Σηµαντικές επιπτώσεις και για τους Τουρκοκυπρίους από τον πόλεµο στην Ουκρανία

Θα επανέλθει σενάριο επίλυσης του Κυπριακού στη βάση χαλαρής οµοσπονδίας. Από τις εξελίξεις που τροχοδροµούνται σε πολιτικό επίπεδο δεν θα µείνουν ανεπηρέαστες ούτε οι διεργασίες επίλυσης του κυπριακού προβλήµατος. Ο Nuri Sılay, υπό την ιδιότητά του ως µέλος της ηγεσίας του Κόµµατος ∆ηµοκρατικής Κοινωνίας, εκτιµά ότι ο πόλεµος στην Ουκρανία και τα νέα δεδοµένα που θα δηµιουργήσει θα αλλάξουν και τα δεδοµένα που αφορούν τη λύση του Κυπριακού.

Στα κατεχόµενα εκτιµούν, είπε, ότι το Κυπριακό θα µπει σε µια νέα φάση λόγω του πολέµου στην Ουκρανία και θα αλλάξει τα γεωστρατηγικά δεδοµένα στην Ανατολική Μεσόγειο προς όφελος της Τουρκίας και του ψευδοκράτους. Πιστεύουν ότι η προσπάθεια απεξάρτησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τη Ρωσία στον τοµέα της ενέργειας θα επενεργήσει, τελικά, θετικά για την Τουρκία και το Ισραήλ.

Ο Nuri Sılay εκτιµά ότι η λύση δύο κρατών δεν είναι εφικτή µέσα στις υφιστάµενες συνθήκες, όπως δεν είναι εφικτή και η οµοσπονδιακή λύση µετά το ναυάγιο του Κραν Μοντανά. Εκτιµά επίσης ότι οι συνοµιλίες θα ξεκινήσουν ξανά, αλλά στη βάση του µοντέλου της λεγόµενης χαλαρής οµοσπονδίας και τόσο η Ε.Ε. όσο και οι ΗΠΑ θα πιέσουν για µεταφορά του φυσικού αερίου µέσω Τουρκίας, γεγονός που θα δώσει στην Τουρκία το πλεονέκτηµα να κάνει η ίδια παιχνίδι.

 

Του Μιχάλη Μιχαήλ

Ο πόλεµος µεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας αναµένεται να επηρεάσει αρνητικά και τις κατεχόµενες περιοχές της Κύπρου και θα επιβαρύνει περαιτέρω την ήδη βεβαρηµένη οικονοµία του ψευδοκράτους.

Ο οικονοµολόγος Mertkan Hamit και ο µηχανολόγος βιοµηχανίας Nuri Sılay εκτιµούν ότι η οικονοµία στα κατεχόµενα θα πληγεί σηµαντικά από τις συνέπειες του πολέµου. Ήδη, όπως επισηµαίνουν, υπάρχουν σηµαντικές αυξήσεις στις τιµές των βασικών προϊόντων που σηµειώθηκαν την προηγούµενη περίοδο, τόσο λόγω της υποτίµησης της τουρκικής λίρας όσο και λόγω άλλων παθογενειών της οικονοµίας.

Η αύξηση της τιµής των σιτηρών ανησυχεί ιδιαίτερα

Ο Nuri Sılay εκτιµά ότι ο πόλεµος Ρωσίας Ουκρανίας θα επηρεάσει τις τιµές του σιταριού, του κριθαριού, της σόγιας, των οσπρίων και της κτηνοτροφίας. Όπως ανέφερε, υπάρχουν περιορισµένες ποσότητες σιτηρών στα κατεχόµενα που εισάγονται από την Τουρκία, η οποία µε τη σειρά της τις εισάγει από τη Ρωσία και την Ουκρανία.

Ο Mertkan Hamit από την πλευρά του ανέφερε ότι η επιδείνωση της κατάστασης στην Ουκρανία και τη Ρωσία ήταν γνωστή εδώ και λίγο καιρό, αλλά η διοίκηση των Τ/κ δεν έλαβε σοβαρά υπόψη την προτεραιότητα του θέµατος. Αυτό που γνωρίζουµε, πρόσθεσε, είναι ότι δεν υπάρχουν ισχυρά αποθέµατα δηµητριακών και βασιζόµαστε στις εισαγωγές. Εάν η ένταση συνεχιστεί και την άνοιξη, ίσως να υπάρξει σοβαρότατο πρόβληµα, ενώ εάν διαρκέσει περισσότερο, τότε οι κίνδυνοι θα αυξηθούν και θα προκαλέσουν σηµαντικά προβλήµατα σε ολόκληρη την αλυσίδα.

Ο κ. Hamit σηµείωσε ότι οι εισαγωγές προέρχονται σε µεγάλο βαθµό από την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, µε το σύνολο των εισαγωγών να φτάνει τα 65.270.892 δολάρια. Αυτό σηµαίνει ότι ουσιαστικά µετά τη βενζίνη και τα αυτοκίνητα, το τρίτο µεγαλύτερο στοιχείο εισαγωγής αντιµετωπίζει δυσκολίες και οι τιµές του εκτινάσσονται. Λαµβάνοντας υπόψη ότι η µέση τιµή του 2021 ήταν 550USD/bU για το σιτάρι, πρόσθεσε, τώρα η τιµή έχει διπλασιαστεί. Αυτό σηµαίνει ότι θα υπάρξει διπλασιασµός των τιµών, περιορισµένη προσβασιµότητα, αύξηση του λογιστικού κόστους, πιθανώς µείωση της παραγωγής και επίσης εάν υπάρξουν χηµικά υλικά που µπαίνουν στον κύκλο των τροφίµων λόγω των τύπων των βοµβών που χρησιµοποιούν, θα υπάρξουν πολύ χειρότερες συνθήκες κατά τα επόµενα έτη. Σηµείωσε ακόµη ότι στην περιοχή των συγκρούσεων θα µειωθεί η παραγωγή σιτηρών, δεδοµένο που θα αυξήσει και τις τιµές τους.

