Ανοιχτός ορίζοντας

Μακρόνησος, 

η ιστορία πίσω από το έργο  

Άρχισα να γράφω για τη Μακρόνησο  τον Φεβρουάριο του 2018. Έψαχνα σπίτι στα Εξάρχεια με μια φίλη μου και έτσι βρεθήκαμε στην οδό  Σουλίου. Αυτός είναι ο δρόμος της μου είπε. Ο δρόμος που έμενε η Βαλεντίνη. Μου μίλησε για αυτήν, για τη ζωή της, για τον εμφύλιο, την εξορία, για τις πληγές της. Ένοιωσα να με βαραίνει ένα χρέος, και αυτό γιατί κατάλαβα πως υπήρχαν πολλές γυναίκες, δικές μου γυναίκες, δικές μου Βαλεντίνες που έμειναν ξεχασμένες ή καλύτερα μαντρωμένες σε γέρικα κεφάλια και που ήταν καταδικασμένες να χαθούν. Ένοιωσα πως το λιγότερο που θα μπορούσα να κάνω ήταν να σκαλίσω παλιές πληγές και να ζωντανέψω τη Μακρόνησο, το Νταχάου της Ελλάδας.  Να δώσω ξανά φωνή στο μέρος όπου μαρτυρήσαν χιλιάδες αγωνιστές, άντρες και γυναίκες, για τα πολιτικά τους πιστεύω.

Άρχισα λοιπόν να γράφω  για τη Μακρόνησο, για τη Δική μου Βαλεντίνη και γιατί κάποιος,  κάποτε θα έπρεπε να γράψει για αυτήν. Τώρα θα μου πείτε πως έχουν κυκλοφορήσει χιλιάδες βιβλία  για τον εμφύλιο. Ναι δεν αντιλέγω, όμως εκδόθηκαν για αυτούς που ήδη τα έζησαν ή τα γνωρίζουν.  Οι υπόλοιποι ξέχασαν, αγνόησαν, αποφάσισαν να βάλουν στην άκρη αυτό το κομμάτι της  ιστορίας. Δεν πίστευα ποτέ στο «…και τι έγινε; Πάμε μπροστά!». Αυτή η νοοτροπία είναι που μας οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στο να ξαναζήσουμε ανάλογους εφιάλτες.

Ρίχτηκα λοιπόν στη μελέτη. Τα βιβλία όμως δεν ήταν αρκετά, έπρεπε να μιλήσω με τους  γιους, τις  κόρες τους, με τις γυναίκες τις ίδιες αν μπορούσα, αν ήθελαν να τις συναντήσω. Γιατί βλέπετε όλο αυτό είναι ακόμα πληγή ανοιχτή και πονάει. Δεν μιλάνε εύκολα για τα παλιά και αυτές, οι λίγες που έχουν απομείνει, προτιμούν να κάθονται σε πάρκα στην Κυψέλη και να ταΐζουν τα περιστέρια. Δεν τα μπορούν άλλο τα αίματα. Για αυτό και τους είναι πιο εύκολο  συζητάνε για συνταγές και για ταπετσαρίες.

Το «Νταχάου» λοιπόν ζωντάνεψε. Και ζωντάνεψε μέσα από μαρτυρίες, μέσα από βιβλία, μέσα από  βλέμματα γνώριμα. Και εγώ  αγάπησα τις γυναίκες της Μακρονήσου. Κοιτούσαν  γλυκά  σαν τις μανάδες μας,  με μάτια γεμάτα  δίκιο. Αυτό μου έλεγαν τα μάτια τους …για το δίκιο. Και το δίκιο, μου είπαν,  το νοιώθεις όταν βαραίνει τον γιο, τον αδερφό σου, τον πατέρα, το αίμα σου.

Οι πηγές μου,  οι  αφηγήσεις που θέλησαν να μείνουν ανώνυμες, τα βιβλία : Μακρόνησος, Ιστορικός τόπος (Σύγχρονη εποχή)/ Μακρονήσι, Γιώργη Λαμπρινού/ Στρατόπεδα γυναικών – Αθήνα 1975, Ευαγγελία Φωτάκη, Αθ. Κωνσταντοπούλου, Στάσα Κεφαλίδου, Βικτώρια Θεοδώρου, Ρόζα Ιμβριώτη, Αφρώ Μαυροειδή Παντελέσκου/ Το μαρτυρικό τρίγωνο των εξόριστων γυναικών Χίος-Τρίκερι- Μακρονήσι, Ουρανία Στάβερη/ Γράμματα από το Μακρονήσι, Θέμου Κορνάρου/ Γυναίκες στην Εξορία, Ειρήνη Παπαδημητρίου Μαρουδή/ ΜΑΚΡΟΝΗΣΟΣ – Απόψε χτυπούνε τις γυναίκες, Νίτσας Γαβριηλίδου/ Γυναίκες στην εξορία, Λεύκα Ελένη  και η ταινία της Αλίντας Δημητρίου «Η ζωή στους βράχους».

Μιχάλης Παπαδόπουλος

Flea Theatre

Τακτικές παραστάσεις κάθε Σάββατο στις 20:30 και Κυριακή στις 19:00.

Πληροφορίες τηλ. 99251331.

Επιπλέον παραστάσεις: Τετάρτη 23 και Πέμπτη 24 Οκτωβρίου στις 20:30

Συντελεστές

Θέατρο Αντίλογος

Σκηνοθεσία: Αλεξία Παπαλαζάρου, Μουσική: Γιώργος Κάρβελλος, Σκηνικά και κοστούμια: Μαρίζα Παρτζίλη, Σχεδιασμός φωτισμού: Σταύρος Τάρταρης

Επί σκηνής: Γιάννα Λευκάτη, Μαργαρίτα Ζαχαρίου, Χριστίνα Χριστόφια, Ηλιάνα Κάκκουρα

 

 

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy