Προσπαθούμε να ανακαλύψουμε ξανά τον τροχό με το Πόθεν Έσχες

Ο έλεγχος θα πρέπει να διεξάγεται από μια ανεξάρτητη Αρχή και όχι από τη Βουλή

Να ελέγχονται οι δηλώσεις από αρμόδια Επιτροπή και να βεβαιώνεται η ορθότητά τους για να αποφεύγεται ο λαϊκισμός

 

Του
Μιχάλη Μιχαήλ

 

Η δηµοσιοποίηση του Πόθεν Έσχες από τον Πρόεδρο της ∆ηµοκρατίας, τους υπουργούς και τους βουλευτές προκάλεσε µειδιάµατα στην κοινή γνώµη, ενώ δεν αποφεύχθηκαν και οι επικριτικές απόψεις αναφορικά µε τη νοµοθεσία που εφαρµόζεται και για την οποία, σηµειωτέον, έχουν γίνει συζητήσεις επί συζητήσεων.

Πάντως η άποψη νοµικών και λογιστών είναι ότι το σχετικό νοµοσχέδιο παρουσιάζει πολλά κενά και χρειάζεται βελτιώσεις, ενώ τονίζεται ότι δεν είναι δυνατόν η Βουλή να ελέγχει τον ίδιο τον εαυτό της και τίθεται έντονα η θέση ότι ο έλεγχος θα πρέπει να γίνεται από ανεξάρτητη επιτροπή και όχι τη Βουλή.

Ανάµεσα στα κενά που εντοπίζονται, αλλά και στις τροποποιήσεις που πρέπει να γίνουν, περιλαµβάνονται και οι δηλώσεις των περιουσιακών στοιχείων συγγενικών προσώπων των πολιτειακών αξιωµατούχων, αλλά και η αλλαγή του χρονικού πλαισίου που καλύπτει τις δηλώσεις για Πόθεν Έσχες.

 

Χρίστος Κληρίδης: Τροποποιήσεις όπως καθορίζονται από την GRECO

Δεν είναι ικανοποιητικός ο τρόπος με τον οποίο διεξάγεται η διαδικασία για το Πόθεν Έσχες του Προέδρου της Δημοκρατίας, των υπουργών και των μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων, δήλωσε στη «Χαραυγή» ο πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, Χρίστος Κληρίδης. Απαντώντας σε ερώτηση είπε ότι οι αλλαγές που πρέπει να γίνουν είναι συγκεκριμένες και καθορίζονται από την Επιτροπή Greco. 1ο. Θα πρέπει να διευρυνθεί το πεδίο εφαρμογής του νόμου για να καλύπτει και κινητή περιουσία, διότι αυτή η περιουσία (πίνακες ζωγραφικής, κοσμήματα, ρολόγια, διαμάντια κλ.π.) μπορεί να είναι τεράστιας αξίας. 2ο. Θα πρέπει να διευρυνθεί ο όρος εξαρτώμενοι για να καλύπτει όχι μόνο τη σύζυγο, καθώς και άλλους εξαρτώμενους, ενήλικους και ανήλικους. 3ο. Πρέπει να διαπιστωθεί ότι ο έλεγχος διεξάγεται από ένα ανεξάρτητο σώμα και όχι μόνο από την Επιτροπή των Βουλευτών. Ο Χρίστος Κληρίδης πρόσθεσε ότι ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος κατέθεσε τις απόψεις του και θα συνεχίσει να βοηθά το έργο της Επιτροπής Θεσμών για την αναθεώρηση του Πόθεν Έσχες. Πρόσθεσε ότι σε συνεδρία που έγινε στη Βουλή είχε αναφέρει ότι θα πρέπει να γίνει ακόμα μία τροποποίηση, η οποία θα αφορά τις μετοχές σε εταιρείες, δηλαδή να παρέχονται και ικανοποιητικά στοιχεία για περιουσιακά στοιχεία της ίδιας της εταιρείας και να μη γίνεται μόνο μια εκτίμηση των μετοχών. Στο ερώτημα αν μπορούν να γίνουν τροποποιήσεις, ο κ. Κληρίδης απάντησε ότι αυτό εναπόκειται στην πολιτική θέση και βούληση των βουλευτών.