Η αύξηση του πληθωρισµού το 2021 έφτασε το 46%

Ο κ. Sılay τόνισε ότι στις ήδη ψηλές τιµές που ισχύουν στο άλλο µισό της Κύπρου θα υπάρξει αύξηση τιµών της ενέργειας, του ρεύµατος και των καυσίµων, που µε τη σειρά τους θα προκαλέσουν ανατιµήσεις στις τιµές των τροφίµων και όλων των βασικών προϊόντων.

Ο κ. Hamit πρόσθεσε ότι η παραγωγή γαλακτοκοµικών προϊόντων θα µειωθεί, µε αποτέλεσµα να αυξηθούν περαιτέρω οι τιµές των γαλακτοκοµικών προϊόντων και αυτό θα επηρεάσει τα ευάλωτα νοικοκυριά, ιδιαίτερα τις οικογένειες χαµηλού εισοδήµατος, τις µονογονεϊκές οικογένειες, τους πρόσφυγες, τα παιδιά, τις γυναίκες κ.λπ.

Ο κ. Sılay σηµείωσε ότι και τώρα οι τιµές είναι πολύ ψηλές και ότι η οικονοµική κατάσταση των Τ/κ έχει επιδεινωθεί εδώ και µήνες, µε τον κατώτατο µισθό να είναι στα 388 ευρώ. Σύµφωνα µε στατιστικές, είπε, το 2021 ο πληθωρισµός αυξήθηκε κατά 46%, η τιµή του γκαζιού κατά 80%, των καυσίµων κατά 90%, το ρεύµα κατά 72%, το ψωµί κατά 96%, το κοτόπουλο κατά 87%, το γάλα κατά 82%. Αναµένεται, δε, ότι θα υπάρξουν κι άλλες αυξήσεις λόγω του πολέµου στην Ουκρανία, σηµειώνοντας ότι ο κόσµος και ιδιαίτερα οι νέοι τα βγάζουν πέρα µε τη µεταξύ τους βοήθεια.

Σηµαντικές επιπτώσεις στον κατασκευαστικό τοµέα

Ο Mertkan Hamit εκτιµά ότι θα υπάρξει πρόβληµα και στον κατασκευαστικό τοµέα λόγω του πολέµου στην Ουκρανία, αφού σε περιοχές όπως αυτή στο Τρίκωµο Αµµοχώστου, η συντριπτική πλειοψηφία των ξένων που αγόρασαν ή ενοικίασαν σπίτια προέρχονται από τη Ρωσία και την Ουκρανία. Τώρα που υπάρχει ένταση στις χώρες τους, είπε, µεσοπρόθεσµα θα υπάρξει µεγάλο απόθεµα ακινήτων που θα πιέσει τις τιµές των ακινήτων προς τα κάτω και θα έχει επιπτώσεις στη συνολική οικονοµία, ιδιαίτερα στις τουρκοκυπριακές τράπεζες.

Πλήγµα για τον τουρισµό

Ένα άλλο πρόβληµα που θα προκύψει, πρόσθεσε ο κ. Hamit, θα είναι µε τον τουρισµό, αφού οι περισσότεροι τουρίστες που φτάνουν στα κατεχόµενα έρχονται είτε µέσω του αεροδροµίου Λάρνακας είτε µέσω του αεροδροµίου Τύµπου (Ercan). Καθώς η κυπριακή κυβέρνηση αποφάσισε να επιβάλει περιορισµούς, θα πρέπει να αναµένεται ότι η τ/κ πλευρά θα χάσει περίπου το 20-25% της τουριστικής ικανότητάς της.

Οι αγορές της Ρωσίας και της Ουκρανίας, πρόσθεσε, δεν είναι οι µεγαλύτερες αγορές που δέχεται η τουρκοκυπριακή πλευρά στον τουριστικό τοµέα, αλλά εξακολουθούν να είναι σηµαντικό δυναµικό.

Αναµένει, είπε, ότι αυτό θα προκαλέσει πολλά προβλήµατα, ιδιαίτερα στα µικρά ξενοδοχεία και τις οικογενειακές επιχειρήσεις παρά στα µεγάλα ξενοδοχεία µε καζίνο (τα οποία εξυπηρετούν κυρίως την τουρκική αγορά). Ωστόσο, κατέληξε, η οικονοµική κρίση στην Τουρκία, που επιδεινώνει ιδιαίτερα την αξία της τουρκικής λίρας, θα προκαλέσει συρρίκνωση και σε αυτούς τους αριθµούς. Θα πρέπει λοιπόν να αναµένονται προβλήµατα και σε αυτόν τον τοµέα, αφού ο τουρισµός είναι µια από τις κύριες οικονοµικές δραστηριότητες στο Βορρά.