Ρίμα Μπεστάουι: Ήμασταν χαρούμενοι άνθρωποι…

Της Μαρίας Φράγκου

 

• Οι πορτοκαλιές και οι λεμονιές εδώ, μου θυμίζουν τόσο την πατρίδα μου. Οι φοινικιές στη Λάρνακα, επίσης
• Αγαπώ την Κύπρο για πολλούς λόγους. Γιατί μοιάζουμε ως λαός, γιατί μου προσφέρει ασφάλεια
• Όλοι οι Σύροι αγαπούσαμε και αγαπούμε τη χώρα μας. Κι αν η ανάγκη μάς οδήγησε να φύγουμε, δεν την ξεχνάμε τη χώρα μας…

 

Η πόλη της έσφυζε από ζωή και οι άνθρωποί της οργάνωναν τη ζωή τους, όπως συμβαίνει παντού σε μία ασφαλή πόλη. Οι εργαζόμενοι πήγαιναν στη δουλειά τους, οι νοικοκυρές στην αγορά να ψωνίσουν για το οικογενειακό τραπέζι και οι μαθητές και φοιτητές στα μαθήματά τους. Μια καθημερινή ημέρα στη Λατάκια δεν διέφερε από την καθημερινότητα καμιάς άλλης πόλης…

Λατάκια. Πόλη-λιμάνι της Συρίας, σημαντικό βιομηχανικό/βιοτεχνικό κέντρο της χώρας. Πόλος έλξης τουριστών από πολλά σημεία του πλανήτη, της Κύπρου μη εξαιρουμένης, αφού οι κρουαζιέρες προς τη Λατάκια έγραψαν ιστορία. Χιλιάδες Κυπρίων επισκέπτονταν την πόλη και όπως και οι υπόλοιποι τουρίστες του κόσμου, είχαν την ευκαιρία να ψωνίσουν, από υφάσματα και ρούχα, μέχρι και είδη προικός, εκμεταλλευόμενοι τη φθήνια των προϊόντων της.

Η Ρίμα Μπεστάουι, Παλαιστίνια από τη Συρία, από τη Λατάκια συγκεκριμένα, ζει εδώ και ένα χρόνο στη χώρα μας. Καθηγήτρια Αγγλικών και μητέρα ενός παιδιού, άφησε πίσω της πατρίδα και συγγενείς, αναζητώντας μια καλύτερη ζωή. Προπάντων ασφάλεια. Είναι σήμερα αιτήτρια ασύλου. Και περιμένει να αποκτήσει το καθεστώς του πρόσφυγα.

Συναντήσαμε τη Ρίμα και συνομιλήσαμε μαζί της. Για τον πριν και το μετά, για το δύσκολο ταξίδι της προσφυγιάς, για την παραμονή της στη Κύπρο και όλα όσα έζησε και ζει στην Κύπρο.

 

«Και νιώθαμε και ήμασταν ασφαλείς»

 

«Δεν είχαμε πόλεμο. Ήμασταν ασφαλείς, Ζούσαμε όμορφα. Μπορεί να μην ήταν αναπτυγμένη η πόλη, στα πρότυπα της Δαμασκού, αλλά ζούσαμε καλά. Δεν υπήρχε φτώχεια. Και νιώθαμε και ήμασταν ασφαλείς. Όλοι αγαπούσαμε όλους και όλοι σεβόμασταν όλους. Όπως κάθε άνθρωπος από τη Συρία, έτσι κι εμείς στη Λατάκια ήμασταν χαρούμενοι άνθρωποι. Η πόλη μου δεχόταν επισκέπτες από όλο τον κόσμο. Και Κύπριους. Πολλοί Κύπριοι επισκέπτονταν τη Συρία γενικά, τη Λατάκια ειδικά».

Κάθεται απέναντί μου, και τα όμορφα, στρογγυλά μάτια της «χαμογελούν» σε κάθε αναφορά στη χώρα της, στην πόλη της, ιδιαίτερα. «Μοιάζει με τη Λάρνακα η πόλη μου», μου λέει χαρούμενη. Κι αμέσως έρχεται η θλίψη. Γιατί  θα μιλήσει για τα άσχημα, για τις αιτίες του φευγιού της οικογένειάς της. Κι αυτά τα όμορφα μάτια, χάνουν τη λάμψη τους. «Όλοι οι Σύροι αγαπούσαμε και αγαπούμε τη χώρα μας. Κι αν η ανάγκη μάς οδήγησε να φύγουμε, δεν την ξεχνάμε τη χώρα μας…».

Μετά το γάμο της, η Ρίμα πήγε στο Ντουμπάι για να ζήσει. Κι εκεί, λέει, άκουγε από όλους λόγια θαυμασμού για τη Συρία και το επίπεδο ζωής, για το άρτιο σύστημα εκπαίδευσης, για το υψηλό επίπεδο της ιατρικής.

Μετά το διαζύγιό της επέστρεψε με το παιδί της στη χώρα της. Μα οι συνθήκες δεν επέτρεπαν ομαλή διαβίωση. Τα τρία της αδέλφια, πήραν την απόφαση να φύγουν. Ήταν το 2014. Μόνη επιλογή η Τουρκία. Κι από εκεί με με ένα πλοίο -και ξέρουμε όλοι ποια πλοία στοιβάζουν πρόσφυγες για να τους μεταφέρουν στη Γη της Επαγγελίας- έφτασαν στην Κύπρο. Αν και επιλογή τους ήταν η Ιταλία, έφτασαν στο νησί μας γιατί το πλοίο τους βούλιαξε. Και χρειάστηκε η βοήθεια των Ε/κ για να σωθούν… Με ελικόπτερα μεταφέρθηκαν στη στεριά.

 

Μοιάζουν οι λαοί μας

Η ίδια έφυγε με το παιδί της και τους γονείς της το 2018. Ήταν πιο «τυχεροί» αυτοί. Δεν πήραν τον κακοτράχαλο δρόμο της προσφυγιάς μέσα από τα βουνά για να πάνε στην Τουρκία κι εκεί, έρμαια των διακινητών να μπουν σε ένα φουσκωτό ή μια λαστιχένια λέμβο για να αναζητήσουν άλλο μέρος για να ζήσουν. Έφθασαν στην Κύπρο με αεροπλάνο και με το καθεστώς του αιτητή ασύλου, σήμερα, περιμένουν να κληθούν σε συνέντευξη που θα τούς διασφαλίσει το καθεστώς του πρόσφυγα. «Μια ευκαιρία είχα για να φύγω. Και μόνο στην Κύπρο μπορούσα να έρθω. Όλοι οι άλλοι πήγαιναν στην Τουρκία». Πώς ήταν οι πρώτες μέρες στην Κύπρο; «Δύσκολα. Πολύ. Αλλά ζούσα με την ελπίδα ότι θα γίνουν καλύτερες οι μέρες. Εξάλλου, έχουν τόσα κοινά οι χώρες μας… Φύγαμε από τη χώρα, λόγω του πολέμου. Και της κατάστασης που διαμορφωνόταν. Ήμασταν όλοι στρεσαρισμένοι, ψυχολογικά απογοητευμένοι… Δεν μπορούσαμε να καλύψουμε τις βασικές μας ανάγκες. Χωρίς νερό, χωρίς γκάζι, χωρίς πετρέλαιο… Στερούμασταν βασικά αγαθά. Όλα ακρίβαιναν. Και ασφάλεια καμιά δεν υπήρχε πλέον. Ούτε τα παιδιά μπορούσαν πια να πάνε μόνα στο σχολείο. Ένα χάος κυριαρχούσε.

Οι πορτοκαλιές και οι λεμονιές εδώ, μου θυμίζουν τόσο την πατρίδα μου. Οι φοινικιές στη Λάρνακα, επίσης. Αγαπώ την Κύπρο για πολλούς λόγους. Γιατί μοιάζουμε ως λαός. Έχουμε τόσα κοινά στην κουλτούρα μας, δυνατούς οικογενειακούς δεσμούς. Αγαπώ την Κύπρο γιατί εδώ βρήκε ασφάλεια όλη η οικογένειά μου. Το παιδί μου, οι γονείς μου και ο αδελφός μου. Τα άλλα δύο μου αδέλφια ζουν στη Γερμανία και μπορούν εύκολα να έρθουν εδώ και να σμίξει ξανά η οικογένεια. Αγαπώ την Κύπρο γιατί είναι μικρή χώρα και μπόρεσα εύκολα να ενταχθώ στην κοινωνία. Το ίδιο και το παιδί μου. Οι πρώτες δύσκολες μέρες που δεν γνωρίζαμε τη γλώσσα, που δεν ξέραμε κανέναν, πέρασαν. Ναι, ήταν δύσκολα. Και για το παιδί μου, ακόμα περισσότερο που πήγαινε σχολείο χωρίς να καταλαβαίνει λέξη Ελληνικά, χωρίς να έχει έναν φίλο…».

