Τουρκία: Στην τελική ευθεία των τουρκικών προεδρικών και βουλευτικών εκλογών της 14ης Μαΐου

Ο Κιλιτσντάρογλου προηγείται σαφώς με 56,8%, ενώ ο Ερντογάν είναι στο 43,2%

 

Του ειδικού μας συνεργάτη  Βαγγέλη Αρεταίου

Μια συνεννόηση ανάμεσα στα έξι κόμματα της Εθνικής Συμμαχίας με τους Κούρδους του HDP και μια συμφωνία για τις κοινές λίστες υποψηφίων στις βουλευτικές εκλογές είναι πια τα δύο τελευταία μεγάλα στοιχήματα του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου στην τελική ευθεία των εκλογών της 14ης Μαΐου.

Ο Κιλιτσντάρογλου επρόκειτο να συναντηθεί με το HDP χθες Σάββατο, αλλά η συνάντηση αναβλήθηκε, με τις εικασίες στην Άγκυρα να αποδίδουν την αναβολή στις αντιστάσεις των εθνικιστών του Καλού Κόμματος της Μεράλ Ακσενέρ. Ωστόσο, πηγές του HDP έχουν αφήσει να εννοηθεί τις τελευταίες μέρες ότι το κόμμα είναι έτοιμο να στηρίξει τον Κιλιτσντάρογλου στην προεδρική αναμέτρηση, κάτι που εφόσον γίνει θα δώσει στον αντίπαλο του Ταγίπ Ερντογάν ένα επιπλέον περίπoυ 12%.

Η συνεννόηση με τους Κούρδους δεν είναι πάντως εύκολη υπόθεση καθώς, όπως εκτιμούν πηγές της «Χαραυγής» στην Τουρκία, το HDP δεν προτίθεται να δώσει «λευκή επιταγή» στον αρχηγό του CHP και εκεί ακριβώς είναι που η διαδικασία δυσκολεύεται κυρίως λόγω του Καλού Κόμματος.

Οι Κούρδοι αναδεικνύονται πλέον ως ρυθμιστές των πολιτικών εξελίξεων τόσο πριν τις εκλογές, όσο και μετά και αυτό θεωρείται μεν ελπιδοφόρα εξέλιξη, αλλά τρομάζει πολλούς καθώς κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πώς θα αντιδράσουν τα ακραία εθνικιστικά στοιχεία μπροστά σε μια τόσο σημαντική αναβάθμιση του κουρδικού παράγοντα στην πολιτική ζωή της χώρας.

Η δεύτερη μεγάλη πρόκληση του Κιλιτσντάρογλου είναι η εξεύρεση μιας συνεννόησης ανάμεσα στα έξι κόμματα της Εθνικής Συμμαχίας για κοινές λίστες, κάτι που πρέπει να γίνει για να ξεπεραστούν τα προβλήματα που ο νέος εκλογικός νόμος θέτει στις συμμαχίες κομμάτων.

Πάντως, το κλίμα στους κύκλους της αντιπολίτευσης είναι αισιόδοξο και η μέχρι τώρα στάση του Κιλιτσντάρογλου και κυρίως μετά την επιτυχία του να πείσει την Ακσενέρ να επιστρέψει στη Συμμαχία των έξι, ενισχύουν το κλίμα αυτό.

Συνομιλητές της «Χαραυγής» στην Τουρκία εκτιμούν ότι η αντιπολίτευση έχει αρχίσει να διαμορφώνει ένα «ηθικό προβάδισμα» και εξηγούν ότι ενόψει των εκλογών έχουν αναδειχθεί δύο πολύ διαφορετικές Τουρκίες, οι οποίες θα δώσουν την ύστατη μάχη στις 14 Μαΐου: Μια Τουρκία του status quo απέναντι σε μια Τουρκία των αλλαγών και της προσδοκίας κοινωνικής ειρήνης.

Η Λαϊκή Συμμαχία του Ερντογάν αποτελείται από το ΑΚΡ, ένα κόμμα που, όπως αναφέρουν πολιτικοί αναλυτές στην Τουρκία, έχει χάσει τη δυνατότητα να εκπροσωπεί την αλλαγή και που έχει μετατραπεί σε ένα πολιτικό όχημα του Ερντογάν, και από το σκληροπυρηνικό εθνικιστικό Κόμμα της Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ), πολιτική οντότητα που ζει και επιβιώνει χάρη στη διαχρονική πόλωση. Στη Λαϊκή Συμμαχία συμμετέχει επίσης το μικρό, αλλά πολύ σημαντικό για τις εσωτερικές ισορροπίες των μηχανισμών ασφαλείας Κόμμα της Πατρίδας του ευρασιανιστή κεμαλιστή Dogu Perincek. Πριν από λίγες μέρες, στη Λαϊκή Συμμαχία εισήλθε και το μικρό ακραίο ισλαμιστικό κόμμα HUDAPAR, που είναι ο πολιτικός απόγονος της κουρδικής Χιζμπουλάχ, μιας τρομοκρατικής οργάνωσης με σκοτεινές σχέσεις με το κράτος που είχε συμμετάσχει στην καταπολέμηση του ΡΚΚ.

Ο έγκριτος αναλυτής Rusen Cakir είπε στον ιστότοπο Medyascope ότι ο Ερντογάν έχει πλέον συστήσει μια «συμμαχία σακούλα», αναφερόμενος στα τόσο ετερόκλητα και ακραία στοιχεία της Λαϊκής Συμμαχίας.

Η Εθνική Συμμαχία είναι η Συμμαχία του «μετά», όπως χαρακτηριστικά λένε συνομιλητές της «Χαραυγής»: «Μετα-κεμαλισμός» για το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) που έχει κάνει ιστορικά ανοίγματα στους Κούρδους και στο Ισλάμ, «μετα-εθνικισμός» στο Καλό Κόμμα που προσπαθεί να βρει μια νέα εκδοχή εθνικισμού, «μετα-ισλαμισμός» για το DEVA του Αλί Μπαμπατζάν και το Gelecek του Αχμέτ Νταβούτογλου.

Εφόσον αποδώσουν οι προσπάθειες του Κιλιτσντάρογλου με τους Κούρδους, στήριξη στον κοινό υποψήφιο της Εθνικής Συμμαχίας θα δώσει η σαφώς αριστερή Συμμαχία της Εργασίας και της Ελευθερίας, με βασικό πυλώνα το φιλοκουρδικό HDP με το οποίο έχουν συμμαχήσει τουρκικά αριστερά κόμματα.

Μια ευρύτερη αντιπολίτευση συνεπώς, με βασικά χαρακτηριστικά την ανάγκη για αλλαγή και την απόσταση από τις παραδοσιακές διαχωριστικές γραμμές και πολώσεις της τουρκικής κοινωνίας.

Εν τω μεταξύ, οι δημοσκοπήσεις των τελευταίων ημερών καταγράφουν μια σημαντική δυναμική υπέρ του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, αλλά στην Τουρκία κανείς δεν αποκλείει εκπλήξεις, καθώς είναι ακόμα ισχυρή η πεποίθηση στους κόλπους της αντιπολίτευσης ότι ο Ερντογάν «δεν έχει ακόμα πει την τελευταία του κουβέντα».

Σύμφωνα με την εταιρεία δημοσκοπήσεων Europoll, το CHP προηγείται με 31,6%, ακολουθεί το ΑΚΡ με 29,8%, το HDP με 1,3%, το ΙΥΙ με 8,8%, το ΜΗΡ με 7,6%, το Gelecek του Νταβούτογλου με 3,4% και το DEVA του Μπαμπατζάν με 2,6%.

Ο Κιλιτσντάρογλου προηγείται σαφώς με 56,8%, ενώ ο Ερντογάν είναι στο 43,2%.

Σύμφωνα με την Aksoy Arastirma, 6-8 Μαρτίου: AKP: 31%, CHP: 28,4%, IYI: 12%, HDP: 10,3%, MHP: 7,2%, DEVA: 1,4%, Saadet: 1,4%, Gelecek: 0,9%.

Η Piar Arastrima, στις 8-10 Μαρτίου, καταγράφει ότι ο Κιλιτσντάρογλου θα πάρει 57,1%, ενώ ο Ερντογάν 42,9%.

Τις ίδιες δυναμικές καταγράφουν όλες σχεδόν οι δημοσκοπήσεις μέχρι σήμερα, με τον Κιλιτσντάρογλου να κερδίζει άνετα τον Ταγίπ Ερντογάν από τον πρώτο γύρο.