Προστασία των ζώων και της φύσης ή βόλεμα για τις ιδιωτικοποιήσεις;

Η απουσία υπηρεσίας ελέγχου και προστασίας ζώων και οι αλυσιδωτές επιπτώσεις

Του Δημήτρη Στρατή

• Φιλοζωικές οργανώσεις διαφωνούν με το νομοσχέδιο της κυβέρνησης για τη δημιουργία «Φορέα Προστασίας και Ευημερίας των Ζώων»
• Τα τέλη για την άδεια των σκύλων στη δικαιοδοσία των δήμων
• Απουσία ειδικών σωμάτων της Αστυνομίας για την κακοποίηση ζώων
• 80% των σκύλων δεν έχουν microchip dog

Ολοι έτυχε να δούμε, είτε ζωντανά είτε μέσα από εικόνες, κακοποιημένα ζώα. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δε, οι εικόνες με κακοποιημένα ζώα σοκάρουν. Αρκετοί ίσως έχουμε ένα κατοικίδιο, που έχει μια ξεχωριστή θέση στο σπίτι. Αγαπάμε τα ζώα, όσοι από εμάς σέβονται τουλάχιστον την ύπαρξή τους. Τι πράττουν για όλα τα κακώς έχοντα το κράτος και οι αρμόδιοι φορείς;

Εδώ και δέκα χρόνια ανατέθηκε στους δήμους η εγγραφή και ο έλεγχος των σκύλων. Οι εργαζόμενοι, ωστόσο, που ασχολούνται με το θέμα, χωρίς να έχουν προσωπική ευθύνη, δεν έχουν την απαραίτητη τεχνογνωσία. Δεν γίνεται ο απαραίτητος έλεγχος για τις συνθήκες διαβίωσης των σκύλων, για παράδειγμα. Ακόμα, απουσιάζει η ύπαρξη αρμόδιας αρχής για αντιμετώπιση φαινομένων κακοποίησης ζώων, ενώ οι ίδιες οι αστυνομικές Αρχές, σε αρκετές περιπτώσεις, προσπαθούν να αποφύγουν τυχόν παράπονα από πολίτες για κακοποίηση ζώων.
Η απάντηση της κυβέρνησης σε όλα αυτά τα προβλήματα είναι η δημιουργία ενός φορέα για αντιμετώπισή τους. Οπως φαίνεται όμως από το νομοσχέδιο, το οποίο εξασφάλισε η «Χαραυγή», μάλλον πρώτη της έγνοια είναι να μεταθέσει εργαζομένους, που ενδεχομένως θα απολυθούν από τους ημικρατικούς οργανισμούς, ενώ πρώτο λόγο για τη λειτουργία του Φορέα θα έχει ο Υπουργός Οικονομικών, εάν και εφόσον το επιτρέπουν οι «υποχρεώσεις» μας έναντι της Τρόικας.

Φορέας χωρίς πόρους, χωρίς δράση

Το Υπουργικό Συμβούλιο, μόλις πρόσφατα, ενέκρινε τη δημιουργία ενός φορέα, υπό το Υπουργείο Γεωργίας, «για προστασία και ευημερία των ζώων». Ωστόσο, σύμφωνα με τη Μαίρη Αναστάση, πρόεδρο της Φωνής για τα Ζώα της Κύπρου, που εκφράζει όλες τις φιλοζωικές οργανώσεις, η πρόταση αυτή δεν θα λύσει το πρόβλημα. Με βάση την προταθείσα νομοθεσία, αρκετά από τα δεκαεπτά μέλη του Φορέα είναι γενικοί διευθυντές υπουργείων ή εκπροσωπούν άλλους θεσμούς, όπως ο Αρχηγός Αστυνομίας και ο Γενικός Εισαγγελέας, οι οποίοι ίσως και καθηκόντως να μην ασχολήθηκαν με τη φροντίδα των ζώων. Επιπρόσθετα, στην εν λόγω πρόταση νόμου γίνεται εισήγηση, όπως η χρηματοδότηση του προϋπολογισμού του Φορέα γίνεται από τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Γεωργίας. Καταρτίζεται «με βάση τις λεπτομέρειες που καθορίζονται από τον Υπουργό Οικονομικών μέσω της έκδοσης του Στρατηγικού Πλαισίου Δημοσιονομικής Πολιτικής», δηλαδή μέσα στο πλαίσιο των εκάστοτε αναγκών του κράτους, «ενώ τα χρηματικά αποθέματα του Φορέα επενδύονται κατά τρόπο που θα αποφασίζει ο Υπουργός (Γεωργίας) σε συνεννόηση με τον Υπουργό Οικονομικών». Με λίγα λόγια, η έλλειψη πόρων, φαινόμενο συνηθισμένο στην εποχή της άκρατης λιτότητας, θα σημαίνει πως ο Φορέας δεν θα έχει δράση.

Από τους ημικρατικούς στην προστασία ζώων

Απορία προκαλεί η διάταξη της πρότασης νόμου, η οποία αναφέρει πως ο Φορέας «θα στελεχώνεται από υπαλλήλους», «για την εκτέλεση ειδικών καθηκόντων», «οι οποίοι θα αποσπούνται με απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας στους Οργανισμούς με βάση τις πρόνοιες του Περί Κινητικότητας Υπαλλήλων της Δημόσιας Υπηρεσίας και των Ημικρατικών Οργανισμών Νόμου του 2015». Ενας νόμος, που αφορά τη μετατόπιση υπαλλήλων των ημικρατικών σε άλλους τομείς του δημοσίου και συνδέεται με την εξαγγελθείσα πρόθεση της κυβέρνησης για ιδιωτικοποιήσεις. Το ερώτημα που εύλογα προκύπτει είναι πώς θα μπορέσουν να ασχοληθούν επισταμένως με τα ζώα υπάλληλοι που εργάζονταν σε τομείς άσχετους με το αντικείμενο. Επιπλέον θα γίνονται και νέοι διορισμοί σε θέσεις πρώτου διορισμού όπου «η αρχική κλίμακα δεν θα υπερβαίνει την κλίμακα Α8». Το αξιοπρόσεκτο στο νομοσχέδιο είναι πως σχεδόν στα τρία τέταρτά του αναλώνεται για τις διοικητικές και άλλες θέσεις του Φορέα, ενώ αναφέρει πως σε ό,τι αφορά την προστασία των ζώων θα γίνεται «αγορά υπηρεσιών με σκοπό την πλήρη εφαρμογή του νόμου». Πώς όμως θα μισθωθούν οι υπηρεσίες αυτές, όταν δεν θα υπάρχουν οι απαραίτητοι πόροι;

Απουσία αστυνομίας ζώων

Στην προσπάθεια της κυβέρνησης να εκτονώσει τις αντιδράσεις, αντί αστυνομίας για ζώα, ορίστηκε η κοινοτική αστυνομία ως υπεύθυνη για το θέμα. Το αποτέλεσμα είναι τα ζητήματα των ζώων να εναπόκεινται στην ευσυνειδησία των αστυνομικών της γειτονιάς. Ακόμα, οι επαρχιακές επιτροπές και η συντονιστική επιτροπή, που λειτουργούν για προστασία και ευημερία των ζώων με βάση τον Περι Προστασίας και Ευημερίας των Ζώων Νόμο, έχουν περισσότερο συμβουλευτικό ρόλο και λειτουργούν σε εθελοντική βάση.

Η δημιουργία υπηρεσίας χρέος της πολιτείας

Η έλλειψη μιας σοβαρής υπηρεσίας που θα ασχολείται επισταμένως με τα θέματα των ζώων δημιουργεί αλυσιδωτές επιπτώσεις. Οι φιλοζωικές οργανώσεις κατέθεσαν στους αρμοδίους ολοκληρωμένη πρόταση για τη δημιουργία μιας «υπηρεσίας ελέγχου και προστασίας των ζώων». Σύμφωνα με την πρόταση αυτή, θα υπάρχει αυτοσυντήρηση της υπηρεσίας μέσα από πόρους ενός ετήσιου τέλους, ύψους 10 ευρώ ανά νοικοκυριό, τα έσοδα από τη σήμανση των σκύλων, την εισφορά της πολιτείας, τα πρόστιμα που θα προκύπτουν από τα εξώδικα και δικαστικά πρόστιμα για ευημερία και τις υιοθεσίες των ζώων. Δυστυχώς όμως, η αδυναμία της κυβέρνησης να συγκρουστεί με κατεστημένα ιδιωτικών και άλλων συμφερόντων, την ωθεί σε μεσοβέζικες λύσεις. Σε όλες τις προηγμένες χώρες υπάρχει μια τέτοια υπηρεσία, που σε τελική ανάλυση είναι υποχρέωση της πολιτείας. Θέλουμε να έχουμε ζώα, άλλοι γιατί πραγματικά τα αγαπούν, άλλοι απλά για το θεαθήναι. Σε κάθε περίπτωση, το σίγουρο είναι ότι δεν θα λύσει το πρόβλημα ένας φορέας που πρώτιστα θέλει να αποτελέσει μια δεξαμενή για μετάταξη των υπαλλήλων των ημικρατικών ή του δημοσίου. Τα ζώα, άλλωστε, ποτέ δεν έβλαψαν τον άνθρωπο, αντίθετα μόνο του προσφέρουν. Σίγουρα αξίζουν πολύ περισσότερα…

