Ανοίγουν νέοι ορίζοντες, έτσι ώστε να αφουγκράζεται τις προσδοκίες της κοινωνίας και να λειτουργεί με ρεαλισμό
Του ειδικού μας συνεργάτη Ευάγγελου Αρεταίου
Καθώς η Τουρκία ζει μέσα στις αναταράξεις των όσων ισχυρίζεται ο φυγόδικος Σεντάτ Πεκέρ για τις σχέσεις του καθεστώτος με το οργανωμένο έγκλημα και το ΑΚΡ καταγράφει μια σταδιακή και σταθερή μείωση των ποσοστών του, η τουρκική αντιπολίτευση βρίσκεται σε μια περίοδο βαθιών μεταλλάξεων που την φέρνουν πολύ πιο κοντά στον παλμό του σημαντικότερου μέρους της κοινωνίας. Τόσο το «κεμαλικό» Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) όσο και το Καλό Κόμμα (ΙΥΙ) βρίσκονται εν μέσω μεγάλων αλλαγών στον τρόπο με τον οποίο επανεξετάζουν την εκκοσμίκευση και το Ισλάμ στην τουρκική κοινωνία, αλλά και τον παραδοσιακό τουρκικό εθνικισμό. Παράλληλα, το DEVA του Αλί Μπαμπατζάν αναδεικνύεται αργά αλλά σταθερά ως ένας εν δυνάμει πόλος έλξης ορισμένων απογοητευμένων συντηρητικών αστών, ενώ το φιλοκουρδικό HDP δείχνει να κρατά τα ποσοστά του πάνω από το όριο του 10%.
Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης που δημοσίευσε στις 21 Μαΐου το ΕΛΙΑΜΕΠ, με τίτλο «Αλλάζουν οι καιροί; Τρία κόμματα της τουρκικής αντιπολίτευσης», το CHP, το IYI και το DEVA έχουν εισέλθει σε μια διαδικασία μέσα από την οποία αναδεικνύεται σταδιακά ένας νέος πολιτικός λόγος και μια καινούργια αντιμετώπιση των βασικών εννοιών της εκκοσμίκευσης και του εθνικισμού. Οι αλλαγές αυτές πυροδοτούνται από το κλίμα «ανταγωνιστικού αυταρχισμού» που κυριαρχεί στην Τουρκία, ενός αυταρχισμού που αφήνει περιθώρια στα κόμματα της αντιπολίτευσης να κινούνται και να προσπαθούν να προσελκύσουν νέους ψηφοφόρους και παράλληλα τα αναγκάζουν να μεταλλάσσονται, ώστε να έρθουν πιο κοντά στις ανάγκες και τις προσδοκίες του σημαντικότερου μέρους της κοινωνίας.
CHP, εκκοσμίκευση και εθνικισμός
Το CHP, μετά την ανάδειξη του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου στην ηγεσία του κόμματος το 2010, έχει εισέλθει σε μια περίοδο βαθιών αλλαγών, οι οποίες έχουν φέρει έναν αέρα εκσυγχρονισμού στο παραδοσιακό αυτό «κεμαλικό» κόμμα, καθιστώντας το σήμερα το πιο ελκυστικό κόμμα ανάμεσα στους νέους ψηφοφόρους. Σύμφωνα με έρευνα της έγκριτης εταιρείας δημοσκοπήσεων Metropoll που δημοσιεύθηκε πρόσφατα, το 33% των πολιτών που θα ψηφίσουν για πρώτη φορά στις επόμενες εκλογές θα ψηφίσουν το CHP, ενώ μόνο το 25% θα ψηφίσουν το ΑΚΡ, ενώ για πολλά χρόνια το κόμμα του Ταγίπ Ερντογάν είχε την ισχυρότερη δυναμική να προσελκύει τους νέους.
Το CHP με τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου δείχνει ότι καταφέρνει αργά αλλά σταθερά να έρθει πιο κοντά στις αληθινές ανάγκες της κοινωνίας και να την αφουγκράζεται πολύ καλύτερα σε σχέση με το παρελθόν, καθώς έχει τη δυναμική να κάνει σημαντικές υπερβάσεις τόσο όσον αφορά το Ισλάμ, έχοντας αφήσει πίσω του την παραδοσιακή «κεμαλική» επιθετική εκκοσμίκευση, όσο και τον σκληρό εθνικισμό, αφήνοντας έτσι ανοιχτή την «πόρτα» συνεννόησης και συνεργασίας με τους Κούρδους.
Κόπωση της κοινωνίας, IYI και DEVA
Το IYI, παρόλο που προήλθε από τα σπλάχνα του Κόμματος της Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ), βρίσκεται και αυτό σε μια περίοδο μετάλλαξης, κρατώντας προσεκτικές αποστάσεις από τον εθνικισμό των Γκρίζων Λύκων και σταδιακά υιοθετώντας έναν πιο μετριοπαθή εθνικισμό, με τη δυναμική να αναπτύξει μια πιο ανοιχτή πολιτική απέναντι στην κοινωνία, η οποία εμφανίζει σημάδια κόπωσης απέναντι στον αποκλειστικό και αναθεωρητικό εθνικισμό του σημερινού καθεστώτος. Το DEVA αναδεικνύεται σταδιακά ως ένα «μετα-ισλαμικό και μετά-κεμαλικό» κόμμα, το οποίο προσπαθεί συστηματικά να αναπτύξει ένα εκσυγχρονιστικό πολιτικό και κοινωνικό αφήγημα, έχοντας έτσι τη δυναμική να προσελκύσει ένα σημαντικό μέρος των λεγόμενων «ανήσυχων συντηρητικών αστών», των νέων αστικών τάξεων που δημιούργησε το ΑΚΡ αλλά που σήμερα εμφανίζονται απογοητευμένες από τις πολιτικές του κόμματος και του Ταγίπ Ερντογάν.
Όλες οι αλλαγές αυτές βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, αλλά σηματοδοτούν αναμφισβήτητα μια νέα περίοδο στην τουρκική πολιτική, καθώς έχουν ανοίξει νέους ορίζοντες για την ικανότητα της αντιπολίτευσης να αφουγκράζεται τις προσδοκίες της κοινωνίας και να λειτουργήσει ενδεχομένως με ρεαλισμό και πολιτική ωριμότητα. Καθώς η κατάσταση στην Τουρκία παραμένει ιδιαίτερα ρευστή, οι προβλέψεις για το μέλλον της διαδικασίας των μεταλλάξεων αυτών δεν μπορούν παρά να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές. Ωστόσο, εφόσον η πορεία της διαδικασίας αυτής συνεχιστεί, η τουρκική αντιπολίτευση έχει τη δυναμική να αποτελέσει μια πραγματική εναλλακτική και να οδηγήσει τη χώρα σε μια διαφορετική πορεία.
Βασικό επίτευγμα και πλεονέκτημα των τριών αυτών κομμάτων της αντιπολίτευσης είναι ότι για πρώτη φορά δείχνουν ότι έχουν αναπτύξει την ικανότητα να συμβαδίζουν με την κοινωνία και τις μεγάλες αλλαγές που συντελούνται στους κόλπους της και να ακολουθούν τον άνεμο της βαθιάς δυναμικής εκσυγχρονισμού που φυσάει στην Τουρκία, πίσω από το πέπλο του ακραίου εθνικιστικού και ισλαμικού αφηγήματος της σημερινής κυβέρνησης.
Aκολουθήστε μας στο Google News
