Στην Κύπρο το επαναστατικό συγκρότηµα «Grup Yorum»

  • Από τις εξεγέρσεις, µέχρι τις απεργίες πείνας και τους θανάτους, το συγκρότηµα αποτελεί φάρο για την ελευθερία της έκφρασης ενάντια σε κάθε καταπιεστικό καθεστώς
  • 37 χρόνια λαϊκών ήχων και «επικίνδυνων» στίχων, διώξεων και βασανιστηρίων, ανυποχώρητης δηµιουργίας και αντίστασης

Το επαναστατικό συγκρότηµα GRUP YORUM θα βρεθεί στην Κύπρο στις 15 & 16 Απριλίου 2022. Την Παρασκευή 15 Απριλίου 2022 στο θέατρο της ΠΕΟ στις 8:30 µ.µ. θα πραγµατοποιηθεί συναυλία µε διοργανωτές το ∆ιεθνές Μέτωπο Τέχνης, ενώ στις 16 Απριλίου 2022 στις 11:00 π.µ θα συµµετέχουν σε συζήτηση που διοργανώνει το Παγκύπριο Συµβούλιο Ειρήνης µε αφορµή τη λογοκρισία στις τέχνες.

Οι συναυλίες τους απαγορεύτηκαν στα στάδια και οι Γκρουπ Γιορούµ βγήκαν στο δρόµο και στις πλατείες, ανέβηκαν στα αγροτικά αµάξια, στις ταράτσες και τα µπαλκόνια του λαού. Όπου και να απαγορεύτηκαν οι µελωδίες τους, ο λαός ήταν εκεί! Αποτελούν τη φωνή του λαού ενάντια στον ιµπεριαλισµό! Μια τριακονταετής ιστορία λαϊκών ήχων και «επικίνδυνων» στίχων, διώξεων και βασανιστηρίων, ανυποχώρητης δηµιουργίας και αντίστασης.

Παιδί µιας εποχής διώξεων, φυλακίσεων, εκτελέσεων

Το Grup Yorum ιδρύθηκε το 1985 στην Τουρκία. Σε µία περίοδο που συντελούνταν αλλεπάλληλες φυλακίσεις και εκτελέσεις φοιτητών, εργατών, καλλιτεχνών, κοµµουνιστών, Κούρδων και Αλεβιτών. Μία περίοδο πραξικοπηµάτων που ήδη δύο δεκαετίες, τότε, έπληττε «µετα»-ψυχροπολεµικά όλον τον ντουνιά.

Οι ξεριζωµένες, κυνηγηµένες και νοµαδικές φυλές και θρησκευτικές οµάδες που αποτελούν τους λαούς της Τουρκίας έρχονται αντιµέτωπες µε την πείνα, τις διώξεις, τα βασανιστήρια και τις οµαδικές σφαγές.

Οι φωνές της αντίδρασης καταπνίγονται πότε µες τα µπουντρούµια, πότε µες το αίµα, ξεδιπλώνοντας το νήµα, 40 χρόνια µετά, µέχρι το σηµερινό καθεστώς του AKP.

Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, πολλοί δάσκαλοι και καθηγητές µουσικής διώκονται και φυλακίζονται λόγω των ανατρεπτικών τους ιδεών. Έτσι, µια χούφτα µαθητές και µαθήτριες αποφασίζουν να κάνουν κριτική, να σχολιάσουν και να παρέµβουν µε τραγούδια. Με µία κιθάρα και ένα φλάουτο, ένα σάζι και ένα τύµπανο τοποθετούνται έξω από κινηµατογράφους και θέατρα, σχολεία και σχολές, αγορές και πλατείες, εργοστάσια και γειτονιές, νοσοκοµεία και ουρές συσσιτίων. Παίζουν παλιά αντάρτικα, πολιτικά, φιλοσοφικά και λαϊκά τραγούδια, εξιστορούν περιπέτειες µεγάλων λαϊκών ηρώων και απαγγέλλουν µε σκληρή φωνή ποιήµατα επικηρυγµένων ποιητών. Συντροφεύουν τις οικογένειες των φυλακισµένων και των ανταρτών και µαζί αποτελούν το «κίνηµα» που επιβίωσε µες τη χούντα του Εβρέν και κράτησε το δρόµο ανοιχτό ώστε να περάσουν οι επόµενοι.

Λίγο καιρό µετά τις πρώτες παρεµβάσεις τους, ιδρύουν την «οµάδα σχολιασµού – Grup Yorum» και συγκροτούν το πολιτιστικό κέντρο «Ortakoy, Kultur Merkezi», το οποίο αργότερα µετονοµάστηκε σε «Idil Kultur Merkezi». Το πολιτιστικό κέντρο πήρε το όνοµα Ιντίλ, που σηµαίνει ιδέα, από την πρώτη γυναίκα πεσόντα απεργό πείνας, στις τουρκικές φυλακές, τη δεκαετία του ’90, η οποία ήταν µουσικός. Τα τελευταία χρόνια το Ιντίλ λειτουργεί στην περιοχή Όκµεϊντανι της Κωνσταντινούπολης.