Στη Συρία, η Ρίμα εργαζόταν ως καθηγήτρια Αγγλικών και ήταν εργαζόμενη πλήρους απασχόλησης. Για αυτό και σήμερα δεν μπορεί να κάθεται, χωρίς να κάνει τίποτα. Η ίδια πήγε στο πανεπιστήμιο για να μάθει Ελληνικά, έτσι μπορούσε να βοηθά και τον γιο της στο σχολείο. Ως εκ τούτου, θέλει να παρακινήσει τις συμπατριώτισσές της να μη μένουν αδρανείς. Να μη μένουν στο σπίτι απομονωμένες. Να βγουν έξω, να δραστηριοποιηθούν σε τομείς που τους ενδιαφέρει. Καμία προκατάληψη να μην τους στερήσει τη ζωή. Να ενταχθούν στο κοινωνικό σύνολο.

«Αποκτήσαμε φίλους, δημιουργήσαμε δεσμούς φιλίας και αγάπης. Νιώθω, πλέον, άνετα εδώ. Έχω κοινωνική ζωή, συμμετέχω σε εκδηλώσεις για τους πρόσφυγες και ως εθελόντρια σε σχετικά ευρωπαϊκά προγράμματα, έρχομαι σε επαφή με πολύ κόσμο».

Η Ρίμα θέλει να ζήσει στη χώρα μας, χωρίς να ντρέπεται. Χωρίς φόβο και με ασφάλεια. Ονειρεύεται ένα μέλλον που θα της διασφαλίσει οικονομική ανεξαρτησία και ο γιος της θα είναι πλήρως ενταγμένος στην κυπριακή κοινωνία. Οι γονείς της ήταν μάγειροι στη χώρα τους και ονειρεύεται για αυτούς να μπορέσουν να συνεχίσουν αυτό που έκαναν στη Λατάκια.

Πόσο παρακολουθεί τα διαδραματιζόμενα στη χώρα της σήμερα; Μόνο από τις συνομιλίες με τα ξαδέλφια της μαθαίνει νέα από τη χώρα της η Ρίμα. Δεν μπορεί να παρακολουθήσει ειδήσεις, δεν μπορεί πια να βλέπει την τόση καταστροφή…  «Όλοι οι Σύροι αγαπούμε τη χώρα μας. Αν δεν ήταν ο πόλεμος, αν δεν υπήρχε η ανασφάλεια δεν θα φεύγαμε. Αγαπούμε την Κύπρο και ευχόμαστε τα καλύτερα για τη χώρα σας. Για τη χώρα που μας έδωσε ασφάλεια».

 

ΠΛΑΙΣΙΟ

Δυνατές και ανεξάρτητες οι γυναίκες μας

 

Ρωτήσαμε τη Ρίμα για τη θέση της γυναίκας στη Συρία σήμερα. «Οι γυναίκες στη χώρα μου είναι δυνατές. Και ανεξάρτητες. Απολαμβάνουν τα πλεονεκτήματα της τεχνολογίας και με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σήμερα, έρχονται σε επαφή με όλο τον κόσμο. Οι Ευρωπαίοι έχουν μια άλλη εικόνα, λανθασμένη, για τη γυναίκα της Συρίας. Νομίζουν πως είναι 100 χρόνια πίσω η γυναίκα της Συρίας. Όχι δεν είναι έτσι τα πράγματα. Το μόνο πρόβλημα της γυναίκας της Συρίας, είναι ο πόλεμος. Όπως είναι και για όλο τον κόσμο.

Η ίδια η Ρίμα έχει συντονιστικό ρόλο σε προγράμματα της Aware. Έχει ενεργό ρόλο στο πρόγραμμα First Step -καταπιάνεται με θέματα εξεύρεσης απασχόλησης για τους πρόσφυγες- στα προγράμματα «Ανοιχτή Κοινωνία» (προγράμματα ένταξης από Τοπικές Αρχές) και στο BE AWARE, στην εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης και της τοπικής κοινωνίας.