Ρίτσος και Χικμέτ μάς δείχνουν το δρόμο

Του Κωνσταντίνου Χριστοδουλίδη

 

Πάνω που η απελπισία και η απογοήτευση για τα αδιέξοδα στο Κυπριακό άρχισαν να φωλιάζουν στην ψυχή, την καρδιά και το μυαλό μου, το ένστικτό μου με οδήγησε το βράδυ της Τρίτης 14 του Μάρτη, στο δημοτικό θέατρο της Λάρνακας. Εκεί όπου η Επαρχιακή Επιτροπή του ΑΚΕΛ Λάρνακας και το CTP Τρικώμου διοργάνωσαν εκδήλωση αφιερωμένη στους μέγιστους ποιητές Γιάννη Ρίτσο και Ναζίμ Χικμέτ, προς τιμήν της 26ης Επαρχιακής Συνδιάσκεψης ΑΚΕΛ Λάρνακας.

Αυτή μου η κίνηση να παρακολουθήσω το αφιέρωμα τούτο, απεδείχθη σοφή και λυτρωτική. Ήταν ό,τι χρειαζόταν για να αφυπνιστούν οι εσωτερικές δυνάμεις και αντιστάσεις, να γεμίσει το είναι μου με πίστη και αισιοδοξία και να επιστρέψω σπίτι μου ανανεωμένος και έτοιμος για τους αγώνες που απαιτούνται για να σωθεί ο τόπος μας, όσο κι αν αυτή την ώρα δείχνουν όλα μαύρα.

Η παράσταση με απλή, κατανοητή και μαεστρικά δεμένη καλλιτεχνική φόρμα, ξεπέρασε με υπέροχο τρόπο το «πρόβλημα» των δύο διαφορετικών γλωσσών (εδώ καθοριστική ήταν η συμβολή του πανταχού παρόντος Χασάν μας). Οι επί σκηνής συντελεστές της παράστασης ένας Τ/κ και μία Ε/κ ηθοποιός, ένας Τ/κ και μία Ε/κ αφηγητής, μια Τ/κ τραγουδίστρια, ένας Τ/κ πιανίστας, μια Ε/κ στο πιάνο και στο τραγούδι και μια Ε/κ χορεύτρια, ΟΛΟΙ νεαροί (άλλη μια σημαντική λεπτομέρεια που πιστώνεται στους εμπνευστές του εγχειρήματος), με τη βοήθεια οπτικοακουστικών μέσων και γραπτών μεταφράσεων, εκεί και όπου η ζωντανή μετάφραση δεν ήταν αναγκαία, ανέδειξαν με περισσή ευαισθησία και ήθος, το μεγαλείο των δύο τεράστιων αυτών αγωνιστών-δημιουργών, των γειτονικών και μονίμως υπό σύγκρουση χωρών, της Ελλάδας και της Τουρκίας. Η έχουσα την καλλιτεχνική επιμέλεια Δώρα Σωτηρίου μαζί με όλους τους συντελεστές που συμμετείχαν αμισθί, πέτυχαν ένα θαυμαστό αποτέλεσμα.

Ρίτσος και Χικμέτ σε συνθήκες απείρως δυσκολότερες από τις σημερινές και έχοντας να αντιμετωπίσουν δικτατορικά και φασιστικά καθεστώτα, δεν ταλαντεύτηκαν ούτε στιγμή. Ο ένας στα ξερονήσια και ανάμεσα στα βασανιστήρια και τους εξευτελισμούς, την πείνα και τις εικονικές εκτελέσεις, ο άλλος μέσα από μπουντρούμια όπου τον έκλεισαν για δεκαετίες, έβρισκαν τη δύναμη και πάνω σε κουτιά τσιγάρων, σε πέτρες και σε ό,τι άλλο έβρισκαν μετέτρεπαν τα οράματά τους για την παγκόσμια ειρήνη και για μια καλύτερη ζωή για όλους τους ανθρώπους, σε αξεπέραστης δύναμης, αξίας και ομορφιάς στίχους. Συγκλονίζουν οι στίχοι του Χικμέτ που λένε «… αν δεν καώ εγώ, αν δεν καείς εσύ, αν δεν καούμε εμείς, πώς θα γενούνε τα σκοτάδια φως…» ή το «… αν η μισή μου καρδιά βρίσκεται γιατρέ μου εδώ πέρα, η άλλη μισή στην Κίνα βρίσκεται…» και ο ανεπανάληπτος στίχος του Ρίτσου, που ταιριάζει «γάντι» στην Κύπρο μας, που λέει «… εμείς δεν τραγουδάμε για να ξεχωρίσουμε αδελφέ μου απ’ τον κόσμο, ΕΜΕΙΣ ΤΡΑΓΟΥΔΑΜΕ ΓΙΑ ΝΑ ΣΜΙΞΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ» (ο στίχος με κεφαλαία ήταν και ο τίτλος της παράστασης).

Όταν αυτοί οι άνθρωποι που ήρθαν φάτσα με το θάνατο, όχι λίγες φορές στη διάρκεια της ζωής τους, εξελίχθηκαν σε οικουμενικούς ποιητές και υπηρέτησαν με τόσο πάθος την ειρήνη μεταξύ των χωρών τους, αλλά και την παγκόσμια ειρήνη και ταυτόχρονα έδωσαν με το έργο τους δύναμη στους αγώνες για καλύτερη ζωή και σοσιαλισμό, δεν δικαιούμαστε εμείς να ολιγωρούμε και να παραιτούμαστε μπροστά σε δυσκολίες και προβλήματα. Τούτη την περίοδο που η πατρίδα μας κινδυνεύει ξανά από εθνικιστικούς αλυτρωτισμούς να οδηγηθεί σε νέες περιπέτειες, το κόμμα μας με τη δράση του και την πολιτική του αναδεικνύεται αντάξιο των δύο ποιητών. Ας συσπειρωθούμε με σθένος και αποφασιστικότητα, γύρω από την πολιτική αυτή κι ας δυναμώσουμε με όλη την ψυχή μας τις δικοινοτικές δράσεις, που είναι η απάντηση στις καταστροφικές κινήσεις του εθνικισμού.

Ένα μεγάλο ευχαριστώ στο ΑΚΕΛ Λάρνακας και το CTP Τρικώμου και ιδιαίτερα σε όσους συνέβαλαν στη σύλληψη και υλοποίηση της παράστασης. Σας βεβαιώνω ότι προσφέρατε πατριωτική υπηρεσία στον τόπο μας την κατάλληλη στιγμή και πως δεν υπήρχε καλύτερος τρόπος να τιμήσετε την προσεχή σας συνδιάσκεψη. Καλές επιτυχίες στη συνδιάσκεψη και πάντα τέτοια.