν μερικά χρόνια, υπήρχαν πολλές παρόμοιες ΚΟΕ στην ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρισμού, η ΡΑΕΚ προσθέτει πως «ο Ευρωπαίος νομοθέτης, κατανόησε έγκαιρα ότι η συγκέντρωση τόσων ΄αρμοδιοτήτων΄ σε ένα φορέα είναι πολύ πιθανό να καθυστερήσει (ακόμη και εμποδίσει σε αρκετές φορές) το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού, για αυτό έκρινε συνετό (αλλά και απαραίτητο) να διαχωρίσει τα διάφορα τμήματα των ΚΟΕ, έτσι ώστε αυτά να μπορούν να ΄αναπνεύσουν΄ από την κεντρική διοίκηση της ΚΟΕ και να εστιάσουν απερίσπαστα στην επίτευξη της αποστολής τους».

«Με τον διαχωρισμό αυτό επιτυγχάνεται επίσης και μεγαλύτερη διαφάνεια στα οικονομικά μεγέθη της ΚΟΕ καθώς και στον τρόπο αξιοποίησης των πόρων της», σημειώνει.

Αναφέροντας ότι με βάση την Οδηγία της ΕΕ 2019/944/ΕΚ, ο εν λόγω διαχωρισμός μπορεί να πάρει δύο μορφές με την πρώτη να είναι ο Νομικός ή ο Ιδιοκτησιακός Διαχωρισμός των δραστηριοτήτων μιας ΚΟΕ, η ΡΑΕΚ αναφέρει πως η δεύτερη που ισχύει για την περίπτωση της Κύπρου, λόγω παρέκκλισης από την πιο πάνω Οδηγία είναι ο Λειτουργικός Διαχωρισμός των δραστηριοτήτων μιας ΚΟΕ.

Αυτό στην πράξη σημαίνει, σύμφωνα με την ΡΑΕΚ, ότι «η ΚΟΕ παραμένει μια ενιαία εταιρεία, δεν επέρχεται κανένας Νομικός ή Ιδιοκτησιακός Διαχωρισμός, αλλά η ΚΟΕ αναλαμβάνει με πλήρη συνείδηση των ευθυνών της απέναντι στην κοινωνία, να ΄δημιουργήσει΄ μέσα της αυτές τις ΄εταιρείες΄ και να φροντίσει, ώστε αυτές να λειτουργούν ανεξάρτητα και χωρίς εμπόδια».

Αναφέρει ότι η πρώτη μορφή είναι ο λεγόμενος εύκολος δρόμος, ενώ η δεύτερη μορφή αποτελεί ένα δύσκολο εγχείρημα και προσθέτει πως «για πολλούς λόγους», το 2014 έκρινε ότι στην περίπτωση της ΚΟΕ ΑΗΚ έπρεπε να εφαρμοστεί η δεύτερη μορφή με βάση την Ρυθμιστική Απόφαση 04/2014 (ΚΔΠ 372/2014) «Λειτουργικός Διαχωρισμός των Δραστηριοτήτων της ΑΗΚ».

Αναφέρει επίσης ότι ο Λειτουργικός Διαχωρισμός της ΑΗΚ αποτέλεσε ένα τεράστιο έργο το οποίο ολοκληρώθηκε το 2021 και προσθέτει πως «όλο αυτό το διάστημα, η ΡΑΕΚ ήταν πάντοτε δίπλα στην ΚΟΕ ΑΗΚ για να την υποστηρίξει και να την κατευθύνει με σχετικούς ελέγχους, επιδεικνύοντας μεγάλη κατανόηση, υπομονή, επιμονή, αντοχή και ευελιξία, αφού ο χρόνος που απαιτήθηκε ήταν πολύ μεγαλύτερος των αντικειμενικών εκτιμήσεων, αλλά και των χρονοδιαγραμμάτων που έθετε η ίδια η ΑΗΚ».