Η λαϊκή παράδοση συναντά τη στρατευµένη τέχνη

Εκεί µέσα γράφουν τα τραγούδια, όπου η λαϊκή παράδοση συναντά τη στρατευµένη τέχνη, γίνονται πρόβες και µαθήµατα σε νεαρούς µουσικούς της γειτονιάς µε κλασικά και παραδοσιακά όργανα και διαµορφώνονται σχήµατα µικρών και µεγάλων µουσικών συνόλων, όπως χορωδία και ορχήστρα. Κρατιέται αρχείο, ιδιαίτερου εθνοµουσικολογικού ενδιαφέροντος, µε υλικό ηχογραφήσεων από παππούδες και γιαγιάδες από όλα τα µήκη και πλάτη της Τουρκίας. Αρχείο µε ήχους Αζέριων, Ασσύριων, Αλεβιτών, Κούρδων, Τουρκµένων, Αρµένιων και Πόντιων. Μελοποιούνται στίχοι του Ν. Χικµέτ και άλλων επαναστατών ποιητών, διασκευάζονται τραγούδια αντίστασης από άλλες χώρες, µεταξύ των οποίων και τραγούδια του Μ. Θεοδωράκη. Πραγµατοποιούνται θεατρικά δρώµενα βασισµένα στους καθηµερινούς εργατικούς αγώνες, την αντίσταση στα βουνά και τον πόλεµο. Συγκροτείται οµάδα κινηµατογραφιστών (FOSEM) και σκιτσογράφων, η οποία παίζει καθοριστικό ρόλο στην αποτύπωση και δηµοσιοποίηση του αγώνα στις γειτονιές ενάντια στα ναρκωτικά και τις µαφίες, των αγώνων στα δικαστήρια και των καθηµερινών αγώνων στις πλατείες.

Το πολιτιστικό κέντρο Ιντίλ είναι ταυτόχρονα σηµείο σύνδεσης και σύµπραξης των ανθρώπων της γειτονιάς, όπου µπορούν να µοιραστούν τις αγωνίες και τις ανάγκες τους, να βρεθούν να φάνε και να πιουν ένα τσάι, να δηµιουργήσουν και να έρθουν σε επαφή µε τον αγώνα, να οργανωθούν και να συντροφεύσουν ουσιαστικά ο ένας τον άλλον. Ένα κέντρο αγώνα «επικίνδυνο» για όσους εχθρεύονται την ελευθερία των λαών.

Σιγά-σιγά, λοιπόν, το εγχείρηµα των Grup Yorum αποτέλεσε ακόµα ένα σηµαντικό παράδειγµα στην ιστορία, όπου ο κόσµος του αγώνα, της εργατιάς και του ξεριζωµού αντίκριζε τον εαυτό του µέσα από τις ιστορίες των τραγουδιών, την πατρίδα του µέσα από τους ήχους των οργάνων, ξεσηκωνόταν και αναθάρρευε τις σκληρές στιγµές του αγώνα, ταξίδευε στα βουνά της αντίστασης και ονειρευόταν έναν κόσµο άλλο, µα τόσο κοντινό, συγκινείτο και έβρισκε παρηγοριά µέσα από τις φωνές εκείνες των παιδιών που µετά έγιναν δάσκαλοι και µετά µεγάλωσαν την οµάδα αυτή.

Τα τραγούδια τους στήριγµα του κόσµου του αγώνα

Το πρώτο άλµπουµ τους κυκλοφορεί το ’86 και ακολουθούν άλλα 23.

Τα τραγούδια τους µιλούν για την οργάνωση και τη συντροφικότητα των ανθρώπων στις γειτονιές αυτές που δηµιουργήθηκαν από τη γενικευµένη εσωτερική και όχι µόνο µετανάστευση σε διάφορες περιόδους.

Για τους ανθρώπους που εκτελέστηκαν από παρακρατικούς την ώρα που πήγαιναν στο φούρνο, για πολιτοφύλακες που υπερασπίζονται την ασφάλεια των γειτονιών τους από το φασιστικό καθεστώς, το παρακράτος και τις µαφίες.

Για τις µανάδες και τους γέρους τους που, µε τέτοια δύναµη και περηφάνια ανοίγουν το δρόµο να περάσουν οι επόµενοι, για τις µανάδες όλων αυτών των φυλακισµένων, των ανταρτισσών και των ανταρτών που χάθηκαν, για την παγερή σιωπή των επισκεπτηρίων στις φυλακές, για τους εργάτες που σκοτώνονται στα ορυχεία και δολοφονούνται στα εργοστάσια.

