Πρωταθλήτρια η Κύπρος στη μείωση μισθών και στην κρίση του κορονοϊού

Τέσσερις φορές χειρότερα τα δεδομένα για τους εργαζoμένους σε σύγκριση με την κρίση του μνημονίου

Του Κωνσταντίνου Ζαχαρίου

Η Κύπρος είναι πρωταθλήτρια στη μείωση των μισθών των εργαζομένων και στην κρίση του κορονοϊού, σύμφωνα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας.

Με βάση τα στοιχεία της έρευνας, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα το δεύτερο τρίμηνο του 2020, περίοδος κατά την οποία εφαρμόστηκαν περιοριστικά μέτρα, το ωριαίο κόστος εργασίας στην Κύπρο μειώθηκε κατά 8,6%, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Αντίθετα, στη μεγάλη πλειοψηφία των κρατών-μελών της ΕΕ διατηρήθηκε η θετική πορεία, αφού ο μέσος όρος αυξήθηκε κατά 4,2%, ενώ και στην ευρωζώνη αυξήθηκε κατά 4,1%.

Σημειώνεται ότι το ίδιο φαινόμενο παρατηρήθηκε το 2013, λόγω της κρίσης του μνημονίου. Ωστόσο, στην κρίση του κορονοϊού τα δεδομένα για τους εργαζομένους είναι τέσσερις φορές χειρότερα σε σχέση με το 2013. Συγκεκριμένα, το δεύτερο τρίμηνο του 2013 μετά τη συμφωνία Αναστασιάδη – Eurogroup και τη συνεπακόλουθη ένταξη της Κύπρου στο μνημόνιο, το ωριαίο κόστος εργασίας μειώθηκε κατά 2%, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους, ενώ στην κρίση του μνημονίου μειώθηκε κατά 8,6%. Δηλαδή μειώθηκε με ρυθμό τεσσερισήμισι φορές μεγαλύτερο.

Επισημαίνεται ότι στην κρίση του μνημονίου το ωριαίο κόστος εργασίας συνέχισε να μειώνεται για τέσσερα συνεχόμενα χρόνια, μέχρι το τέλος του 2016, ενώ στη συνέχεια σημείωσε μικρές αυξήσεις, οι οποίες όμως ήταν πιο χαμηλές από το ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας.

Μειώσεις και στους μισθούς και στα ωφελήματα

Σύμφωνα με την έρευνα της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας, η μεγάλη μείωση στην (-8,6%) Κύπρο οφείλεται και στις δύο παραμέτρους οι οποίες συνθέτουν το ωριαίο κόστος εργασίας. Πιο συγκεκριμένα, το δεύτερο τρίμηνο οι μισθοί μειώθηκαν κατά 8,9%, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, ενώ το μη μισθολογικό κόστος (το οποίο περιλαμβάνει τις κοινωνικές εισφορές των εργοδοτών συν τους φόρους μείον τις επιδοτήσεις) μειώθηκε κατά 7,1%, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Αντίθετα, στην ΕΕ το ωριαίο κόστος εργασίας αυξήθηκε την ίδια περίοδο κατά 4,2% (+5,2% οι μισθοί και +0,8% το μη μισθολογικό κόστος), ενώ στην ευρωζώνη αυξήθηκε κατά 4,1% (+5,3% οι μισθοί και +0,1% το μη μισθολογικό κόστος).

Σημειώνεται ότι μεταξύ των 27 κρατών-μελών της ΕΕ, μόνο σε τρεις χώρες σημειώθηκε μείωση του ωριαίου κόστους εργασίας (Κύπρο -8,6%, Ιρλανδία -3,3% και Σουηδία -3,5%). Στις υπόλοιπες χώρες σημειώθηκε αύξηση, ενώ οι χώρες με τις καλύτερες επιδόσεις είναι η Βρετανία (+22,1%), Ρουμανία (+16,1%) και Πορτογαλία (+13,5%).

 

Οι βασικοί κλάδοι της οικονομίας

Σύμφωνα με την έρευνα της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας, στην Κύπρο στην επιχειρηματική οικονομία το δεύτερο τρίμηνο το ωριαίο κόστος εργασίας μειώθηκε κατά 8,6% (-9% οι μισθοί και -7% το μη μισθολογικό κόστος), σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, ενώ στη μη επιχειρηματική οικονομία μειώθηκε κατά 8,5% (-8,99% οι μισθοί και -7,4% το μη μισθολογικό κόστος).

Όσον αφορά τους κύριους κλάδους της οικονομίας, στη βιομηχανία το ωριαίο κόστος εργασίας μειώθηκε κατά 17,4% (-17,8% οι μισθοί και -15% το μη μισθολογικό κόστος), σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, ενώ στις κατασκευές μειώθηκε κατά 0,5% (-1,8% οι μισθοί και +6,6% το μη μισθολογικό κόστος). Επίσης, στις υπηρεσίες το ωριαίο κόστος εργασίας μειώθηκε κατά 8,1% (-8,3% οι μισθοί και -7,1% το μη μισθολογικό κόστος), σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.

Τεράστιες μειώσεις για τους εργαζομένους στους τομείς του πολιτισμού και των τουριστικών επιχειρήσεων

Τεράστιες μειώσεις μισθών για τους εργαζομένους στους τομείς του πολιτισμού και των τουριστικών επιχειρήσεων δείχνουν τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας για την Κύπρο. Τα στοιχεία ανά τομέα είναι τα ακόλουθα:

 

Ορυχεία και λατομεία: Το ωριαίο κόστος εργασίας μειώθηκε το δεύτερο τρίμηνο κατά 18,9% (-18,8% οι μισθοί και -19,3% το μη μισθολογικό κόστος) σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Σύμφωνα με στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας (Έρευνα Εργατικού Δυναμικού για το δεύτερο τρίμηνο), στον τομέα απασχολούνται 1.361 εργαζόμενοι.

Μεταποιητικές βιομηχανίες: Το ωριαίο κόστος εργασίας μειώθηκε κατά 21,5% (-18,8% οι μισθοί και -19,3% το μη μισθολογικό κόστος). Στον τομέα απασχολούνται 31.278 εργαζόμενοι.
Παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, ατμού και κλιματισμού: Το ωριαίο κόστος εργασίας αυξήθηκε κατά 3,2% (+3,7% οι μισθοί και +2,3% το μη μισθολογικό κόστος). Είναι από τους ελάχιστους τομείς στους οποίους σημειώθηκε αύξηση. Στον τομέα απασχολούνται 1.608 εργαζόμενοι.

Παροχή νερού, επεξεργασία λυμάτων, διαχείριση αποβλήτων και δραστηριότητες εξυγίανσης: Το ωριαίο κόστος εργασίας μειώθηκε κατά 0,1% (0% οι μισθοί και -0,5% το μη μισθολογικό κόστος). Στον τομέα απασχολούνται 3.221 εργαζόμενοι.

Κατασκευές: Το ωριαίο κόστος εργασίας μειώθηκε κατά 0,5% (-1,8% οι μισθοί και +6,6% το μη μισθολογικό κόστος). Η συγκράτηση της μείωσης οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ανανέωση της συλλογικής σύμβασης και την κατοχύρωση διά νόμου των βασικών όρων εργοδότησης στη βιομηχανία. Στον τομέα απασχολούνται 46.022 εργαζόμενοι.

 

Χονδρικό και λιανικό εμπόριο: Το ωριαίο κόστος εργασίας μειώθηκε κατά 9% (-9% οι μισθοί και -9,2% το μη μισθολογικό κόστος). Στον τομέα απασχολούνται 67.404 εργαζόμενοι.
Μεταφορά και αποθήκευση: Το ωριαίο κόστος εργασίας αυξήθηκε κατά 2,1% (+2,1% οι μισθοί και +2,4% το μη μισθολογικό κόστος). Είναι από τους ελάχιστους τομείς στους οποίους σημειώθηκε αύξηση. Στον τομέα απασχολούνται 16.136 εργαζόμενοι.

Δραστηριότητες υπηρεσιών παροχής καταλύματος και εστίασης: Το ωριαίο κόστος εργασίας μειώθηκε κατά 36,6% (-36,6% οι μισθοί και -36,7% το μη μισθολογικό κόστος). Είναι από τους τομείς οι οποίοι επηρεάστηκαν σε μεγαλύτερο βαθμό. Στον τομέα απασχολούνται 32.137 εργαζόμενοι. Σημειώνεται επίσης ότι άλλοι 10.000 περίπου εργαζόμενοι, οι οποίοι τη στιγμή που ξέσπασε η κρίση ήταν εγγεγραμμένοι άνεργοι, αντί σε αναστολή εργασιών, επειδή οι εργοδότες τους δεν συνεισέφεραν το ποσοστό το οποίο απαιτείται στο ΤΚΑ, ζουν εδώ και μήνες με επιδόματα πείνας (αρχικά ήταν 360 ευρώ το μήνα, ενώ στη συνέχεια αυξήθηκε στα 500 ευρώ).

Ενημέρωση και επικοινωνία: Το ωριαίο κόστος εργασίας μειώθηκε κατά 4,2% (-4,3% οι μισθοί και -3,5% το μη μισθολογικό κόστος). Στον τομέα απασχολούνται 11.355 εργαζόμενοι.

Χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες: Το ωριαίο κόστος εργασίας αυξήθηκε κατά 4,5% (+4,7% οι μισθοί και +4% το μη μισθολογικό κόστος). Είναι ο τομέας με τις καλύτερες επιδόσεις, αφού δεν επηρεάστηκε από την κρίση του κορονοϊού. Σύμφωνα με στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, στον τομέα απασχολούνται 21.450 εργαζόμενοι.

Διαχείριση ακίνητης περιουσίας: Το ωριαίο κόστος εργασίας μειώθηκε το δεύτερο τρίμηνο κατά 11,6% (-11,6% οι μισθοί και -11,6% το μη μισθολογικό κόστος), σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Στον τομέα απασχολούνται 2.499 εργαζόμενοι.

Επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες: Το ωριαίο κόστος εργασίας μειώθηκε κατά 3,3% (-3,2% οι μισθοί και -3,7% το μη μισθολογικό κόστος). Στον τομέα απασχολούνται 33.672 εργαζόμενοι.

Διοικητικές και υποστηρικτικές δραστηριότητες: Το ωριαίο κόστος εργασίας αυξήθηκε κατά 2,2% (+2,3% οι μισθοί και +1,6% το μη μισθολογικό κόστος). Είναι από τους ελάχιστους τομείς στους οποίους σημειώθηκε αύξηση. Στον τομέα απασχολούνται 13.540 εργαζόμενοι.

Δημόσια διοίκηση και άμυνα, υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση: Το ωριαίο κόστος εργασίας αυξήθηκε κατά 2,7% (+3% οι μισθοί και +2% το μη μισθολογικό κόστος). Στον τομέα απασχολούνται 32.803 εργαζόμενοι.

Εκπαίδευση: Το ωριαίο κόστος εργασίας μειώθηκε κατά 11,2% (-11% οι μισθοί και -11,7% το μη μισθολογικό κόστος). Στον τομέα απασχολούνται 32.457 εργαζόμενοι.

Δραστηριότητες σχετικές με την ανθρώπινη υγεία και κοινωνική μέριμνα: Το ωριαίο κόστος εργασίας μειώθηκε κατά 9,1% (-8,9% οι μισθοί και -9,7% το μη μισθολογικό κόστος). Οι περισσότεροι από τους εργαζομένους στον τομέα βρίσκονται τους τελευταίους μήνες στην πρώτη γραμμή, στην προσπάθεια για περιορισμό της εξάπλωσης της πανδημίας του κορονοϊού. Στον τομέα απασχολούνται 23.139 εργαζόμενοι.

Τέχνες, διασκέδαση και ψυχαγωγία: Το ωριαίο κόστος εργασίας μειώθηκε κατά 62,8% (-63,6% οι μισθοί και -57,7% το μη μισθολογικό κόστος). Είναι ο τομέας με τις μεγαλύτερες απώλειες. Απασχολούνται 6.866 εργαζόμενοι, ενώ 681 είναι εγγεγραμμένοι άνεργοι.

Άλλες δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών: Το ωριαίο κόστος εργασίας μειώθηκε κατά 15,2% (-15,8% οι μισθοί και -12,2% το μη μισθολογικό κόστος). Στον τομέα απασχολούνται 11.771 εργαζόμενοι.