Στέφανος Στεφάνου: Τρία τα σενάρια για την κατάληξη της Πενταμερούς

Ο διεθνής παράγοντας δεν θα κρίνει τη στάση και τη συμπεριφορά της ελληνοκυπριακής πλευράς από το ποιους παίρνει μαζί του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Θα κρίνει τον Πρόεδρο από τις θέσεις που θα καταθέσει στην άτυπη συνάντηση.

Για να πάρει θετικό πρόσημο ο Ν. Αναστασιάδης, θα πρέπει να πάει με ξεκάθαρες θέσεις σχετικά με τη βάση λύσης και με τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί. Θα πρέπει να συμφωνήσει χωρίς προϋποθέσεις και αμφισημίες με όσα προτείνει ο Γ.Γ. του ΟΗΕ για την επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων.

Την ίδια ώρα, δεν θα πρέπει να θέσει προτάσεις οι οποίες οδηγούν σε ακύρωση συγκλίσεων ή ανοίγουν συζητήσεις για συμφωνημένα ζητήματα. Αναφέρομαι στις «νέες ιδέες» του Ν. Αναστασιάδη για αποκεντρωμένη ομοσπονδία και κοινοβουλευτικό πολίτευμα και κυρίως τα όσα δηλώνει για την πολιτική ισότητα.

Συνέντευξη στη Νίκη Κουλέρμου

Ο Πρόεδρος θα πρέπει να συμφωνήσει χωρίς προϋποθέσεις και αμφισημίες με όσα προτείνει ο Γ.Γ. του ΟΗΕ για την επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων. Την ίδια ώρα, δεν θα πρέπει να θέσει προτάσεις οι οποίες οδηγούν σε ακύρωση συγκλίσεων ή ανοίγουν συζητήσεις για συμφωνημένα ζητήματα. Αυτό τονίζει σε συνέντευξη στη «Χαραυγή» ο εκπρόσωπος Τύπου του ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου, ο οποίος ταυτόχρονα εκτιμά ότι η κατάληξη της άτυπης Πενταμερούς θα εξαρτηθεί από τις θέσεις που θα καταθέσουν τα εμπλεκόμενα μέρη. «Αν συμφωνήσουν με αυτό που προτείνει ο κ. Γκουτέρες, τότε θα έχουμε έναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων. Αν δεν υπάρχει συμφωνία επί τούτου και -πολύ περισσότερο- αν η τουρκική πλευρά επιμένει σε λύση δύο κρατών, τότε ενώπιον του Γ.Γ. του Διεθνούς Οργανισμού θα υπάρχουν δύο επιλογές: είτε να κηρύξει αδιέξοδο, είτε να δώσει κάποιο χρόνο για περισυλλογή και, ενδεχομένως, για προώθηση ΜΟΕ».

 

Ποια τα μηνύματα που στέλνονται στη διεθνή κοινότητα όταν στην Πενταμερή Διάσκεψη, από την οποία θα κριθεί αν θα συνεχίσουν οι διαπραγματεύσεις με βάση λύσης τη ΔΔΟ, θα είναι παρόντες ηγέτες κομμάτων που διαφωνούν δημόσια και πολεμούν τη λύση ΔΔΟ ή σύμβουλοι που πιστεύουν ότι «η πολιτική ισότητα θα καταλήξει σε κυριαρχική ισότητα»;

 

Να μου επιτρέψετε να διαχωρίσω τους ηγέτες των κομμάτων από τους συμβούλους. Από τη στιγμή που αποφάσισε ο Πρόεδρος να πάρει μαζί του την πολιτική ηγεσία του τόπου, δεν μπορούσε να αποκλείσει κανένα. Στα κόμματα εναπόκειται να αποφασίσουν τι θα κάνουν. Το ΑΚΕΛ θα συνοδεύσει τον Πρόεδρο, όπως πάντα έπραττε με όλους τους Προέδρους που ζήτησαν το ίδιο. Το πρόβλημα βρίσκεται στη σύνθεση της συμβουλευτικής του ομάδας. Το να επιλέγει σ’ αυτήν άτομο ή άτομα που ρητώς η εμμέσως πλην σαφώς δεν συμφωνούν με τη συμφωνημένη βάση λύσης, φυσιολογικά προκαλεί ερωτηματικά αναφορικά με το πόσο αποφασισμένος είναι ο Ν. Αναστασιάδης να υπερασπιστεί τη διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, δεδομένων μάλιστα των ερωτοτροπιών του με τη λύση δύο κρατών.

 

Από τι θα κριθεί ή θα εξαρτηθεί η παρουσία της ΕΕ στην Πενταμερή Διάσκεψη και στη συνέχεια των διαπραγματεύσεων;

 

Η ΕΕ πρέπει να είναι παρούσα στην άτυπη συνάντηση με το ίδιο στάτους που ήταν και στο Κραν Μοντανά. Θα παρακάθεται ως παρατηρητής. Η μη λύση προκαλεί προβλήματα στη λειτουργία της ΕΕ, γι’ αυτό και διακαώς επιθυμεί την επίλυση του Κυπριακού. Η Κύπρος πρέπει να αξιοποιεί αυτή την επιθυμία της ΕΕ στις προσπάθειες για επίτευξη λύσης, η οποία να εδράζεται στη ΔΔΟ την οποία έχει υιοθετήσει και υποστηρίζει η Ένωση, αποκλείοντας ταυτόχρονα τη λύση δύο κρατών.

 

Συμφωνείτε ή όχι και γιατί με τη θέση ότι η κοινή δήλωση των «27» της ΕΕ συνιστά «νέο Ελσίνκι»;

 

Η δήλωση των μελών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου δεν έχει το εύρος, αλλά ούτε και τους στόχους που είχε θέσει το 1999 το «Ελσίνκι». Να αποδίδεται ένας τέτοιος χαρακτηρισμός στην τελευταία δήλωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είναι, τουλάχιστον, υπερβολή. Η δήλωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου συνιστά ένα συμβιβαστικό εγχείρημα ανάμεσα στις διαφορετικές προσεγγίσεις των κρατών-μελών για τη στάση που πρέπει να τηρηθεί έναντι της Τουρκίας. Αυτό που κυριαρχεί μάλιστα είναι η αναφορά ότι για την ΕΕ η ανάπτυξη σχέσης συνεργασίας και αμοιβαίου οφέλους με την Τουρκία είναι στρατηγικής σημασίας. Η δήλωση υιοθετεί μια θετική ατζέντα για την Τουρκία, με την προϋπόθεση ότι αυτή θα συνεχίσει να τηρεί συνεπή στάση. Η διττή στάση που υιοθετήθηκε από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, που ενώ προωθούν άμεσα τη θετική ατζέντα παραπέμπουν σε επανεξέταση της στάσης της Τουρκίας στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής, ουδόλως μας ξενίζει. Επιβεβαιώνει τον προβληματισμό μας αναφορικά με τη λανθασμένη επιμονή της κυβέρνησης Αναστασιάδη να εναποθέτει εδώ και δύο χρόνια τις ελπίδες της σχεδόν αποκλειστικά στην επιβολή κυρώσεων, ενώ αποδεικνύεται ξανά ότι βασικός άξονας της πολιτικής μας για να απαλλαγούμε από την επιθετικότητα της Τουρκίας πρέπει να είναι η επανέναρξη των ουσιαστικών διαπραγματεύσεων.

 

Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, ποια είναι τα πιθανά σενάρια για την κατάληξη της Πενταμερούς;

 

Πρώτα απ’ όλα θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ποιος είναι ο στόχος της άτυπης συνάντησης. Ο Γ.Γ. του ΟΗΕ επιθυμεί την επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων, οι οποίες να ολοκληρωθούν σε ένα συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα. Είναι γι’ αυτό που μετά το Κραν Μοντανά ζητούσε επίμονα την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από το σημείο που είχαν μείνει εκεί, στη βάση του Πλαισίου των έξι σημείων που έχει διαμορφώσει ζητώντας τη διαφύλαξη των συγκλίσεων που έχουν επιτευχθεί από το 2008 και εντεύθεν.

Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε ποια θα είναι η κατάληξη της άτυπης συνάντησης. Αυτή θα εξαρτηθεί από τις θέσεις που θα καταθέσουν τα εμπλεκόμενα μέρη. Αν συμφωνήσουν με αυτό που προτείνει ο κ. Γκουτέρες, τότε θα έχουμε έναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων. Αν δεν υπάρχει συμφωνία επί τούτου και -πολύ περισσότερο- αν η τουρκική πλευρά επιμένει σε λύση δύο κρατών, τότε ενώπιον του Γ.Γ. του Διεθνούς Οργανισμού θα υπάρχουν δύο επιλογές: είτε να κηρύξει αδιέξοδο είτε να δώσει κάποιο χρόνο για περισυλλογή και, ενδεχομένως, για προώθηση ΜΟΕ. Βέβαια, πρέπει να έχουμε υπόψιν ότι ο χρόνος που έχει παρέλθει και τα νέα σοβαρά τετελεσμένα που έχει προκαλέσει η Τουρκία έχουν επιβαρύνει ακόμα περισσότερο τις προοπτικές για λύση και η διχοτόμηση είναι όσο ποτέ άλλοτε κοντά. Είναι γι’ αυτό που η ελληνοκυπριακή πλευρά θα πρέπει να κάνει ό,τι περνά από το χέρι της και να εξαντλήσει όλα τα περιθώρια για να επιδράσει θετικά στις εξελίξεις. Για να γίνει αυτό, χρειάζεται καθαρότητα, συνέπεια και επιμονή στη θέση για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από το σημείο που έχουν διακοπεί και για αξιοποίηση του κεκτημένου των διαπραγματεύσεων.

 

Σ.σ.: Τις ίδιες ερωτήσεις, για σκοπούς «διπλής συνέντευξης», απευθύναμε και στον κυβερνητικό εκπρόσωπο, κ. Κ. Κούσιο, ο οποίος όμως λόγω της ασθένειας COVID-19 που περνά δεν κατέστη δυνατόν να απαντήσει. Τού ευχόμαστε γρήγορη ανάρρωση.