Σημαντικά ευρήματα στις ανασκαφές στα Καταλύματα

Φωτογραφία από το τμήμα Αρχαιοτήτων

Ανάμεσα στα ευρήματα από την λήξη της όγδοης ανασκαφικής περιόδου στη θέση Καταλύματα των Πλακωτών Ακρωτηρίου, συγκαταλέγονται σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση, πολυάριθμα θραύσματα από μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη (κίονες, κορινθιακά κιονόκρανα), αλλά και ασβεστολιθικά, κυρίως θραύσματα από επιστέψεις οριζόντιου επιστυλίου από το οποίο βρέθηκαν αρκετά ακέραια μέλη, διακοσμημένα με ανάγλυφα φύλλα άκανθα, θραύσματα από διάτρητα μεσοκιόνια διαφράγματα, ή διαφράγματα παραθύρων, τράπεζες από εισηγμένα πολυτελή μάρμαρα, νομίσματα, και ένας σημαντικά μεγάλος αριθμός από μικρές πολύχρωμες και επίχρυσες ψηφίδες, ο οποίος υποδεικνύει ότι σημαντική έκταση της επιφάνειας των τοίχων του νέου οικοδομήματος ήταν διακοσμημένη με εντοίχειο ψηφιδωτό διάκοσμο.

Η ανασκαφή εκτελείται υπό τη διεύθυνση της Αρχαιολογικής Λειτουργού Α’ δρας Ελένης Προκοπίου.

Σε αυτή συμμετείχαν εθελοντικά μεταπτυχιακοί αρχαιολόγοι Κύπριοι (Ντόρια Νικολάου, Παναγίδης Παναγιώτης και Παπαντωνίου Μαρία) και ξένοι (S.J Boughton, A. Blanks, G. Lantz, S. Dalton, L. Intelmann), στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Eκπαιδευτικού προγράμματος Leonardo da Vinci: Graduate European Archaeological Skills Exchange (GrEASE). Η ανασκαφή τυγχάνει επίσης της υποστήριξης συνεργείου συντήρησης ψηφιδωτών υπό την εποπτεία του δρος Ελευθέριου Χαραλάμπους, ενώ τα σχέδια γίνονται υπό την καθοδήγηση της Τεχνικού Α’ κας Τσιάμπερλαιν Μαίρης. Στην ανασκαφική διαδικασία συμμετέχουν επίσης, στο πλαίσιο προγράμματος θεραπευτικής υποστήριξης, βετεράνοι του βρετανικού στρατού, ενώ έχει λειτουργήσει παράλληλα και ως χώρος εκπαιδευτικού προγράμματος για παιδιά δημοτικού σχολείου.

Τα ερείπια της θέσης Καταλύματα των Πλακωτών εκτείνονται σε σχήμα Π, γύρω από μία φυσική λεκάνη του δάσους Ακρωτηρίου, και η ανασκαφή, η οποία ξεκίνησε το 2007, εξελίσσεται στη νότια πτέρυγα του συγκροτήματος αυτού, η οποία συμπεριλαμβάνει ένα σύμπλεγμα από δύο ναούς (Οικοδομήματα Α’ και Β’), εκατέρωθεν περίστυλου αιθρίου, με χώρους εγκατάστασης στα νότια και στα ανατολικά και εργαστήρια στα βόρεια. Ανοίγματα υπάρχουν σε όλες τις γωνίες του αιθρίου, εκ των οποίων τα μεν νότια επικοινωνούν με προσκτίσματα στο εσωτερικό, ενώ τα βόρεια με τις πλευρές ενός μεγάλου αίθριου χώρου, γύρω από τον οποίο αναπτύσσονται οι τρεις πτέρυγες του συνόλου του συγκροτήματος .

Η ανασκαφή τα δύο τελευταία χρόνια (2013-2014) έχει επικεντρωθεί στη διερεύνηση του Οικοδομήματος Β’. Έχει ήδη ολοκληρωθεί η αποκάλυψη εξάστυλου προπύλου, σε επαφή με την ανατολική στοά του αιθρίου της πτέρυγας και το δυτικότερο τμήμα του οικοδομήματος, το οποίο έχει συνολικό πλάτος 20μ. και διαχωρίζεται σε τρία κλίτη. Το συνολικό μήκος του ναού, συμπεριλαμβανομένου και του προπύλου, εκτιμάται ότι ξεπερνά τα 47 μέτρα. Σε αντίθεση με το Οικοδόμημα Α’ (μία τρίκλιτη βασιλική με εγκάρσιο κλίτος), το οποίο διέσωζε σε πολύ καλή κατάσταση ψηφιδωτό επιδαπέδιο διάκοσμο σε όλη του την έκταση, στον νέο αυτό ναό η ψηφιδωτή επιδαπέδια διακόσμηση κάλυπτε μόνο το κεντρικό και το νότιο κλίτος, και δεν έχει διασωθεί παρά μόνο αποσπασματικά. Το βόρειο κλίτος φέρει δάπεδο από κυπριακό γυψομάρμαρο.

Οι ψηφιδωτοί τάπητες που έχουν διασωθεί στο κεντρικό κλίτος είναι διατεταγμένοι σε τρείς ζώνες, εκ των οποίων η κεντρική είναι στενότερη και υποδηλώνει έναν αξονικό διάδρομο. Σε αυτόν τον διάδρομο αποκαλύφθηκε σημαντική επιγραφή σε μετάλλιο, η οποία παραπέμπει σε ύμνους της Θείας Λειτουργίας, οι οποίοι σε νεώτερα κείμενα αντιστοιχούν με τα αντίφωνα της μικρής Εισόδου, κατά την εορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου.

Τα δύο εκκλησιαστικά αυτά οικοδομήματα, η διάταξη, οι μέχρι σήμερα επιγραφές, αλλά και τα ευρήματα συνθέτουν ένα σύνολο/σύμπλεγμα ιδιαίτερα σημαντικό όχι μόνο για την ιστορία και την αρχαιολογία της νήσου, αλλά και για τη μελέτη των διεργασιών μετεξέλιξης της λειτουργικής τάξης κατά τον έβδομο αιώνα.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy