Στον απόηχο της συνάντησης στο Βερολίνο

Του Άριστου Δαμιανού*

Είναι –εν πολλοίς– αναμενόμενο, διαφορετικές πολιτικές δυνάμεις, με διαφορετική προσέγγιση στο Κυπριακό, να καταλήγουν σε διαφορετικά συμπεράσματα και εκτιμήσεις για τη συνάντηση των ηγετών των δύο κοινοτήτων με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ στο Βερολίνο.

Για παράδειγμα, γιατί να εκφράσουν ικανοποίηση για την επαναβεβαίωση της βάσης λύσης τα κόμματα εκείνα που διαφωνούν με τη λύση δικοινοτικής διζωνικής Ομοσπονδίας; Και γιατί να χαίρονται με την εκ νέου υιοθέτηση του Πλαισίου Γκουτέρεζ, δυνάμεις οι οποίες ουδέποτε αποδέχτηκαν ως βάση διαπραγμάτευσης αυτό ή οποιοδήποτε Πλαίσιο, Ιδέες, Δείκτες ή Σχέδιο λύσης προερχόμενο από τον ΟΗΕ;

Στο οριακό σημείο που βρίσκεται το Κυπριακό, πρέπει να μιλήσουμε με τη γλώσσα της αλήθειας. Είτε παραμένουμε στοχοπροσηλωμένοι στη διεκδίκηση απελευθέρωσης και επανένωσης στα πλαίσια δικοινοτικής διζωνικής Ομοσπονδίας είτε θα μάς μείνει η διχοτόμηση. Διότι το διχοτομικό στάτους κβο δεν είναι στατικό. Παγιώνεται και μεταβάλλεται διεκδικώντας στοιχεία νομιμοποίησης.

ροτάσσεται το επιχείρημα ότι με την Τουρκία του Ερντογάν είναι αδύνατο να βρεθεί λύση. Αλλά την ίδια ώρα γίνεται παραδοχή ότι η Τουρκία ενισχύει τον γεωπολιτικό της ρόλο αποκτώντας αυξημένα ερείσματα στην ευρύτερη περιοχή. Άρα τι προτείνουν οι δυνάμεις που προτάσσουν το ανέφικτο της λύσης; Να κάτσουμε στον καναπέ και να αναμένουμε να καταρρεύσει η Τουρκία για να μετατραπούμε εμείς στο «γεωπολιτικό άρχοντα» της περιοχής όπως αφελώς λέχθηκε;

Το ΑΚΕΛ γνωρίζει πολύ καλά ότι ακόμα και μετά το Βερολίνο δεν έχουν υπερπηδηθεί τα εμπόδια για να οδηγηθούμε σε επανέναρξη ουσιαστικού διαλόγου. Ανέκαθεν το κλειδί της λύσης βρισκόταν στην Άγκυρα. Είναι η Τουρκία που καλείται να αποσύρει στρατεύματα κατοχής, να επιστρέψει περιουσίες στους πρόσφυγες, να εγκαταλείψει αμφιβόλου νομιμότητας μονομερή επεμβατικά δικαιώματα και να λειτουργήσει σε συνθήκες καλής γειτονίας ομαλοποιώντας τις σχέσεις της με την Κυπριακή Δημοκρατία. Αλλά για να γίνουν όλα αυτά πρέπει να διεκδικήσουμε. Και για να διεκδικήσουμε πρέπει να συνομιλήσουμε. Πάντα αναγνωρίζοντας το δύσκολο του εγχειρήματος ελέω Τουρκίας.

Δυστυχώς, με πειραματισμούς, παλινδρομήσεις και σκοπιμότητες του κ. Αναστασιάδη χάσαμε δυόμισι χρόνια μετά το ναυάγιο στο Κραν Μοντανά. Στα δυόμισι αυτά χρόνια η Τουρκία έχει σκληρύνει τη στάσης της προβαίνοντας σε παράνομες ενέργειες στις θαλάσσιες ζώνες και στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και απειλώντας με εποικισμό των Βαρωσίων, χωρίς να καταβάλλει ανάλογο κόστος όπως θα έπρεπε.

Φαίνεται ότι δεν θα έχουμε ουσιαστικές εξελίξεις πριν από την ψηφοφορία στα κατεχόμενα. Ωστόσο, η περίοδος που μεσολαβεί δεν πρέπει να διαρρεύσει άγονη. Δεν πρέπει και αυτή τη φορά να αφεθούμε ως κοινότητα σε παθητική ενατένιση των εξελίξεων. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης όπως και ο κ. Ακιντζί οφείλουν να παραμείνουν σταθεροί σε όσα καταγράφηκαν στο Βερολίνο χωρίς να προτάσσουν όρους πέραν του Πλαισίου της 30ής Ιουνίου. Στο δε θέμα της πολιτικής ισότητας και της αποτελεσματικής συμμετοχής, η τουρκοκυπριακή πλευρά πρέπει να εγκαταλείψει τη θέση για μια θετική ψήφο παντού και εμείς, ως Ελληνοκύπριοι, θα πρέπει να αποδεκτούμε ότι δεν γίνεται να έχουμε δικοινοτισμό αλλά να αποφασίζουμε για τα σημαντικά ζητήματα του τόπου από μόνοι μας, ερήμην των Τουρκοκυπρίων. Η σχεδόν σύγκλιση που είχε επιτευχθεί θα πρέπει να συμπληρωθεί, υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα ότι επί προεδρίας Δημήτρη Χριστόφια είχαν επιπλέον συμφωνηθεί κατ’ αρχήν μηχανισμοί επίλυσης αδιεξόδων, βελτιώνοντας τη λειτουργικότητα του κράτους. Εκλείπουν δε τα σκληρά βέτο που με βάση το Σύνταγμα του 1960 διαθέτουν σε τρεις τεράστιες ενότητες οι Τουρκοκύπριοι στις εξωτερικές υποθέσεις, άμυνα και ασφάλεια.

Αναμένοντας την επίσημη ενημέρωση στο Εθνικό Συμβούλιο, το ΑΚΕΛ εκτιμά ότι στο Βερολίνο έγινε ένα βήμα. Απέχουμε –ασφαλώς– από την επανέναρξη ουσιαστικού διαλόγου αλλά και από την προοπτική λύσης. Ωστόσο απορρίπτουμε αναφανδόν τη ρητορική που θέλει την Κύπρο καταδικασμένη σε μονιμοποίηση της διχοτόμησης και διεκδικούμε με ρεαλισμό άρση της κατοχής, απελευθέρωση του τόπου και επανένωση του λαού μας.

*Μέλος Π.Γ. Κ.Ε. ΑΚΕΛ, βουλευτής