«Ο Λειτουργικός Διαχωρισμός της ΑΗΚ ήταν ένα σημαντικό ορόσημο στην πορεία της αγοράς ηλεκτρισμού, αλλά και ένα επίτευγμα που χαιρετίστηκε από την Κυβέρνηση και την οικονομία της χώρας», προσθέτει.

Σημειώνει πως το ορόσημο αυτό όμως δεν δείχνει το τέλος της σχετικής διαδρομής, αλλά μια σημαντική στροφή της.

Σε σχέση με την διατήρηση και εμβάθυνση του Λειτουργικού Διαχωρισμού καθώς και την προστασία, η ΡΑΕΚ αναφέρει πως ο μόνος τρόπος για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός από το Διοικητικό Συμβούλιο της ΑΗΚ και τη ΡΑΕΚ είναι η δημιουργία ενός μηχανισμού συνεχούς ελέγχου του Λειτουργικού Διαχωρισμού, ο οποίος θα πρέπει να έχει τα χαρακτηριστικά αποτελεσματικότητα, ευελιξία, διαφάνεια και συνεχή παραγωγή αξίας για την ΑΗΚ, την οποία το Διοικητικό Συμβούλιο και ο  Γενικός Διευθυντής της θα φροντίσουν να αξιοποιήσουν στο μέγιστο δυνατό.

Σύμφωνα με την ΡΑΕΚ, για να επιτύχει τα παραπάνω, μελέτησε, σχεδίασε και υλοποιεί έναν υψηλού επιπέδου μηχανισμό ελέγχου που είναι υβριδικός και αποτελείται από δύο μέρη.

Αναφέρει πως το ένα μέρος είναι ένας εξωτερικός φορέας που ορίζεται από τη ΡΑΕΚ και το άλλο μέρος είναι μια μικρή ομάδα στελεχών της ίδιας της ΑΗΚ, η οποία φέρει τον τίτλο “Λειτουργοί Συμμόρφωσης”.

Προσθέτει πως σημαντικοί παράγοντες για την επιτυχία του μηχανισμού αυτού είναι η κατανόηση του ιδιαίτερου περιβάλλοντος της ΚΟΕ ΑΗΚ από τον εξωτερικό φορέα, η αύξηση των δυνατοτήτων των Λειτουργών Συμμόρφωσης να εξετάζουν μεθοδικά και συντεταγμένα τη λειτουργία της ΚΟΕ ΑΗΚ, η αξιοποίηση της τεχνολογίας και η ακεραιότητα και αντικειμενικότητα της διαδικασίας ελέγχου.

«Ο εν λόγω υβριδικός μηχανισμός διαθέτει πολλά καινοτόμα στοιχεία» και «είναι αποτέλεσμα της αμέριστης φροντίδας της ΡΑΕΚ για την πραγματική (και χωρίς αποκλίσεις και συμβιβασμούς) εφαρμογής του Λειτουργικού Διαχωρισμού», προσθέτει η Αρχή.

Αναφέρει πως «η πρόσφατη ολοκλήρωση της εκπαίδευσης των Λειτουργών Συμμόρφωσης (από τη ΡΑΕΚ) και τα αποτελέσματα από τους δοκιμαστικούς ελέγχους που διενεργήθηκαν μας δίνει το δικαίωμα να είμαστε αισιόδοξοι και γεμάτοι θετικές προσδοκίες».

Τέλος, η ΡΑΕΚ τονίζει πως για μια ακόμη φορά αποδεικνύει την δέσμευση της να εξαντλήσει κάθε δυνατό μέσο για να εφαρμοστεί πλήρως (και χωρίς αποκλίσεις και συμβιβασμούς) τη Ρυθμιστική Απόφαση 04/2014 (ΚΔΠ 372/2014) «Λειτουργικός Διαχωρισμός των Δραστηριοτήτων της ΑΗΚ».

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy