Προσφυγικό – Μεταναστευτικό: Η αχίλλειος πτέρνα της ΕΕ

• Ακροδεξιός κλοιός πιέζει την Άνγκελα Μέρκελ
Του ανταποκριτή μας στο Βερολίνο, Παντελή Βαλασόπουλου

Η Καγκελάριος αναζητά τη στιγμή αυτή συμμάχους. Ο πρώτος που βγήκε ανοιχτά και πήρε το μέρος της προκειμένου να τη βοηθήσει είναι ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν
Η Μέρκελ θα στραφεί προς την ελληνική κυβέρνηση και τον Πρωθυπουργό της, Αλέξη Τσίπρα, αναζητώντας -όπως λένε και στην Καγκελαρία- μια διμερή συμφωνία

Ένα υπερσυντηρητικό ακροδεξιό τείχος που ξεκινά πλέον από την Ιταλία, περνά από την Αυστρία, τη Βαυαρία και φθάνει μέχρι την Ουγγαρία και την Πολωνία, ανατρέπει τα μέχρι σήμερα δεδομένα στο προσφυγικό/μεταναστευτικό, θέτει υπό πίεση τη φιλελεύθερη πολιτική της Άνγκελα Μέρκελ και τις χώρες του νότου, με πρώτη από όλες την Ελλάδα.
Η σημερινή Σύνοδος στις Βρυξέλλες για το προσφυγικό/μεταναστευτικό, θα αναζητήσει έναν πρώτο συμβιβασμό, για το τι μπορεί να γίνει σε διμερές επίπεδο ανάμεσα στη Γερμανία και κυρίως την Ελλάδα, την Ιταλία και τη Βουλγαρία.

Τα πνεύματα είναι οξυμένα, το μεταναστευτικό αποδεικνύεται αχίλλειος πτέρνα της ΕΕ που ενδέχεται να οδηγήσει σε καταστάσεις διάλυσης.
Η Ελλάδα βρίσκεται στο μέσον της θύελλας αυτής και οι όποιες αποφάσεις θα παρθούν στο μέλλον θα την αφορούν άμεσα.

Για το λόγο αυτό η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να συγκεντρώσει όλες τις δυνάμεις της σε μια πολύ σκληρή διαπραγμάτευση, από τους χειρισμούς της οποίας εξαρτώνται και τα ανταλλάγματα που θα λάβει, λειτουργώντας ουσιαστικά ως «αερόσακος» της κεντρικής Ευρώπης απέναντι στο προσφυγικό/μεταναστευτικό.

Ο ακροδεξιός κλοιός που έχει δημιουργηθεί στο κέντρο της ευρωπαϊκής ηπείρου πιέζει ασφυκτικά το πιο σημαντικό παίκτη στην περιοχή, δηλαδή την Καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ.
Και η πίεση αυτή δεν προέρχεται μόνον από το εξωτερικό, αλλά και από το εσωτερικό της κυβέρνησής της, με την ανταρσία που της κήρυξε ο Βαυαρός χριστιανοκοινωνιστής, Υπουργός Εσωτερικών, Χορστ Ζεεχόφερ.

Η Μέρκελ αναζητά τη στιγμή αυτή συμμάχους. Ο πρώτος που βγήκε ανοιχτά και πήρε το μέρος της προκειμένου να τη βοηθήσει είναι ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν.
Η νέα ιταλική κυβέρνηση με Πρωθυπουργό τον Τζιουζέπε Κόντε, στάθηκε απέναντί της και απειλεί να τινάξει τα πάντα στον αέρα.
Συνεπώς, νομοτελειακά η Καγκελάριος Μέρκελ θα στραφεί προς την ελληνική κυβέρνηση και τον Πρωθυπουργό της, Αλέξη Τσίπρα, αναζητώντας -όπως λένε και στην Καγκελαρία- μια διμερή συμφωνία.
Και εδώ όλα εμφανίζονται ανοιχτά.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Από το 2015 με την έκρηξη του προσφυγικού, η Γερμανία έχει δεχθεί στο έδαφός της πάνω από 970.000 πρόσφυγες και μετανάστες.
Μετά την άνοδο των λαϊκιστών και ακροδεξιών στην εξουσία στην Ιταλία, ο υπερσυντηρητικός Υπουργός Εσωτερικών της Γερμανίας, Ζεεχόφερ, βρήκε την ευκαιρία να χτυπήσει πισώπλατα την Μέρκελ, ψάχνοντας πολιτικά οφέλη ενόψει των εκλογών πού θα διεξαχθούν στη Βαυαρία τον Οκτώβριο.
Συγκρότησε συμμαχία με τους Ιταλούς, τους Αυστριακούς και τους Ούγγρους και έδωσε δύο εβδομάδες διορία στην Καγκελάριο να αλλάξει την πολιτική της στο μεταναστευτικό, διαφορετικά -όπως διατείνεται- θα προχωρήσει σε μονομερείς ενέργειες και θα δώσει εντολή στην ομοσπονδιακή Αστυνομία να επαναπροωθεί τους πρόσφυγες στις χώρες όπου έχουν πρώτα καταγραφεί, δηλαδή στην Ελλάδα και την Ιταλία.

Στην ουσία δεν μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο, γιατί κάτι τέτοιο θα σήμαινε κατάρρευση της γερμανικής κυβέρνησης, ωστόσο συνεχίζει να απειλεί.
Η Μέρκελ προσπαθώντας να βγει από το αδιέξοδο αυτό, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, συγκαλεί έκτακτα σήμερα σύνοδο για το προσφυγικό, με χώρες που όπως λέγεται σηκώνουν το βάρος, ανάμεσά τους και την Ελλάδα.
Άγνωστο παρέμενε μέχρι τελευταία στιγμή η ακριβής σύνθεση της συνόδου, για το εάν θα συμμετάσχουν και χώρες εκτός ΕΕ, όπως η Αλβανία και η Σερβία.
Σύμφωνα με την Καγκελαρία σήμερα δεν πρόκειται να παρθούν οριστικές αποφάσεις για το φλέγον αυτό ζήτημα, θάβοντας ουσιαστικά έτσι ένα πρώτο σχέδιο αποφάσεων που κυκλοφόρησε την Τετάρτη και προκάλεσε την οργή των Ιταλών.

Όπως αναφέρει η Καγκελαρία θα αναζητηθεί η προοπτική πολυμερών, τριμερών και διμερών συμφωνιών.
Στο τελευταίο, η Ελλάδα αναμένεται να παίξει σημαντικό ρόλο.
Η προσοχή στραμμένη στην Ελλάδα
Πρέπει να θεωρείται ιδιαίτερα πιθανό πως η Καγκελάριος θα ζητήσει από την ελληνική κυβέρνηση να δέχεται στο μέλλον πίσω στη χώρα όσους πρόσφυγες και μετανάστες έχουν φθάσει μέχρι τα γερμανικά σύνορα, αλλά έχουν εισέλθει στην Ένωση από την Ελλάδα.
Ήδη η συμφωνία αυτή έκλεισε με τη Γαλλία.

Όμως, εκεί οι αριθμοί είναι πολύ μικρότεροι σε σχέση με την Ελλάδα.
Όπως εδώ και καιρό έχει γίνει γνωστό, η Κομισιόν έτσι και αλλιώς θα ενισχύσει οικονομικά και την Ελλάδα και την Ιταλία για το θέμα αυτό.
Επιπρόσθετα, αναμένεται πως εάν η Μέρκελ επιθυμεί μια διμερή συμφωνία με την Ελλάδα, θα πρέπει και η ίδια να βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη ως αντάλλαγμα.
Επίσης, βέβαιο θεωρείται ότι θα ενισχυθεί πάρα πολύ ο ρόλος της Frontex στο Αιγαίο. Το προσωπικό από 2.000 άτομα θα φθάσει στα 10.000 και θα ενδυναμωθεί με τα πιο σύγχρονα περιπολικά, σκάφη και αεροπλάνα.

Θα πρόκειται ουσιαστικά για ένα ανεξάρτητο ευρωπαϊκό σώμα συνοριοφυλακής.
Από εκεί και πέρα, εξετάζεται πολύ σοβαρά το ζήτημα δημιουργίας hotspots εκτός εδαφών της Ένωσης, κυρίως στη Μέση Ανατολή –όπου ήδη υπάρχουν σε Λίβανο και Ιορδανία– στη Λιβύη, αλλά ακούγεται και η ιδέα δημιουργίας τέτοιων υποδομών και σε ευρωπαϊκό έδαφος, εκτός ΕΕ, δηλαδή σε Αλβανία, Κόσοβο και Σερβία.
Εκεί το αντάλλαγμα θα είναι επιτάχυνση των διαδικασιών ένταξης των χωρών αυτών στην ΕΕ.

Υπάρχει και ένα άλλο ιδιαίτερα σοβαρό ζήτημα, που λέγεται ενιαίο ευρωπαϊκό δίκαιο ασύλου. Δηλαδή, ο νόμος για το άσυλο να είναι ίδιος σε όλες τις χώρες της Ένωσης, οι διαδικασίες, αλλά και οι παροχές.

Σε ό,τι αφορά τις παροχές ειδικότερα προς τους πρόσφυγες, είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα, καθώς οι χώρες όπου οι παροχές είναι ιδιαίτερα υψηλές –όπως Σουηδία και Γερμανία– είναι και οι χώρες που έλκουν και τους περισσότερους μετανάστες.
Αυτά είναι τα βασικά σημεία πού αφορούν τη σύνοδο που διεξάγεται σήμερα στις Βρυξέλλες και που θα απασχολήσουν και τη Σύνοδο Κορυφής την ερχόμενη Πέμπτη, αλλά όπως πολλοί αναλυτές επισημαίνουν στη Γερμανία θα είναι και το κύριο θέμα που θα απασχολήσει και την Ένωση μέσα στα επόμενα χρόνια. Αναμένεται πως θα είναι η πιο σοβαρή δοκιμασία που θα περάσει η Ένωση, ακόμη πιο σοβαρή και από την πρόσφατη κρίση της Ευρωζώνης.
Και στην περίπτωση αυτή, όπως και στην οικονομική κρίση της ζώνης του ευρώ, η Ελλάδα θα βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα. Και για το λόγο αυτό απαιτούνται πολύ λεπτοί χειρισμοί.