Για τις γροθιές που υψώνονται στην Παλαιστίνη, για τα βήµατα πάνω στις κορυφογραµµές των βουνών, τα βήµατα αυτά που οδηγούν στον ουρανό, τον ήχο των όπλων της αντίστασης και το βογγητό των όλµων του εχθρού, τις φωνές των αγωνιστών και αγωνιστριών που καίγονταν µες τα κελιά.

Οι θάνατοι στο βωµό της ελευθερίας

Το 2019 µέλη του συγκροτήµατος GRUP YORUM -οι İBRAHİM GÖKCEK, BAHAR KURT, BARIŞ YÜKSEL, HELİN BÖLEK και ALİ ARACI- κάνουν απεργία πείνας µε τα εξής αιτήµατα: να αφεθούν ελεύθερα µέλη του µουσικού συγκροτήµατος GRUP YORUM, να µη γίνονται έφοδοι στο πολιτιστικό κέντρο İdil, να καταργηθούν οι απαγορεύσεις των συναυλιών, να καταργηθούν οι “λίστες τροµοκρατών” και να ανακληθούν όλες οι ποινικές διώξεις που υπάρχουν εις βάρος τους. Στις 3 Μαρτίου του 2020 η HELİN BÖLEK πεθαίνει από την απεργία πείνας, ενώ ο İBRAHİM GÖKCEK πεθαίνει στις 7 Μαΐου του 2020 δύο µέρες µετά τη διακοπή της µακροχρόνιας απεργίας πείνας.

Μέχρι σήµερα οι Γκρουπ Γιορούµ αγωνίζονται διαρκώς και ανελλιπώς για να εισακουστούν τα αιτήµατά τους, ενώ προσφάτως ίδρυσαν το ∆ιεθνές Μέτωπο Τέχνης µε τη συµµετοχή δεκάδων καλλιτεχνών από όλο τον κόσµο, µε σκοπό την ενίσχυση του αντιιµπεριαλιστικού αγώνα και των ιδεών τους, αλλά και για ενίσχυση του αγώνα ενάντια στη λογοκρισία στις τέχνες.

Η εξέγερση του Πάρκου Γκεζί το 2013 και η ευρεία αποδοχή

Μετά την εξέγερση του Πάρκου Γκεζί το 2013, οι Γκρουπ Γιορούµ απέκτησαν ακόµα πιο ευρεία αποδοχή. Κατά την περίοδο αυτή έχουν δηµιουργηθεί διάφορες οµάδες (χορωδίες και µικρά ή µεγάλα µουσικά σύνολα) και σε άλλες πόλεις της Τουρκίας εκτός της Κωνσταντινούπολης, ακόµα και στην Ευρώπη.

Οι µελωδίες τους έγιναν επικίνδυνες, γιατί τις ακολούθησαν 55.000, µετά 150.000, µετά 350.000, µετά 500.000, µετά 700.000 (Σµύρνη) και στο τέλος 1.000.000 κόσµου.

Οι Γκρουπ Γιορούµ µεγάλωσαν «επικίνδυνα» και αυτό έφερε εννιά απανωτές επιθέσεις στο πολιτιστικό κέντρο Ιντίλ, όπου καταστράφηκαν βιβλία, δίσκοι και µουσικά όργανα από τις δυνάµεις καταστολής.

Βασανίστηκαν και φυλακίστηκαν µαθητές, δάσκαλοι και υποστηρικτές του µουσικού συγκροτήµατος. Τους έβγαλαν τα µαλλιά, τους σπάσανε τα δάχτυλα και τροµοκρατούσαν καθηµερινά µε τηλεφωνήµατα τις οικογένειές τους. Τα µέλη του συγκροτήµατος επικηρύχθηκαν δηµόσια µέσα από τις «λίστες τροµοκρατών» του AKP. Οι συναυλίες τους απαγορεύτηκαν και χτυπήθηκαν άγρια µε σφαίρες (σε κάποιες περιπτώσεις) τεθωρακισµένα και αύρες. Για κάθε επίθεση που δέχονται, υπάρχει και µία απάντηση. Απαντήσεις δύσκολες που ανοίγουν, όµως, δρόµο ώστε να συνεχιστεί να ακούγεται η φωνή τους.

Εδώ και 4 χρόνια, τα µέλη τους συγκροτήµατος, στην Κωνσταντινούπολη, έχουν σταδιακά φυλακιστεί όλα. Αρκετοί από τους µουσικούς κατάφεραν να µείνουν ελεύθεροι, σε καθεστώς παρανοµίας, αλλά µέσα στην άνοιξη φυλακίστηκαν και οι τελευταίοι.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy