Σε κατάσταση δύσπνοιας έφερε τον εµποροβιοµηχανικό κόσµο η εκτόξευση των τιµών

Τα αλυσιδωτά προβλήµατα που επέφερε η πανδηµία διαιωνίζονται µε τις πολιτικές και τις πρακτικές της κυβέρνησης

∆ιαχρονικό πρόβληµα για τους εµποροβιοµήχανους αποτελούν και οι απίστευτες καθυστερήσεις στα δικαστήρια που επιλαµβάνονται εµπορικών διαφορών

 

Του

Χρήστου Χαραλάµπους

Η εκτόξευση των τιµών των πρώτων υλών, η αυξανόµενη τιµή στην ενέργεια και αναµφίβολα το πολύ µεγάλο κόστος στο εισαγωγικό και εξαγωγικό εµπόριο, εξαιτίας και των λιµενικών τελών, αποτελούν µερικά µόνο από τα προβλήµατα που παρέθεσαν µιλώντας στη «Χαραυγή» εκπρόσωποι οργανωµένων εµποροβιοµηχανικών φορέων αλλά και µεµονωµένοι επιχειρηµατίες. Ειδικότερα σε ό,τι αφορά το υψηλό κόστος, γενική είναι η εκτίµηση ότι αν δεν γίνει κατορθωτή µια σωστή διαχείρισή του, αναγκαστικά θα µετακυλιστούν στους καταναλωτές, µε ό,τι αυτό µπορεί να συνεπάγεται, ιδιαίτερα για τις οικονοµικά ευάλωτες οµάδες του πληθυσµού.

Τονίζεται έντονα το γεγονός ότι «η κυβέρνηση δεν είναι καθόλου υποβοηθητική ώστε να ανατραπούν αυτά τα αρνητικά δεδοµένα». Ναι µεν υπάρχουν διάφορες ευκαιρίες µε προγράµµατα στήριξης που εξαγγέλλονται κατά καιρούς, αλλά στην καθηµερινότητά τους οι επιχειρήσεις νιώθουν έντονα ότι δεν έχουν επαρκή και ουσιαστική στήριξη από το κράτος. Κι αυτό, εκτός των άλλων, αποδεικνύεται και µέσα από το καθεστώς των αυξηµένων τελών που επικρατεί στο λιµάνι της Λεµεσού ως απόρροια της ιδιωτικοποίησης των υπηρεσιών του.

Η κύρια ευθύνη γι’ αυτή την κατάσταση επιρρίπτεται στην κυβέρνησης, αφού υπάρχει κάποια συµφωνία του κράτους µε τις διαχειρίστριες εταιρείες, για την οποία συµφωνία δεν συµφωνεί ο εµπορικός και επιχειρηµατικός κόσµος του τόπου. Αυτό που τελικά έγινε, όπως χαρακτηριστικά επισηµαίνουν, είναι ότι «το κράτος έπιασε από το λαιµό αυτές τις εταιρείες να του δίνουν ένα µεγάλο ποσοστό των εσόδων τους, οπότε οι εταιρείες που είναι ξένες δεν ενδιαφέρονται για την κυπριακή οικονοµία και τα φορτώνουν στους χρήστες».

Ένα άλλο εξαιρετικά σηµαντικό πρόβληµα που αντιµετωπίζει το σύνολο σχεδόν των επιχειρήσεων είναι η έλλειψη προσωπικού. ∆εν υπάρχει κλάδος της επιχειρηµατικής δραστηριότητας που να έχει τους ανάλογους εξειδικευµένους εργαζόµενους. Υπάρχουν ελλείψεις εξειδικευµένου εργατικού δυναµικού, σοβαρές ελλείψεις προσωπικού στα ξενοδοχεία, ενώ έντονος προβληµατισµός υπάρχει και στο  καζίνο που θα λειτουργήσει σύντοµα στη Λεµεσό και προγραµµατίζει, όπως µας αναφέρθηκε, να προσλάβει µέχρι το καλοκαίρι 1.700 άτοµα, τα οποία όµως δεν υπάρχουν.

Ως βραχυπρόθεσµη λύση στο πρόβληµα, ο εµποροβιοµηχανικός κόσµος βλέπει την εισαγωγή ξένου εργατικού δυναµικού. «∆εν υπάρχει άλλη επιλογή, αφού η Κύπρος αλλά και οι χώρες της ΕΕ δεν µπορούν να ανταποκριθούν στις υπάρχουσες ανάγκες», όπως υποδεικνύουν, επισηµαίνοντας ωστόσο ότι «η επιλογή της εξασφάλισης προσωπικού από τρίτες χώρες δηµιουργεί άλλα ζητήµατα για τους εργοδότες, οι οποίοι είναι υποχρεωµένοι να επωµισθούν επιπλέον ευθύνες για στέγαση, ασφάλεια κ.λπ».

∆ιαχρονικό πρόβληµα για τους εµποροβιοµήχανους αποτελούν και οι απίστευτες καθυστερήσεις στα δικαστήρια που επιλαµβάνονται εµπορικών διαφορών και κατά κύριο λόγο χρειάζεται να περάσουν πέντε ή και περισσότερα χρόνια για την εκδίκαση µιας υπόθεσης.

«Αυτό που προσπαθούν να δηµιουργήσουν τώρα είναι ένα δικαστήριο που θα εκδικάζει εµπορικές διαφορές άνω των 2 εκ. ευρώ, που ναι µεν είναι και αυτό καλό, αλλά αφορά µόνο µεγάλες επιχειρήσεις, οπότε µένουν απ’ έξω οι µικροµεσαίες επιχειρήσεις στις οποίες αφορούν και οι περισσότερες υποθέσεις που εκκρεµούν», σηµειώνει εκπρόσωπος του ΕΒΕΛ, υποδεικνύοντας ότι µε αυτόν τον τρόπο «δεν θα υπάρξει λύση στην απονοµή δικαιοσύνης επί εµπορικών διαφορών».

«Κόβουν τα πόδια» οι χρεώσεις στο λιµάνι

Στο λιµάνι της Λεµεσού, που αποτελεί και τον µεγαλύτερο εµπορικό πνεύµονα της κυπριακής οικονοµίας, εστιάζεται η βασική πηγή των προβληµάτων που αναζητούν ριζικές και αποτελεσµατικές λύσεις.

Τα παράπονα που διατυπώνονται αφορούν κατά κύριο λόγο τις χρεώσεις και τα τέλη. Κάποιες πρώτες ταρίφες είναι οι λεγόµενες ρυθµισµένες. Όµως το πρόβληµα, όπως επισηµαίνεται, ξεκινά από τις µη ρυθµισµένες, «όπου εναπόκειται στον διαχειριστή του λιµανιού να κάνει ό,τι θέλει».

Σε πολλές περιπτώσεις εµπόρων και επιχειρηµατιών γίνεται λόγος για πολλαπλασιασµό των εξόδων τους. Το πρόβληµα είναι δυσεπίλυτο, για τον απλούστατο λόγο ότι στα παράπονα που γίνονται στις ιδιωτικές εταιρείες στις οποίες παραχωρήθηκε η διαχείριση βασικών υπηρεσιών του λιµανιού, η απάντηση είναι ότι πληρώνουν το 58% ή και το 62% των εσόδων τους στο κράτος κι αυτό µε βάση τις πρόνοιες της συµφωνίας ιδιωτικοποίησης. Οι διαχειρίστριες εταιρείες φαίνεται ότι ερµηνεύουν τις πρόνοιες της συµφωνίας κατά το δοκούν, κάτι που αποτελεί και εκτίµηση του ΚΕΒΕ, το οποίο µε διάφορα επιχειρήµατα προσπαθεί να ανακόψει την επέκταση των ανεξέλεγκτων αυξήσεων στα τέλη που επιβάλλονται.

Σε ό,τι αφορά τις διακινήσεις εµπορευµατοκιβωτίων που φεύγουν από την Κύπρο, η κατάσταση θεωρείται βελτιωµένη, ωστόσο γενικότερα παρατηρούνται καθυστερήσεις στο εµπόριο, για τις οποίες δίνονται διάφορες εξηγήσεις. Οι Κινέζοι, για παράδειγµα, λένε ότι δεν έχουν επαρκή ποσότητα εµπορευµατοκιβωτίων κι ως εκ τούτου και το κόστος των ναυτιλιακών εταιρειών έχει ανέβει. «Το κόστος για να στείλεις ένα εµπορευµατοκιβώτιο από την Κίνα στην Κύπρο, σήµερα είναι τριπλάσιο από ό,τι ίσχυε πριν», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται και εκφράζεται η ανησυχία ότι «αυτή η κατάσταση δεν θα σταµατήσει… είναι µια τάση και ένας κύκλος της αγοράς που µπορεί να επεκταθεί και στην επόµενη πενταετία».

Το ΚΕΒΕ δεν είναι η πρώτη φορά που κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για διάβρωση της ανταγωνιστικότητας της λιµενικής βιοµηχανίας εξαιτίας αυθαίρετων και υπερβολικών αυξήσεων στις χρεώσεις στο λιµάνι της Λεµεσού, οι οποίες αυξήσεις αγγίζουν σε κάποιες περιπτώσεις και το 200% ακόµα και σε βασικές υπηρεσίες.

Επανειληµµένα το ΚΕΒΕ έχει ζητήσει από τις διαχειρίστριες εταιρείες του λιµανιού να αναλογιστούν τις ευθύνες τους έναντι της οικονοµίας του τόπου και να τερµατίσουν αδικαιολόγητες και ετσιθελικές αυξήσεις, καλώντας ταυτόχρονα και το κράτος να ασκεί επαρκή και αποτελεσµατικό έλεγχο στις αυξήσεις που επιβάλλονται. Όπως αποδεικνύεται όµως, τέτοιου είδους επισηµάνσεις και υποδείξεις καταλήγουν σε ώτα µη ακουόντων.

 

 

Προσπάθειες ανάκαμψης…
Σε κλοιό οικονομικών δυσχερειών και άλλων προβλημάτων που επηρεάζουν την ομαλή εξέλιξη της καθημερινής δραστηριότητας και αποδοτικότητάς του βρίσκεται ο εμποροβιομηχανικός κόσμος του τόπου. Κι αυτό αποδίδεται από τους ίδιους τους επηρεαζόμενους, τόσο στις συγκυρίες που δημιουργήθηκαν λόγω της πανδημίας, η οποία οδήγησε για πολύ χρόνο σε «παράλυση» την  οικονομία, όσο κυρίως στις πολιτικές και πρακτικές που εφαρμόζονται από το κράτος και κάθε άλλο αποδεικνύονται υποβοηθητικές στις προσπάθειες ανάκαμψης που καταβάλλουν οι εμποροβιομήχανοι και γενικότερα οι επιχειρήσεις.

 

Ετσιθελισμός των εταιρειών και σε βάρος των εργαζομένων

Αν οι ιδιωτικές εταιρείες στις οποίες η κυβέρνηση ξεπούλησε το λιμάνι στραγγαλίζουν την οικονομία με τα αβάσταχτα τέλη που επιβάλλουν στον εμποροβιομηχανικό κόσμο, άλλο τόσο καταστρατηγούν βασικά δικαιώματα των εργαζομένων, με αποτέλεσμα τις δικαιολογημένες αντιδράσεις και διαμαρτυρίες που με τη σειρά τους επηρεάζουν σε κάποιο βαθμό την ομαλή λειτουργία βασικών υπηρεσιών εξυπηρέτησης του εμπορίου.
Κυρίαρχο στοιχείο στις ετσιθελικές συμπεριφορές των εταιρειών σε βάρος των εργαζομένων αποτελεί η παρατεταμένη και προκλητική στάση τους στο ζήτημα της ανανέωσης της Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, θέμα για το οποίο στις επανειλημμ ένες διαμαρτυρίες των επηρεαζόμενων δίνονται υποσχέσεις και δεσμεύσεις, οι οποίες όμως δεν τηρούνται.
Ενδεικτικό της ετσιθελικής συμπεριφοράς των εταιρειών είναι και το γεγονός ότι για ικανοποίηση του αιτήματος για ανανέωση της Συλλογικής Σύμβασης, η οποία έχει λήξει από τον Δεκέμβριο του 2020, οι συντεχνίες των εργαζομένων ΣΕΓΔΑΜΕΛΙΝ-ΠΕΟ και ΟΜΕΠΕΓΕ-ΣΕΚ απηύθυναν τρεις προειδοποιήσεις προς τους εργοδότες Eurogate Container Terminal Limassol και DP World Limassol, ενώ στο Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων του ΥΕΠΚΑ πραγματοποιήθηκαν πέραν των δέκα συναντήσεων, χωρίς όμως κανένα αποτέλεσμα.
Μη αφήνοντας άλλο περιθώριο, οι εταιρείες «οδηγηθήκαμε την περασμένη εβδομάδα σε μια ακόμα διαμαρτυρία με μονόωρη στάση εργασίας», αναφέρει εκπρόσωπος της ΠΕΟ, προειδοποιώντας ότι «τα μέτρα θα κλιμακωθούν αν δεν υπάρξουν θετικές εξελίξεις που να οδηγούν στην ανανέωση της σύμβασης και η ευθύνη θα βαραίνει αποκλειστικά τους εργοδότες».