Προσοχή στα µικρά γράµµατα στα δάνεια

Του Κωνσταντίνου Ζαχαρίου

Οι τράπεζες διαφηµίζουν καθηµερινά δάνεια µε χαµηλά επιτόκια. Και είναι αλήθεια ότι τα επιτόκια µειώθηκαν σε σηµαντικό βαθµό σε σύγκριση µε το παρελθόν. Αλλά αυτό είναι η µισή αλήθεια. Η άλλη µισή είναι ότι οι τράπεζες αύξησαν τις συναφείς επιβαρύνσεις τις οποίες χρεώνουν στα δάνεια, όπως το κόστος έρευνας, διαχείρισης, κατάρτισης εγγράφων, εγγυήσεων κ.λπ. Και αυτό έχει ως αποτέλεσµα να αυξάνεται το ποσό το οποίο καλείται να πληρώσει ο δανειολήπτης µέχρι την αποπληρωµή του δανείου του.

Ενδεικτικά τον Οκτώβριο οι τράπεζες µείωσαν το επιτόκιο το οποίο χρεώνουν στα στεγαστικά δάνεια στο 2,08% σε σύγκριση µε 2,13% τον προηγούµενο µήνα. Ωστόσο, όπως προκύπτει από την ανάλυση των στοιχείων της Κεντρικής Τράπεζας, την ίδια ώρα οι τράπεζες αύξησαν το Συνολικό Ετήσιο Ποσοστό Επιβάρυνσης (ΣΕΠΕ) στο 2,94%, σε σύγκριση µε 2,84% τον προηγούµενο µήνα. Έτσι, ενώ µειώθηκε το επιτόκιο, οι δανειολήπτες καλούνται να πληρώσουν περισσότερα. Μάλιστα οι χρεώσεις για τις υπό αναφορά συναφείς επιβαρύνσεις είναι µεγάλες.

Για παράδειγµα για ένα δάνειο ύψους 200 χιλ. ευρώ οι συναφείς επιβαρύνσεις είναι 1.720 ευρώ το χρόνο ή 143 ευρώ το µήνα περίπου. ∆ηλαδή πέραν από τη δόση του επιτοκίου, οι δανειολήπτες πληρώνουν κάθε µήνα «καπέλο» 143 ευρώ για χρεώσεις οι οποίες αφορούν το κόστος έρευνας, διαχείρισης, κατάρτισης εγγράφων, εγγυήσεων κ.λπ.

Παλαιότερα οι τράπεζες προέβαλλαν τη δικαιολογία ότι το κόστος δανεισµού είναι υψηλό λόγω των υψηλών επιτοκίων στις καταθέσεις. Ωστόσο αυτό δεν ισχύει πλέον. Σύµφωνα µε στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας, ο µέσος όρος των επιτοκίων στις καταθέσεις των νοικοκυριών στην Κύπρο είναι 0,12%, ενώ στην ευρωζώνη είναι 0,23%. Ως εκ τούτου δεν δικαιολογούνται τα υψηλά επιτόκια στα δάνεια, αλλά ούτε και εξυπηρετούν τα καλώς νοούµενα συµφέροντα της οικονοµίας. Τους µόνους τους οποίους εξυπηρετούν είναι τους µετόχους των τραπεζών, οι οποίοι αποκοµίζουν υπερκέρδη.

Το κόστος δανεισµού είναι µια σηµαντική παράµετρος για την πορεία της οικονοµίας. Τα περισσότερα χρήµατα τα οποία καλούνται να πληρώνουν κάθε µήνα τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις στερούν εκατοµµύρια ευρώ από την πραγµατική οικονοµία. Ως εκ τούτου οι αρµόδιες εποπτικές αρχές για τον ανταγωνισµό και την προστασία των καταναλωτών οφείλουν επιτέλους να προβούν σε έρευνα και να επιβάλουν µέτρα εκεί και όπου απαιτούνται.

Την ίδια ώρα οι καταναλωτές κατά τη σύναψη του δανείου πρέπει να επικεντρώνονται στο Συνολικό Ετήσιο Ποσοστό Επιβάρυνσης και όχι µόνο στο επιτόκιο. Γιατί αυτό το οποίο πληρώνουν στο τέλος είναι το ΣΕΠΕ, το οποίο συνήθως αναφέρεται στα µικρά γράµµατα. Το επιτόκιο είναι µόνο το ένα σκέλος των χρεώσεων.