Πρωτότυπη δράση της Σχολής Καλών Τεχνών του ΤΕΠΑΚ

Ένα από τα πιο ιστορικά και εμβληματικά ξενοδοχεία της Κύπρου, που για ογδόντα και πλέον χρόνια βρίσκεται σε λειτουργία και έχει ταυτιστεί ιδιαίτερα με τον τουρισμό της ορεινής Λεμεσού, επέλεξε ως πηγή έμπνευσης το Τμήμα Καλών Τεχνών του ΤΕΠΑΚ για τη διοργάνωση μιας πρωτότυπης δραστηριότητας που θα διαρκέσει για τους επόμενους έξι μήνες.

Πρόκειται για μια πρωτοποριακή έκθεση, η οποία έχει τη μορφή καλλιτεχνικών παρεμβάσεων στους χώρους του εμβληματικού Forest Park στην κοινότητα των Πλατρών, μέσα από την οποία επιδιώκεται να συνδυαστεί η γόνιμη δημιουργικότητα των εικαστικών με την πλούσια ιστορία του ξενοδοχείου. Την πρωτοβουλία γι’ αυτή τη δράση είχαν οι διδάσκοντες εικαστικοί του Τμήματος Καλών Τεχνών του ΤΕΠΑΚ με επικεφαλής την καθηγήτρια Κλίτσα Αντωνίου.

Στόχος της έκθεσης είναι να αναδείξει το αποικιακό και μεταποικιακό παρελθόν του ξενοδοχείου και κατ’ επέκταση των διακεκριμένων θαμώνων του αλλά και της Κύπρου γενικότερα. Η εικαστική αυτή παρέμβαση παίρνει αφορμή από το γεγονός ότι η διάσημη Αγγλίδα συγγραφέας και εξέχουσα εκπρόσωπος της λεγόμενης γοτθικής μυθοπλασίας, Δάφνη ντι Μωριέ, παραθέρισε στο ξενοδοχείο, ενώ σύμφωνα με ορισμένες αφηγήσεις συνέγραψε εκεί το 1936 μέρος και του πολυμεταφρασμένου και πολυδιαβασμένου μυθιστορήματός της «Ρεβέκκα», το οποίο διανθίζεται με αναφορές στο Forest Park και στο φυσικό περιβάλλον της περιοχής.

Η έκθεση πραγματεύεται ορισμένα από τα κεντρικά θέματα του βιβλίου της ντι Μωριέ, όπως είναι η αντίθεση ανάμεσα στην εμμονική αγάπη και το μίσος, τη μνήμη και τη νοσταλγία για τα περασμένα, την κοινωνική θέση της γυναίκας, αλλά και το ιστορικό πλαίσιο μέσα στο οποίο ολοκληρώθηκε το μυθιστόρημα. Αποκαλύπτεται, κατά κάποιον τρόπο, η Κύπρος της περιόδου του μεσοπολέμου και της βρετανικής αποικιοκρατίας.

Χωμένο στις βουνοπλαγιές των Πλατρών, το ξενοδοχείο, όπως επισημαίνουν οι διοργανωτές της έκθεσης, θυμίζει αυτό που ο Gaston Bachelard έχει περιγράψει στο έργο του «The Poetics of Space», ως «τη γαλήνια φωλιά και το παλιό σπίτι που συνυφαίνουν τον ρωμαλέο ιστό της οικειότητας στον αργαλειό του ονείρου». Τα έργα τέχνης στη συγκεκριμένη έκθεση επιχειρούν να λειτουργήσουν ώστε να απελευθερωθούν οι αναμνήσεις του ξενοδοχείου ως χώρου, χρησιμοποιώντας διάφορα καλλιτεχνικά μέσα όπως η ζωγραφική, οι δισδιάστατες και τρισδιάστατες εγκαταστάσεις, ο ήχος, η μουσική και οι ψηφιακές προβολές.