80% των σκύλων δεν είναι σημασμένοι

Οπως εξήγησε στη «Χαραυγή», η Μαίρη Αναστάση το 80% των σκύλων δεν είναι σημασμένοι (δεν διαθέτουν το απαραίτητο microchip dog) ή καταγεγραμμένοι, το γεγονός αυτό, σημαίνει πως το δημαρχείο δεν έχει έσοδα. Από εδώ προκύπτει και το γεγονός ότι σχεδόν όλοι οι αδέσποτοι σκύλοι δεν έχουν σήμανση. Με βάση την παρούσα νομοθεσία, οι σκύλοι πρέπει να εγγράφονται στους έξι μήνες, ενώ είναι ανεξέλεγκτη η αναπαραγωγή ζώων. Οι φιλοζωικές οργανώσεις πρότειναν οι σήμανση να γίνεται στους δύο μήνες, να είναι δωρεάν και να παραχωρείται από το κράτος, ούτως ώστε να υπάρχει κίνητρο.

Τεράστια κόστη συντήρησης ζώων σε ιδιώτες κτηνιάτρους

Η πρόεδρος του καταφυγίου «Αργος» στην Ορμήδεια, Στέλλα Στυλιανού, μας εξήγησε ότι για τα έξοδα για σήμανση των σκύλων οι πολίτες δαπανούν ακόμα και το ποσό των 60 ευρώ, ενώ τα έξοδα των ιδιωτών κτηνιάτρων είναι ελάχιστα. Αυτή τη στιγμή, σε ό,τι αφορά την υγεία και τη σήμανση των ζώων οι πολίτες καταφεύγουν στους ιδιώτες κτηνιάτρους και είναι αναγκασμένοι να ξοδεύουν μεγάλα ποσά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα άνθρωποι με χαμηλότερα εισοδήματα να αδυνατούν να υιοθετήσουν ζώα. Επιπρόσθετα λόγω της ανεξέλεγκτης αναπαραγωγής σκύλων, ιδιαίτερα από τους κυνηγετικούς κύκλους, προκύπτουν εκατοντάδες αδέσποτα ζώα που καταλήγουν είτε θύματα κακοποίησης από επιτήδειους, είτε σε καταφύγια ζώων.

Απουσία προγραμμάτων στείρωσης γάτων

Σύμφωνα με τον Ντίνο Αγιομαμίτη, πρόεδρο του Συνδέσμου Προστασίας και Ευημερίας Γάτων, το σχέδιο στειρώσεων γάτων έχει διακοπεί λόγων περικοπών στις δημόσιες δαπάνες, όπως φαίνεται. Από τη μέρα που παρουσιάστηκε το πρόγραμμα στείρωσης και αναλήφθηκε από το Σύνδεσμο ο συντονισμός του, δεν υπήρξε κάποια ενημέρωση για το κατά πόσο θα δοθούν τα απαραίτητα χρήματα. Παρά το γεγονός ότι ανακοινώθηκε επίσημα από την Επίτροπο Περιβάλλοντος η δαπάνη 10.000 ευρώ για το θέμα αυτό, δεν υπήρξε καμία πρακτική προώθησής του.

Πού πάνε τα 20 ευρώ για τους σκύλους;

Ενα ερώτημα που όλοι οι κάτοχοι σκύλων ίσως έχουν είναι πού ξοδεύονται τα είκοσι ευρώ που δίνουν στους δήμους για την άδεια του ζώου. Για τα χρήματα αυτά, όπως φαίνεται, δεν υπάρχει κάποια νομοθεσία που να ρυθμίζει ότι θα διατίθενται για τη φροντίδα των ζώων, αντίθετα είναι στη δικαιοδοσία των δήμων πώς θα τα αξιοποιήσουν.