 

Πιερής Μάρκου: Μπορεί να χρησιμοποιηθεί το σύστημα του Φόρου Εισοδήματος

Έντονη ήταν η θέση του προέδρου του Συνδέσμου Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου (ΣΕΛΚ), Πιερή Μάρκου, ο οποίος δήλωσε χαρακτηριστικά στη «Χαραυγή» ότι «προσπαθούμε να ανακαλύψουμε ξανά τον τροχό με το Πόθεν Έσχες». Υπέδειξε ότι το Τμήμα Φορολογίας έχει διαδικασίες και τρόπο που ζητά τις καταστάσεις κεφαλαίου κυρίως για ιδιώτες και διευθυντές ιδιωτικών εταιρειών για να ελέγχει την πηγή εισοδημάτων των ατόμων αυτών, πώς έκτισαν την περιουσία τους και αν είναι όλα δηλωμένα και ότι αυτά τα στοιχεία μπορεί να τα αξιοποιήσει η Βουλή. Στην ερώτηση ποια κενά εντοπίζει στη νομοθεσία, ο κ. Μάρκου είπε ότι ένα από τα σοβαρά κενά είναι η μη συμπερίληψη των εξαρτώμενων παιδιών, καθώς και ότι δεν ορίζεται τι σημαίνει εξαρτώμενο, ενώ για σκοπούς φόρου είναι καθορισμένο. Επίσης, είπε, ο Σύνδεσμος είναι εναντίον της δημοσίευσης των στοιχείων διότι γίνεται λαϊκισμός. Ο σκοπός της δημοσιοποίησης, πρόσθεσε, είναι να υπάρχει κάποια επιτροπή στην οποία να υποβάλλονται τα στοιχεία και να ελέγχει την ορθότητά τους ή να βεβαιώνεται ότι δικαιολογούνται οι πηγές εισοδημάτων που δημιούργησαν την περιουσία. Ο κ. Μάρκου υποστήριξε επίσης ότι ο έλεγχος δεν πρέπει να γίνεται από ελεγκτές, μπορούν όμως να ελέγχουν την υποβολή των στοιχείων, δηλαδή αν συμφωνούν οι αριθμοί με τις τιμές απόκτησης και να γίνεται έλεγχος αν έγινε σωστή ετοιμασία. Αυτή η ειδική επιτροπή, πρόσθεσε, μπορεί να γίνει μέσω του Γενικού Ελεγκτή ή μέσω άλλου τρόπου. Πάντως ήταν ξεκάθαρος ότι αυτή η εργασία δεν μπορεί να γίνεται από τη Βουλή, ούτε μέλη της να είναι αναμεμειγμένα σε αυτό το θέμα, ούτε ακόμα να ανήκουν σε αυτή την Επιτροπή. Επιπρόσθετα, είπε, αυτή η Επιτροπή μπορεί να ελέγχει και το τι υποβάλλεται στο φόρο εισοδήματος και αν συμβαδίζει με τα στοιχεία που κατατίθενται, αν δηλαδή οι πηγές είναι δηλωμένες και στο Φόρο, αφού τα στοιχεία που ζητούνται είναι τα ίδια. Ο κ. Μάρκου επεσήμανε ακόμη ότι δεν έχει καμία αξία το ύψος της σημερινής τιμής της περιουσίας, αλλά σημασία έχει ποια ήταν αυτή όταν το δημόσιο πρόσωπο την δεχόταν ή την αγόραζε. Σημαντικές επίσης είναι και οι ημερομηνίες για τις οποίες ζητούνται οι δηλώσεις.

 

 

 

Νίκος Συρίμης: Έριξαν τη «Λευκή Βίβλο» στον κάλαθο των αχρήστων

 

Έντονο είναι το παράπονο των δημιουργών της «Λευκής Βίβλου» που ετοίμασαν ο λογιστής Χρήστος Παναγιωτίδης μαζί με τον νομπελίστα Χριστόφορο Πισσαρίδη και με τη συμβολή του λογιστή Νίκου Συρίμη. Μιλώντας στη «Χαραυγή», ο κ. Συρίμης είπε ότι η «Λευκή Βίβλος» θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για ένα ορθό νομοσχέδιο για το Πόθεν Έσχες, αφού αυτή είναι κατά 95% ένα σχεδόν έτοιμο νομοσχέδιο το οποίο ωστόσο δεν λήφθηκε υπόψιν από τη Βουλή, παρότι όταν συζητήθηκε στη Βουλή πήρε θετικά σχόλια από την πλειοψηφία των βουλευτών. Ο κ. Συρίμης είπε ότι υιοθετήθηκε ένα μικρό μέρος των εισηγήσεων των συγγραφέων, παρά το ότι όταν συναντήθηκαν με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και με αρχηγούς κομμάτων πήραν πολύ καλά σχόλια. Σε ό,τι αφορά το νομοσχέδιο, ο κ. Συρίμης σημείωσε ότι αυτό είναι βελτιωμένο σε κάποια σημεία, όπως π.χ. στο θέμα που περιλαμβάνει τα περιουσιακά στοιχεία των συζύγων και των εξαρτώμενων προσώπων και μερικά άλλα. Εξέφρασε όμως την άποψη ότι αν κάποιος προσφύγει στο Ανώτατο Δικαστήριο, πιθανότατα ο νόμος όπως έχει διατυπωθεί θα κηρυχθεί αντισυνταγματικός. Πρόβλημα υπάρχει επίσης και με τη χρονική περίοδο που αφορά ο έλεγχος, ενώ θα μπορούσε να αφορά κάθε χρόνο κατοχής δημοσίου αξιώματος. Επίσης, πρόσθεσε, οι περιουσιακές καταστάσεις έχουν σημαντικές αδυναμίες με αποτέλεσμα κάποια πρόσωπα που έχουν μεγάλες περιουσίες να δείχνουν μόνο ό,τι θέλουν.

 

Χρήστος Παναγιωτίδης: Ανεξάρτητη Αρχή επί μονίμου βάσεως

Από την πλευρά του ο Χρήστος Παναγιωτίδης, ένας από τους συγγραφείς της «Λευκής Βίβλου», συµφωνώντας µε όσα ανέφερε ο κ. Συρίµης, είπε ότι εισηγείται τη δηµιουργία µιας ανεξάρτητης Αρχής, η οποία να ορίζεται από την εκτελεστική εξουσία και να εγκρίνεται από τη νοµοθετική, αλλά και τη δικαστική εξουσία και αυτή η επιτροπή να διαχειρίζεται το θέµα επί µονίµου βάσεως. Ανέφερε επίσης ότι οι δηλώσεις πρέπει να δηµοσιεύονται στο πλαίσιο της διαφάνειας για να ελέγχονται από το λαό, αρκεί τα στοιχεία που θα δίνονται να είναι ελεγµένα και σωστά διατυπωµένα και όχι όπως δίνονται σήµερα στη δηµοσιότητα. Ο κ. Παναγιωτίδης επεσήµανε ότι αυτό είναι µία πρακτική που εφαρµόζεται διεθνώς. Πρόσθεσε ότι θα πρέπει να γίνονται έλεγχοι των δηλώσεων σε διάφορα επίπεδα, όπως από το Φόρο Εισοδήµατος, ο οποίος έχει τα στοιχεία των φορολογικών δηλώσεων, αλλά και από την Ελεγκτική Υπηρεσία πριν από τη δηµοσίευσή τους. Ο κ. Παναγιωτίδης υποστήριξε ακόµη ότι οι δηλώσεις θα πρέπει να γίνονται στην αρχή και στο τέλος κάθε χρόνου στη βάση των οποίων µπορεί να µετρηθεί η διαφορά της αύξησης της περιουσίας κάποιου και το αν ευσταθούν τα εισοδήµατα που δηλώθηκαν. Τόσο ο κ. Παναγιωτίδης όσο και όσοι άλλοι ενεπλάκησαν στην ετοιµασία της «Λευκής Βίβλου» επανέλαβαν πολλές φορές την ετοιµότητα να συνδράµουν µε τεχνική στήριξη ώστε να υπάρχει µια ολοκληρωµένη και συγκροτηµένη προσέγγιση του θέµατος.