Αυτό που επιδιώκουν να πετύχουν, όπως εξηγούν οι εικαστικοί του ΤΕΠΑΚ, δεν είναι η απλή αναπαράσταση ή σύλληψη, αλλά να απευθυνθούν σε προβλήματα και προκλήσεις και να παραγάγουν αισθήσεις, θυμικές αντιδράσεις και εντάσεις. Γι’ αυτό, άλλωστε, και τα έργα διακόπτουν τη χωροταξία του ξενοδοχείου και του ιστορικού του ερείσματος, προκειμένου να προκαλέσουν τον επισκέπτη να θεωρήσει και να αναθεωρήσει την πολυσχιδή, διαπολιτισμική ιστορία και το μνημονικό απόθεμα του ξενοδοχείου και του περιβάλλοντος χώρου.

Όπως υποδεικνύουν, η ιστορία της βρετανικής αποικιοκρατίας στην Κύπρο και η επιστράτευση της οροσειράς του Τροόδους, ως αρχηγείου των αποικιακών δυνάμεων, καθώς και η ανάπτυξη της περιοχής ως τουριστικού θέρετρου για Βρετανούς απόδημους στη Μέση Ανατολή, προσφέρει ένα επιπρόσθετο στρώμα ιστορικού υλικού που απασχολεί τους καλλιτέχνες, παράλληλα με το διαπολιτισμικό υπόβαθρο του ίδιου του ξενοδοχείου.

Σήμερα, το ξενοδοχείο αξιοποιεί αφενός τη νοσταλγία του παρελθόντος που, στην προκειμένη περίπτωση, είναι το αποικιακό παρελθόν της Κύπρου και αφετέρου τη φήμη της ντι Μωριέ, προκειμένου να ανεγείρει ένα επινοημένο παρελθόν που έρχεται σε αντίθεση με τον περιβάλλοντα χώρο και τα μνημεία και κρησφύγετα των αγωνιστών του απελευθερωτικού αγώνα. Κατά συνέπεια, ο τόπος του ξενοδοχείου αναδεικνύεται σε σημείο σύγκρουσης ανάμεσα σε δύο πτυχές της κυπριακής ιστορίας.

Κάθε επισκέπτης της έκθεσης προσκαλείται να μεταφέρει προσωπικές ιστορίες και αναμνήσεις στο χώρο του Forest Park και να ακολουθήσει το δικό του ταξίδι μέσα από τα έργα τέχνης που θα είναι διάσπαρτα στις εγκαταστάσεις του ξενοδοχείου, βιώνοντας έτσι μια ιδιαίτερη συγκινησιακή εμπειρία.

Στην έκθεση, που αρχίζει στις 20 Δεκεμβρίου και θα διαρκέσει μέχρι και τον ερχόμενο Μάιο, συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Έβελυν Αναστασίου, Κλίτσα Αντωνίου, Παναγιώτης Δουκανάρης, Ελίνα Ιωάννου, Κυριάκος Κουσουλίδης, Μελίτα Κούτα, Γιάννος Οικονόμου, Ανδρέας Σάββα, Νίκος Σύννος, Σιμώνη Φιλίππου, Γιούλα Χατζηγεωργίου και Γιάννης Χρηστίδης.

Για την ιστορία, να αναφέρουμε ότι το Forest Park κτίστηκε το 1936 από οικογένεια Κυπρίων της Αιγύπτου και συγκεκριμένα τον Γεώργιο Σκυριανίδη, γιο του Ηρακλή Σκυριανιδή, ο οποίος στις αρχές του 20ού αιώνα λειτουργούσε το επίσης ιστορικό καφεμπάρ «Ακταίον» στην παραλία της Λεμεσού.

Ήταν, στην εποχή του, το πρώτο ξενοδοχείο της Κύπρου με διεθνείς προδιαγραφές, αφού, μεταξύ άλλων, διέθετε ατομικά μπάνια, τραπεζαρία, μπαρ, βιβλιοθήκη, μεγάλο σαλόνι, αίθουσα μπιλιάρδου, σάλα χορού αλλά και γήπεδο τένις.

Στο Forest Park φτιάχτηκε τη δεκαετία του ’40 και το πρώτο κυπριακό κοκτέιλ, το Brandy Sour, αποκλειστικά για τον Βασιλιά της Αιγύπτου Φαρούκ, ο οποίος κατά την παραμονή του στο ξενοδοχείο ζήτησε ένα ποτό σε χρώμα τσαγιού.